Алматы қаласының жергілікті маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіштерінің мемлекеттік тізімі

Алматы қаласының жергілікті маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіштерінің мемлекеттік тізімі Қазақстан Республикасының 2016 жылғы 6 сәуірдегі "Құқықтық актілер туралы» Заңының 27-бабына және Қазақстан Республикасының 2019 жылғы 26 желтоқсандағы "Тарихи-мәдени мұра объектілерін қорғау және пайдалану туралы" Заңының 21-бабына сәйкес, Алматы қаласының әкімдігі қаулысының 1-қосымшасына сәйкес бекітілген.^[1] 2021 жылы 9 қыркүйек айында Алматы қаласы әкімдігінің № 3/458 қаулысымен мемлекеттік тізімге өзгерістер енгізілді.

р/с	Ескерткіштің атауы	Ескерткіш суреті	Ескерткіш түрі	Ескерткіштің орналасқан жері
1	Бұрынғы Верный обсерваториясының ғимараты, Бредихин астрографы академик Гавриил Адрианович Тиховтың үйі және мұнарасы (қазір - "Алматы қаласы музейлер бірлестігі" Коммуналдық Мемлекеттік қазыналық кәсіпорынының филиалы), 1915 жыл		қала құрылысы және сәулет	Сейфуллин даңғылы, 597 А
2	Бұрынғы Верный телеграфы		қала құрылысы және сәулет	Төлебаев көшесі, 25
3	Бұрынғы Верный балалар баспанасы (қазір Алматы музейі), 1892 жыл		қала құрылысы және сәулет	Қабанбай батыр көшесі, 132
4	Бұрынғы Қоғамдық жиналыс үйі (қазір - Республикалық қуыршақ театры), сәулетшісі белгісіз, 1910 жыл		қала құрылысы және сәулет	Пушкин көшесі, 63
5	Әйелдер гимназиясының бұрынғы ғимараты (қазір - Абай атындағы Қазақ Ұлттық педагогикалық университетінің корпусы), 1907 жыл		қала құрылысы және сәулет	Уәлиханов көшесі, 64 (Төле би көшесі, 31)
6	Қазан Құдай ана шіркеуі, 1864 жыл		қала құрылысы және сәулет	Халиулин көшесі, 45-А, Тәтібеков көшесінің бұрышы (Кіші станица)
7	Қасиетті-Никольск соборы, 1908 жыл		қала құрылысы және сәулет	Байтұрсынов көшесі, 56/5
8	Ғалым-ағаш өсіруші Эдуард Оттонович Баумның бұрынғы үйі (қазір – "HorecTech" Сауда компаниясы), 1889 жыл		қала құрылысы және сәулет	Амангелді көшесі, 68а
9	Ғалым, көрнекті Мемлекет қайраткері, профессор Санжар Джафарович Асфендияровтың үйі, (бұрынғы ерлер гимназиясы директорының үйі, қазір - Қазақстан Республикасындағы Түрік Елшілігі), XX ғасырдың басы		қала құрылысы және сәулет	Төле би көшесі, 29
10	Дәрігер Лев Николаевич Фидлердің бұрынғы үйі (қазір - "Сыртқы саяси зерттеулер институты" Акционерлік қоғамы), XX ғасырдың басы		қала құрылысы және сәулет	Қалдаяқов көшесі, 52 (Қазыбек би көшесі, 18)
11	Тұрғын үй (бұрынғы Сапожникованың үйі, балалар үйі директорының қазыналық үйі, қазір - спорт және олимпиада даңқының Республикалық музейі), XIX ғасырдың соңы - XX ғасырдың басы		қала құрылысы және сәулет	Сейфуллин даңғылы, 551 (Бөгенбай батыр көшесі, 154)
12	Тұрғын үй (көпес Исхак Габдулвалиевтің бұрынғы үйі, қазір - "Emi Engineering" Жауапкершілігі шектеулі серіктестігі), 1909 жыл		қала құрылысы және сәулет	Төлебаев көшесі, 38
13	Тұрғын үй (көпес Филипповтың бұрынғы үйі, қазір – «Қазқайтажаңарту» Республикалық Мемлекеттік кәсіпорнының Ғылыми-зерттеу және жобалау филиалы), 1901 жыл		қала құрылысы және сәулет	Мақатаев көшесі, 20
