Ақтөбе облысының жергілікті маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіштерінің мемлекеттік тізімі
Көрініс
Ақтөбе облысының жергілікті маңызы бар тарих және мәдениет ескерткіштерінің мемлекеттік тізімі 2001 жылғы 23 қаңтардағы «Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы» Заңының 27-бабына, Қазақстан Республикасының 2019 жылғы 26 желтоқсандағы «Тарихи-мәдени мұра объектілерін қорғау және пайдалану туралы» Заңының 21-бабына сәйкес Ақтөбе облысы әкімдігі қаулысына сәйкес бекітілген.[1] Тізім Ақтөбе облысы әкімдігінің 01.07.2023 № 169 қаулысымен жаңартылған.
Ақтөбе қаласы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]р/с | Ескерткіштің атауы | Ескерткіш суреті | Ескерткіш түрі | Ескерткіштің орналасқан жері |
---|---|---|---|---|
1 | А. Досжанова ескерткіш-мүсіні, 2016 жыл | монументтік өнер құрылысы | А. Досжанова көшесі, 68а | |
2 | А. Жұбанов ескерткіші (2006 жыл) және Ғ. Жұбанова ескерткіш-мүсінінің кешені (2007 жыл) | монументтік өнер құрылысы | Жеңіс даңғылы, 31 | |
3 | Ашаршылық және саяси репрессия құрбандарына арналған ескерткіш-белгі, 2018 жыл | монументтік өнер құрылысы | Жеңіс даңғылы, 31 | |
4 | Ә. Жангелдин ескертк��ш-мүсіні, 1972 жыл | монументтік өнер құрылысы | Ш. Жарылғасұлы көшесі, 53 | |
5 | Ә. Смағұлов ескерткіш-мүсіні, 2016 жыл | монументтік өнер құрылысы | Асау-Барақ пен Ә. Смағұлов көшелерінің қиылысы | |
6 | Әбілқайыр хан ескерткіші, 2000 жыл | монументтік өнер құрылысы | Әбілқайыр хан даңғылы, 40 | |
7 | Әйтеке би ескерткіші, 2008 жыл | монументтік өнер құрылысы | Т. Ахтанов көшесі, 50 | |
8 | Батырлар Аллеясы ескерткіш-кешені, 2010 жыл | монументтік өнер құрылысы | Ә. Молдағұлова даңғылы, 32 | |
9 | Бөкенбай батыр ескерткіші, 2019 жыл | монументтік өнер құрылысы | Бөкенбай батыр көшесі | |
10 | В. Ф. Зинченко ескерткіш-мүсіні, 1974 жыл | монументтік өнер құрылысы | В.Ф. Зинченко көшесі мен Ақтөбе-Алға тас жолының қиылысы | |
11 | Генерал-лейтенант Ж. Кереев ескерткіш-мүсіні, 1999 жыл | монументтік өнер құрылысы | Теміржол вокзалы ғимаратына қарама-қарсы, Ж. Кереев көшесіндегі желекжол | |
12 | Жалаңтөс батыр ескерткіші, 2019 жыл | монументтік өнер құрылысы | 312 атқыштар дивизиясы көшесі, 4 | |
13 | Интернационалист жауынгерлер ескерткіш-белгісі, 2007 жыл | монументтік өнер құрылысы | Есет батыр көшесі мен Абай даңғылының қиылысы | |
14 | Кеңес Одағының Батыры Ә. Молдағұлованың мемориалдық ескерткіш-кешені, 2005 жыл | монументтік өнер құрылысы | Ә. Молдағұлова даңғылы, 32 | |
15 | Кеңес Одағының Батыры Р. Кутуевтің рельефті ескерткіш-белгісі, 1974 жыл | монументтік өнер құрылысы | Т. Ахтанов көшесі, 44 | |
16 | "Қан мен тер" романының кейіпкерлеріне ескерткіш-белгі, 2008 жыл | монументтік өнер құрылысы | Абай даңғылындағы желекжол | |
17 | Қара металлургия балқытушыларына арналған ескерткіш, 1966 жыл | монументтік өнер құрылысы | Промзона кварталы, 664 | |
18 | Құтқарушыларға арналған ескерткіш, 2019 жыл | монументтік өнер құрылысы | А. Маресьев көшесі, 75а | |
19 | М. Бөкенбаев ескерткіш-мүсіні, 2015 жыл | монументтік өнер құрылысы | Курсанттар тас жолы, 1 | |
20 | Мөңке би Тілеуұлы ескерткіш-мүсіні, 2003 жыл | монументтік өнер құрылысы | 101 атқыштар бригадасы көшесіндегі желекжол | |
21 | Н. Байғанин ескерткіші, 1999 жыл | монументтік өнер құрылысы | Әбілқайыр хан даңғылы, 46б | |
22 | Н. Шәйкенов ескерткіш-мүсіні, 2017 жыл | монументтік өнер құрылысы | Н. Шәйкенов пен М. Мәметова көшелерінің қиылысы | |
