เพลงชาติสาธารณรัฐอาเซอร์ไบจาน

Azərbaycan Respublikasının Dövlət Himni
	เพลงชาติสาธารณรัฐอาเซอร์ไบจาน
	แผ่นโน้ตเพลง
	เพลงชาติของอาเซอร์ไบจาน
เนื้อร้อง	แอฮ์แมด จาวัด
ทำนอง	อือเซยีร์ ฮาจือแบยอฟ
รับไปใช้	ค.ศ. 1920
รับไปใช้ใหม่	ค.ศ. 1992
เลิกใช้	ค.ศ. 1922
ก่อนหน้า	เพลงชาติสาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียตอาเซอร์ไบจาน
ตัวอย่างเสียง
	เพลงชาติฉบับเสียงดนตรีในโน้ต G minor โดยU.S. Navy Band ไฟล์; ช่วยเหลือ;

"เพลงชาติสาธารณรัฐอาเซอร์ไบจาน" (อาเซอร์ไบจาน: Azərbaycan Respublikasının Dövlət Himni) หรือในอีกชื่อหนึ่งคือ "อาแซร์บัยจานมาร์ชือ" (อาเซอร์ไบจาน: Azərbaycan marşı, ออกเสียง [ɑːzæɾbɑjˈdʒɑn mɑɾˈʃɯ]; "มาร์ชอาเซอร์ไบจาน") เป็นเพลงชาติของประเทศอาเซอร์ไบจาน โดยเสียงดนตรีประพันธ์โดยอือเซยีร์ ฮาจือแบยอฟ และเนื้อร้องประพันธ์โดยกวีชื่อแอฮ์แมด จาวัด รัฐบาลประกาศใช้เพลงชาติอย่างเป็นทางการใน ค.ศ. 1920^[1] จากนั้นจึงมีการใช้เพลงนี้เป็นเพลงชาติอีกครั้งใน ค.ศ. 1992 หลังการล่มสลายของสหภาพโซเวียต^[2]

ประวัติ

ผู้ประพันธ์ "มาร์ชอาเซอร์ไบจาน" ทั้งสองคนคือ อือเซยีร์ ฮาจือแบยอฟ ผู้ประพันธ์เพลง (ซ้าย) กับแอฮ์แมด จาวัด ผู้ประพันธ์เนื้อเพลง (ขวา)

ใน ค.ศ. 1919 ในช่วงที่สถาปนาสาธารณรัฐประชาธิปไตยอาเซอร์ไบจาน รัฐบาลใหม่ประกาศว่าตนจะรับการส่งผลงานสำหรับเพลงชาติ เสื้อคลุมแขน และตราประจำรัฐจากประชาชน โดยจะมอบเงินรางวัลให้แก่พลเมืองผู้ส่งเพลงที่ชนะรางวัลด้วยเงิน 15,000 รูเบิล^[3]

อือเซยีร์ ฮาจือแบยอฟ ผู้ประพันธ์ชาวอาเซอร์ไบจาน แต่งเพลงมาร์ชสองเพลง โดยเพลงแรกได้รับรางวัลจากรัฐบาลใน ค.ศ. 1919^[4] ส่วนเพลงที่สองคือ "มาร์ชอาเซอร์ไบจาน" Etem Üngör นักดนตรีวิทยาชาวตุรกีรายงานว่า "ในช่วงนั้น เมื่ออาเซอร์ไบจานยังไม่ได้เสียเอกราช มีการร้องมาร์ชนี้ในสถาบันการศึกษาทางทหารก่อนเข้าบทเรียน"^[5]

ต่อมาใน ค.ศ. 1922 มีการแทนที่เพลงนี้ด้วยเพลง "แองเตอร์นาซิอองนาล" ของคอมมิวนิสต์ จากนั้นใน ค.ศ. 1944 ในช่วงสงครามโลกครั้งที่สอง มีการนำเพลงชาติโซเวียตมาแทนที่ "แองเตอร์นาซิอองนาล" และนำเพลงชาติสาธารณรัฐสังคมนิยมโซเวียตอาเซอร์ไบจานมาใช้แทน

