پرش به محتوا

فاطمه اختصاری

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
فاطمه اختصاری
فاطمه اختصاری در سال ۱۳۹۲
زادهٔ۲۶ خرداد ۱۳۶۵
کاشمر
ملیتایرانی
تحصیلاتدانشجوی اخراجی دکترای رشتهٔ مامایی
پیشهشاعر، ترانه‌سرا، نویسنده و منتقد
سبکغزل پست‌مدرن

فاطمه اختصاری (زادهٔ ۲۶ خرداد ۱۳۶۵) شاعر و ترانه‌سرای ایرانی و از شاعران غزل پست‌مدرن در دههٔ ۱۳۸۰ خورشیدی است.

زندگی

[ویرایش]

اختصاری در دههٔ ۱۳۸۰ در بسیاری از جشنواره‌های ادبی حضور داشته و موفق به کسب مقام شده است. کتاب او «یک بحث فمینیستی قبل از پختن سیب زمینی‌ها» که در سال ۱۳۸۹ از نمایشگاه کتاب جمع‌آوری شد نیز در سومین دورهٔ جایزهٔ کتاب سال زنان «جایزهٔ خورشید» توانست به مرحلهٔ نهایی راه پیدا کند.[۱] داوری جشنوارهٔ غزل پست مدرن در سال ۱۳۸۶ و سردبیری نشریهٔ تخصصی غزل پست‌مدرن «همین فردا بود» در سال‌های ۱۳۸۵ تا ۱۳۸۸[۲] (که در خرداد ۱۳۸۸ توقیف و لغو مجوز شد)، و انتخاب آثار مجموعهٔ «گریه روی شانه تخم مرغ» از دیگر فعالیت‌های ادبی اوست.[نیازمند منبع]

وبلاگ او در سال ۱۳۸۹ پس از دستگیری اش، بنا به دستور قضایی فیلتر شد و از آن زمان او در وبلاگ جدیدش می‌نویسد. از فعالیت‌های او در وبلاگ جدید می‌توان به ایجاد کارگاه مجازی شعر و داستان اشاره کرد. او در ابتدای دههٔ هشتاد در رادیو به عنوان نویسنده و گوینده مشغول فعالیت بود. برخی نوشته‌های او عبارتند از «روزی که زن شدم»،[۳] «ترفندهای زبانی در غزل پست مدرن» و…

اشعار او توسط خوانندگان مختلفی اجرا و منتشر شده است، به‌طور مثال: یکی از اشعار کتاب اولش در آلبومی از شاهین نجفی به همراه سیدمهدی موسوی، افشین مقدم و یغما گلرویی به اجرا درآمده است.[۴][۵] همچنین اشعار دیگری از او توسط خوانندگان مختلفی اجرا شده که از مطرح‌ترین آنها می‌توان به ترانهٔ ۲۸ با صدای شادی امینی اشاره کرد.[۶] کارگاه‌های شعر او در تهران در سال ۱۳۹۱ با انتشار خبری در باشگاه خبرنگاران جوان و انتشار در خبرگزاری‌ها و سایت‌های اصولگرا تعطیل شد.[۷] با فاطمه اختصاری مصاحبه‌هایی توسط روزنامه شهرآرا، رادیو زمانه و خبرگزاری کتاب (ایبنا) انجام شده است.[۸][۹][۱۰] او دانشجوی دکترای رشتهٔ مامایی بوده اما به دلیل فعالیت‌های فرهنگی، اجتماعی و سیاسی اخراج شده است.

حضور او در سال ۱۳۹۱ در ورزشگاه آزادی در بازی ایران-کره جنوبی بحث‌های زیادی به پا کرد و حتی در سایت‌های خارجی مثل «میدل ایست آنلاین» منتشر شد که مدت‌ها در سایت بالاترین، گویا و بسیاری از سایت‌های خبری پخش می‌شد. بسیاری از هنرمندان از کار او حمایت کردند اما خبرگزاری‌های اصولگرا نظیر باشگاه خبرنگاران جوان کار او را تقبیح کردند.[۱۱]

بعد از توقیف و خمیر شدن کتاب اولش، در دولت احمدی‌نژاد هیچ‌یک از کتاب‌های جدید او از وزارت ارشاد جمهوری اسلامی موفق به کسب مجوز نشدند یا پس از مدت کوتاهی از انتشار، از بازار جمع‌آوری شدند.

