Pałac w Strudze

Pałac w Strudze

nr rej. pałac A/4727/667 z 28.03.1960, oficyna A/1100 z 14.01.2009, park A/4728/850/WŁ z 18.09.1981[1]
Państwo	Polska
Miejscowość	Struga
Adres	Widok od południa
Typ budynku	pałac
Styl architektoniczny	barok
Inwestor	Czettritzowie
Ukończenie budowy	XVII w.
Ważniejsze przebudowy	1830 r.
Położenie na mapie gminy Stare Bogaczowice Pałac w Strudze
Położenie na mapie Polski Pałac w Strudze
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Pałac w Strudze
Położenie na mapie powiatu wałbrzyskiego Pałac w Strudze
50°49′23,44″N 16°13′32,44″E/50,823178 16,225678
Multimedia w Wikimedia Commons

Pałac w Strudze – zabytkowy^[2] pałac^[3] w miejscowości Struga – wsi w Polsce, w województwie dolnośląskim, w powiecie wałbrzyskim, w gminie Stare Bogaczowice, pomiędzy Górami Wałbrzyskimi a Pogórzem Wałbrzyskim, w dolinie Czyżynki^[4].

Obiekt powstał w XVII wieku, w wyniku rozbudowy stojącego tu wcześniej dworu obronnego. W roku 1730 przebudowany na barokowy, modernizowany w XVIII i XIX wieku. Po 1945 roku kilkakrotnie remontowany, obecnie kapitalnie remontowany.

Około 1565 roku wzniesiono w tym miejscu dwór obronny, najprawdopodobniej modyfikując wcześniej istniejący budynek^[4]. W XVII obiekt ten rozbudowano tworząc tym samym obecny pałac^[4]. Pałac stanowił jedną z siedzib rodu Czettritzów. W 1730 roku nadano mu barokową formę, a w końcu XVIII i w XIX wieku zmodernizowano wnętrza^[4].

Po 1945 roku budynek był użytkowany przez PGR a następnie opuszczony i popadał w ruinę^[4], m.in. w 1965 r. runął dach^[5]. W latach 1973–1978 budynek był doraźnie remontowany i ponownie w latach 1995-1997^[4]. W 1992 roku spłonęła barokowa oficyna, która została odbudowana w 1998 roku^[6]. Kolejny remont rozpoczęto w 2006 roku^[4].

Pałac w Strudze to budowla wzniesiona z kamienia i cegły, na planie prostokąta z wewnętrznym dziedzińcem, trójkondygnacyjna, nakryta jedno i dwuspadowymi dachami mansardowymi^[4]. Dziedziniec był niegdyś otoczony krużgankami, obecnie są one zamurowane^[4]. Na elewacjach zachowało się kilka renesansowych obramień okiennych i boniowane lizeny^[4].

Nad głównym wejściem przy dachu szczyt z jednym oknem zwieńczony trójkątnym frontonem^[7] a samo wejście w portalu ograniczonym po bokach ustawionymi pod kątem 45 stopni podwójnymi pilastrami, tworzącymi pseudo kolumny podtrzymujące półkolisty balkon z żelazną ażurową balustradą, który jest flankowany przez ustawione po bokach cokoły z kamiennymi wazonami.

W styczniu 2019 podczas prac remontowych sali balowej odkryto pod tynkiem 24 portrety o ogólnej powierzchni około 50 m². Freski pochodzące z XVI wieku zostały w XVIII wieku ukryte pod owalną drewnianą kopułą sali balowej. Portrety przedstawiają czterech rzymskich cesarzy oraz dwudziestu władców Dolnego Śląska^[8]. Budynek jest częścią zespołu pałacowego, w skład którego wchodzą jeszcze park oraz oficyna z 1560 roku.

Nad balkonowym oknem fryz z dwoma rzędami kartuszy, na których znajduje się osiem herbów (dwa górne i sześć dolnych)^[4]:

• Górny rząd, od lewej, von: 1. Reibnitz 2. Bischofswerdt
• Dolny rząd, od lewej, von: 3. Nimptsch^[7] 4. Schaffgotsch 5. Mühlheim 6. Schönburg 7.Czettritz^[7] 8. Dohna^[7].

Jest to wywód rodowy Abrahama von Czettritz^[9] i jego żony Marii von Nimptsch^[10][11] rodziców Abrahama von Czettritz (1560-1598)^[12].

• 
  1. Reibnitz
• 
  2. Bischofswerdt
• 
  3. Nimptsch
• 
  4. Schaffgotsch
• 
  5. Mühlheim
• 
  6. Schönburg
• 
  7. Czettritz
• 
  8. Dohna

• Romuald Łuczyński: Zamki, dwory i pałace w Sudetach. Legnica: Stowarzyszenie „Wspólnota Akademicka”, 2008, ISBN 978-83-89102-63-8.
• Słownik geografii turystycznej Sudetów, Góry Wałbrzyskie, Pogórze Wałbrzyskie, Pogórze Bolkowskie, t. 10, pod red. Marka Staffy, Wrocław: "I-Bis", 2005, ISBN 83-85773-78-9, s. 437