ชูศักดิ์ ศิรินิล

รองศาสตราจารย์ ชูศักดิ์ ศิรินิล ม.ป.ช., ม.ว.ม.
รัฐมนตรีประจำสำนักนายกรัฐมนตรี
อยู่ในวาระ
เริ่มดำรงตำแหน่ง 3 กันยายน พ.ศ. 2567 (0 ปี 83 วัน) ดำรงตำแหน่งร่วมกับ จิราพร สินธุไพร
นายกรัฐมนตรี	แพทองธาร ชินวัตร
ก่อนหน้า	จักรพงษ์ แสงมณี
ดำรงตำแหน่ง 6 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2551 – 9 กันยายน พ.ศ. 2551 (0 ปี 215 วัน) ดำรงตำแหน่งร่วมกับ จักรภพ เพ็ญแข
นายกรัฐมนตรี	สมัคร สุนทรเวช
ก่อนหน้า	ทิพาวดี เมฆสวรรค์
ถัดไป	สุขุมพงศ์ โง่นคำ
เลขาธิการนายกรัฐมนตรี
ดำรงตำแหน่ง 29 กันยายน พ.ศ. 2551 – 2 ธันวาคม พ.ศ. 2551 (0 ปี 64 วัน)
นายกรัฐมนตรี	สมชาย วงศ์สวัสดิ์
ก่อนหน้า	ธีรพล นพรัมภา
ถัดไป	นิพนธ์ พร้อมพันธุ์
สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร แบบบัญชีรายชื่อ
อยู่ในวาระ
เริ่มดำรงตำแหน่ง 14 พฤษภาคม พ.ศ. 2566 (1 ปี 195 วัน)
ดำรงตำแหน่ง 6 มกราคม พ.ศ. 2544 – 24 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2549 (5 ปี 49 วัน)
รักษาการหัวหน้าพรรคเพื่อไทย
ดำรงตำแหน่ง 30 สิงหาคม พ.ศ. 2566 – 27 ตุลาคม พ.ศ. 2566 (0 ปี 58 วัน)
ก่อนหน้า	ชลน่าน ศรีแก้ว (หัวหน้าพรรค)
ถัดไป	แพทองธาร ชินวัตร (หัวหน้าพรรค)
รองหัวหน้าพรรคเพื่อไทย
อยู่ในวาระ
เริ่มดำรงตำแหน่ง 6 ธันวาคม พ.ศ. 2565 (1 ปี 355 วัน)
ข้อมูลส่วนบุคคล
เกิด	25 กรกฎาคม พ.ศ. 2491 (76 ปี) อำเภอทับคล้อ จังหวัดพิจิตร ประเทศไทย
พรรคการเมือง	ประชาธิปัตย์ (2515–2543) ไทยรักไทย (2543–2550) พลังประชาชน (2550–2551) เพื่อไทย (2556–ปัจจุบัน)
คู่สมรส	ประภาพรรณ ศิรินิล

รองศาสตราจารย์ ชูศักดิ์ ศิ���ินิล (เกิด 25 กรกฎาคม พ.ศ. 2491) เป็นนักการเมืองชาวไทย รัฐมนตรีประจำสำนักนายกรัฐมนตรี ในรัฐบาลแพทองธาร ชินวัตร สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรแบบบัญชีรายชื่อ ประธานคณะกรรมาธิการการป้องกันและปราบปรามการทุจริตประพฤติมิชอบของสภาผู้แทนราษฎรไทย ชุดที่ 26 รองหัวหน้าพรรคเพื่อไทย อดีตรักษาการหัวหน้าพรรคเพื่อไทย เป็นรัฐมนตรีประจำสำนักนายกรัฐมนตรี ในรัฐบาล สมัคร สุนทรเวช และอดีตเลขาธิการนายกรัฐมนตรี สมชาย วงศ์สวัสดิ์ และอดีตอธิการบดีมหาวิทยาลัยรามคำแหง

ชูศักดิ์ ศิรินิล มีชื่อเล่นว่า "ตุ๋ย" เกิดเมื่อวันที่ 25 กรกฎาคม พ.ศ. 2491 ที่ตำบลทับคล้อ อำเภอทับคล้อ จังหวัดพิจิตร^[1] เป็นบุตรของนายเชื่อม-นางส้มล้ำ ศิรินิล สมรสกับนางประภาพรรณ ศิรินิล มีบุตรสาว 2 คน คือ ทพ.ญ. นฤมล ผลประเสริฐ และ พญ. ดลฤดี ศิรินิล

