Аквапимдер

Аквапимдер (аквапем, акуапем, тви) — Гананың оңтүстігіндегі акан тобының халқы. Аккра қаласының солтүстігінде, Вольта және Денсу өзендерінің арасында орналасқан . Саны 650 мың адам (1992).^[1]

Тілдері аквапим, ашанти және ахем тілдері, көбінесе чви (тви) тілінің диалектілері ретінде қарастырылады.^[2]

Аквапиндер – христиандар (пресвитериандар, методистер, католиктер, африкалық православие шіркеуінің ізбасарлары), афро-христиандық культтерді ұстанушылар, ахмадия сектасының мұсылмандары, шамамен 3%-ы дәстүрлі нанымдарды ұстанады.^[3]

Аквапимдер 17 ғасырдың басында солтүстік-батыстан Гананың оңтүстігіне көшті. Олар жергілікті черепон және гуан халықтарын ассимиляциялап, 1640-1730 жылдары аквамның салық төлеушісі болған және 1742-1826 жылдары Ашанти конфедерациясының құрамында болған Аквапим тайпалық одағын құрды.^[4]

Негізгі кәсібі – егіншілік (ямс, маниок, күріш, тары, құмай, жүгері, банан, майлы пальма өсіру), ұсақ мал мен құс өсіру, ұсталық, керамика, ағаш ою. Қазіргі уақытта көпшілігі какао және кофе өсірумен айналысады.^[5]

Аквапимдердің дәстүрлі қоғамдық ұйымының негізін ауылдық қауымдар (нкура), көп балалы отбасылар (фиефо), матрилинейдік рулар (абусуапон) және нторо патрилаттық институты құрады, олардың негізінде әскери рәсімдер (асафо) қалыптасты. Аквапимді көсем (оманхене) және ауылдық қауымдар басшыларынан құралған ақсақалдар кеңесі басқарды. Дәстүрлі өмір салты, материалдық мәдениеті және әлеуметтік институттары Ашантидікіне өте жақын.^[6]

Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет.

Африка халықтары Бұл {{Әлем халықтары}} үлгісінің бір бөлігі Ағаулар • Адангмелер • Акандар • Аквапимдер • Алжирлықтар • Алурлар • Амбунду • Амхаралар • Ангас • Ағылшын-африкалықтар • Ануак • Аргоббалар • Афарлар • Африканерлер • Ачемдер • Ачоли • Ашантилар • Багалар • Багирмилер • Баде • Бакве • Баланте • Бамбаралар • Бамилеке • Бамум • Бангилер • Банда • Банди • Бантулар • Баньяруанда • Барбалар • Бари (Африка) • Баса • Бассари • Басуто • Батеке • Бауле • Беджа • Бемба • Бена • Берберлер • Бете • Биафада • Бидього • Бини • Биралар • Биром • Биса • Боа • Бобо • Бозо • Боки • Болева • Бонго • Бони • Буби • Буллом • Бура • Бурун • Буса • Бушмендер • Ваи • Вала • Венда • Видекум • Волоф • Вуте • Га • Гандалар • Гбайя • Гбари • Гвере • Герелер • Гереро • Гимирра • Гишу • Гого • Гола • Гонга • Гонжа • Грустар • Гуан • Гураге • Гурма • Гусилер • Дагари • Даго • Дагомба • Дамара • Дан • Дасанеч • Джагга • Джанджэро • Джукун • Диалонке • Динка • Диола • Догон • Дуала • Дьюла • Загава • Занде • Зарамо • Зенага • Зұлыстар • Ибибио • Ивбиосакон • Игала • Игбира • Иболар • Иджо • Идома • Ила • Инеме • Ираку • Ирамба • Итсекири • Ишан • Йеен • Йорубалар • Кабилдер • Кабовердтер • Кабие • Каколе • Календжин • Камба • Камбари • Карамоджонг • Каре • Катаб • Кваву • Квени • Кемант • Кикуйю • Кинга • Кисси • Коалиб • Комолар • Конго • Конзо • Конкомба • Коно • Консо • Кордофан халықтары • Коса • Котоко • Кпелле • Креолдар • Кру • Куланго • Кунама • Куранко • Куриа • Кусаси • Кушиттер • Ланго • Ландума • Либериялықтар • Ливиялықтар • Лимба • Лоби • Лози • Лома • Лотуко • Луба • Лундалар • Луо • Лухья • Лучази • Луэна • Маба • Маврикийлер • Маврлар • Мака • Маконде • Макуа • Малагасийлер • Малинке • Мампрустар • Мандара • Манджак • Мандинго • Мано • Марги • Марокколықтар • Маса • Масаи • Матабеле • Мба • Мбете • Мбоши • Мбунда • Менде • Меру • Миджикенда • Моба • Монго • Моси • Мпонгве • Муби • Мумуйе • Мурле • Набдам • Налу • Нанкансе • Нанумба • Нгбанди • Нгонилер • Нгунди • Нзима • Нилоттар • Нубиялықтар • Нупе • Нуэр • Ньоро • Ньямвези • Ньянколе • Ньятуру • Овамбо • Овимбунду • Огонилар • Омето • Оромо • Педи • Пигмейлер • Пуну • Рега • Руанда • Рунди • Саката • Само • Сандаве • Сантомеліктер • Сара • Сахо • Свазилер • Сейшелдіктер • Сенуфо • Сере-мунду • Серер • Сидамо • Сисала • Собо • Сога • Сомалиліктер • Сомба • Сонгай • Сонинке • Суахили • Суба • Судандықтар • Сукума • Сусу • Таита • Талленси • Тем • Темне • Тенда • Тесо • Тетела • Тив • Тиграи • Тигре • Тикар • Торо • Тсаанги • Тсвана • Тсондар • Туарегтер • Тубулар • Тукулер • Тунистіктер • Туркана • Фанг • Фанти • Фернандино • Фипа • Фон • Фульбе • Фур • Ха • Хадза • Хасонке • Хаусалар • Хехе • Чамба • Чанга • Чига • Чокве • Шамбала • Шиллук • Шона • Эве • Экои • Этсако • Эфик • Якё • Яунде