23 | Ө. Сейітов ескерткіш-мүсіні, 2012 жыл | монументтік өнер құрылысы | Ы. Алтынсарин көшесі, 34 | |
24 | Революция күрескерлеріне ескерткіш-белгі, 1919 жыл | монументтік өнер құрылысы | А. Пушкин атындағы саябақ | |
25 | Сәңкібай батыр ескерткіш-мүсіні, 2014 жыл | монументтік өнер құрылысы | Ә. Молдағұлова мен Сәңкібай батыр даңғылдарының қиылысы | |
26 | Т. Ахтанов пен Қ. Шаңғытбаев ескерткіші, 2013 жыл | монументтік өнер құрылысы | Т. Ахтанов көшесі, 52 | |
27 | Т. Бегельдинов ескерткіш-мүсіні, 2009 жыл | монументтік өнер құрылысы | Ә. Молдағұлова даңғылы, 39 | |
28 | Тілеу батыр ескерткіші, 2015 жыл | монументтік өнер құрылысы | Тілеу батыр көшесі мен Әбілқайыр хан даңғылының қиылысы | |
29 | Ұ. Құлымбетов ескерткіш-мүсіні, 2017 жыл | монументтік өнер құрылысы | Тәуелсіздік даңғылы, 4а | |
30 | Ұлы Отан соғысы жылдарында Отан үшін қаза тапқан ақтөбеліктерге орнатылған Даңқ белгісі, 1970 жыл | монументтік өнер құрылысы | Есет батыр көшесі мен Ә. Молдағұлова даңғылының қиылысы | |
31 | Ш. Берсиев ескерткіш-мүсіні, 2006 жыл | монументтік өнер құрылысы | Ш. Берсиев пен Н. Некрасов көшелерінің қиылысы | |
32 | 1986-1990 жылдары Чернобыль АЭС-сы апатын залалсыздандыруға қатысқан ақтөбеліктерге арналған ескерткіш-белгі, 2011 жыл | монументтік өнер құрылысы | Бейбітшілік даңғылы, 13а | |
33 | 312 атқыштар бригадасы дивизиясы мен 101 атқыштар бригадасының құрметіне «Зеңбірек» ��скерткіш-белгісі, 1985 жыл | монументтік өнер құрылысы | Ж. Кереев көшесіндегі желекжол | |
34 | Қалалық мешіт, 1908 жыл | қала құрылысы және сәулет | Ш. Берсиев көшесі, 22 | |
35 | Металлургтер мәдениет Үйі (Облыстық халық шығармашылық орталығы), 1947 жыл | қала құрылысы және сәулет | Бейбітшілік даңғылы, 14а | |
36 | Облыстық азық-түлік корпорация ғимараты, 1920 жыл | қала құрылысы және сәулет | Н. Қобыландин көшесі, 15 | |
37 | Облыстық телерадиокомпания ғимараты, 1918 жыл | қала құрылысы және сәулет | Т. Ахтанов көшесі, 54 | |
38 | Алғашқы уездік конференция өткен ғимарат, 1920 жыл | қала құрылысы және сәулет | Әйтеке би көшесі, 39 | |
39 | Орыс-қырғыз 2 кластық училищесі, 1884 жыл | қала құрылысы және сәулет | Ш. Жарылғасұлы көшесі, 59 | |
40 | Орыс-қырғыз әйелдер мектебі, 1894 жыл | қала құрылысы және сәулет | Н. Некрасов көшесі, 114 | |
41 | Ұлы Отан соғысы кезінде Ақтөбе госпиталінде қайтыс болған жауынгерлердің Бауырластар зираты, 1941-1945 жылдар | қала құрылысы және сәулет | С. Жиенбаев көшесі, қалалық бейіт | |
42 | 101 дербес атқыштар бригадасының жеке құрамы жайғасқан және жасақталған штаб ғимараты, 1936 жыл | қала құрылысы және сәулет | Н. Қобыландин көшесі, 2 | |
43 | 312 атқыштар дивизиясының жайғасқан орны, 1975 жыл | қала құрылысы және сәулет | Ақтөбе қалалық әкімдігіне қарасты Қарғалы ауылы, Н. Байғанин көшесі, 1 | |
44 | Б. Қаратаев бейіті, 1934 жыл | киелі нысан | С. Жиенбаев көшесі, қалалық бейіт | |
45 | Бекқұл би кесенесі, 2000 жыл | киелі нысан | Ақтөбе қалалық әкімдігіне қарасты Бекқұл баба ауылынан шығысқа қарай 291 м | |
46 | Н. Байғанин бейіті, 1978 жыл | киелі нысан | С. Жиенбаев көшесі, қалалық бейіт | |
47 | Түйетөбедегі 1930-1950 жылдардағы саяси қуғын-сүргін құрбандарына арналған ескерткіш-белгі, 1990 жыл | киелі нысан | Ақтөбе қалалық әкімдігіне қарасты Садовое ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 4 км | |
