1818 yng Nghymru
_(4702559).jpg)
Mae'r erthygl hon yn ymwneud ag arwyddocâd penodol y flwyddyn 1818 i Gymru a'i phobl
Deiliaid
[golygu | golygu cod]- Tywysog Cymru - Siôr (Siôr IV yn ddiweddarach)
- Tywysoges Cymru - Caroline o Brunswick
Digwyddiadau
[golygu | golygu cod].JPG)
- 31 Mawrth – Joseph Tregelles Price a'i bartneriaid yn cymryd prydles newydd ar waith haearn Abaty Castell-nedd.[1]
- Mehefin - Yn etholiad cyffredinol y Deyrnas Unedig:
- Samuel Homfray yn dod yn AS dros Stafford.
- John Jones, Ystrad yn methu ag ennill Caerfyrddin.[2]
- Berkeley Thomas Paget, AS Ynys Môn, yn ymddeol o'r Senedd.
- John Edwards yn dod yn AS Sir Forgannwg.
- Awst - John Jenkins (Ifor Ceri), person Ceri, a Thomas Burgess, Esgob Tŷ Ddewi, yn cytuno "ail ennyn dawn ac athrylith farddonol y dywysogaeth … trwy gynnal eisteddfodau cylchynol drwy y pedair talaith.’ ".[3]
- Dyddiad anhysbys
- Mae Joseph Harris (Gomer) yn ail-ddechrau'r cyfnodolyn Seren Gomer.[4]
- Daw John Jones (Jac Glan-y-gors) yn landlord y King's Head yn Ludgate Street, Llundain. Daw ei dafarn yn fan cyfarfod i Gymry Llundain.[5]
Celfyddydau a llenyddiaeth
[golygu | golygu cod]_(4672859).jpg)
Gwobrau
[golygu | golygu cod]- Evan Evans (Ieuan Glan Geirionydd) yn ennill y gadair mewn eisteddfod yn Llanelwy.
Llyfrau newydd
[golygu | golygu cod]- Nicholas Carlisle - A Concise Description of the Endowed Grammar Schools in England and Wales [6]
- Charles Norris - A Historical Account of Tenby [7]
Cerddoriaeth
[golygu | golygu cod]- Owen Williams - Egwyddorion Canu [8]
Genedigaethau
[golygu | golygu cod]
- 10 Chwefror, David Lloyd Isaac - clerigwr a llenor (bu f 1876) [9]
- 27 Chwefror, Joseph Jenkins - bardd gwlad (bu f. 1898)
- 14 Mawrth, James James (Iago ap Iago) - prydydd (bu f 1843) [10]
- 16 Mawrth, George Augustus Frederick Paget - milwr Prydeinig yn ystod Rhyfel y Crimea ac Aelod Seneddol [11]
- 13 Ebrill, Nathaniel Thomas - gweinidog gyda'r Bedyddwyr (bu f 1888) [12]
- 19 Ebrill David Roberts (Dewi Ogwen) – gweinidog gyda'r Annibynwyr (bu f. 1897) [13]
- 9 Mehefin, David Rees - pregethwr "hynod" gyda'r Methodistiaid (bu f. 1904) [14]
- 19 Awst, Owen Davies Tudor - awdur llyfrau ar y gyfraith (bu f 1887) [15]
- Hydref, William Howells - gweinidog Cymreig gyda'r Methodistiaid (bu f. 1888) [16]
- 12 Tachwedd, Daniel Silvan Evans - geiriadurwr bu f 1903 [17]
- 16 Tachwedd, Evan Lewis - deon Bangor (bu f. 1901) [18]
- 29 Tachwedd, Richard Davies - aelod seneddol (bu f. 1896) [19]
- 18 Rhagfyr, David Davies (Llandinam) - gwleidydd a diwydiannwr (bu f. 1890) [20]
- 29 Rhagfyr, Edward Williams - gweinidog gyda'r Annibynwyr (bu f. 1880) [21]
- Dyddiad Anhysbys
- Samuel Davies - gweinidog Wesleaidd (bu f. 1891) [22]
- Stephen Evans - Cymmrodor (bu f 1905) [23]
- John Griffith - clerigwr 1818 (bu f 1885) [24]
- John Jones - gweithiwr, serydd, ac ieithydd (bu f 1898) [25]
- John Jones (Humilis) - gweinidog Wesleaidd, golygydd, cyfieithydd, ac awdur (bu f. 1869) [26]
- John Emlyn Jones (Ioan Emlyn) - gweinidog gyda'r Bedyddwyr, bardd a llenor (bu f. 1873) [27]
