Вікіпэдыя:Істотныя артыкулы/Вэрсія 1.0
Гэта вэрсія 1.0 сьпісу артыкулаў, якія павінныя быць у кожнай Вікіпэдыі, ад 14 жніўня 2006 году. Агулам 1365 артыкулаў.
Сьпіс «артыкулаў, якія павінны быць ва ўсіх Вікіпэдыях», распрацаваны фундацыяй «Вікімэдыя» і знаходзіцца на сайце Мэта-Вікі. Гэты сьпіс выкарыстоўваецца для падліку своеасаблівага «рэйтынгу Вікіпэдыяў», асновай якога ёсьць наяўнасьць ды памер артыкулаў з гэтага сьпісу. Гэты рэйтынг даступны на Мэта-Вікі.
Станам на 21 верасьня 2008 году беларуская Вікіпэдыя займае 61-е месца ў рэйтынгу (+1 пазыцыя ў параўнаньні з папярэднім падлікам). Для паляпшэньня паказчыкаў Вы можаце запачаткаваць новыя артыкулы з прапанаванага ніжэй сьпісу, а таксама дапоўніць існыя. Найбольш важныя артыкулы пазначаны тлустым шрыфтам.
Сэкцыя | Колькасьць |
---|---|
Біяграфія | 321 |
Гісторыя | 78 |
Геаграфія | 151 |
Грамадзтва | 130 |
Культура | 221 |
Навука | 287 |
Тэхналёгія | 109 |
Харчаваньне | 33 |
Матэматыка | 35 |
Агулам | 1365 |
Біяграфія
рэдагавацьЯк мінімум тры сказы па ключавых гістарычных асобах.
Акторы, танцоры і мадэлі
рэдагавацьМастакі і архітэктары
рэдагаваць- Дыега Вэляскес
- Вінцэнт ван Гог
- Вітрувій
- Ян Вэрмээр
- Ўільям Гогарт
- Франсыска Гоя
- Сальвадор Далі
- Альбрэхт Дурэр
- Фрыда Калё
- Лё Карбюзье
- Клёд Манэ
- Эдуард Манэ
- Анры Матыс
- Мікелянджэлё
- Людвіг Міс ван дэр Раэ
- Джорджыя О'Кіф
- Паблё Пікаса
- Джэксан Полак
- Нікаля Пусэн
- Фрэнк Лойд Райт
- Рафаэль
- Агюст Радэн
- Рэмбрант
- Крыстафэр Рэн
- Поль Сэзан
- Эндзі Ўорхал
- Кацусіка Хакусай
Пісьменьнікі, драматургі і паэты
рэдагаваць- Айзэк Азімаў
- Дантэ Аліг'еры
- Ганс Хрысьціян Андэрсан
- Арыстафан
- Джордж Байран
- Мацуа Басё
- Хільдэгарда Бінгенская
- Ўільям Блэйк
- Лі Бо
- Бэртальт Брэхт
- Вэргілі
- Жуль Вэрн
- Гамэр
- Натаніэль Готарн
- Браты Грым
- Віктор Гюго
- Фёдар Дастаеўскі
- Эмілі Дыкінсан
- Аляксандар Дзюма
- Джэймз Джойс
- Артур Конан Дойл
- Ўільям Батлер Ейтс
- Генрык Ібсэн
- Франц Кафка
- Астрыд Ліндгрэн
- Томас Ман
- Мальер
- Дзэамі Матакіё
- Артур Мілер
- Эдна Сэнт-Вінсэнт Мілэй
- Пабла Нэруда
- Джэйн Остын