จากนั้นใน ค.ศ. 1989 หลังการเปลี่ยนแปลงจาก เปเรสตรอยคา Aydin Azimov ผู้ประพันธ์ ได้จัดให้มีการบันทึกเสียงโดยวงซิมโฟนีและประสานเสียงเต็มรูปแบบสมัยใหม่ จนในฤดูใบไม้ร่วงจึงมีการเผยแพร่ "อาแซร์ไบจานมาร์ชือ" ในโทรทัศน์และวิทยุในอาเซอร์ไบจาน หลังจากเปิดตัวเป็นเวลา 70 ปี^[3]

ฟื้นฟูหลังโซเวียต

ภายหลังการล่มสลายของสหภาพโซเวียตในฤดูใบไม้ผลิ ค.ศ. 1992 ผู้นำรัฐบาลของขบวนการเคลื่อนไหวเรียกร้องเอกราชอาเซอร์ไบจาน ได้มีการขับร้องเพลงชาติ. ต่อมารัฐสภาแห่งชาติ (Milli Mejlis) การประกาศตรารัฐบัญญัติเมื่อวันที่ 27 พฤษภาคม ค.ศ. 1992^[2]

การใช้

Law of the Republic of Azerbaijan on the National Anthem of the Republic of Azerbaijan

Milli Mejlis of the Republic of Azerbaijan decrees:

To approve the Regulations on the National Anthem of the Republic of Azerbaijan:
To approve "Azerbaijan March" composed by Uzeyir Hajibeyov and lyrics by Ahmed Javad as the National Anthem of the Republic of Azerbaijan

Law of the Republic of Azerbaijan: On the approval of the Regulations on the National Anthem of the Republic of Azerbaijan

Milli Mejlis of the Republic of Azerbaijan decrees:

To approve the Regulations on the National Anthem of the Republic of Azerbaijan (attached).
Regulations on the National Anthem of the Azerbaijan Soviet Socialist Republic approved by the Decree of Azerbaijan SSR Supreme Soviet Presidium dated of 12 September 1984 (Information of the Azerbaijan SSR Supreme Soviet, 1984, No 17, article 152) shall be considered as invalid.
This Law shall become effective from the day of its signing.