14	Тұрғын үй (бұрынғы Верный қаласының ақсақалы Сеид Ахмет Сейдалиннің үйі, облыстық Мұсылмандар бюросы, бұрынғы Республикалық халық аспаптары музейінің ғимараты, қазір – Дінмұхаммед Ахметұлы Қонаев атындағы Халықаралық Қор), XIX ғасыр		қала құрылысы және сәулет	Панфилов көшесі, 99
15	Үй-жай (ағайынды Бреусовтардың тұрғын үйлерінің бірі, қазір – "Казэкология" Жауапкершілігі шектеулі серіктестігінің ғимараты), XX ғасырдың басы		қала құрылысы және сәулет	Әйтеке би көшесі, 27
16	Байланыс үйі ғимараты (Бас пошта), 1934 жыл		қала құрылысы және сәулет	Бөгенбай батыр көшесі, 134
17	Мұхтар Әуезов атындағы Мемлекеттік Академиялық драма театрының ғимараты, 1980 жыл		қала құрылысы және сәулет	Абай даңғылы, 103
18	Бұрынғы Республикалық халық бақылау комитетінің ғимараты (қазір – "Heritage Capital" Жауапкершілігі шектеулі серіктестігі), 1938 жыл		қала құрылысы және сәулет	Абылай хан даңғылы, 77
19	Бұрынғы Ауыл шаруашылығы министрлігінің ғимараты (қазір – "Нұр-Отан" Халықтық-демократиялық партиясының штаб-пәтері), 1938 жыл		қала құрылысы және сәулет	Абылай хан даңғылы, 79
20	Бұрынғы Қаржы министрлігі ғимараты (қазір - Алматы қаласы Қаржы басқармасы), 1937 жыл		қала құрылысы және сәулет	Абылай хан даңғылы, 97
21	Бұрынғы Жамбыл атындағы Қазақ Мемлекеттік филармониясы ғимараты (Саяси-ағарту үйі, Қазақконцерт, қазір - Qurmangazy Orkestri), 1955 жыл		қала құрылысы және сәулет	Абылай хан даңғылы, 83
22	Қазақстан Жазушылар одағының ғимараты, 1938 жыл		қала құрылысы және сәулет	Абылай хан даңғылы, 105
23	Қазақ Ұлттық қыздар педагогикалық университетінің ғимараты, 1954 жыл		қала құрылысы және сәулет	Гоголь көшесі, 114
24	Қазақ тұтынушылар одағының әкімшілік ғимараты (қазір – әкімшілік ғимарат), 1953 жыл		қала құрылысы және сәулет	Төле би көшесі, 57
25	Қазақ Мемлекеттік шет тілдері институтының ғимараты (қазір - Абылай хан атындағы Қазақ Халықаралық қатынастар және әлем тілдері университеті), 1949 жыл		қала құрылысы және сәулет	Төле би көшесі, 84
26	Алматы Мемлекеттік медициналық институты ғимараты (қазір – С.Ж. Асфендияров атындағы Қазақ Ұлттық медициналық университеті), 1932, 1939 жылдар		қала құрылысы және сәулет	Төле би көшесі, 94
27	Бұрынғы Қалалық клиникалық емхана ғимараты (қазір - Қалалық кардиологиялық орталық), 1938 жыл		қала құрылысы және сәулет	Төле би көшесі, 93
28	Бұрынғы Алматы мақта-мата комбинатының Мәдениет сарайы (қазір – Наталия Сац атындағы Мемлекеттік Академиялық балалар мен жасөспірімдер орыс театры), 1981 жыл		қала құрылысы және сәулет	Шаляпин көшесі, 22
29	Алматы-2 теміржол станциясы вокзалының ғимараты, 1937 жыл, 1976 жыл		қала құрылысы және сәулет	Абылай хан даңғылы, 1
30	Қазақ Ауылшаруашылық институтының ғимараты (қазір – Қазақ Ұлттық аграрлық университеті), 1954 жыл		қала құрылысы және сәулет	Абай даңғылы, 8
31	"Арасан" орталық сауықтыру орталығы, 1983 жыл		қала құрылысы және сәулет	Қонаев көшесі, 75
32	Республикалық оқушылар сарайы, 1983 жыл		қала құрылысы және сәулет	Достық даңғылы, 114
33	Медеу тау алқабынындағы селден қорғау бөгеті, 1964 - 1980 жылдар		қала құрылысы және сәулет	Медеу тау алқабы
34	Офицерлер үйі, 1978 жыл		қала құрылысы және сәулет	Зенков көшесі, 24
35	Сәбит Мұқанов пен Ғабит Мүсіреповтің Мемлекеттік әдеби-мемориалдық музей кешені, 1999 жыл		қала құрылысы және сәулет	Төлебаев көшесі, 125, 129 пәтер.