- Эдгар Алан По
- Марсэль Пруст
- Аляксандар Пушкін
- Райнэр Марыя Рыльке
- Сапфо
- Жан-Поль Сартр
- Сафокл
- Мурасакі Сікібу
- Робэрт Льюіс Стывэнсан
- Карл Сэндбэрг
- Мігель Сэрвантэс
- Леў Талстой
- Марк Твэн
- Джон Рональд Руэл Толкін
- Оскар Ўайлд
- Ўолт Ўітман
- Гэрбэрт Ўэлз
- Фрэнсіс Скот Фіцжэральд
- Ду Фу
- Лэнстан Х'юз
- Эрнэст Хэмінгуэй
- Дэшыл Хэмэт
- Антон Чэхаў
- Джордж Бэрнард Шоў
- Ўільям Шэксьпір
- Мэры Шэлі
Кампазытары і музыкі
рэдагаваць- Ёган Сэбастыян Бах
- The Beatles
- Людвіг ван Бэтховэн
- Рыхард Вагнэр
- Эдвард Грыг
- Антанін Дворжак
- Майкл Джэксан
- Густаў Малер
- Клаўдыё Мантэвэрдзі
- Вольфганг Амадэй Моцарт
- Элвіс Прэсьлі
- Арэта Франклін
- Фрэдэрык Шапэн
- Франц Шубэрт
Дасьледнікі
рэдагаваць- Руаль Амундсэн
- Ніл Армстранг
- Вілем Барэнц
- Вітус Бэрынг
- Юры Гагарын
- Васка да Гама
- Фрэнсіс Дрэйк
- Хрыстафор Калюмб
- Эрнан Картэс
- Жак Карцье
- Джэймз Кук
- Фэрнан Магелан
- Тэнцынг Норгэй
- Марка Пола
- Абэль Тасман
- Чжэх Хе
- Эдмунд Хілары
- Хуан Сэбастыян Элькана
- Лэйф Эрыксан
Кінарэжысэры і сцэнарысты
рэдагаваць- Інгмар Бэргман
- Ўолт Дыснэй
- Альфрэд Хічкок
- Акіра Курасава
- Фрыц Ланг
- Джордж Лукас
- Франсіс Марыён
- Лені Рыфэншталь
- Марцін Скарсэзэ
- Стывэн Сьпілбэрг
- Сяргей Эйзэнштэйн
Вынаходнікі, вучоныя і матэматыкі
рэдагаваць- Мухамад Аль-Харэзьмі
- Архімэд
- Джон Лоджы Байрд
- Аляксандар Грэм Бэл
- Карл Бэнц
- Цім Бэрнэрс-Лі
- Нільс Бор
- Тыха Брагэ
- Леанарда да Вінчы
- Карл Фрыдрых Гаўс
- Курт Гёдэль
- Дэйвід Гілбэрт
- Гіпація Александрыйская
- Ёган Гутэнбэрг
- Біл Гэйтс
- Хрыстыян Гюйгенс
- Ґалілеа Ґалілей
- Чарлз Дарвін
- Эдўард Джэнэр
- Стыў Джобз
- Мікалай Капэрнік
- Рэйчэл Карсан
- Джон Мэйнард Кейнс
- Дональд Кнут
- Ёган Кэплер
- Мары Кюры
- П'ер-Сымон Ляпляс
- Карл Лінэй
- Ігнаці Лукасевіч
- Готфрыд Лэйбніц
- Джэймз Клерк Максўэл
- Альфрэд Нобэль
- Ісак Ньютан
- Леанард Ойлер
- Люі Пастэр
- Браты Райт
- Оле Рэмэр
- Вільгельм Конрад Рэнтген
- Бэрнхард Рыман
- Дэніс Рычы
- Эрнэст Рэзэрфорд
- Рычард Столман
- Лінус Торвальдс
- Нікола Тэсла
- Аляксандар Флемінг
- Генры Форд
- Бакмінстэр Фулер