جلد کتاب «در میان تارهای عنکبوت��

فاطمه اختصاری در تاریخ ۱۷ آذر سال ۱۳۹۲ توسط نیروهای اطلاعات سپاه در منزلش بازداشت شد و پس از ۳۸ روز زندان انفرادی با قید وثیقه آزاد شد.[۱۲] آخرین مجموعه شعر او تحت عنوان «منتخبی از شعرهای شاد به همراه چند عکس یادگاری» که در نمایشگاه کتاب ۱۳۹۴ حضور داشت، با فشار صدا و سیما و خبرگزاری‌های زنجیره‌ای سپاه در روز دوم از نمایشگاه کتاب جمع‌آوری شد.[۱۳] در سال ۲۰۱۳ میلادی به کوشش چند تن از نویسندگان و شاعران اهل چک، از جمله «رادک هاسالیک»، تعدادی از اشعار او به سه زبان چاپ و منتشر شده است که عنوان این کتاب «در میان تارهای عنکبوت» است.

او پس از اقامت در نروژ تاکنون سه مجموعهٔ داستان کوتاه و خاطرات و یک مجموعهٔ شعر به زبان فارسی به چاپ رسانده است که هم‌اکنون نسخهٔ زیرزمینی این کتاب‌ها در ایران به صورت غیرقانونی به فروش می‌رسد.[نیازمند منبع]

او در سال ۲۰۲۰ کتابی دو زبانه (نروژی-فارسی) با نام Vi overlever ikke (زنده نمی‌مانیم) را در کشور نروژ با نشر «ترنسفر فورلاگ» به چاپ رساند که با استقبال منتقدین و مخاطبان اروپایی همراه شد.[۱۴][۱۵] این اولین مجموعه‌شعر اختصاری به زبان نروژی بوده است.

او مجموعهٔ دوم خود به زبان نروژی را در سال ۲۰۲۲ با نام Hun er ikke kvinne (زن نیست) با نشر «آسکهوگ» به چاپ رساند.[۱۶] این مجموعه نقدهای بسیار مثبتی را دریافت کرد[۱۷][۱۸] و یکی از کتاب‌های شعر پرفروش در سال ۲۰۲۲ در نروژ بود.[۱۹]

او همچنین در زمینهٔ فیلمسازی نیز فعال بوده و تا به حال سه فیلم کوتاه مستند با نام‌های «هنوز»، «بعد از من» و «جاده» و یک فیلم بلند مستند با نام «غیرقابل چاپ» (که به تاریخ و وضعیت سانسور کتاب در ایران می‌پردازد) را کارگردانی کرده است.

او در ایران سردبیری نشریهٔ همین فردا بود را به‌عهده داشت و در نروژ سردبیر و مدیر مسوول گاهنامه‌ای ادبی است که تا به حال، شماره‌های میم، جیم، لاف، ژ، دال و خخخ از آن منتشر شده است.

زندان

[ویرایش]
همچنین ببینید: نقض حقوق نویسندگان و شاعران در جمهوری اسلامی ایران

فاطمه اختصاری در تاریخ ۲۱ مهر ۱۳۹۴ در دولت حسن روحانی به همراه مهدی موسوی با حکم شعبهٔ ۲۸ دادگاه انقلاب تهران (قاضی مقیسه) به ترتیب به ۱۱ و نیم و ۹ سال حبس و ۹۹ ضربه شلاق محکوم شدند.[۲۰] آن‌ها پس از اعتراض به رأی دادگاه و حکم بدوی، به دلیل وجود احتمال نسبتاً قویِ عدم تغییر حکم بدوی در دادگاه تجدید نظر و نهایی شدن حکم سنگین اولیه، به صورت غیرقانونی و از مرزهای کردستان از کشور خارج شدند. او پس از یک و سال نیم اقامت در کشور ترکیه، با استفاده از بورس آیکورن به نروژ مهاجرت کرد و هم‌اکنون در این کشور زندگی می‌کند.[۲۱]