48 | Ақжар-ІІ бейіті, ерте те��ір дәуірі; Ақшат-ІІІ; ІV; V қорғандары, ерте темір дәуірі; | археология ескерткіші | Пригородное ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 5,5 км; солтүстік батысқа қарай 6-9 км | |
49 | Ақтасты-ІІІ (Подхоз); ІV (Подхоз) қорғандары, орта ғасыр дәуірі | археология ескерткіші | Ақтасты ауылынан батыс-оңтүстік-батысқа қарай 600 м; солтүстік-батысқа қарай 2 км | |
50 | Благодарный-І бейіті, ерте темір дәуірі; Благодарный-ІІ бейіті, қола дәуірі; Благодарный-ІІІ бейіті, орта ғасыр дәуірі; Благодарный-ІV қорғаны, орта ғасыр дәуірі; Благодарный-V бейіті, қола дәуірі; Садовый-І қорғаны, қола дәуірі; Садовый-ІІІ қорғаны, қола дәуірі; Сатыбаноба-III қорғаны, орта ғасыр дәуірі; Шилісай-II бейіті, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Кеңес Нокин ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 1,5-4 км аралығы; солтүстік-шығысқа қарай 10 км, 15 км; солтүстік-солтүстік-шығысқа қарай 11 км | |
51 | Кенжебике-II қорғаны, орта ғасыр дәуірі; Шилісай сағасындағы бейіт, қола және ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Петропавловка ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 8,7 км; оңтүстікке қарай 5,8 км | |
52 | Өлке тұрағы, қола дәуірі | археология ескерткіші | Өлке ауылынан батысқа қарай 200 м | |
53 | Садовый-V бейіті, қола дәуірі | археология ескерткіші | Садовое ауылынан солтүстік-солтүстік-шығысқа қарай 2 км | |
54 | Сатыбаноба-II қорғаны, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Белогорка ауылынан солтүстік-солтүстік-батысқа қарай 7 км | |
55 | Шилісай қонысы, ерте темір дәуірі; Шилісай-III қорғаны, қола дәуірі; Шилісай-IV қорғандары, орта ғасыр дәуірі | археология ескерткіші | Ақтөбе − Орск тас жолы, Шилісай өзені қиылысынан оңтүстік-шығысқа қарай 3-3,5 км; Шилісай ауылынан солтүстік-солтүстік-батысқа қарай 2 км; шығысқа қарай 3,5 км | |
56 | Шығыс-Қурайлы-І бейіті, ерте темір дәуірі; Шығыс-Қурайлы-ІІ бейіті, ерте темір дәуірі; Шығыс-Қурайлы-ІV бейіті, қола дәуірі; Шығыс-Қурайлы-V бейіті, ерте темір дәуірі; Шығыс-Қурайлы-VІ бейіті, ерте темір дәуірі; Шығыс-Қурайлы-VІІ бейіті, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Қурайлы ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 3,5 км; солтүстік-шығысқа қарай 2,5 км; оңтүстік-шығысқа қарай 2-8 км аралығы |
Алға ауданы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]р/с | Ескерткіштің атауы | Ескерткіш суреті | Ескерткіш түрі | Ескерткіштің орналасқан жері |
---|---|---|---|---|
1 | А. Байтұрсынов ескерткіш-мүсіні, 2016 жыл | монументтік өнер құрылысы | Самбай ауылы, Ә. Молдағұлова көшесі, 1а | |
2 | К. Әбубәкір ескерткіш-мүсіні, 2011 жыл | монументтік өнер құрылысы | Алға қаласы, А. Байтұрсынов көшесі, 18 | |
3 | Есет батыр Көкіұлы ескерткіші, 2017 жыл | монументтік өнер құрылысы | Бестамақ ауылынан батысқа қарай 300 м | |
4 | Жел диірмен, 1909 жыл | қала құрылысы және сәулет | Есет батыр Көкіұлы ауылынан батысқа қарай 500 м | |
5 | Кеңес Одағының Батыры ұшқыш-космонавт В. И. Пацаев оқыған мектеп, 1971 жыл | қала құрылысы және сәулет | Алға қаласы, С. Сейфуллин көшесі, 2 | |
6 | Ақай-І қорғаны, ерте темір дәуірі; Ақай-ІІ қорғаны, орта ғасыр дәуірі | археология ескерткіші | Ақай ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 6-7 км | |
7 | Болгарка-ІІІ қорғаны; ерте темір дәуірі; Болдашырсай бейіті, орта ғасыр дәуірі; Болдашырсай-ІІ бейіті, орта ғасыр дәуірі | археология ескерткіші | Болгарка ауылынан солтүстікке қарай 5 км; солтүстік-солтүстік-шығысқа қарай 9 км; солтүстік-батысқа қарай 7 км | |
