حسن عمید
حسن عمید | |
---|---|
زاده | ۱۲۸۹ مشهد |
محل زندگی | مشهد-تهران (نارمک) |
درگذشته | ۱۹ شهریورماه ۱۳۵۸ |
زمینه کاری | فرهنگ نویس، نویسنده و روزنامهنگار |
ملیت | ایران |
حسن عمید (زادهٔ ۱۲۸۹ در مشهد – درگذشتهٔ ۱۹ شهریور ۱۳۵۸)[۱] فرهنگنویس، نویسنده و روزنامهنگار نامدار ایرانی بود.[۱][۲] او نویسندهٔ فرهنگ عمید است که از پرکاربردترین فرهنگهای معاصر فارسی قلمداد میگردد.
زندگی و فعالیتها
[ویرایش]حسن عمید در نیمهٔ دوم سده ۱۳ هجری خورشیدی،[۳] در شهر مشهد چشم به جهان گشود.[۱] او تحصیلات خود را نیز در همان شهر انجام داد. عمید در جوانی عضو انجمن ادبی شد و کار روزنامهنگاری، نویسندگی و فرهنگنویسی را از همان سالها آغاز کرد. او در نشریهٔ خراسان مطلب مینوشت. از جمله مهمترین فعالیتهای روزنامهنگاری حسن عمید در مشهد، سردب��ری سالنامهٔ خراسان و روزنامه طوس بود.[۳][۱] وی در سال ۱۳۱۳ چاپ روزنامه طوس را به صورت هفتگی در مشهد آغاز کرد.[۳] او سالها در خراسان به پیشهٔ روزنامهنگاری مشغول بود.[۱]
به دنبال اشغال ایران در جنگ جهانی دوم، که طی آن شهر مشهد به دست نیروهای اتحاد جماهیر شوروی افتاد، شورویها عمید را از مشهد اخراج و به تهران تبعید کردند. در پی این اقدام، عمید با دفتر نخستوزیری ایران نامهنگاری کرده و خواستار دادن اجازهٔ بازگشت به مشهد به خاطر گرفتاریهای خانوادگیاش میشود که اسناد این نامهنگاری در کتاب «اسنادی از احزاب سیاسی در ایران (۱۳۲۰-۱۳۴۰هـ. ش)» به چاپ رسیدهاست.[۴]
حسن عمید چندین دهه از عمر خویش را صرف پژوهش دربارهٔ فرهنگ واژگان و فرهنگنویسی کرد. او در این سالها چندین فرهنگ واژگان فارسی نوشت که پرآوازهترینشان، فرهنگ عمید است.[۱] عمید در سال ۱۳۵۵ خورشیدی، بابت واگذاری کلیه حقوق نشر همه فرهنگهایش به عبدالرحیم جعفری، مالک و گردانندهٔ انتشارات امیرکبیر، یکی از بالاترین رقمهای پرداختهشده به یک مؤلف ایرانی بهعنوان حق تألیف مقطوع را، که برابر با یک میلیون تومان بود، دریافت کرد.[۲]
حسن عمید سرانجام در شهریورماه سال ۱۳۵۸ درگذشت.[۱]
آثار
[ویرایش]در جدول زیر مهمترین آثار حسن عمید در کنار سال نخست چاپشان فهرست شدهاند:
اثر | سال نشر | توضیحات |
---|---|---|
اسرار مانیتیسم | ||
بر خرابههای تخت جمشید | ۱۳۱۰ | |
سالنامهٔ خراسان | سال چهارم: ۱۳۱۶، سال پنجم: ۱۳۱۷ | |
غلطهای فاحش فرهنگهای فارسی | ||
فرهنگ عمید | ۱۳۴۲ | در دو جلد |
نیکوکاران | ۱۳۱۵ | بخش اول، محل نشر: مشهد |
فرهنگ نو | ۱۳۰۸، ۱۳۳۳ | |
فرهنگ کوچک عمید | ||
فرهنگ مفصل عمید | ||
فرهنگ برگزیدهٔ عمید | ||
فرهنگ جیبی عمید | ۱۳۳۵ | |
فرهنگ دبیرستانی عمید | ||
فرهنگ تاریخ و جغرافیای عمید | ۱۳۴۷ | |
طب جدید |
منابع
[ویرایش]- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ ۱٫۴ ۱٫۵ ۱٫۶ «عمید، حسن»، وبگاه راسخون، بایگانیشده از اصلی در ۲۶ نوامبر ۲۰۱۰، دریافتشده در ۱۷ ژانویه ۲۰۱۰ بازیابیشده در دی ماه ۱۳۸۸.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ «حقالتألیف»، سازمان اسناد و کتابخانه ملی، دائرةالمعارف کتابداری و اطلاعرسانی (نسخه آزمایشی)[پیوند مرده] بازیابیشده در دی ماه ۱۳۸۸.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ «جریده نگاری»، واژهنامهٔ دهخدا در وبگاه mibosearch بازیابیشده در دی ماه ۱۳۸۸.
- ↑ «فهرست اسناد کتاب «اسنادی از احزاب سیاسی در ایران (۱۳۲۰-۱۳۴۰هـ. ش)»»، انتشارات مرکز اسناد پایگاه اطلاعرسانی ریاست جمهوری اسلامی ایران بازیابیشده در دی ماه ۱۳۸۸.