Komisariat Straży Granicznej „Jabłonków”

Komisariat Straży Granicznej „Jabłonków” – jednostka organizacyjna Straży Granicznej pełniąca służbę ochronną na granicy polsko-czechosłowackiej w latach 1938–1939.

Rozkazem nr 3 z 31 grudnia 1938 roku w sprawach reorganizacji jednostek na terenach Śląskiego, Zachodniomałopolskiego i Wschodniomałopolskiego okręgów Straży Granicznej, a także utworzenia nowych komisariatów i placówek, komendant Straży Granicznej płk Jan Gorzechowski, działając na podstawie upoważnienia Ministra Skarbu z 14 października 1938 roku zarządził przeniesienie siedzib komendy obwodu „Bielsko” do Cieszyna, a komisariatu i placówki II linii „Ustroń” do Jabłonkowa^[1]. Ponadto komisariat „Ustroń” miał zorganizować nowe placówki linii w miejscowościach: Mosty, Mnisi Wierch, Kosarzyska i Wielki Połom^[2]. Rozkazem nr 5 z 3 marca 1939 roku w sprawie zmian organizacyjnych [...], komendant Straży Granicznej gen. bryg. Walerian Czuma wydzielił z komisariatu „Jabłonków” placówkę I linii „Świerczynowiec” i przydzielił do komisariatu „Istebna”^[3]. Rozkazem nr 5 z 3 marca 1939 roku w sprawie zmian organizacyjnych [...], komendant Straży Granicznej gen. bryg. Walerian Czuma przeniósł placówkę I linii „Sławicz” z komisariatu „Ligotka Kameralna” do m. Górna Morawka”^[4] i przydzielił ją do komisariatu „Jabłonków”^[4].

Organizacja komisariatu w 1938^[8][2][9]:

• komenda − Jabłonków
• placówka Straży Granicznej I linii „Łomna Górna”
• placówka Straży Granicznej I linii „Szańce”
• placówka Straży Granicznej I linii „Szwierczynowice” → przeniesiona do komisariatu „Istebna”
• placówka Straży Granicznej II linii „Jabłonków”

• Henryk Mieczysław Kula: Polska Straż Graniczna w latach 1928-1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 8311082671.
• Marek Jabłonowski, Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne 1918−1839. Tom II. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999. ISBN 83-87424-77-3.
• Materiały dotyczące ruchu na granicy polsko–czechosłowackiej w 1938 roku. → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
• Rozkazy Komendy Głównej Straży Granicznej 1928–1939 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin. (sygn.187/30 do 187/41.)