- Казімір Функ
- Жозэф Фур'е
- Рычард Фэйнман
- Энрыка Фэрмі
- Алан Цюрынг
- Томас Эдысан
- Альбэрт Айнштайн
- Ганс Хрыстыян Эрстэд
Сацыяльныя навукоўцы (філёзафы, эканамісты, гісторыкі і мысьляры)
рэдагаваць- Авэроэс
- Арыстотэль
- Аўгустын
- Сымона дэ Бавуар
- Бэнэдыкт Нурсійскі
- Вальтэр
- Людвіг Вітгенштэйн
- Эміль Дзюргайм
- Рэнэ Дэкарт
- Георг Вільгельм Фрыдрых Геґель
- Герадот
- Ёган Вольфґанґ фон Ґётэ
- Эдўард Гібон
- Гіпакрат
- Жэрмэн Грыр
- Імануіл Кант
- Сёрэн Кіркегор
- Роза Люксэмбург
- Марцін Лютэр
- Марцін Лютэр Кінг
- Нікола Макіявэлі
- Карл Маркс
- Нагарджуна
- Фрыдрых Ніцшэ
- Пітагор
- Плятон
- Томас Пэйн
- Бэртранд Расэл
- Стэйн Рокан
- Жан-Жак Русо
- Сакрат
- Сунь Цзы
- Адам Сьміт
- Талес
- Тамаш Аквінскі
- Макс Вэбэр
- Францішак з Асізі
- Зыгмунд Фройд
- Мішэль Фуко
- Сыма Цянь
- Ральф Ўалда Эмэрсан
Палітыкі, лідэры і арыстакраты
рэдагаваць- Акбар Вялікі
- Кофі Анан
- Мустафа Кемаль Ататурк
- Актавіян Аўгуст
- Атыла
- Сымон Балівар
- Напалеон I Банапарт
- Хастынгс Банда
- Ота фон Бісмарк
- Тоні Блэр
- Люкрэцыя Борджыя
- Гру Гарлем Брундланд
- Джордж Ўокер Буш
- Бэнэдыкт XVI
- Сыльвіё Бэрлюсконі
- Лех Валэнса
- Джордж Вашынгтон
- Вікторыя
- Віль��ельм II
- Індыра Гандзі
- Ганібал
- Міхаіл Гарбачоў
- Адольф Гітлер
- Шарль дэ Голь
- Томас Джэфэрсан
- Дыяна (прынцэса Валійская)
- Канстантын Вялікі
- Фідэль Кастра
- Карл Вялікі
- Кацярына II
- Клеапатра
- Уладзімер Ленін
- Лізавета I
- Лізавета II
- Аўраам Лінкальн
- Аляксандар Македонскі
- Нэльсан Мандэла
- Марыя Ст'юарт
- Крыстыян Міхельсэн
- Махатхір бін Мохамад
- Бэніта Мусаліні
- Голда Мэір
- Кўамэ Нкрума
- Нэфэрціці
- Пётар I
- Юзэф Пілсудзкі
- Пол Пот
- Уладзімер Пуцін
- Эва Пэрон
- Франклін Дэлана Рузвэльт
- Элеанора Рузвэльт
- Царыца Сабская
- Саладын
- Цы Сі
- Сядзячы Бык
- Ёсіф Сталін
- Хайлэ Сэласіе
- Сэміраміда
- Леў Троцкі
- Гары С Трумэн
- Тымур
- Марыя Тэрэзія
- Маргарэт Тэтчэр
- Франц Фэрдынанд
- Хамурапі
- Хірахіта
- Цынь Шы Хуан
- Мао Дзэ-дун
- Чынгісхан
- Гай Юліюс Цэзар
- Ўінстан Чэрчыль
- Шака
- Герхард Шродэр
- Жак Шырак
- Лі Кўан Ю
- Ян Павал II