36	Неке сарайы ғимараты, 1971 жыл		қала құрылысы және сәулет	Абай даңғылы, 101
37	Орталық стадион, 1957 жыл		қала құрылысы және сәулет	Абай даңғылы, 48
38	Қазақ мемлекеттік циркі ғимараты, 1970 жыл		қала құрылысы және сәулет	Абай даңғылы, 50
39	"Арман" кинотеатры ғимараты, (қазір – "Арман" киноорталығы), 1968 жыл		қала құрылысы және сәулет	Достық даңғылы, 104
40	Лермонтов атындағы Академиялық орыс драма театры ғимараты, 1969 жыл		қала құрылысы және сәулет	Абай даңғылы 43
41	Бұрынғы Мәдениет үйі («Қазақфильм» киностудиясы, қазір - Жамбыл атындағы Мемлекеттік филармония), 1936 жыл		қала құрылысы және сәулет	Қалдаяқов көшесі, 35
42	Мұхтар Әуезов атындағы Қазақ Академиялық драма театрының бұрынғы ғимараты (қазір – Ғабит Мүсірепов атындағы Балалар мен жасөспірімдерге арналған Мемлекеттік Академиялық қазақ театры), 1962 жыл		қала құрылысы және сәулет	Абылай хан даңғылы, 38
43	"Қазақстан" қонақ үйі ғимараты, 1978 жыл		қала құрылысы және сәулет	Достық даңғылы, 52
44	"Отырар" қонақ үйі ғимараты, 1981 жыл		қала құрылысы және сәулет	Гоголь көшесі, 75
45	"Алатау" қонақ үйі ғимараты, 1975 жыл		қала құрылысы және сәулет	Достық даңғылы, 105
46	"Алма-Ата" қонақ үйі ғимараты, 1967 жыл		қала құрылысы және сәулет	Қабанбай батыр көшесі, 85
47	Бұрынғы "Иссык" қонақ үйі ғимараты (қазір – "Цептер" фирмасының кеңсесі), 1947 жыл		қала құрылысы және сәулет	Бөгенбай батыр көшесі, 140
48	"Достық" қонақ үйі ғимараты, 1983 жыл		қала құрылысы және сәулет	Құрманғазы көшесі, 36,
49	"Ғалымдар үйі" тұрғын үйі, 1949 жыл		қала құрылысы және сәулет	Жібек жолы даңғылы, 60
50	Орталық мешіт, 1999 жыл		қала құрылысы және сәулет	Пушкин көшесі, 16
51	Қазақтың шет елдермен достық және мәдени байланыс қоғамының "Достық үйі" ғимараты (қазір - Қазақстан халқы Ассамблеясы), 1972 жыл		қала құрылысы және сәулет	Құрманғазы көшесі, 40
52	Әуежай (Халықаралық әуе жолдарының әуежайы), 1947 жыл		қала құрылысы және сәулет	Майлин көшесі, 1 «А»
53	Құрманғазы атындағы Алматы Ұлттық консерваториясының ғимараты, 1937 жыл		қала құрылысы және сәулет	Абылай хан даңғылы, 90
54	Бұрынғы "Қазгеология" ғимараты (қазір – "Қазақстандағы Интернационал Қытайдың Ұлттық мұнай корпорациясы" Жауапкершілігі шектеулі серіктестігі), 1938 жыл		қала құрылысы және сәулет	Назарбаев даңғылы, 110
55	Малдәрігерлік институтының Хирургия клиникасының ғимараты (қазір – Қазақ Ұлттық аграрлық университетінің корпусы),1954 жыл		қала құрылысы және сәулет	Абай даңғылы, 26
56	Ішкі істер министрлігі Басқармасының ғимараты, 1954 жыл		қала құрылысы және сәулет	Қабанбай батыр көшесі, 95
57	Телевизиялық мұнара, 1983 жыл		қала құрылысы және сәулет	Омарова көшесі, 35
58	"Сайран" автовокзалы, 1983 жыл		қала құрылысы және сәулет	Төле би көшесі, 294
59	Алматы ипподромы, 1965 жыл		қала құрылысы және сәулет	Омаров көшесі, 10а
60	Медицина институтының бұрынғы жатақханасы, 1938-1939 жылдар		қала құрылысы және сәулет	Шевченко көшесі, 118
