Сумбандар
Сумбандар | |
Бүкіл халықтың саны | |
---|---|
500 000 | |
Ең көп таралған аймақтар | |
Тілдері | |
Діні | |
христиандық, суннизм, дәстүрлі нанымдар |
Сумбандар — Индонезия аумағында тұратын ұлт.[1][2][3] Кіші Зонд архипелагындағы Сумба аралында тұрады. Олар осы аралдың байырғы халқы болып есептеледі.[4] Жалпы саны 500 000 адам.[5]
Тілі
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Тілі - сумба тілі. Көрші аймақтарда өзара түсінікті бірнеше диалектілері бар (ең күшті айырмашылықтар шығыс және батыс диалектілері арасында).[6]
Діні
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Дінге сенушілердің діни наным-сенімдері: реформаторлық христиандар, бір бөлігі – сүнниттік мұсылмандар, дәстүрлі нанымдар.[7]
Кәсібі
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Негізінен егіншілікпен айналысады. Азық-түлік дақылдары – күріш, жүгері, тары, түйнектер, кофе, жемістер, көкөністер және бұрыш. Мал шаруашылығы, әсіресе жылқы шаруашылығы дамыған, буйволдар өсіреді. Сумбандар жергілікті маталарды бояумен танымал.[8]
Тұрмыс салты
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Қоғам бірнеше әлеуметтік қабаттарға бөлінеді: ақсүйектер (қоныстардың негізін салушылар, тайпа көсемдері мен діни қызметкерлер), қауым мүшелері және қауымға келген адамдар. Неке патрилокальды. Көп әйелділік қоғамның ауқатты топтарында кездеседі. Отбасы шағын, сонымен қатар, жалғыз баспана – ұзын ��йі бар көпбалалы қауымдартықтар да бар. Дәстүрлі наным-сенімдерден ата-бабалар культі мен аграрлық культтер кең таралған. Көптеген күнтізбелік рәсімдер бар: Жаңа жыл - ауылшаруашылық маусымының басталуы, алғашқы жемістер мерекесі және т.б.
Елді мекендері мен дәстүрлі баспаналары
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Дәстүрлі елді мекендері шашыраңқы орналасқан, ата-бабалар культінің мегалиттік ғибадатханасы бар алаң бар. Тұрғын үйлері қаңқалы, қадаларда орналасқан. Ұзын үйлер сақталған.[9]
Дәстүрлі киімдері
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Ерлердің киімі – каин мен көйлек.
Дәстүрлі тағамдары
[өңдеу | қайнарын өңдеу]Тамақтары – көкөніс өнімдері. Етті мереке күндері пісіріп немесе қуырып жейді.[10]
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]- ↑ Сумбандар. Тексерілді, 12 қараша 2024.
- ↑ Орыс тілінің түсіндірме сөздігі. Тексерілді, 12 қараша 2024.
- ↑ Сумбандар. Тексерілді, 12 қараша 2024.
- ↑ Сумбандар сөзінің мағынасы. Тексерілді, 12 қараша 2024.
- ↑ Қазіргі заман энциклопедиясы. Тексерілді, 12 қараша 2024.
- ↑ Сумбандар. Тексерілді, 12 қараша 2024.
- ↑ Сумбандар. Тексерілді, 12 қараша 2024.
- ↑ Әлем халықтары/Сумбандар. Тексерілді, 12 қараша 2024.
- ↑ Сумбандар. Тексерілді, 12 қараша 2024.
- ↑ В.А.Тишков Дүние жүзіндегі халықтар мен діндер. Энциклопедия. — Москва: Үлкен Ресей энциклопедиясы, 1999. — Б. 501. — 930 б. — 100 000 таралым. — ISBN 5-85270-155-6.