Bitwa pod Korcem (IX 1920)
| Wojna polsko-bolszewicka | |||
| |||
| Czas |
26 września 1920 | ||
|---|---|---|---|
| Miejsce |
pod Korcem | ||
| Terytorium | |||
| Przyczyna |
Bitwa Wołyńsko–Podolska | ||
| Wynik |
zwycięstwo 2 DJ | ||
| Strony konfliktu | |||
| |||
| Dowódcy | |||
| |||
| Siły | |||
| |||
Wojna Polska 1918–1921[1]
Bitwa pod Korcem – część wielkiej bitwy wołyńsko-podolskiej; walki polskiej 2 Dywizji Jazdy płk. Gustawa Orlicz-Dreszera z sowiecką 44 Dywizją Strzelców komdywa Iwana Dubowoja w czasie ofensywy jesiennej wojsk polskich na Ukrainie w okresie wojny polsko-bolszewickiej.
Geneza
[edytuj | edytuj kod]2 września, jeszcze w czasie walk pod Zamościem, Naczelne Dowództwo Wojska Polskiego zdecydowało, iż 3. i 6 Armia, po stosownym przegrupowaniu, około 10 września podejmą większą akcję zaczepną w kierunku wschodnim celem „nie tylko odrzucenia nieprzyjaciela poza granice Małopolski, lecz także rozbicia i zdezorganizowania jego sił tak, aby później można było utrzymać front przy użyciu słabych sił własnych"[2]. 3 Armia gen. Władysława Sikorskiego przystąpiła do działań 10 września[3]. Wstępnym etapem był zagon grupy motorowej mjr. Włodzimierza Bochenka wyprowadzony z Włodawy, który przeprawił się przez Bug i następnego dnia opanował Kowel. Za nim ruszyło natarcie sił głównych armii, w tym jej grupa manewrowa – Korpus Jazdy gen. Juliusza Rómmla[4]. Sowiecka 12 Armia cofała się w kierunku Łucka. Aby uniemożliwić przeciwnikowi zorganizowanie oporu na Styrze, dowódca 3 Armii wydał rozkaz opanowania Łucka. 16 września, działający na styku sowieckich 12 i 14 Armii Korpus Jazdy płk. Juliusza Rómmla, przy słabym oporze przeciwnika, sforsował Styr na południe od Łucka i ruszył na Równe. Wieczorem korpus dotarł do Stubli. W tym czasie pod Równem koncentrowała się 1 Armia Konna Siemiona Budionnego. Miała tam dokonać reorganizacji i przygotować się do akcji zaczepnej przeciwko wojskom polskim[5].
Walczące wojska
[edytuj | edytuj kod]| Jednostka | Dowódca | Podporządkowanie |
 Wojsko Polskie
| ||
|---|---|---|
| dowództwo Korpusu Jazdy | płk Juliusz Rómmel | 3 Armia |
| ⇒ 2 Dywizja Jazdy | płk Gustaw Orlicz-Dreszer | Korpus Jazdy |
| ⇒ 1 Dywizja Jazdy | płk Juliusz Rómmel | |
 Armia Czerwona
| ||
| dowództwo 44 Dywizji Strzelców | komdyw. Iwan Dubowoj | 12 Armia |
| ⇒ brygada strzelców 44 DS | 44 Dywizja Strzelców | |
Walki pod Korcem
[edytuj | edytuj kod]W pościgu za cofającymi się wojskami 12 Armii Nikołaja Kuźmina, 21 września Korpus Kawalerii płk. Juliusza Rómmla osiągnął linię Horynia. Tutaj, z braku amunicji, pościg przerwano[6]. W tym czasie na wschód od Horynia 1 Armia Konna Siemiona Budionnego uzupełniała swoje stany i reorganizowała się. Według polskiego wywiadu, Siemion Budionny, wraz ze swoim sztabem, miał kwaterować w Korcu. W tej sytuacji dowódca Korpusu Jazdy płk Rómmel zaproponował dokonanie zagonu na Korzec. Plan zakładał sforsowanie Horynia pod Aleksandrią i obejście północnego skrzydła 1 Armii Konnej.
26 września o świcie Korpus Jazdy ruszył do działań. Zadanie główne wykonywała 2 Dywizja Jazdy. Maszerowała ona przez Pustomyty i Daniczów na Korzec, a 1 Dywizja Jazdy ubezpieczała ją z kierunku Międzyrzecza i Samostrieły. Około 15.00 grupa uderzeniowa dotarła pod Korzec, częścią sił obeszła miasto od wschodu i uderzyła na stacjonującą tam brygadę 44 Dywizji Strzelców[6]. Zaskoczenie Sowietów było całkowite. Polscy ułani wzięli do niewoli kilkuset jeńców, zdobyli 6 armat i 10 ckm-ów. Nie zrealizowano jednak głównego celu działania, jakim było zniszczenie sztabu 1 Armii Konnej i jej oddziałów. Te odmaszerowały wcześniej w kierunku na Berdyczów[6].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Przybylski 1930 ↓.
- ↑ Cisek, Paduszek i Rawski 2010 ↓, s. 68.
- ↑ Wyszczelski 2009 ↓, s. 306.
- ↑ Cisek, Paduszek i Rawski 2010 ↓, s. 69.
- ↑ Odziemkowski 2004 ↓, s. 184.
- ↑ a b c Odziemkowski 2004 ↓, s. 201.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Janusz Cisek, Konrad Paduszek, Tadeusz Rawski: Wojna polsko-sowiecka 1919–1921. Warszawa: Wojskowe Centrum Edukacji Obywatelskiej, 2010.
- Janusz Odziemkowski: Leksykon bitew polskich 1914 – 1920. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 2004. ISBN 83-85621-46-6.
- Janusz Odziemkowski: Leksykon wojny polsko-rosyjskiej 1919–1920. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Rytm”, 2004. ISBN 83-7399-096-8.
- Adam Przybylski: Wojna polska 1918–1921. Warszawa: Wojskowy Instytut Naukowo-Wydawniczy, 1930.
- Lech Wyszczelski: Kampania ukraińska 1920 roku. Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2009. ISBN 978-83-7543-066-0.