Milli Mejlis,^[6] dated 2 March 1993

เนื้อร้อง

ภาษาอาเซอร์ไบจาน

เนื้อเพลงทางการของอาเซอร์ไบจาน^[7]^[8]	การถอดแบบสัทอักษรสากล	การแปลตามตัวอักษรภาษาอังกฤษ^[9]	การแปลบทกวีภาษาอังกฤษให้ร้องได้^[10]
Azərbaycan! Azərbaycan! Ey qəhrəman övladın şanlı Vətəni! Səndən ötrü can verməyə cümlə hazırız! Səndən ötrü qan tökməyə cümlə qadiriz! Üçrəngli bayrağınla məsud yaşa! Üçrəngli bayrağınla məsud yaşa! Minlərlə can qurban oldu, Sinən hərbə meydan oldu! Hüququndan keçən əsgər, Hərə bir qəhrəman oldu! Sən olasan gülüstan, Sənə hər an can qurban! Sənə min bir məhəbbət Sinəmdə tutmuş məkan! Namusunu hifz etməyə, Bayrağını yüksəltməyə Namusunu hifz etməyə, Cümlə gənclər müştaqdır! Şanlı Vətən! Şanlı Vətən! Azərbaycan! Azərbaycan! Azərbaycan! Azərbaycan!	[ɑ̝.z̪æ̞ɾ.bɑ̝j.ˈd͡ʒɑ̝n \| ɑ̝.z̪æ̞ɾ.bɑ̝j.ˈd͡ʒɑ̝n ‖] [ej gæ̞h.ɾæ̞.ˈmɑ̝n œ̞v.ɫɑ̝.ˈd̪ɯ̞n ʃɑ̝n.ˈɫɯ̞ væ̞.t̪æ̞.ˈni ‖] [s̪æ̞n.ˈd̪æ̞n œ̞t̪.ˈɾy d͡ʒɑ̝n veɾ.mæ̞.ˈjæ̞ d͡ʒym.ˈlæ̞ hɑ̝.z̪ɯ̞.ˈɾɯ̞z̪ ‖] [s̪æ̞n.ˈd̪æ̞n œ̞t̪.ˈɾy gɑ̝n t̪œ̞c.mæ̞.ˈjæ̞ d͡ʒym.ˈlæ̞ gɑ̝.d̪i.ˈɾiz̪ ‖] [yt͡ʃ.ɾæ̞ɲɟ.ˈli bɑ̝j.ɾɑ̝.ɣɯ̞n.ˈɫɑ̝ mæ̞.ˈs̪ut̪ jɑ̝.ˈʃɑ̝ ‖] [yt͡ʃ.ɾæ̞ɲɟ.ˈli bɑ̝j.ɾɑ̝.ɣɯ̞n.ˈɫɑ̝ mæ̞.ˈs̪ut̪ jɑ̝.ˈʃɑ̝ ‖] [min.læ̞ɾ.ˈlæ̞ d͡ʒɑ̝ŋ‿guɾ.ˈbɑ̝n o̞ɫ.ˈd̪u \|] [s̪i.ˈnæ̞n hæ̞ɾ.ˈbæ̞ mej.ˈd̪ɑ̝n o̞ɫ.ˈd̪u ‖] [hy.gu.gun.ˈd̪ɑ̝ɲ‿ce.ˈt͡ʃæ̞n æ̞s̪.ˈgæ̞ɾ \|] [hæ̞.ˈɾæ̞ biɾ gæ̞h.ɾæ̞.ˈmɑ̝n o̞ɫ.ˈd̪u ‖] [s̪æ̞n o̞.ɫɑ̝.ˈs̪ɑ̝ɲ‿ɟy.lys̪.ˈt̪ɑ̝n \|] [s̪æ̞.ˈnæ̞ hæ̞ɾ ɑ̝n d͡ʒɑ̝ŋ‿guɾ.ˈbɑ̝n ‖] [s̪æ̞.ˈnæ̞ mim‿biɾ mæ̞.hæ̞b.ˈbæ̞t̪] [s̪i.næ̞m.ˈd̪æ̞ t̪ut̪.ˈmuʃ mæ̞.ˈcɑ̝n ‖] [nɑ̝.mu.s̪u.ˈnu hifz̪ et̪.mæ̞.ˈjæ̞ \|] [bɑ̝j.ɾɑ̝.ɣɯ̞.ˈnɯ̞ jyç.s̪æ̞lt̪.mæ̞.ˈjæ̞] [nɑ̝.mu.s̪u.ˈnu hifz̪ et̪.mæ̞.ˈjæ̞ \|] [d͡ʒym.ˈlæ̞ ɟæ̞nd͡ʒ.ˈlæ̞ɾ myʃ.t̪ɑ̝g.ˈd̪ɯ̞ɾ ‖] [ʃɑ̝n.ˈɫɯ̞ væ̞.ˈt̪æ̞n \| ʃɑ̝n.ˈɫɯ̞ væ̞.ˈt̪æ̞n ‖] [ɑ̝.z̪æ̞ɾ.bɑ̝j.ˈd͡ʒɑ̝n \| ɑ̝.z̪æ̞ɾ.bɑ̝j.ˈd͡ʒɑ̝n ‖] [ɑ̝.z̪æ̞ɾ.bɑ̝j.ˈd͡ʒɑ̝n \| ɑ̝.z̪æ̞ɾ.bɑ̝j.ˈd͡ʒɑ̝n ‖]	Azerbaijan! Azerbaijan! Oh you glorious fatherland of the brave child! We are all together ready to give our lives for you! We are all together strong to sacrifice our blood for you! Live blessed with your three-coloured flag! Live blessed with your three-coloured flag! Thousands of lives were sacrificed, Your chest was an arena for battles! Soldiers gave their life for you! All of them became heroes! You shall be a garden full of roses, Every moment our life can be sacrificed for you! For you one-thousand-one carresses are constant in my chest! Guard your honor, To held up high your flag, Guard your honor, The whole youth is enthused! Honorable fatherland! Honorable fatherland! Azerbaijan! Azerbaijan! Azerbaijan! Azerbaijan!	Azerbaijan! Azerbaijan! O triumphant fatherland of sons of heroes! We are all ready to bestow our lives on thee! We are fain to shed our very own blood for thee! With the banner of three colors blessed be thou! With the banner of three colors blessed be thou! Thousands of lives were sacrificed, Thy soul a battlefield became, Of every soldier devoted, Each one of them heroes became! Blossom like a rose garden, My life ever sworn to thee, A thousand one loves for thee, In my heart rooted deeply! To stand on guard for thine honour, Bearing aloft thy sacred flag; To stand on guard for thine honour, Eager be every youthful heir! Glorious Homeland! Glorious Homeland! Azerbaijan! Azerbaijan! Azerbaijan! Azerbaijan!

