Фур (халық)

Фур
фурави, конджара, каджаксе, фора
Бүкіл халықтың саны
1,1 млн.
Ең көп таралған аймақтар
Судан	1 млн.
Чад	30 -100 000
Мысыр	5 000
Тілдері
конджара тілі
Діні
суннизм

Фор (фурави, конджара, каджаксе, фора) — Суданның оңтүстік-батысындағы халық (Орталық Дарфур провинциясы). Халқы 1,1 миллион адам. (2016 ж., бағалау). 30-дан 100 мыңға дейін адам Чадтың шығысында, 5 мыңға жуық адам Мысырда, 3 мың адам Орталық Африка Республикасында тұрады. Олар кунгар, тунджар, дажу топтарына бөлінеді.^[1]

Тілі – конджара тілі, Шығыс және Орталық Судан тілдеріне жатады.^[2]

Діні бойынша – сүнниттік мұсылмандар.^[3]

Фур 16 ғасырда құрылған Дарфур сұлтандығының этникалық негізін құрады (1874 жылы Египет, 1916 жылы Ұлыбритания жаулап алды). Фурға судандық арабтар қатты әсер етті.^[4]

Дәстүрлі кәсіптері – қолмен атқарылатын егіншілік (тары, күріш, бидай, дурра, бау-бақша дақылдары, мақта) және мал шаруашылығы (ірі қара және ұсақ мал, түйе). Бұрын металл өңдеу дамыған. Көркемдік қолөнерден – ұсталық, керамика, тері өңдеу, зергерлік бұйымдар жасау, сүйек ою, төсеніш тоқу дамыған.^[5]

Матрилиндік рулық ұйымның қалдықтары сақталған.

Ықшам елді мекендер басым. Тұрғын үйлері төртбұрышты, қыш кірпіштен қаланған, төбесі жалпақ топырақмпен жабылған. Шаруашылық ғимараттары мен көкөніс бақшалары бар үйлер ағаш қоршаулармен қоршалған.

Ерлерге арналған дәстүрлі киімі кең және ұзын жеңіл жейделер мен шалбарлар, әйелдер үшін - түрлі-түсті немесе қою түсті көйлектер, беті шәлімен жабылған.

Дәстүрлі тағамы - бидайдан жасалған тағамдар, бұрыш пен пияз қосылған күріш, көкөністер мен сүт өнімдері жиі кездеседі.^[4]

Африка халықтары Бұл {{Әлем халықтары}} үлгісінің бір бөлігі Ағаулар • Адангмелер • Акандар • Аквапимдер • Алжирлықтар • Алурлар • Амбунду • Амхаралар • Ангас • Ағылшын-африкалықтар • Ануак • Аргоббалар • Афарлар • Африканерлер • Ачемдер • Ачоли • Ашантилар • Багалар • Багирмилер • Баде • Бакве • Баланте • Бамбаралар • Бамилеке • Бамум • Бангилер • Банда • Банди • Бантулар • Баньяруанда • Барбалар • Бари (Африка) • Баса • Бассари • Басуто • Батеке • Бауле • Беджа • Бемба • Бена • Берберлер • Бете • Биафада • Бидього • Бини • Биралар • Биром • Биса • Боа • Бобо • Бозо • Боки • Болева • Бонго • Бони • Буби • Буллом • Бура • Бурун • Буса • Бушмендер • Ваи • Вала • Венда • Видекум • Волоф • Вуте • Га • Гандалар • Гбайя • Гбари • Гвере • Герелер • Гереро • Гимирра • Гишу • Гого • Гола • Гонга • Гонжа • Грустар • Гуан • Гураге • Гурма • Гусилер • Дагари • Даго • Дагомба • Дамара • Дан • Дасанеч • Джагга • Джанджэро • Джукун • Диалонке • Динка • Диола • Догон • Дуала • Дьюла • Загава • Занде • Зарамо • Зенага • Зұлыстар • Ибибио • Ивбиосакон • Игала • Игбира • Иболар • Иджо • Идома • Ила • Инеме • Ираку • Ирамба • Итсекири • Ишан • Йеен • Йорубалар • Кабилдер • Кабовердтер • Кабие • Каколе • Календжин • Камба • Камбари • Карамоджонг • Каре • Катаб • Кваву • Квени • Кемант • Кикуйю • Кинга • Кисси • Коалиб • Комолар • Конго • Конзо • Конкомба • Коно • Консо • Кордофан халықтары • Коса • Котоко • Кпелле • Креолдар • Кру • Куланго • Кунама • Куранко • Куриа • Кусаси • Кушиттер • Ланго • Ландума • Либериялықтар • Ливиялықтар • Лимба • Лоби • Лози • Лома • Лотуко • Луба • Лундалар • Луо • Лухья • Лучази • Луэна • Маба • Маврикийлер • Маврлар • Мака • Маконде • Макуа • Малагасийлер • Малинке • Мампрустар • Мандара • Манджак • Мандинго • Мано • Марги • Марокколықтар • Маса • Масаи • Матабеле • Мба • Мбете • Мбоши • Мбунда • Менде • Меру • Миджикенда • Моба • Монго • Моси • Мпонгве • Муби • Мумуйе • Мурле • Набдам • Налу • Нанкансе • Нанумба • Нгбанди • Нгонилер • Нгунди • Нзима • Нилоттар • Нубиялықтар • Нупе • Нуэр • Ньоро • Ньямвези • Ньянколе • Ньятуру • Овамбо • Овимбунду • Огонилар • Омето • Оромо • Педи • Пигмейлер • Пуну • Рега • Руанда • Рунди • Саката • Само • Сандаве • Сантомеліктер • Сара • Сахо • Свазилер • Сейшелдіктер • Сенуфо • Сере-мунду • Серер • Сидамо • Сисала • Собо • Сога • Сомалиліктер • Сомба • Сонгай • Сонинке • Суахили • Суба • Судандықтар • Сукума • Сусу • Таита • Талленси • Тем • Темне • Тенда • Тесо • Тетела • Тив • Тиграи • Тигре • Тикар • Торо • Тсаанги • Тсвана • Тсондар • Туарегтер • Тубулар • Тукулер • Тунистіктер • Туркана • Фанг • Фанти • Фернандино • Фипа • Фон • Фульбе • Фур • Ха • Хадза • Хасонке • Хаусалар • Хехе • Чамба • Чанга • Чига • Чокве • Шамбала • Шиллук • Шона • Эве • Экои • Этсако • Эфик • Якё • Яунде