8 | Есет-І; ІІ; ІІІ қорғандары, ерте темір дәуірі; Есет-ІV қорғаны, қола дәуірі; Есет-V қорғаны, орта ғасыр дәуірі | археология ескерткіші | Бестамақ ауылынан шығыс-оңтүстік-шығысқа қарай 15,5 км; 16,5 км; шығысқа қарай 12км, 17 км; Есет батыр Көкіұлы ауылынан шығысқа қарай 10 км | |
9 | Ильинка-ІІІ бейіті, ерте темір дәуірі; | археология ескерткіші | Үшқұдық ауылынан оңтүстікке қарай 5 км | |
10 | Қарағансай қорғанды бейіті, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Елек өзенінің оң жағалауынан 1,5 км, Ақтөбе − Алға тас жолының "15 шақырым" белгісіне қарама-қарсы | |
11 | Қызылту-І; ІІ бейіттері, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Қызылту ауылынан солтүстік-батысқа қарай 3,5 км; солтүстік-солтүстікшығысқа қарай 1 км | |
12 | Тамды-І қорымы, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Тамды ауылынан шығысқа қарай 6 км | |
13 | Шой-І бейіті, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Табантал ауылынан оңтүстікке қарай 15 км | |
14 | Есет батыр Көкіұлы мемориалды кешені, 1992 жыл | киелі нысан | Бестамақ ауылынан шығысқа қарай 3 км | |
15 | Кердері Әбубәкір кесенесі, 2000 жыл | киелі нысан | Болгарка ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 2,5 км | |
16 | Шәкен ишан мешіті, ХІХ ғасыр | киелі нысан | Маржанбұлақ ауылынан батысқа қарай 27 км |
Әйтеке би ауданы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]р/с | Ескерткіштің атауы | Ескерткіш суреті | Ескерткіш түрі | Ескерткіштің орналасқан жері |
---|---|---|---|---|
1 | Әйтеке би ескерткіш-мүсіні, 2016 жыл | монументтік өнер құрылысы | Қарабұтақ ауылы, Ақтөбе – Астана және Самара – Шымкент тас жолдарының қиылысы | |
2 | Әбдібай тамы кесенесі, ХІХ ғасыр | қала құрылысы және сәулет | Қарабұтақ ауылынан солтүстік-батысқа қарай 25,2 км | |
3 | Бабан тамы кесенесі, ХІХ ғасыр | қала құрылысы және сәулет | Ақкөл ауылынан солтүстік-солтүстік шығысқа қарай 23,7 км | |
4 | Бопай бейіті, ХІХ ғасырдың ортасы | қала құрылысы және сәулет | Ақкөл ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 10,8 км | |
5 | Бұршақбай тамы кесенесі, 1867 жыл | қала құрылысы және сәулет | Қарабұтақ ауылынан шығыс-солтүстік-шығысқа қарай 6,1 км | |
6 | Ескі Қарабұтақ қорымы, 1848-1960 жылдар | қала құрылысы және сәулет | Қарабұтақ ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 28 км | |
7 | Жолай-Жүсіп бейіті, ХІХ ғасырдың ортасы мен аяғы | қала құрылысы және сәулет | Белқопа ауылынан шығысқа қарай
1,2 км | |
8 | Кепер тамы кесенесі, ХІХ ғасырдың ІІ жартысы | қала құрылысы және сәулет | Темірбек Жүргенов ауылынан оңтүстік-оңтүстік-шығысқа қарай 11,4 км | |
9 | Қали (Қарттың) кесенесі, ХІХ ғасырдың аяғы – ХХ ғасырдың басы | қала құрылысы және сәулет | Талдық ауылынан шығысқа қарай
20 км | |
10 | Қаражан кесенесі, ХХ ғасырдың басы | қала құрылысы және сәулет | Аққұм ауылынан оңтүстікке қарай 3 км | |
11 | Қартабай тамы кесенесі, ХІХ ғасырдың ортасы | қала құрылысы және сәулет | Ақкөл ауылынан батыс-оңтүстік-батысқа қарай 10,4 км | |
12 | Сахабай тамы кесенесі, ХІХ ғасырдың аяғы – ХХ ғасырдың басы | қала құрылысы және сәулет | Ақкөл ауылынан шығысқа қарай 15 км | |
13 | Танаша кесенесі (2 нысан), ХІХ ғасырдың ІІ жартысы | қала құрылысы және сәулет | Қазанғап қыстағынан солтүстік батысқа қарай 16 км | |
14 | Тың игеру кезіндегі алғаш түрен тартқан «С-80» тракторы, 1954 жыл | қала құрылысы және сәулет | Жамбыл ауылы әкімдігі ғимаратының алды, А. Құнанбайұлы көшесі | |
