Flis (rzeka)

Ten artykuł dotyczy cieku wodnego. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa.

Flis

Ciek w rejonie osiedla Flisy
Kontynent	Europa
Państwo	Polska
Potok
Długość	13,67[1] km
Powierzchnia zlewni	88,6 km²
Średni przepływ	0,244 m³/s
Źródło
Miejsce	Osówiec
Wysokość	97 m n.p.m.
Współrzędne	53°11′10″N 17°52′06″E/53,186111 17,868333
Ujście
Recypient	Brda
Miejsce	Bydgoszcz (Czyżkówko)
Wysokość	50 m n.p.m
Współrzędne	53°08′12″N 17°58′20″E/53,136667 17,972222
Położenie na mapie Polski źródło ujście
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego źródło ujście
Multimedia w Wikimedia Commons

Zobacz galerię związaną z tematem: Węzeł wodny i waterfront Bydgoszczy

Flis Północny – prawy dopływ Brdy, o powierzchni zlewni 88,6 km²^[2]. Od strugi wzięło nazwę osiedle Flisy w Bydgoszczy.

Nazwa strugi pochodzi od niemieckiego słowa Fließ, oznaczającego strumień. Pierwotna, polska nazwa, która zanikła w XIX wieku to Krępa^[3]. W okresie zaboru pruskiego nazwa brzmiała „Prondyfließ”, od nieistniejącej już osady Prądy-Młyn (Prondy-Mühle).^[4]

Źródła Flisu położone są na wysokości około 97 m n.p.m. w południowo-wschodniej części Pojezierza Pomorskiego w okolicy miejscowości Osówiec. W przeszłości źródła znajdowały się na bagnach między Wojnowem a Szczutkami i Mochlem^[1]. Ciek odwadnia północno-zachodnie dzielnice Bydgoszczy. W górnym odcinku struga jest skanalizowana, dopiero w granicach osiedla Flisy płynie w słabo zaznaczającej się dolince. W tym rejonie potok ma 0,65-0,7 m głębokości i ok. 1 m szerokości. Na wschód od ulicy Siedleckiej ciek przeprowadzony jest syfonem pod Kanałem Bydgoskim, zbudowanym w celu zapewnienia zasilania w wodę młyna na Czyżkówku. Dla zapewnienia odpowiedniego spadu wody, przed wlotem syfonu znajduje się zastawka piętrząca^[5]. Ujście cieku zlokalizowane jest na prawym brzegu rzeki Brdy, poniżej połączenia z Kanałem Bydgoskim.

Analiza map topograficznych i geologicznych wskazuje, że przed wybudowaniem Kanału Bydgoskiego struga Flis spływała z terasy pradolinnej, przyjmując wody Strugi Kruszyńskiej, Strugi Prądzyńskiej i Strugi Młyńskiej, po czym w dnie pradoliny kierowała się w stronę Brdy^[6].

Średni spadek Flisa wynosi 4‰. W górnym odcinku cieku jest większy i sięga 6‰, w środkowej części maleje do niespełna 2‰, a w odcinku ujściowym osiąga 4,5‰. Średni przepływ Flisa wynosi 244 l/s, minimalny 40 l/s. Ciek wykazuje przekroczenie norm sanitarnych określonych dla wód powierzchniowych^[7].

Ryby zanotowane we Flisie to: pstrąg potokowy (dorasta w nim nawet do 35 cm, co jest wynikiem zaskakującym w małej rzeczce nizinnej, osobniki wyłowione z niego wykorzystano do zarybienia rzeki Brdy na terenie Borów Tucholskich), ciernik, strzebla potokowa, głowacz pręgopłetwy, minóg strumieniowy.

• 
  Flis na Czyżkówku
• 
  Syfon pod Kanałem Bydgoskim
• 
  Na osiedlu Flisy
• 
• 
• 
  Wiosną

• Struga Młyńska (Flis południowy)
• Bydgoski Węzeł Wodny

• Program Rewitalizacji i Rozwoju Bydgoskiego Węzła Wodnego na stronie Miejskiej Pracowni Urbanistycznej w Bydgoszczy
• Zasoby przyrodnicze i kulturowe drogi wodnej Wisła-Odra. Praca pod red. Danuty Szumińskiej. Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego. Instytut Geografii Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy. Bydgoszcz 2008
• Flis, syfon i bruk w rzece