- Thomas Jones - clerc plwyf a chasglwr alawon (bu f.1898) [28]
- William Morgan - gweinidog Annibynnol ac athro (bu f 1884)
- Robert Oliver Rees - fferyllydd, cyhoeddwr llyfrau, a llenor (bu f.1881)
- Richard Roberts (Bardd Treflys) - bardd (bu f 1876) [29]
- Charles Easton Spooner - rheolwr Rheilffordd Ffestiniog (bu f.1889) [30]
- Ezekiel Thomas - gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd ac awdur; (bu f 1893) [31]
Marwolaethau
[golygu | golygu cod]- 10 Mai, John Griffith - gweinidog gyda'r Annibynwyr (g. 1752) [32]
- 15 Gorffennaf, Robert Williams - cyfansoddwr yr emyn-dôn "Llanfair" (g 1782) [33]
- 12 Medi, John Thomas (Eos Gwynedd) - telynor (g. 1742) [34]
- Dyddiad anhysbys
- Griffith Griffiths - gweinidog Presbyteraidd (g. 1762) [35]
- David Rees - gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd (g. 1751) [36]
- William Richards - dadleuydd diwinyddol a gwleidyddol (g. 1749) [37]
- John Williams - clerigwr ac athro (g. tua 1745/6) [38]
Cyfeiriadau
[golygu | golygu cod]- ↑ Laurence Ince (1993). The South Wales Iron Industry, 1750-1885. Ferric. t. 92. ISBN 978-0-9518165-1-6.
- ↑ The Canada Law Journal. W.C. Chewett & Company. 1869. t. 172.
- ↑ Jones, D. G., (1953). JENKINS, JOHN (‘Ifor Ceri’; 1770 - 1829), clerigwr a hynafiaethydd. Y Bywgraffiadur Cymreig Adferwyd 30 Ion 2020
- ↑ Anrhydeddus Gymdeithas y Cymmrodorion (Llundain, Lloegr) (1982). Trafodion. Y gymdeithas. tt. 30ff.
- ↑ Hughes, D. R., (1953). JONES, JOHN (‘Jac Glanygors’; 1766 - 1821), goganfardd. Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 30 Ion 2020
- ↑ Nicholas Carlisle (1818). Concise Description of the Endowed Gammmar Schools in England and Wales. Baldwin, Crodock and Joy.
- ↑ Cylchgrawn Llyfrgell Genedlaethol Cymru. cyngor LlGC. 1970. t. 20.
- ↑ Griffith, R. D., (1953). WILLIAMS, OWEN (1774 - ar ôl 1827), cerddor. Y Bywgraffiadur Cymreig Adferwyd 30 Ion 2020
- ↑ "ISAAC, DAVID LLOYD (1818 - 1876), clerigwr a llenor | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-01-29.
- ↑ "JAMES, JAMES ('Iago ap Iago'; 1818 - 1843), prydydd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-01-29.
- ↑ http://www.victorianweb.org/history/crimea/paget.html adalwyd 27 Rhagfyr 2014
- ↑ "THOMAS, NATHANIEL (1818-1888), gweinidog gyda'r Bedyddwyr yn y Tabernacl, Caerdydd, etc.; | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-01-29.
- ↑ Owen, R. G (1953). "ROBERTS, DAVID ('Dewi Ogwen'; 1818 - 1897), gweinidog gyda'r Annibynwyr". Y Bywgraffiadur Cymreig. Cyrchwyd 29 Ionawr 2019.
- ↑ Owen, J. D., (1953). REES, DAVID (1801 - 1869), gweinidog gyda'r Annibynwyr, a golygydd. Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 29 Ion 2020, o https://bywgraffiadur.cymru/article/c-REES-DAV-1801
- ↑ "TUDOR, OWEN DAVIES (1818 - 1887), awdur llyfrau ar y gyfraith | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-01-29.
- ↑ "HOWELLS, WILLIAM (1818 - 1888), gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd ac ail brifathro Coleg Trefeca | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-01-29.