รศ.ชูศักดิ์ ศิรินิล สำเร็จการศึกษาจากโรงเรียนสันติราษฎร์วิทยาลัย ระดับปริญญาตรี นิติศาสตร์ (เกียรตินิยมดี) จากมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ จบเนติบัณฑิตไทย (สำนักอบรมศึกษากฎหมายแห่งเนติบัณฑิตยสภา) และระดับปริญญาโท สาขากฎหมายเปรียบเทียบ จาก Southern Methodist University, Dallas, รัฐเท็กซัส ประเทศสหรัฐอเมริกา

รศ.ชูศักดิ์ ศิรินิล เริ่มรับราชการเป็นอาจารย์ประจำคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง เมื่อปี พ.ศ. 2515 เรื่อยมาจนกระทั่งได้รับตำแหน่งคณบดีคณะนิติศาสตร์ ในระหว่างปี พ.ศ. 2532-2535 และได้รับการแต่งตั้งเป็นอธิการบดีมหาวิทยาลัยรามคำแหงอีก 2 สมัยติดต่อกัน ระหว่างปี พ.ศ. 2532-2537^[2] โดยภารกิจซึ่งทำให้เป็นที่รู้จักทั่วไปคือ การอนุญาตให้นักศึกษาจัดการชุมนุมร่วมกับประชาชน ภายในบริเวณมหาวิทยาลัย ระหว่างเหตุการณ์พฤษภาทมิฬ พ.ศ. 2535 นอกจากการเป็นอาจารย์ประจำที่มหาวิทยาลัยรามคำแหงแล้ว รศ.ชูศักดิ์ ศิรินิล ยังเป็นอาจารย์พิเศษให้กับมหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง และมหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์อีกด้วย

นอกเหนือจากการเป็นอาจารย์ประจำมหาวิทยาลัยแล้ว รศ.ชูศักดิ์ ศิรินิล ยังเคยได้รับการแต่งตั้งเป็นอนุกรรมการคณะกรรมการป้องกันและปรามปรามการทุจริตและประพฤติมิชอบ (ป.ป.ป.) ปัจจุบันคือ ป.ป.ช. และเป็นสมาชิกสภานิติบัญญัติแห่งชาติ

รศ.ชูศักดิ์ ศิรินิล ได้เข้าร่วมงานการเมืองโดยการเป็นที่ปรึกษาหัวหน้าพรรคไทยรักไทย (พันตำรวจโททักษิณ ชินวัตร) และลงสมัครรับเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร ในระบบบัญชีรายชื่อ ในปี พ.ศ. 2544 และ พ.ศ. 2548 และยังเคยได้รับการแต่งตั้งให้เป็นกรรมาธิการในสภาผู้แทนราษฎรหลายคณะ ต่อมาภายหลังการยุบพรรคไทยรักไทย พ.ศ. 2549 รศ.ชูศักดิ์ ศิรินิล ได้เข้าร่วมกิจกรรมทางการเมืองกับพรรคพลังประชาชน และได้รับตำแหน่งรองเลขาธิการพรรค

ในการจัดตั้งรัฐบาลหลังการเลือกตั้ง พ.ศ. 2550 ซึ่งมีนายสมัคร สุนทรเวช เป็นนายกรัฐมนตรีนั้น รศ.ชูศักดิ์ ศิรินิล ได้รับตำแหน่งรัฐมนตรีประจำสำนักนายกรัฐมนตรี ดูแลรับผิดชอบงานด้านกฎหมาย ต่อมาภายหลังจากการพ้นจากตำแหน่งของนายสมัคร สุนทรเวช ซึ่งพรรคพลังประชาชน ในฐานะแกนนำจัดตั้งรัฐบาลได้เสนอชื่อนายสมชาย วงศ์สวัสดิ์ เป็นนายกรัฐมนตรี และ รศ.ชูศักดิ์ ศิรินิล จึงได้เข้ามารับตำแหน่งเลขาธิการนายกรัฐมนตรี^[3]