61	Қазақстан менеджмент, экономика және болжау институтының ғимараты (бұрынғы партия мектебінің ғимараты)		қала құрылысы және сәулет	Абай даңғылы, 2
62	Аппараттық-студиялық кешені, 1983 жыл		қала құрылысы және сәулет	Желтоқсан көшесі, 185
63	Өмірбек Арысланұлы Жолдасбеков атындағы студенттер сарайы, 1998 жыл		қала құрылысы және сәулет	Әл-Фараби даңғылы, 71/24
64	Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті саябағындағы кіру тобы және монументалдық ансамблі, 2010 жыл, 2011 жыл		қала құрылысы және сәулет	Дулати даңғылы, Әл-Фараби даңғылының бұрышы
65	"Алматы Арена" мұз сарайы, 2016 жыл		қала құрылысы және сәулет	Нұркент шағын ауданы, 7
66	Әбілхан Қастеевтің музей – үйі, 1955 жыл		қала құрылысы және сәулет	Бекхожин көшесі, 6а
67	Бұрынғы Түрксіб ауруханасының ғимараты, 1950 жыл		қала құрылысы және сәулет	Масанчи, Құрманғазы, Амангелді көшелері, 92, 98, 71 (Абай даңғылы, 69)

р/с	Ескерткіштің атауы	Ескерткіш суреті	Ескерткіш түрі	Ескерткіштің орналасқан жері
1	Кеңес Одағының батырлары Әлия Молдағұлова мен Мәншүк Мәметованың ескерткіші, 1997 жыл		монументтік өнер құрылыстары	Астана алаңына қарама-қарсы Төле би көшесінің шаршысында
2	Абылай ханның ескерткіші, 2000 жыл		монументтік өнер құрылыстары	Алматы – 2 бекеті вокзалының алаңы
3	Ақын Жамбыл Жабаевтың ескерткіші, 1996 жыл		монументтік өнер құрылыстары	Достық даңғылы, Жамбыл көшесінің бұрышы, "Три богатыря" тұрғын үй кешенінің алды
4	Қазақстан Ғылым Академиясының Бірінші президенті, геолог Қаныш Сәтбаевтың ескерткіші, 1999 жыл		монументтік өнер құрылыстары	Сәтбаев көшесі, Байтұрс��нов көшесінің бұрышы
5	Орыстың ұлы ақыны Александр Сергеевич Пушкиннің ескерткіші, 1999 жыл		монументтік өнер құрылыстары	Шоқан Уәлиханов көшесі, Қазақстан Республикасының Ғылым Академиясы ғимаратының шығыс жағындағы шаршыда
6	Украин ақыны мен суретшісі Тарас Шевченконың ескерткіші, 2000 жыл		монументтік өнер құрылыстары	Шевченко көшесі, Достық даңғылының бұрышы
7	Махатма Гандидің ескерткіші, 2003 жыл		монументтік өнер құрылыстары	Жароков көшесі, Жамбыл көшесінің бұрышы (шаршы)
8	Жазушы Сәбит Мұқановтың ескерткіш-мүсіні, 2000 жыл		монументтік өнер құрылыстары	Сәбит Мұқанов көшесі Төле би көшесінің бұрышы
9	Тоқаш Бокиннің ескерткіші, 1980 жыл		монументтік өнер құрылыстары	Қонаев көшесі, Әйтеке би көшесінің бұрышы
10	Ғани Мұратбаевтың ескерткіші, 1985 жыл		монументтік өнер құрылыстары	Достық даңғылы, Сәтбаев көшесінің бұрышы
11	Дмитрий Фурмановтың ескерткіш-мүсіні, 1967 жыл		монументтік өнер құрылыстары	"Сары-Арқа" кинотеатрының шаршысында
12	Ораз Жандосовтың ескерткіші, 1969 жыл		монументтік өнер құрылыстары	Жандосов көшесі Гагарин даңғылының бұрышы
13	Иван Панфиловтың ескерткіші, 1968 жыл		монументтік өнер құрылыстары	Достық даңғылы, Қазыбек би көшесінің бұрышы
14	Мұхтар Әуезовтің ескерткіш-мүсіні, 1967 жыл		монументтік өнер құрылыстары	Қабанбай батыр көшесі (Абай атындағы Мемлекеттік Академиялық опера және балет театрының шаршысы)
15	Жамбыл Жабаевтың ескерткіш-мүсіні, 1971 жыл		монументтік өнер құрылыстары	Қабанбай батыр көшесі (Абай атындағы Мемлекеттік Академиялық Опера және Балет театрының шаршысы)