- ↑ Hughes, R. E., (1953). EVANS, DANIEL SILVAN (1818 - 1903), geiriadurwr. Y Bywgraffiadur Cymreig. Adferwyd 29 Ion 2020, o [1]
- ↑ "Lewis, Evan (1818–1901), dean of Bangor | Oxford Dictionary of National Biography". www.oxforddnb.com. Cyrchwyd 2020-01-29.
- ↑ "Davies, Richard (c. 1505–1581), bishop of St David's and biblical translator | Oxford Dictionary of National Biography". www.oxforddnb.com. Cyrchwyd 2020-01-29.
- ↑ "Davies, David (1818–1890), industrialist and politician | Oxford Dictionary of National Biography". www.oxforddnb.com. Cyrchwyd 2020-01-29.
- ↑ R. G., (1953). WILLIAMS, EDWARD (1818 - 1880), gweinidog gyda'r Annibynwyr. Y Bywgraffiadur Cymreig[dolen farw] Adferwyd 29 Ion 2020
- ↑ Samuel Davies - Y Bywgraffiadur Cymreig
- ↑ Morgan, W. T., (1953). EVANS, STEPHEN (1818 - 1905), Cymmrodor. Y Bywgraffiadur Cymreig Adferwyd 30 Ion 2020
- ↑ Price, W. W., (1953). GRIFFITH, JOHN (1818? - 1885), clerigwr. Y Bywgraffiadur Cymreig Adferwyd 30 Ion 2020
- ↑ Y Bywgraffiadur Ar-Lein
- ↑ Looker, R., (1953). JONES, JOHN (‘Humilis’; 1818 - 1869), gweinidog Wesleaidd, golygydd, cyfieithydd, ac awdur. Y Bywgraffiadur Cymreig Adferwyd 30 Ion 2020,
- ↑ Jenkins, R. T., (1953). JONES, JOHN (EMLYN) (‘Ioan Emlyn’; 1818 - 1873), gweinidog gyda'r Bedyddwyr, bardd a llenor. Y Bywgraffiadur Cymreig Adferwyd 30 Ion 2020
- ↑ Davies, W. Ll., (1953). JONES, THOMAS (1818 - 1898), clerc plwyf. Y Bywgraffiadur Cymreig Adferwyd 30 Ion 2020
- ↑ Davies, W. Ll., (1953). ROBERTS, RICHARD (‘Bardd Treflys’; 1818 - 1876). Y Bywgraffiadur Cymreig Adferwyd 30 Ion 2020
- ↑ Tudalen Charles Easton Spooner, Festipedia
- ↑ Roberts, G. M., (1953). THOMAS, EZEKIEL (1818 - 1893), gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd ac awdur;. Y Bywgraffiadur Cymreig Adferwyd 30 Ion 2020
- ↑ "GRIFFITH, JOHN (1752 - 1818), gweinidog gyda'r Annibynwyr | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-01-30.
- ↑ "WILLIAMS, ROBERT (1782 - 1818), cyfansoddwr yr emyn-dôn 'Llanfair' | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-01-30.
- ↑ Owen, R. (., (1953). THOMAS, JOHN (‘Eos Gwynedd’; 1742 - 1818), bardd. Y Bywgraffiadur Cymreig Adferwyd 30 Ion 2020
- ↑ "GRIFFITHS, GRIFFITH (1762 - 1818), gweinidog Presbyteraidd | Y Bywgraffiadur Cymreig". bywgraffiadur.cymru. Cyrchwyd 2020-01-30.
- ↑ Roberts, G. M., (1953). REES, DAVID (1751 - 1818), gweinidog gyda'r Methodistiaid Calfinaidd Y Bywgraffiadur Cymreig Adferwyd 30 Ion 2020
- ↑ Jenkins, R. T., (1953). RICHARDS, WILLIAM (1749 - 1818), dadleuydd diwinyddol a gwleidyddol. Y Bywgraffiadur Cymreig Adferwyd 30 Ion 2020
- ↑ Ellis, T. I., (1953). WILLIAMS, JOHN (1745/6 - 1818), clerigwr ac athro. Y Bywgraffiadur Cymreig Adferwyd 30 Ion 2020
Rhestrau'r 19eg Ganrif yng Nghymru
1800au: 1800 1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 - 1810au: 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 - 1820au: 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 - 1830au: 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 - 1840au: 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 - 1850au: 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 - 1860au: 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 - 1870au: 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878 1879 - 1880au: 1880 1881 1882 1883 1884 1885 1886 1887 1888 1889 - 1890au: 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899