Рэвалюцыянэры і актывісты
рэдагавацьГісторыя
рэдагавацьГэта сэкцыя пра падзеі і пэрыяды ў гісторыі чалавецтва. Як мінімум пяць сказаў пра наступнае:
Першабытнасьць і старажытны сьвет
рэдагаваць- Антрапагенэз
- Археалёгія
- Бізантыйская імпэрыя
- Бронзавы век
- Дынастыя Сэльджукаў
- Дынастыя Хань
- Жалезны век
- Індуская цывілізацыя
- Каменны век
- Месаамэрыка
- Першабытнасьць
- Старажытная Грэцыя
- Старажытная Македонія
- Старажытны Рым
- Старажытны Эгіпет
- Цывілізацыя Мая
- Шумер
Сярэднявечча і Рэнэсанс
рэдагаваць- Ангельская грамадзянская вайна
- Асманская імпэрыя
- Эпоха Асьветы
- Ацтэкі
- Вайна за незалежнасьць ЗША
- Вікінгі
- Вялікая схізма
- Гішпанская інквізыцыя
- Дынастыя Мін
- Дынастыя Сун
- Дынастыя Тан
- Дынастыя Юань
- Імпэрыя Інкаў
- Контррэфармацыя
- Крыжовыя паходы
- Напалеонаўскія войны
- Нідэрляндзкая рэвалюцыя
- Падзелы Рэчы Паспалітай
- Рэнэсанс
- Рэфармацыя
- Рэч Паспалітая
- Сьвяшчэнная Рымская імпэрыя
- Сярэднявечча
- Француская рэвалюцыя
- Чорная сьмерць
- Эўрапейская калянізацыя Амэрыкі
Індустрыяльны век
рэдагаваць- Аб'яднаньне Італіі
- Аб'яднаньне Нямеччыны
- Апартэід
- Брытанская імпэрыя
- Вайна ў Віетнаме
- Вайна ў затоцы
- Вайна ў Карэі
- Вэрсальская дамова
- Вялікая дэпрэсія
- Галакост
- Грамадзянская вайна ў Гішпаніі
- Грамадзянская вайна ў ЗША
- Грамадзянская вайна ў Расеі
- Дасьледаваньне космасу
- Другая сусьветная вайна
- Дынастыя Цын
- Дэкалянізацыя
- Дэклярацыя Незалежнасьці Ізраілю
- Халодная вайна
- Змаганьне за Афрыку
- Індустрыяльная рэвалюцыя
- Іранская рэвалюцыя
- Нафтавы крызіс 1973 году
- Нацысцкая Нямеччына
- Першая сусьветная вайна
- Польска-савецкая вайна
- Расейская рэвалюцыя 1917 году
- Распад СССР
- Рэстаўрацыя Мэйдзі
- Савецкая вайна ў Аўганістане
- Салідарнасьць
- Узьяднаньне Нямеччыны
- Франка-пруская вайна
Геаграфія
рэдагавацьГэта сэкцыя пра геаграфічныя паняткі і пэўныя месцы.
- Геаграфія
- Акіян
- Горад
- Кантынэнт
- Краіна
- Мапа
- Мора
- Навукі пра Зямлю
- Паўднёвы полюс
- Паўночны полюс
- Пустэльня
- Рака
- Сталіца
- Сэльва
Кантынэнты і асноўныя рэгіёны
рэдагавацьЯк мінімум тры сказы пра кожны.