ในอักษรอื่น

เนื้อร้องเดิมในอักษรเปอร์เซีย-อาหรับ	อักษรละติน (อักขรวิธีก่อน ค.ศ. 1992)	อักษรละติน (ยางาลิฟ)	อักษรซีริลลิก (ใช้ในสาธารณรัฐดาเกสตาน)	อักษรจอร์เจีย (แทบไม่ค่อยใช้งานในประเทศจอร์เจีย)
آذربایجان! آذربایجان! ای قهرمان اولادین شانلی وطنی! سندن اوترو جان ورمه‌یه جومله حاضریز! سندن اوتروقان توکمه‌یه جومله قادیریز! اوچرنگلی بایراقین‌لا مسعود یاشا! اوچرنگلی بایراقین‌لا مسعود یاشا! مینلرله جان قوربان اولدو، سینن حربه میدان اولدو! حقوقوندان کچن عسکر، هره بیر قهرمان اولدو! سن اولاسان گولوستان، سنه هرآن جان قوربان! سنه مین بیر محبت سینه‌مده توتموش مکان! ناموسونو حیفظ اتمه‌یه، بایراقینی یوکسلتمه‌یه ناموسونو حیفظ اتمه‌یه، جومله گنجلر موشتاقدیر! شانلی وطن! شانلی وطن! آذربایجان! آذربایجان! آذربایجان! آذربایجان!	Azärbaycan! Azärbaycan! Ey qähräman övladın şanlı Vätäni! Sändän ötrü can vermäyä cümlä hazırız! Sändän ötrü qan tökmäyä cümlä qadiriz! Üçrängli bayrağınla mäsud yaşa! Üçrängli bayrağınla mäsud yaşa! Minlärlä can qurban oldu, Sinän härbä meydan oldu! Hüququndan keçän äsgär, Härä bir qähräman oldu! Sän olasan gülüstan, Sänä här an can qurban! Sänä min bir mähäbbät Sinämdä tutmuş mäkan! Namusunu hifz etmäyä, Bayrağını yüksältmäyä Namusunu hifz etmäyä, Cümlä gänclär müştaqdır! Şanlı Vätän! Şanlı Vätän! Azärbaycan! Azärbaycan! Azärbaycan! Azärbaycan!	Azərʙajçan! Azərʙajçan! Ej qəhrəman ɵvladьn şanlь Vətəni! Səndən ɵtry çan verməjə çymlə hazьrьz! Səndən ɵtry qan tɵkməjə çymlə qadiriz! Ycrəngli ʙajraƣьnla məsud jaşa! Ycrəngli ʙajraƣьnla məsud jaşa! Minlərlə çan qurʙan oldu, Sinən hərʙə mejdan oldu! Hyququndan kecən əsgər, Hərə ʙir qəhrəman oldu! Sən olasan gylystan, Sənə hər an çan qurʙan! Sənə min ʙir məhəʙʙət Sinəmdə tutmuş məkan! Namusunu hifz etməjə, Bajraƣьnь jyksəltməjə Namusunu hifz etməjə, Çymlə gənçlər myştaqdьr! Şanlь Vətən! Şanlь Vətən! Azərʙajçan! Azərʙajçan! Azərʙajçan! Azərʙajçan!	Азәрбајҹан! Азәрбајҹан! Еј гәһрәман өвладын шанлы Вәтәни! Сәндән өтрү ҹан вермәјә ҹүмлә һазырыз! Сәндән өтрү ган төкмәјә ҹүмлә гадириз! Үчрәнҝли бајрағынла мәсуд јаша! Үчрәнҝли бајрағынла мәсуд јаша! Минләрлә ҹан гурбан олду, Синән һәрбә мејдан олду! Һүгугундан кечән әсҝәр, Һәрә бир гәһрәман олду! Сән оласан ҝүлүстан, Сәнә һәр ан ҹан гурбан! Сәнә мин бир мәһәббәт Синәмдә тутмуш мәкан! Намусуну һифз етмәјә, Бајрағыны јүксәлтмәјә Намусуну һифз етмәјә, Ҹүмлә ҝәнҹләр мүштагдыр! Шанлы Вәтән! Шанлы Вәтән! Азәрбајҹан! Азәрбајҹан! Азәрбајҹан! Азәрбајҹан!	აზა̈რბაჲჯან! აზა̈რბაჲჯან! ჱ ყა̈ჰრა̈მა̈ნ ო̈ვლადინ შანლი ვა̈თა̈ნი̈! სა̈ნდა̈ნ ო̈თრუ̈ ჯან ვერმა̈ჲა̈ ჯუ̈მლა̈ ჰაზირიზ! სა̈ნდა̈ნ ო̈თრუ̈ ყან თო̈ქმა̈ჲა̈ ჯუ̈მლა̈ ყადირიზ! უ̈ჩრა̈ნგლი̈ ბაჲრაღინლა მა̈სუდ ჲაშა! უ̈ჩრა̈ნგლი̈ ბაჲრაღინლა მა̈სუდ ჲაშა! მი̈ნლა̈რლა̈ ჯან ყურბან ოლდუ, სი̈ნა̈ნ ჰა̈რბა̈ მჱდან ოლდუ! ჰუ̈ყუყუნდან ქეჩა̈ნ ა̈სგა̈რ, ჰა̈რა̈ ბი̈რ ყა̈ჰრა̈მა̈ნ ოლდუ! სა̈ნ ოლასან გუ̈ლუ̈სთან, სა̈ნა̈ ჰა̈რ ან ჯან ყურბან! სა̈ნა̈ მი̈ნ ბი̈რ მა̈ჰა̈ბბა̈თ სი̈ნა̈მდა̈ თუთმუშ მა̈ქან! ნამუსუნუ ჰი̈ჶზ ეთმა̈ჲა̈, ბაჲრაღინ�� ჲუ̈ქსა̈ლთმა̈ჲა̈ ნამუსუნუ ჰი̈ჶზ ეთმა̈ჲა̈, ჯუ̈მლა̈ გა̈ნჯლა̈რ მუ̈შთაყდირ! შანლი ვა̈თა̈ნ! შანლი ვა̈თა̈ნ! აზა̈რბაჲჯან! აზა̈რბაჲჯან! აზა̈რბაჲჯან! აზა̈რბაჲჯან!

