پرش به محتوا

بیوک ملکی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
بیوک ملکی
زاده۱۳۳۹
زرجه بستان، قزوین
پیشهشاعر، نویسنده، تصویرگر
ملیتایرانی
سبک نوشتاریکودک و نوجوان

بیوک ملکی (زاده ۱۳۳۹) شاعر، تصویرگرونویسنده کودک و نوجوان ایرانی است.

زندگی

[ویرایش]

بیوک ملکی به سالِ ۱۳۳۹ در روستای زرجه بستان که از توابع قزوین است، به دنیا آمد.[۱] در کودکی به تهران آمد و در همان دوران به شعر و خصوصاً شعرهای پروین اعتصامی علاقه‌مند شد. همین زمینه‌ای بود که به شعر گفتن روی بیاورد. با ورود به دوره دبیرستان و با پیگیری پدر و معلمش او شروع به شعر گفتن کرد.

پس از انقلاب، ملکی شروع به چاپ شعرهایش در نشریه‌های کودک و نوجوان کرد و همزمان در جلسات متعدد شعر نیز شرکت می‌کرد. او از سال ۱۳۶۲ در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان کار می‌کرد و در سال ۱۳۶۴ به خاطر مخالفت با حضور انجمن حجتیه در مدیریت کانون از آنجا اخراج شد. در طول سالیان بعد او در رادیو و سپس در واحد کودک و نوجوان حوزه هنری شروع به کار کرد که از هر دوی آنها نیز اخراج شد. سر آخر در سال ۱۳۶۷، بیوک ملکی با همراهی قیصر امین‌پور و فریدون عموزاده خلیلی و چندی دیگر از نویسندگان نشریه سروش را بر پا کردند که او تا سال ۱۳۸۲ که نشریه تعطیل شد در آنجا کار می‌کرد و دوره زیادی سردبیر سروش بود. او در حال حاضر مدیرعامل دفتر شعر جوان است وهمچنین مسئول هنری بخش کودک و نوجوان انتشارات امیر کبیر نیز هست.[۲]

بیوک ملکی درحال نوشتن بر روی پوستر؛ رونمایی از دیوان استاد یاور همدانی؛ ۱۳۹۹ خورشیدی

سبک

[ویرایش]

بیشتر شعرهای بیوک ملکی آثاری هستند که برای کودک و نوجوان نوشته شده‌اند. طبق گفته خودش او چندان به مطالب نظری در حوزه شعر علاقه ندارد و پیش از چاپ آثارش نظر منتقدان و مخاطبان را جویا می‌شود.[۳] برخی از اشعار بیوک ملکی در هم‌تنیدگی و پیوستگی زندگی را در غالبی نوین و سحرانگیز به نمایش می‌گذارد.[۴] شعر زیر بخشی از کتاب در پیاده‌رو است:

لحظه لحظه زندگی

مثل عابری در این پیاده‌رو

دیده می‌شود

این پیاده‌رو فقط

در کنار کوچهٔ من و تو نیست

این پیاده‌رو

تا سراسر زمین کشیده می‌شود

— بیوک ملکی، در پیاده‌رو[۵]

کتابشناسی

[ویرایش]

کتاب‌ها

[ویرایش]
  • ستاره باران، انتشارات برگ، ۱۳۶۶
  • بربال رنگین کمان، سروش، ۱۳۷۰
  • پشت یک لبخند، بنفشه، ۱۳۷۱
  • کوچه دریچه‌ها، کانون پرورش، ۱۳۷۶
  • از هوای صبح، سروش، ۱۳۷۶
  • در پیاده‌رو، تربیت، ۱۳۸۰، از چاپ ششم و هفتم در انتشارات امیر کبیر
  • باز با باران، کانون، ۱۳۸۵، گزیده
  • بیا بگیر سیب را، کانون، ۱۳۸۷
  • مترسک عاشق بود، افق، ۱۳۸۹
  • روزهای بادبادک، مروارید، ۱۳۹۳
  • چرا تو سنگی، کانون پرورش، ۱۳۹۴
  • بوق سگ، پیدایش ۱۳۹۵

��صویرگری

[ویرایش]
  • تصنیف «آمدی» آهنگساز «فریدون حافظی»
  • تصنیف «خزان» آهنگساز «منصور نریمان». خواننده «سالار عقیلی»
  • تصنیف «ساحل» آهنگساز «زندیان». خواننده «سالار عقیلی». اجرا در ارکستر ملی

جوایز و افتخارات

[ویرایش]
  • برگزیده بیست سال ادبیات کودک و نوجوان (انجمن نویسندگان)
  • برگزیده جشنواره بیست سال ادبیات پایداری
  • برنده چهار لوح زرین از کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان
  • برنده «دوچرخه طلایی» برای کتاب «در پیاده‌رو»
  • تقدیری کتاب سال وزارت ارشاد
  • برگزیده جشنواره شعر فجر (دو دوره)
  • برگزیده جایزه عباس یمینی شریف (شورای کتاب کودک) برای کتاب مشترک هیچ هیچ هیچانه

منابع

[ویرایش]
  1. «تحقیق در مورد بیوک ملکی». کلاس درسی. دریافت‌شده در ۲۴ خرداد ۱۳۹۹.
  2. «بیوک ملکی». کتابک. دریافت‌شده در ۲۴ خرداد ۱۳۹۹.
  3. «بیوک ملکی: خودم را در شعر کودک اسیر مطالب نظری و تئوری نکردم». خبرگزاری جمهوری اسلامی. ۲۴ خرداد ۱۳۹۹.
  4. رجب‌زاده، شهرام. «همچنان در پیاده‌رو…». وینش. دریافت‌شده در ۲۴ خرداد ۱۳۹۹.
  5. ملکی، بیوک (۱۳۹۴). در پیاده‌رو. تهران: شرکت چاپ و نشر بین‌الملل.