- Афрыка
- Антарктыда
- Азія
- Эўропа
- Лацінская Амэрыка
- Блізкі Ўсход
- Паўночная Амэрыка
- Акіянія
- Паўднёвая Амэрыка
Краіны
рэдагаваць- Аўстралія
- Аўстрыя
- Афганістан
- Банґлядэш
- Бразылія
- Бэльґія
- Віетнам
- Вялікабрытанія
- Гішпанія
- Грэцыя
- ЗША
- Ізраіль
- Інданэзія
- Індыя
- Ірак
- Іран
- Італія
- Казахстан
- Канада
- Кітай
- Кітайская Народная Рэспубліка
- Дэмакратычная Рэспубліка Конґа
- Куба
- Лібія
- Манака
- Манголія
- Мэксыка
- Ніґер
- Ніґерыя
- Нідэрлянды
- Нэпал
- Нямеччына
- Паўднёвая Афрыка
- Паўднёвая Карэя
- Паўночная Карэя
- Польшча
- Пэру
- Расея
- Руанда
- Саудаўская Арабія
- Судан
- Сынґапур
- Турэччына
- Украіна
- Францыя
- Швайцарыя
- Швэцыя
- Эгіпет
- Этыёпія
- Японія
Гарады
рэдагаваць- Атэны
- Бангкок
- Барсэлёна
- Бялград
- Брусэль
- Бэрлін
- Варшава
- Ватыкан
- Вашынгтон (горад)
- Вена
- Ганконґ
- Джакарта
- Ерусалім
- Каір
- Капэнгаген
- Лёндан
- Лос-Анджэлес
- Мадрыд
- Маніла
- Масква
- Мумбаі
- Мэка
- Мэхіка
- Мюнхэн
- Найробі
- Нью-Дэлі
- Нью-Ёрк
- Парыж
- Пэкін
- Рыё-дэ-Жанэйра
- Рым
- Санкт-Пецярбург
- Стакгольм
- Стамбул
- Сынґапур
- Сыднэй
- Сэул
- Тайбэй
- Таронта
- Токіё
- Франкфурт-на-Майне
- Ханой
- Шанхай
- Эдынбург
Вадаёмы
рэдагаваць- Амазонка
- Аральскае мора
- Арктычны акіян
- Атлянтычны акіян
- Байкал
- Балтыйскае мора
- Вікторыя (возера)
- Волга
- Вялікія азёры
- Вялікі бар'ерны рыф
- Індыйскі акіян
- Касьпійскае мора
- Мёртвае мора
- Міжземнае мора
- Місысыпі (рака)
- Ніл
- Ніягарскі вадаспад
- Панамскі канал
- Паўднёвы акіян
- Паўночнае мора
- Суэцкі канал
- Танганьіка
- Тытыкака
- Ціхі акіян
- Чорнае мора
Горы, даліны, пустэльні
рэдагавацьГрамадзтва
рэдагавацьСям'я і стасункі
рэдагавацьМысьленьне, паводзіны і эмоцыя
рэдагавацьПалітыка
рэдагаваць- Палітыка
- Анархізм
- Дзяржава
- Дыктатура
- Дыпляматыя
- Дэмакратыя
- Глябалізацыя
- Імпэрыялізм
- Лібэралізм
- Манархія
- Нацыяналізм
- Падзяленьне ўлады
- Палітычная партыя
- Рэспубліка
- Тэакратыя
- Урад
- Фашызм
Бізнэс і эканоміка
рэдагаваць- Бізнэс
- Эканоміка
- Валюта
- Камунізм
- Капітал
- Капіталізм
- Найманьне
- Попыт і прапанова
- Прамысловасьць
- Рынак
- Грошы
- Рэкляма
- Сацыялізм
- Сельская гаспадарка
- Турызм
- Фінансы
Права
рэдагаваць- Права
- Злачынства
- Канстытуцыя
- Пэўныя дакуманты
Міжнародныя арганізацыі
рэдагаваць- Арабская ліга
- Арганізацыя Аб'яднаных Нацый
- Арганізацыя Амэрыканскіх дзяржаваў
- Арганізацыя краін-экспартэраў нафты
- Арганізацыя па бясьпечнасьці і супрацоўніцтву ў Эўропе
- Арганізацыя эканамічнага супрацоўніцтва і разьвіцьця
