Ну (халық)

Ну
ену, нусу, жожо
Бүкіл халықтың саны
64 000
Ең көп таралған аймақтар
Қытай	28 700
Мьянма	35 000
Тілдері
ну тілі
Діні
буддизм, католицизм, дәстүрлі нанымдар

Ну (ену, нусу, жожо) — Қытайдағы (Юньнань провинциясының солтүстік-батысында) және Мьянманың шекаралас аймақтарындағы халық. Қытайдағы саны – 28 759 адам, Мьянмада – 35 мың адам.^[1]

Ну тілі қытай-тибет тілдер отбасының тибет-бирма тілдер тобына жатады. Аймақтық диалектілерде үлкен айырмашылықтар бар. Өзінің ұлттық жазуы жоқ, көпшілігі қытай жазуын пайдаланады.^[2]

Буддистік ламаистер, көптеген католиктер (20 ғасырдың бірінші жартысынан бастап), дәстүрлі нанымдар сақталған.

Негізгі кәсібі – қолмен атқарылатын және суармалы егіншілік (бидай, тары, сұлы, күріш, бұршақ дақылдары, көкөністер, ямс, таро, кендір, жүгері, қарақұмық). Ірі қара мал, негізінен буйволдар көршілерінен айырбасталады. Аңшылық, балық аулау, терушілік (дәрілік шөптерді, жаңғақтарды, ту��г ағашының жемістерін жинау) үлкен маңызға ие. Көмекші кәсіптер мен қолөнердің ішінде бамбуктан түрлі мақсаттағы ыдыс-аяқ пен қоржын жасау, тоқу (кендірден), ұсталық (аз дәрежеде) дамыған.^[3]

20 ғасырдың ортасына дейін бұл ұлт өмір сүрген бірқатар жерлерде алғашқы қауымдық жүйенің қалдықтары әлі де сақталған. Нуларда тауар-ақша қатынастары дамыды, бірақ егістік жердің бір бөлігі туыстық отбасылар тобының ұжымдық меншігінде болды.^[4]

Елді мекендері шоғырланып орналасқан. Тұрғын үйлердің негізгі түрлері - қыста бөрене үйлер, жазда бамбуктан жасалған, балық аулау маусымында өзендердің жанында жеңіл қаңқалы үйлер салады. Солтүстікте екі қабатты үйлер белгілі.^[5]

Ерлер солдан оңға қарай тізеге дейін орамалы халат немесе ұзын көйлек, сонымен қатар кендір матадан тігілген күрте мен шалбар киеді. Олар аяқтарына былғары сандалдар киеді, ал аяқтарының балтырлары бұрын мата жолақтарымен оралған.
Әйелдер киімі белдемше мен күртешеден тұрады. Әйелдің кеудесі мен иығын кейде жай ғана сол қолының астынан өтетін матамен жауып, оң иығына бекітіледі. Зергерлік бұйымдарды әйелдер де, ер адамдар да тағады. Соңғы уақытқа дейін татуировка жасау дәстүрі кең таралған.^[6]

Негізгі тағамдары – жүгері ботқасы, көкөністер, шелпек, пісірілген тәтті картоп, жабайы аңдардың еті, балық.^[7]

• Ортаққорда бұған қатысты медиафайлдар бар: Ну (халық)