คำแปล

อาเซอร์ไบจาน ! อาเซอร์ไบจาน !

แผ่นดินอันรุ่งเรืองแห่งลูกหลานผู้หาญกล้า !

เราพร้อมมอบจิตวิญญาณให้แก่ท่าน !

เราพร้อมจะหลั่งเลือดเพื่อท่าน !

จงมีชีวิตที่เป็นสุขภายใต้ร่มธงสามสีของท่าน !

ดวงใจนับพันพร้อมยอมพลีให้

เมื่ออาณาเขตของท่านได้กลายเป็นสมรภูมิ !

เหล่านักรบผู้ยอมสละซึ่งชีพตน

แต่ละคนจักเป็นวีรชน !

ขอให้เธอจงเป็นสวนอันอุดมสมบูรณ์

ชีวิตเราจะขอพลีเพื่อท่านทุกเวลา !

ความเป็นที่รักจากใจจริงของเรา

ความเป็นที่รักอันมากมายล้นล้วนสถิตในใจเรา !

จงพิทักษ์ศักดิ์ศรีของท่านไว้

จงชูธงแห่งท่านไว้ !

และพิทักษ์ศักดิ์ศรีของท่านไว้

คือความมุ่งมั่นอย่างแรงกล้าของเหล่ายุวชน !

ประเทศจงเจริญ ! ประเทศจงเจริญ !

อาเซอร์ไบจาน ! อาเซอร์ไบจาน !