16	Композитор Мұқан Төлебаевтың ескерткіші, 2002 жыл		монументтік өнер құрылыстары	Төлебаев көшесі, Абай даңғылының бұрышы
17	Ақын Мұқағали Мақатаевтың ескерткіші, 2002 жыл		монументтік өнер құрылыстары	Желтоқсан көшесі, Мақатаев көшелерінің бұрышы
18	Жазушы Ғабит Мүсіреповтің ескерткіші, 2002 жыл		монументтік өнер құрылыстары	Абылай хан даңғылы, Ғабит Мүсірепов атындағы Балалар мен жасөспірімдерге арналған Мемлекеттік Академиялық қазақ театрының алды
19	Қазақстанның Халық суретшісі Әбілхан Қастеевтің ескерткіші, 2004 жыл		монументтік өнер құрылыстары	Сәтбаев көшесі, Әбілхан Қастеев атындағы Мемлекеттік өнер музейінің алды
20	Жазушы Сабыр Шәріповтің ескерткіш-мүсіні, 1980 жыл		монументтік өнер құрылыстары	Қарасай батыр көшесі, Сейфуллин даңғылының бұрышы
21	"Ауғанстан мен әлемнің басқа жерлеріндегі қақтығыстарда қаза тапқан қазақстандық жауынгерлерге" ескерткіш, 2003 жыл		монументтік өнер құрылыстары	28 гвардияшы-панфиловшылар атындағы саябақ
22	Әнші Күләш Байсейітованың (1912-1957) зират басындағы ескерткіші, 1960 жыл		монументтік өнер құрылыстары	Райымбек даңғылы, Орталық зират
23	Композитор Мұқан Төлебаевтың (1913-1960) зират басындағы ескерткіші, 1962 жыл		монументтік өнер құрылыстары	Райымбек даңғылы, Орталық зират
24	Жазушы, қазақ кеңес әдебиетінің классигі Мұхтар Әуезовтің (1897-1961) зират басындағы ескерткіші, 1964 жыл		монументтік өнер құрылыстары	Райымбек даңғылы, Орталық зират
25	Қазақстан Ғылым Академиясының бірінші президенті, геолог Қаныш Сәтбаевтың (1899-1964) зират басындағы ескерткіші, 1968 жыл		монументтік өнер құрылыстары	Райымбек даңғылы, Орталық зират
26	Саяси қайраткер Жұмабай Шаяхметовтің (1900-1966) зират басындағы ескерткіші, 1970 жыл		монументтік өнер құрылыстары	Райымбек даңғылы, Орталық зират
27	Әртіс Қалыбек Қуанышбаевтың (1893-1968) зират басындағы ескерткіші, 1972 жыл		монументтік өнер құрылыстары	Райымбек даңғылы, Орталық зират
28	Әртіс, режиссер Шәкен Аймановтың (1914-1970) зират басындағы ескерткіші, 1974 жыл		монументтік өнер құрылыстары	Райымбек даңғылы, Орталық зират
29	Композитор Ахмет Жұбановтың (1906-1968) зират басындағы ескерткіші, 1980 жыл		монументтік өнер құрылыстары	Райымбек даңғылы, Орталық зират
30	Ақын Иса Байзақовтың зират басындағы ескерткіші (1900-1946), 1980 жыл		монументтік өнер құрылыстары	Райымбек даңғылы, Орталық зират
31	Қазақстанның Халық суретшісі Әбілхан Қастеевтің (1904-1973) зират басындағы ескерткіші, 1980 жыл		монументтік өнер құрылыстары	Кеңсай-1 зираты
32	Жазушы Сәбит Мұқановтың (1900-1973) зират басындағы ескерткіші, 1980 жыл		монументтік өнер құрылыстары	Кеңсай-1 зираты
33	"Тәуелсіздік Таңы" монументі, 2006 жыл		монументтік өнер құрылыстары	Желтоқсан көшесі, Сәтбаев көшесінің бұрышы
34	Қазақтың композиторы, дирижер Нұрғиса Тілендиевтің ескерткіші, 2011 жыл		монументтік өнер құрылыстары	Назарбаев даңғылы, Жолдасбеков көшесінің бұрышы