Азия халықтары Бұл {{Әлем халықтары}} үлгісінің бір бөлігі Абунгтер • Айндар • Алас • Алоро-Пантар халықтары • Алорлар • Алтайлықтар • Алундар • Алюторлар • Амбелаундар • Амбон-Тимор халықтары • Амбондықтар • Андамандықтар • Апайо • Апатани • Арабтар • Армяндар • Ассамдықтар • Ассириялықтар • Асуралар • Ауғандықтар • Афридилер • Ачандар • Ачех • Аэталар • Әзербайжандар • Багоболар • Бадагалар • Баджолар • Бадуйлар • Бай • Байга • Балантак • Балиліктер • Балти • Банар • Банджарлар • Баоань • Бартангтар • Батақтар • Батиндер • Батуаса • Бахрейндіктер • Бахтиарлар • Белудждер • Бенгалдықтар • Бесая • Биак • Бикол • Билаан • Бима-Сумбан халықтары • Бирхорлар • Бихарлықтар • Болаанг-монгондоу • Бонток • Брагуи • Бру • Бугистер • Буи • Буид • Букиднон • Булан • Бунак • Бунгку • Буриш • Буруандар • Бутунг • Буряттар • Бхилдер • Бхумидж • Ва • Вандамен • Варопен • Ватубелдер • Вахандар • Веддалар • Вемал • Ветарлар • Висайя • Вьетнамдықтар • Вьеттер • Гадаба • Гаддандар • Гайо • Галела • Галештер • Гаошань • Гаро • Гилзай • Гиляндар • Гондтар • Горонтало • Грузиндер • Гуджар • Гуджараттар • Гурунг • Гэлао • Дархаттар • Даур • Дафла • Даяктар • Дербеттер • Джакун • Джат • Джарава • Джемшид • Джуанг • Догра • Долғандар • Донголар • Друкпа • Дулун • Дұң ұлты • Дүнгендер • Дунсян • Еврейлер • Жапондар • Захчиндер • Зярай • Ибандар • Иватандар • Инибалои • Иорданиялықтар • Ирактықтар • Ирула • Ителмендер • Ифугао • Ицзу • Ишкашымдықтар • Йемендіктер • Кадазан • Кайелдер • Калинга • Канканай • Каннара • Капауку • Карендер • Катарлықтар • Катулар • Качарлар • Качиндер • Кашмирліктер • Каялар • Каян • Кей • Келабиттер • Кемактар • Керинчилер • Кеттер • Клемантан • Кодагу • Конкандар • Корейлер • Корку • Коряктар • Кота • Кубу • Куи • Куки • Күрдтер • Курумба • Кусунда • Кхамти • Кханг • Кхасилер • Кхмерлер • Кхму • Кхолар • Кхондалар • Қажарлар • Қазақтар • Қалмақтар • Қарақалпақтар • Қытайлар • Қырғыздар • Ладактар • Лактар • Ламахолоттар • Ламеттер • Лао • Лати • Лахалар • Лаху • Лепча • Летийлер • Ли • Лимбу • Лио • Лису • Лоба • Лоинанг • Лубу • Лурлар • Лы • Ма • Мааньян • Магарлар • Магинданао • Мадурлар • Макасар • Малайлар • Малаялилер • Малер • Мазендерандар • Мальдивтер • Мамак • Манг • Манггараи • Мангиан • Мандайя • Мандар • Манипури • Манобо • Мансилер • Манусела • Маньчжурлар • Маонань • Маранао • Маратхи • Марокколықтар • Маринд-Аним • Маронене • Меланау • Ментавайлар • Месхет түріктері • Мизо • Микирлер • Минангкабау • Минахас • Мнонг • Моғолдар • Моңғолдар • Монгорлар • Мондар • Мори • Моро • Мулао • Муна • Мунда • Мунжандар • Мыонг • Мэньба • Мяо • Нага • Наге • Нанайлар • Наси • Нгада • Нгаджу • Нганасандар • Ндау • Неварлар • Негидалдар • Ненецтер • Непалдықтар • Ниастар • Нивхтар • Никобарлар • Ну • Нунг • Нұрыстандықтар • Ойраттар • Омандықтар • Ониндер • Ораондар • Ориялар • Ороктар • Орочтар • Орочондар • Отданум • Өзбектер • Палавеньо • Палаунг • Плестиналықтар • Памир халқы • Пампанган • Пангасинандар • Пенджабдықтар • Парсылар • Пасемах • Пахарилер • Пашаи • Пуми • Пунандар • Реюньондар • Ротилар • Савара • Саларлар • Самаль • Самбал • Сангирлер • Санзиу • Санталдар • Сантяй • Сарыұйғырлар • Сасактар • Саудиялықтар • Сахалар • Сахурлар • Солтүстік Халмахер халықтары • Седанг • Селькуптар • Семангтар • Сеноилар • Сибо • Сикка • Сикхи • Симуле • Сингалдар • Синдхтар • Синьмун • Сириялықтар • Срэ • Стиенг • Суай • Субанон • Суи • Сула • Сулу • Сумбавтар • Сумбандар • Сунварлар • Сундтар • Тагакаоло • Тагалдар • Тагбануа • Тәжіктер • Тай • Таймандар • Талыштар • Тамангтар • Тамилдер • Таойлар • Таттар • Теймури • Теленгиттер • Телеуіттер • Телугулер • Тенггерлер • Тернатандар • Тетумдер • Тёро • Тибеттіктер • Тидорлықтар • Тингиан • Трипура • Тобело • Тогутил • Тода • Томини • Тораджа • Торғұттар • Тофалар • Тулу • Тубалар • Туцзя • Түріктер • Түрікмендер • Тхай • Тхакали • Тхару • Тхо • Тывалар • Тьыт • Тям • Удиндер • Үзімшіндер • Урали • Ұйғырлар • Үдегейлер • Филиппиндіктер • Фирузкухтер • Хаву • Хазарейлер • Хакастар • Халха • Хамнигандар • Хани • Ханттар • Хелонг • Хиндустандықтар • Хо • Хотогойттар • Хошуттар • Хрэ • Хуэй • Хиналугтар • Цзино • Цзяжун • Цян • Чакма • Чантель • Чараймактар • Чахарлар • Чепанг • Чжуан • Чин • Чувандар • Чукчалар • Чурулар • Шалқандар • Шан • Шахсевендер • Шерпалар • Шина • Шорлар • Шугнандар • Шуй • Шұлымдар • Шэ • Эвенкілер • Эвендер • Эде • Эйну • Энггандар • Энде • Энец • Юан • Юкагирлер • Явалықтар • Ягнобилер • Язгулямдар • Яо