15 | Ұзақ тамы кесенесі, ХІХ ғасырдың ІІ жартысы | қала құрылысы және сәулет | Толыбай ауылынан оңтүстік шығысқа қарай 47 км | |
16 | Шыбын кесенесі, ХІХ ғасырдың аяғы – ХХ ғасырдың басы | қала құрылысы және сәулет | Басқұдық ауылынан батыс-оңтүстік-батысқа қарай 40 км | |
17 | Шыммола кесенесі, ХІХ ғасырдың ІІ жартысы | қала құрылысы және сәулет | Аққұм ауылынан оңтүстік шығысқа қарай 46 км | |
18 | Аралтоғай бейіті, қола дәуірі; Аралтоғай-ІІ бейіті, қола дәуірі | археология ескерткіші | Аралтоғай ауылынан солтүстікке қарай 2,8 км; оңтүстікке қарай 3 км | |
19 | Аралтоғай-ІІІ (Киікті-І); Аралтоғай-ІV (Киікті-ІІ); Аралтоғай-V (Киікті-ІІІ); Аралтоғай-VІ (Киікті-ІV) бейіттері, қола дәуірі; Аралтоғай-VІІ қонысы, неолит дәуірі | археология ескерткіші | Аралтоғай ауылынан солтүстікке қарай 2,8 км; оңтүстікке қарай 2- 4 км аралығы; Аралтоғай-IV, V бейіттерінен оңтүстікке қарай 4 км, Қияқты ауылынан Дөңгелексор ауылына дейінгі ауылдық жолдың сол жағы; Қияқты ауылынан оңтүстікке қарай 6,5 км | |
20 | Аралтөбе-ІІ қорғандары, қола дәуірі | археология ескерткіші | Аралтөбе ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 3,3 км | |
21 | Атпа-І; ІІ; ІІІ; V; VІ бейіттері, ерте темір дәуірі; Атпа-ІV бейіті, темір дәуірі; Атпа-VІІ; VІІІ қорғандары, ерте темір дәуірі; Атпа-ІХ бейіті, орта ғасыр дәуірі | археология ескерткіші | Атпа ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 4-5 км; оңтүстікке қарай 2-4,5 км; оңтүстік-батысқа қарай 3 км; оңтүстік-батысқа қарай 3-3,5 км | |
22 | Атпа-Х бейіті, қола дәуірі; Атпа-ХІ бейіті, ерте темір дәуірі; Атпа-ХІV бейіті, орта ғасыр дәуірі | археология ескерткіші | Талдық ауылынан шығысқа қарай 4,5-5 км; шығыс-оңтүстік-шығысқа қарай 5 км | |
23 | Атпа-ХІІ; Атпа-ХІІІ бейіттері, ерте темір дәуірі; Атпа-ХV бейіті, темір дәуірі; Атпа-ХVІ бейіті, орта ғасыр дәуірі; Атпа-ХVІІ бейіті; кейінгі орта ғасыр дәуірі | археология ескерткіші | Атпа ауылынан оңтүстікке қарай 2,5 км; оңтүстік-батысқа қарай 3 км; солтүстікке қарай 1,3 км; оңтүстікке қарай 1 км; оңтүстік-шығысқа қарай 1,2 км | |
24 | Бала-Талдық "мұртты" қорғандары, біздің заманымызға дейінгі VІІ-ІІІ ғасырлар; Бала-Талдық-ІІ бейіті; Бала-Талдық-ІІІ тас қорғандары | археология ескерткіші | Талдық метеостанциясынан солтүстік-шығысқа қарай 2,5 км; Бала Талдық өзенінің сол жағалауынан 5 км; Талдық метеостанциясынан солтүстікке қарай 1,5 км | |
25 | Бөгетсай-ІІ; Бөгетсай-ІІІ бейіттері, ерте темір дәуірі; | археология ескерткіші | Бөгетсай ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 6 км; оңтүстік-оңтүстік-шығысқа қарай 6 км | |
26 | Диғаша-І қорғаны, ерте темір дәуірі; Диғаша-ІІ (Қызылүйсай) бейіті, ерте темір дәуірі; Қызылүйсай қорғаны, орта ғасыр дәуірі | археология ескерткіші | Шіліктісай ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 11 км; Диғаша қыстағынан оңтүстік-шығысқа қарай 3 км | |
27 | Дөңгелексор-І, ІІІ бейіттері, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Дөңгелексор ауылынан оңтүстікке қарай 4 км | |
28 | Жалғыз қорған, қола дәуірі; Қарасу қорғаны, ерте темір дәуірі; Неолит дәуірінің тұрағы | археология ескерткіші | Қызылжұлдыз ауылынан солтүстік-батысқа қарай 15 км; оңтүстік-батысқа қарай 10 км | |
29 | Жаңабаз бейіті, қола дәуірі | археология ескерткіші | Қопа ауылынан оңтүстікке қарай 2 км | |