เรียบเรียงดนตรีใหม่

ฟิลลิปส์ เชปปาร์ด ได้เรียบเรียงดนตรีใหม่ เพลงชาติสำหรับใช้ในพิธีมอบเรียญรางวัล ของการแข่งขันโอลิมปิกฤดูร้อน 2012 และ พาราลิมปิกฤดูร้อน 2012 บรรเลงโดยวงดุริยางค์ฟีลฮาร์โมนิกแห่งกรุงลอนดอน^[11]

ดูเพิ่ม

อ้างอิง

↑ "The National Symbols of the Republic of Azerbaijan". Heydar Aliyev Foundation. สืบค้นเมื่อ 23 January 2015.
↑ ^2.0 ^2.1 "Azərbaycan Respublikasının Dövlət himni haqqında" (PDF). mfa.gov.az. สืบค้นเมื่อ 3 December 2018.
↑ ^3.0 ^3.1 "History of creation of the National Anthem of the Republic of Azerbaijan". azerbaijans.com. สืบค้นเมื่อ 14 August 2014.
↑ Əliyev, Ilqar (2008). Azərbaycan Respublikasınn Dövlət Rəmzləri (ภาษาอาเซอร์ไบจาน). Baku: Nurlan.
↑ Üzeyir bəy Hacıbəyov ensiklopediyası [The Encyclopedia of Uzeyir Hajibeyov] (ภาษาอาเซอร์ไบจาน). Baku. 1996. p. 21.
↑ "Regulations on the national anthem of the republic of Azerbaijan". สืบค้นเมื่อ 14 August 2014.
↑ "142 - Azərbaycan Respublikasının Dövlət himni haqqında". www.e-qanun.az. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2017-05-08. สืบค้นเมื่อ 2017-11-25.
↑ "Azərbaycan Respublikasinin dövlət himni". Azərbaycan Respublikasinin Prezidenti yaninda Kütləvi Informasiya Vasitələrinin Inkişafina Dövlət Dəstəyi Fondu. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 1 December 2017. สืบค้นเมื่อ 2017-11-25.
↑ "National Anthems & Patriotic Songs - Azerbaijani National Anthem - Azərbaycan Marşı lyrics + English translation". lyricstranslate.com.
↑ "National Anthems & Patriotic Songs - Azerbaijani National Anthem - Azərbaycan Marşı lyrics + English translation (Version #3)".
↑ "London Philharmonic Orchestra & Philip Sheppard Azerbaijan: Azerbaijan Marsi". doremi.lv. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 19 August 2014. สืบค้นเมื่อ 14 August 2014.

แหล่งข้อมูลอื่น

บทความเพลง ดนตรี หรือ เครื่องดนตรีนี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล

[natanthem-1] "The National Symbols of the Republic of Azerbaijan". Heydar Aliyev Foundation. สืบค้นเมื่อ 23 January 2015.

[mfa.gov.az-2] 2.0 ^2.1 "Azərbaycan Respublikasının Dövlət himni haqqında" (PDF). mfa.gov.az. สืบค้นเมื่อ 3 December 2018.

[zolta-3] 3.0 ^3.1 "History of creation of the National Anthem of the Republic of Azerbaijan". azerbaijans.com. สืบค้นเมื่อ 14 August 2014.

[4] Əliyev, Ilqar (2008). Azərbaycan Respublikasınn Dövlət Rəmzləri (ภาษาอาเซอร์ไบจาน). Baku: Nurlan.

[5] Üzeyir bəy Hacıbəyov ensiklopediyası [The Encyclopedia of Uzeyir Hajibeyov] (ภาษาอาเซอร์ไบจาน). Baku. 1996. p. 21.

[6] "Regulations on the national anthem of the republic of Azerbaijan". สืบค้นเมื่อ 14 August 2014.

[7] "142 - Azərbaycan Respublikasının Dövlət himni haqqında". www.e-qanun.az. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2017-05-08. สืบค้นเมื่อ 2017-11-25.

[8] "Azərbaycan Respublikasinin dövlət himni". Azərbaycan Respublikasinin Prezidenti yaninda Kütləvi Informasiya Vasitələrinin Inkişafina Dövlət Dəstəyi Fondu. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 1 December 2017. สืบค้นเมื่อ 2017-11-25.

[9] "National Anthems & Patriotic Songs - Azerbaijani National Anthem - Azərbaycan Marşı lyrics + English translation". lyricstranslate.com.

[10] "National Anthems & Patriotic Songs - Azerbaijani National Anthem - Azərbaycan Marşı lyrics + English translation (Version #3)".

[11] "London Philharmonic Orchestra & Philip Sheppard Azerbaijan: Azerbaijan Marsi". doremi.lv. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 19 August 2014. สืบค้นเมื่อ 14 August 2014.

[1]