Мазмұнға өту

Сумбандар

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Сумбандар
Бүкіл халықтың саны

500 000

Ең көп таралған аймақтар

 Индонезия

Тілдері

сумба тілі

Діні

христиандық, суннизм, дәстүрлі нанымдар

СумбандарИндонезия аумағында тұратын ұлт.[1][2][3] Кіші Зонд архипелагындағы Сумба аралында тұрады. Олар осы аралдың байырғы халқы болып есептеледі.[4] Жалпы саны 500 000 адам.[5]

Тілі - сумба тілі. Көрші аймақтарда өзара түсінікті бірнеше диалектілері бар (ең күшті айырмашылықтар шығыс және батыс диалектілері арасында).[6]

Дінге сенушілердің діни наным-сенімдері: реформаторлық христиандар, бір бөлігі – сүнниттік мұсылмандар, дәстүрлі нанымдар.[7]

Негізінен егіншілікпен айналысады. Азық-түлік дақылдары – күріш, жүгері, тары, түйнектер, кофе, жемістер, көкөністер және бұрыш. Мал шаруашылығы, әсіресе жылқы шаруашылығы дамыған, буйволдар өсіреді. Сумбандар жергілікті маталарды бояумен танымал.[8]

Тұрмыс салты

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Қоғам бірнеше әлеуметтік қабаттарға бөлінеді: ақсүйектер (қоныстардың негізін салушылар, тайпа көсемдері мен діни қызметкерлер), қауым мүшелері және қауымға келген адамдар. Неке патрилокальды. Көп әйелділік қоғамның ауқатты топтарында кездеседі. Отбасы шағын, сонымен қатар, жалғыз баспана – ұзын ��йі бар көпбалалы қауымдартықтар да бар. Дәстүрлі наным-сенімдерден ата-бабалар культі мен аграрлық культтер кең таралған. Көптеген күнтізбелік рәсімдер бар: Жаңа жыл - ауылшаруашылық маусымының басталуы, алғашқы жемістер мерекесі және т.б.

Дәстүрлі үйлері

Елді мекендері мен дәстүрлі баспаналары

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Дәстүрлі елді мекендері шашыраңқы орналасқан, ата-бабалар культінің мегалиттік ғибадатханасы бар алаң бар. Тұрғын үйлері қаңқалы, қадаларда орналасқан. Ұзын үйлер сақталған.[9]

Дәстүрлі киімдері

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Ерлердің киімі – каин мен көйлек.

Дәстүрлі тағамдары

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Тамақтары – көкөніс өнімдері. Етті мереке күндері пісіріп немесе қуырып жейді.[10]

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. Сумбандар. Тексерілді, 12 қараша 2024.
  2. Орыс тілінің түсіндірме сөздігі. Тексерілді, 12 қараша 2024.
  3. Сумбандар. Тексерілді, 12 қараша 2024.
  4. Сумбандар сөзінің мағынасы. Тексерілді, 12 қараша 2024.
  5. Қазіргі заман энциклопедиясы. Тексерілді, 12 қараша 2024.
  6. Сумбандар. Тексерілді, 12 қараша 2024.
  7. Сумбандар. Тексерілді, 12 қараша 2024.
  8. Әлем халықтары/Сумбандар. Тексерілді, 12 қараша 2024.
  9. Сумбандар. Тексерілді, 12 қараша 2024.
  10. В.А.Тишков Дүние жүзіндегі халықтар мен діндер. Энциклопедия. — Москва: Үлкен Ресей энциклопедиясы, 1999. — Б. 501. — 930 б. — 100 000 таралым. — ISBN 5-85270-155-6.