30 | Жарыққұдық-І; ІІІ; ІV бейіттері, ерте темір дәуірі; Жарыққұдық ІІ; V қорғандары, ерте темір дәуірі; Қарлау-І бейіті, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Қарлау ауылынан оңтүстікке қарай 11 км; оңтүстік-оңтүстік-шығысқа қарай 10-12 км; оңтүстік-батысқа қарай 3,7 км; оңтүстік-оңтүстік-батысқа қарай 4 км | |
31 | Қызылтаң-І бейіті, орта ғасыр дәуірі | археология ескерткіші | Ақтасты ауылынан шығыс-оңтүстік-шығысқа қарай 6 км | |
32 | Милысай "мұртты" қорғандары | археология ескерткіші | Милысай өзенінің оң жағалауы, Ұлы Талдық өзеніне құяр жерден 13 км | |
33 | Өлкейек жер қорғаны | археология ескерткіші | Толыбай ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 47,1 км | |
34 | Талдық-І; ІІ бейіттері, ерте темір дәуірі; Талдық-ІІІ қорғаны, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Талдық ауылынан шығысқа қарай 3,8 км, 4,5 км | |
35 | Талдық-ІV қорғаны, ерте темір дәуірі; Талдық-V бейіті, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Атпа ауылынан батысқа қарай 4,5 км, 5 км | |
36 | Тасбұлақ-І (Құдық) бейіті, ерте темір дәуірі; Тасбұлақ-ІІ бейіті, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Тасбұлақ ауылынан шығыс-оңтүстік-шығысқа қарай 3 км; оңтүстік-шығысқа қарай 3 км | |
37 | Теңізбай бейіті, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Бөгетсай ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 22 км | |
38 | Тобылғысай "мұртты" қорғандары | археология ескерткіші | Ұзын Қайрақты өзенінің оң жағалауы, Есекжал өзенінен солтүстік-батысқа қарай 10 км | |
39 | Тұрпаз бейіті, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Қопа ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 4,5 км | |
40 | Бопай бейіті, ХІХ ғасырдың ортасы | киелі нысан | Ақкөл ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 10,8 км | |
41 | Нұрсейіт тамы кесенесі, ХІХ ғасырдың ІІ жартысы | киелі нысан | Талдық ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 19,5 км | |
42 | Самұрат мешіті, 1904 жыл | киелі нысан | Жабасақ ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 192 м | |
43 | "Хан моласы" қорымы, Әбілқайыр хан жерленген орын, ХVІІІ-ХХ ғасырлар | киелі нысан | Толыбай ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 77 км |
Байғанин ауданы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]р/с | Ескерткіштің атауы | Ескерткіш суреті | Ескерткіш түрі | Ескерткіштің орналасқан жері |
---|---|---|---|---|
1 | Е. Сәрсенбаев ескерткіш-мүсіні, 2018 жыл | монументтік өнер құрылысы | Қарауылкелді ауылы, Барақ батыр көшесі, 25 | |
2 | Қ. Жазықов ескерткіш-мүсіні, 2017 жыл | монументтік өнер құрылысы | Қарауылкелді ауылы, Қ. Жазықов көшесі | |
3 | Н. Байғанин ескерткіш-мүсіні, 1977 жыл | монументтік өнер құрылысы | Қарауылкелді ауылы, Барақ батыр көшесі, 52 | |
4 | Ядролық жарылыстан зардап шеккен құрбандарға арналған ескерткіш-белгі, 2012 жыл | монументтік өнер құрылысы | Жарқамыс ауылы, Орталық көшесіндегі саябақ | |
5 | Ақмола қорымы (2 нысан), 1870 жыл | қала құрылысы және сәулет | Қопа ауылынан солтүстікке қарай 15 км | |
6 | Әсіреп-Мүсіреп қорымы, ХІХ-ХХ ғасырдың басы | қала құрылысы және сәулет | Оймауыт ауылынан батысқа қарай 40 км | |
7 | Беспай діни-тұрғын үй кешені, қоныс-І, ІІ, мешіт, ХІХ-ХХ ғасырлар | қала құрылысы және сәулет | Ақтұмсық ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 75 км | |
8 | Көкей қорымы, ХІХ-ХХ ғасырлар | қала құрылысы және сәулет | Доңызтау үстіртінен оңтүстік-шығысқа қарай 45 км | |