- Асацыяцыя дзяржаваў Паўднёва-Ўсходняй Азіі
- Афрыканскі зьвяз
- Жэнэўскія канвэнцыі
- Інтэрпол
- НАТО
- Нобэлеўская прэмія
- Савет Эўропы
- Садружнасьць Нацый
- Садружнасьць Незалежных Дзяржаваў
- Эўрапейскі Зьвяз
Вайна і войска
рэдагавацьСацыяльныя пытаньні
рэдагавацьКультура
рэдагавацьЯк мінімум тры сказы пра:
Мова і літаратура
рэдагаваць- Мова
- Альфабэт
- Кніга
- Дыялект
- Граматыка
- Лінгвістыка
- Пісьменнасьць
- Літаратура
- Вымаўленьне
- Пэўныя мовы
- Слова
- Пісьменства
Архітэктура і грамадзкае праектаваньне
рэдагавацьКіно, радыё і тэлебачаньне
рэдагавацьМузыка
рэдагаваць- Музыка
- Кампакт-дыск
- Песьня
- Пэўныя музычныя жанры
- Пэўныя музычныя інструмэнты
Адпачынак
рэдагаваць- Адпачынак
- Пацеха
- Гульня
- Азартныя гульні
- Вольны час
- Баявыя майстэрствы
- Алімпійскія гульні
- Імпрэза
- Спорт
- Чэмпіянат сьвету па футболе
- Цацка
Рэлігія
рэдагаваць- Рэлігія
- Астралёгія
- Боскасьць
- Фэстываль
- Сьвята
- Міталёгія
- Рэлігійныя філязофіі
- Душа
- Пэўныя рэлігіі
- Духоўнасьць
Філязофія
рэдагавацьНавука
рэдагавацьЯк мінімум 5 сказаў уводзінаў у асноўныя паняткі:
Астраномія
рэдагаваць- Астраномія
- Астэроід
- Вялікі выбух
- Галяктыка
- Зорка
- Камэта
- Месяц
- Плянэта
- Сонечная сыстэма
- Сьветлавы год
- Чорная дзірка
Біялёгія
рэдагаваць- Біялёгія
- Адамашненьне
- Батаніка
- Біялягічная клясыфікацыя
- Біялягічныя матэрыялы
- Жыцьцё
- Сьмерць
- Экалёгія
Біялягічныя працэсы
рэдагавацьАнатомія
рэдагаваць- Анатомія
- Дыхальная сыстэма
- Кроваабег
- Нэрвовая сыстэма
- Покрыўная сыстэма
- Рэпрадуктыўная сыстэма
- Страўнікава-кішачны тракт
- Цэля
- Шкілет
- Эндакрынная сыстэма
Здароўе і мэдыцына
рэдагаваць- Мэдыцына
- Атлусьценьне
- Вірус
- Вэнэрычныя хваробы
- Гіпэртэнзія
- Дызэнтэрыя
- Залежнасьць
- Здароўе
- Інваліднасьць
- Інсульт
- Лекі
- Малярыя
- Недаяданьне
- Пнэўманія
- Рак
- Сардэчная хвароба
- Стаматалёгія
- Сухоты (Тубэркулёз)
- Халера
- Хвароба
- Цукровы дыябет
Арганізмы
рэдагавацьХімія
рэдагавацьНадвор'е, клімат і геалёгія
рэдагавацьФізыка
рэдагавацьЧас
рэдагавацьТэхналёгія
рэдагавацьКамунікацыя
рэдагавацьЭлектроніка
рэдагаваць- Электроніка
- Кампанэнты
Кампутары і Інтэрнэт
рэдагаваць- Кампутар
- Апэрацыйная сыстэма
- Інтэрнэт
- Інтэрфэйс карыстальніка
- Інфарматыка
- Інфармацыйныя тэхналёгіі
- Мова праграмаваньня
- Праграмнае забесьпячэньне
- Штучны інтэлект
Сыравіна і энэргія
рэдагаваць- Агонь
- Аднаўляльная энэргія
- Выкапнёвае паліва
- Драўніна
- Папера
- Пластмаса
- Паравая машына
- Рухавік унутранага згараньня
- Шкло
- Электрычнасьць