35	Академик Әлкей Марғұланның ескерткіші, 2010 жыл		монументтік өнер құрылыстары	Қазақстан Ғылым академиясы ғимаратының батысы, Қонаев көшесі, Шевченко көшесінің бұрышы
36	Кеңес Одағының Батыры Бауыржан Момышұлының ескерткіші, 2010 жыл		монументтік өнер құрылыстары	Гоголь көшесі, Пушкин көшесінің бұрышы, 28 гвардияшы-панфиловшылар атындағы саябақ
37	Қазақтың Халық ақыны, композитор Кенен Әзірбаевтың ескерткіші, 2013 жыл		монументтік өнер құрылыстары	Ескендіров көшесі, Әзірбаев көшесінің бұрышы
38	Қазақтың халық ақыны Сүйінбай Аронұлының ескерткіші, 2015 жыл		монументтік өнер құрылыстары	Төле би көшесі, Қалдаяқов көшесінің бұрышы, Жамбыл атындағы Қазақ Мемлекеттік филармониясы ғимаратының алды
39	Еңбек сіңірген сәулетші Малбағар Меңдіқұловтың ескерткіші, 2015 жыл		монументтік өнер құрылыстары	Меңдіқұлов бульвары, Әл-Фараби даңғылының бұрышы
40	Белгілі жазушы Әди Шәріповтің ескерткіші, 2015 жыл		монументтік өнер құрылыстары	Бөгенбай батыр көшесі, Шәріпов көшесінің бұрышы
41	Батыр Райымбек Хангелдіұлының ескерткіші, 2012 ж		монументтік өнер құрылыстары	Райымбек даңғылы, Пушкин көшесінің бұрышы
42	Қытай Халық Республикасының Халық композиторы Си Синхайдың ескерткіші, 1999 жыл		монументтік өнер құрылыстары	Гагарин даңғылы, Си Синхай көшесінің бұрышы

р/с	Ескерткіштің атауы	Ескерткіш суреті	Ескерткіш түрі	Ескерткіштің орналасқан жері
1	Боралдай обалар некрополі (қорымы) біздің дәуірімізге дейін IV-II ғасырлар. Ерте көшпенділер дәуірі		қасиетті нысандар	Боралдай шағын ауданының оңтүстігі, Үлкен Алматы өзенінің сол жағалауы
2	Батыр Райымбек Хангелдіұлының бейіті (XVIII ғасыр), 2005 жыл		қасиетті нысандар	Райымбек даңғылы, Орталық зираттың кіре берісіне қарама-қарсы
3	Бұрынғы Әскери қамал (қазір – "Тазалық" Жауапкершілігі шектеулі серіктестігі), 1854 жыл		ансамбльдер ж��не кешендер	Черкасская оборона көшесі, 69 А (Куратов, Тәтібеков, Жетісу, Станиславский көшелері), Кіші Алматы өзенінің сол жағалауы
4	"Алатау" шипажай кешені, 1986 жыл		ансамбльдер және кешендер	"Таусамалы" шағын ауданы, 50 А үйі
5	Тәуелсіздік монументі, 1996 жыл		ансамбльдер және кешендер	Республика алаңы
6	Ұлы Отан соғысында қаза тапқан жауынгерлерге арналған ескерткіш, 1970 жыл		ансамбльдер және кешендер	Райымбек даңғылы, Орталық зират
7	"Көрнекті қайраткерлер саяжолы" Мемориалдық кешені, 1987 жыл		ансамбльдер және кешендер	Үкімет үйінің солтүстік жағындағы шаршы (Қазақ-Британ техникалық университеті)

Қазақстанның тарих және мәдениет ескерткіштері Республикалық маңызы бар Республикалық маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіштерінің мемлекеттік тізімі Жергілікті маңызы бар Астана Алматы Шымкент Абай облысы Ақмола облысы Ақтөбе облысы Алматы облысы Атырау облысы Батыс Қазақстан облысы Жамбыл облысы Жетісу облысы Қарағанды облысы Қостанай облысы Қызылорда облысы Маңғыстау облысы Павлодар облысы Солтүстік Қазақстан облысы Түркістан облысы Ұлытау облысы Шығыс Қазақстан облысы Ұйымдар Қазақ тарих және мәдениет ескерткіштерін қорғау қоғамы