9 | Қарақұл қорымы, ХІХ ғасыр | қала құрылысы және сәулет | Дияр ауылынан солтүстік-батысқа қарай 45 км | |
10 | Қос-Сағыр бейіті (6 нысан), ХVІІІ ғасырдың ��яғы − ХХ ғасырдың басы | қала құрылысы және сәулет | Қопа ауылынан солтүстікке қарай 4 км | |
11 | Нұрманбет қорымы, ХІХ ғасырдың аяғы – ХХ ғасырдың басы | қала құрылысы және сәулет | Оймауыт ауылынан батысқа қарай 23 км | |
12 | Тайлан қорымы, ХІХ ғасырдың аяғы − ХХ ғасырдың басы | қала құрылысы және сәулет | Дияр ауылынан батыс-солтүстік-батысқа қарай 45 км | |
13 | Тұщы-Айрық бейіті (2 нысан), ХІХ ғасырдың ІІ жартысы – ХХ ғасырдың басы | қала құрылысы және сәулет | Ақтұмсық ауылынан батыс-оңтүстік-батысқа қарай 60 км | |
14 | Ақсай-І қорымы (12 нысан), ХІХ-ХХ ғасырлар; Ақсай-ІІ қорымы (10 нысан), ХІХ-ХХ ғасырлар; Ақсай-ІІІ қорымы (6 нысан), ХІХ-ХХ ғасырлар; Ащы-Айрық діни-тұрғын үй кешені (17 нысан), ХІХ-ХХ ғасырлар; Сүлікті діни-тұрғын үй кешені (15 нысан), ХІХ ғасырдың ортасы − ХХ ғасыр; Үлкен Жыбысқы діни-тұрғын үй кешені (11 нысан), ХІХ − ХХ ғасырдың басы | ансамбль мен кешендер | Ақтұмсық ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 30 км, 40 км; оңтүстік-батысқа қарай 60 км; батыс-оңтүстік-батысқа қарай 50 км; шығыс-солтүстік-шығысқа қарай 35 км | |
15 | Айғырсойған бейіті, ерте темір дәуірі; Қараоба-I; II бейіттері, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Оймауыт ауылынан оңтүстік-оңтүстік-шығысқа қарай 25 км; шығыс-оңтүстік-шығысқа қарай 20 км; оңтүстік-шығысқа қарай 22 км | |
16 | Мастагат-I бейіті, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Қаражар ауылынан солтүстікке қарай 6,5 км | |
17 | Миялы-I; II; III бейіттері, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Миялы ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 5 км, 7 км | |
18 | Қызылүйік ғибадатханасы, ерте темір дәуірі | киелі нысан | Дияр ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 65 км | |
19 | Сұлтан аһун кешені, ХІХ ғасырдың ІІ жартысы – ХХ ғасырдың басы | киелі нысан | Дияр ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 98 км | |
20 | Жұмағали ишан мешіті, ХІХ ғасырдың аяғы – ХХ ғасырдың басы | киелі нысан | Дияр ауылынан шығысқа қарай 99 км | |
21 | Едіге қорымы, XIV-XIX ғасырлар | киелі нысан | Ебейті ауылынан солтүстік-солтүстік-батысқа қарай 15,4 км | |
22 | Абдолла хазірет мешіті, ХІХ ғасырдың аяғы – ХХ ғасырдың басы | киелі нысан | Ебейті ауылынан солтүстік-батысқа қарай 19,4 км |
Қарғалы ауданы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]р/с | Ескерткіштің атауы | Ескерткіш суреті | Ескерткіш түрі | Ескерткіштің орналасқан жері |
---|---|---|---|---|
1 | Сәрке батыр ескерткіші, 2019 жыл | монументтік өнер құрылысы | Қосестек ауылынан оңтүстік батысқа қарай 590 м | |
2 | Композитор Ш. Қалдаяқов ескерткіш-мүсіні, 2011 жыл | монументтік өнер құрылысы | Шәмші Қалдаяқов ауылы, Н. Орынбасаров көшесі, Ш. Қалдаяқов атындағы саябақ | |
3 | Айтпайка-І бейіті, ерте темір дәуірі; Бәйтерек-І қорғаны, қола дәуірі; Егінді-I қорғаны, орта ғасыр дәуірі; Жер қорған, ерте темір дәуірі; Қарабұтақ-ІХ бейіті, қола және ерте темір дәуірі; Қарабұтақ-ХV бейіті, ерте темір және орта ғасыр дәуірі; Қарабұтақ-ХVІ бейіті, орта ғасыр дәуірі; Қарасу-І қорғаны, ерте темір дәуірі; Қарғалы-ІІ бейіті, ерте темір дәуірі; Қосестек-І; ІV; VІ қорғандары, ерте темір дәуірі; Қосестек-ІІІ; V бейіттері, ерте темір дәуірі; Қызылтам қорғандары, орта ғасыр дәуірі; Шаншар кеніші, қола дәуірі; Шаншар-ІІ(а) бейіті, қола дәуірі | археология ескерткіші | Қосестек ауылынан солтүстікке қарай 3 км; оңтүстікке қарай 8 км; шығысқа қарай 6 км; шығыс-солтүстік-шығысқа қарай 11,8 км; оңтүстікке қарай 7,5 км; оңтүстік-оңтүстік-шығысқа қарай 12,7 км; оңтүстік-оңтүстік-батысқа қарай 14,7 км; оңтүстік-шығысқа қарай 6,3 км; оңтүстік-батысқа қарай 13 км; 5 км; 4,4 км; 7,6 км; оңтүстік-шығысқа қарай 2,7 км; 9,6 км; оңтүстік-батысқа қарай 13,8 км; 9,4 км; солтүстік-батысқа қарай 10,1 км | |