ในปี พ.ศ. 2551 ถูกตัดสิทธิ์ทางการเมืองเป็นเวลา 5 ปี เนื่องจากเป็นกรรมการบริหารพรรคพลังประชาชน^[4]

ในการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรไทยเป็นการทั่วไป พ.ศ. 2557 เขาได้สมัครรับเลือกตั้งในระบบบัญชีรายชื่อ สังกัดพรรคเพื่อไทย ลำดับที่ 22^[5] แต่การเลือกตั้งเป็นโมฆะ

ต่อมาในการเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรไทยเป็นการทั่วไป พ.ศ. 2562 เขาได้สมัครรับเลือกตั้งในระบบบัญชีรายชื่อ สังกัดพรรคเพื่อไทย ลำดับที่ 12^[6] แต่ไม่ได้รับเลือกตั้ง เนื่องจากพรรคเพื่อไทยมีจำนวนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรมากกว่าจำนวนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรพึงมีตามที่กำหนดไว้ในรัฐธรรมนูญ

ในปี พ.ศ. 2563 เขาได้รับเลือกจากที่ประชุมใหญ่ให้เป็นรองหัวหน้าพรรคเพื่อไทย^[7] และในการเลือกตั้งอีกสามปีถัดมา เขาได้สมัครรับเลือกตั้งในระบบบัญชีรายชื่อของพรรคเพื่อไทย ในลำดับที่ 4^[8] และได้รับการเลือกตั้ง นอกจากนี้ยังเป็นประธานคณะกรรมาธิการการป้องกันและปราบปรามการทุจริตประพฤติมิชอบของสภาผู้แทนราษฎรไทย ชุดที่ 26 อีกด้วย^[9]

ทั้งนี้ หลังจากนายแพทย์ ชลน่าน ศรีแก้ว ลาออกจากตำแหน่งหัวหน้าพรรคเมื่อวันที่ 30 สิงหาคม พ.ศ. 2566 ทำให้คณะกรรมการบริหารพรรคชุดรักษาการมีมติเลือกชูศักดิ์เป็นรักษาการหัวหน้าพรรค^[10] ต่อมาในวันที่ 27 ตุลาคม ปีเดียวกัน ที่ประชุมพรรคเพื่อไทยมีมติให้แพทองธาร ชินวัตร ดำรงตำแหน่งหัวหน้าพรรค และชูศักดิ์เป็นรองหัวหน้าพรรรคอีกครั้ง เขาจึงพ้นจากตำแหน่งรักษาการหัวหน้าพรรค^[11]

ต่อมาเมื่อวันที่ 3 กันยายน พ.ศ. 2567 ชูศักดิ์ได้รับการแต่งตั้งให้เป็นรัฐมนตรีประจำสำนักนายกรัฐมนตรี ในรัฐบาลแพทองธาร ชินวัตร^[12] โดยดูแลและรับผิดชอบข้อกฎหมายให้กับรัฐบาลเป็นหลัก

• พ.ศ. 2547 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นสูงสุด มหาปรมาภรณ์ช้างเผือก (ม.ป.ช.)^[13]
• พ.ศ. 2541 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นสูงสุด มหาวชิรมงกุฎ (ม.ว.ม.)^[14]

ก่อนหน้า		ชูศักดิ์ ศิรินิล		ถัดไป
จักรพงษ์ แสงมณี		รัฐมนตรีประจำสำนักนายกรัฐมนตรี สมัยที่ 2 (3 กันยายน พ.ศ. 2567 - ปัจจุบัน)		อยู่ในวาระ
คุณหญิงทิพาวดี เมฆสวรรค์ ธีรภัทร์ เสรีรังสรรค์		รัฐมนตรีประจำสำนักนายกรัฐมนตรี สมัยที่ 1 (6 กุมภาพันธ์ – 9 กันยายน พ.ศ. 2551)		สุขุมพงศ์ โง่นคำ สุพล ฟองงาม
ชลน่าน ศรีแก้ว (หัวหน้าพรรค)		รักษาการหัวหน้าพรรคเพื่อไทย (30 สิงหาคม – 27 ตุลาคม พ.ศ. 2566)		แพทองธาร ชินวัตร (หัวหน้าพรรค)