آثار

[ویرایش]
  • یک بحث فمینیستی قبل از پختن سیب زمینی‌ها ۱۳۸۸، نشر سخن گستر، شابک:۱-۷۷۲-۴۷۷-۹۶۴-۹۷۸
  • کنار جادهٔ فرعی ۱۳۹۲، نشر نیماژ
  • منتخبی از شعرهای شاد به همراه چند عکس یادگاری ۱۳۹۴، نشر نیماژ
  • در میان تارهای عنکبوت ۲۰۱۳، چاپ شده در کشور چک
  • شنا کردن در حوضچهٔ اسید ۱۳۹۵، نشر اچ اند اس مدیا
  • مرده‌ای که مرده بود، یک‌نفس عمیق کشید ۱۳۹۶، مؤسسهٔ توانا
  • بت بزرگ ۱۳۹۶، نشر سایه‌ها
  • تبر ۱۳۹۷، نشر سایه‌ها
  • نزدیکی ۱۳۹۹، نشر سایه‌ها[۲۲]
  • Vi overlever ikke (زنده نمی‌مانیم)، نشر ترنسفر فورلاگ (نروژ) ۲۰۲۰
  • Hun er ikke kvinne (زن نیست)، نشر آسکهوگ (نروژ) ۲۰۲۲[۲۳]

پانویس

[ویرایش]
  1. ↑ سایت جایزه ادبی خورشید
  2. ↑ سایت آدم‌برفی‌ها
  3. ↑ سایت تریبون آزاد
  4. ↑ سایت اختصاصی شاهین نجفی
  5. ↑ مصاحبه شاهین نجفی پیرامون آلبوم جدیدش
  6. ↑ https://iranianuk.com/20150730103814022/
  7. ↑ باشگاه خبرنگاران جوان
  8. ↑ روزنامه شهرآرا
  9. ↑ رادیو زمانه
  10. ↑ خبرگزاری کتاب (ایبنا)
  11. ↑ سایت صومعه سرا
  12. ↑ سایت قلم
  13. ↑ خبرگزاری مهر
  14. ↑ «We do not survive – New poetry collection by Fatemeh Ekhtesari». icorn.org. ۲۰۲۰-۱۰-۲۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۲۵.[پیوند مرده]
  15. ↑ «Interview Friby author Fatemeh Ekhtesari, Persian-Norwegian poet». radio.nrk.no/. ۲۰۲۰-۱۰-۲۸. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۲۵.[پیوند مرده]
  16. ↑ "Hun er ikke kvinne: dikt". www.bibsent.no (به نروژی بوک‌مُل). Retrieved 2022-12-22.
  17. ↑ "Hun postet et bilde av seg selv uten hijab i 2009. Fatemeh Ekhtesari endte opp som flyktning i Norge". www.aftenposten.no (به نروژی بوک‌مُل). Retrieved 2022-12-22.
  18. ↑ «Nye dikt fra en av persisk poesis mest nyskapende stemmer!». Leser søker bok (به نروژی بوک‌مل). دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۲-۲۲.
  19. ↑ Neraal، Anders؛ Neraal، Anders (۲۰۲۲-۱۲-۰۴). «Lyrikklista: Zahid mot toppen». BOK365.no (به نروژی بوک‌مل). دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۱۲-۲۲.
  20. ↑ http://www.radiofarda.mobi/a/f9-iranian-poets-mehdi-mousavi-fatemeh-ekhtesari-sentenced-jail-lash/27302538.html
  21. ↑ http://www.radiozamaneh.com/255868
  22. ↑ https://www.bbc.com/persian/tv-and-radio-53060184
  23. ↑ "Hun er ikke kvinne". aschehoug.no (به نروژی بوک‌مُل). Retrieved 2022-12-22.

منابع

[ویرایش]

پیوند به بیرون

[ویرایش]
مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به فاطمه اختصاری در ویکی‌گفتاورد موجود است.
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=فاطمه_اختصاری&oldid=40672680»