4 | Ақбұлақсай қорғаны, ерте темір дәуірі; Жалғызағаш-ІІІ қорғандары, ерте темір дәуірі; Сарытоғай-І, ІІ бейіттері, қола дәуірі; Эрзерум-І; ІІ қорғандары, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Сарыбұлақ ауылынан солтүстік-солтүстік-батысқа қарай 9 км; оңтүстік-шығысқа қарай 2,5 км; солтүстік-солтүстік-батысқа қарай 28,5 км; оңтүстікке қарай 2 км; солтүстік-батысқа қарай 3 км | |
5 | Александровка-І қорғаны, ерте темір дәуірі; Александровка-ІІ қорғаны, орта ғасыр дәуірі; Бұлбұл-І; ІІ; ІІІ қорғандары, орта ғасыр дәуірі; Жанды-І; ІІ бейіттері, қола дәуірі; Қабантау қорғаны, ерте темір дәуірі; Қарғалы су қоймасы-І қорғаны, орта ғасыр дәуірі; Қарғалы-І бейіті, қола дәуірі; Чкалов-І; ІІ; ІІІ қорғандары, орта ғасыр дәуірі; Шаншар-І; ІІ бейіттері, қола және ерте темір дәуірі; Шаңды-ІІІ бейіті, орта ғасыр дәуірі; Шаңды-VІ бейіті, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Шәмші Қалдаяқов ауылынан солтүстік-батысқа қарай 1,3 км; батыс-солтүстік-батысқа қарай 3,4 км; оңтүстік-шығысқа қарай 8,3 км; 10,7 км; 13,7 км; 12,9 км; шығыс-оңтүстік-шығысқа қарай 11 км; оңтүстік-оңтүстік-шығысқа қарай 6 км; шығысқа қарай 15 км; солтүстік-шығысқа қарай 6 км; 11 км; 12 км; 14,9 км; Шаншар өзені сағасынан солтүстік-шығысқа қарай 2,7 км; ауылдан оңтүстік-шығысқа қарай 12,5 км; 18,5 км | |
6 | Анастасьевка-І; Анастасьевка-ІІ қорғандары, ерте темір дәуірі; Әлімбет-І бейіті, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Әлімбет ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 7 км; Бозтөбе ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 2 км; Әлімбет ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 5 км | |
7 | Бадамша-І бейіті, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Бадамша ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 2 км | |
8 | Бегеті-І қорғаны, қола дәуірі; Бөгенбай-І; ІІІ; ІV; V бейіттері, ерте темір дәуірі; Құлтобасай-І; ІІ; ІІІ; ІV бейіттері, қола дәуірі; | археология ескерткіші | Бөгенбай ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 8 км; солтүстікке қарай 4 км; солтүстік-батысқа қарай 1,8 км; солтүстік-шығысқа қарай 2,5 к��; солтүстік-солтүстік-шығысқа қарай 1 км; солтүстікке қарай 7,2-8,2 км аралығы | |
9 | Бөшексай бейіті, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Жездібай ауылынан оңтүстік шығысқа қарай 3,6 км | |
10 | Григорьевка-І; ІІ қорғандары, ерте темір дәуірі; Рождественка-І бейіті, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Ащылысай ауылынан солтүстік-солтүсті-батысқа қарай 1 км; батыс-оңтүстік-батысқа қарай 11 км | |
11 | Гүрілдек-ІІ; ІІІ; ІV бейіттері, ерте темір дәуірі; Кеңсайран бейіті, қола және ерте темір дәуірі; Қонақбайсай бейіті, қола дәуірі; Қосағаш бейіті, қола дәуірі; Қосағаш-І қорғаны, қола дәуірі; Қосағаш-ІІ бейіті, ерте темір дәуірі; Қосағаш-ІІІ қорғаны, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Ақжайық ауылынан солтүстік-батысқа 11,8 км; 12,2 км; Әлімбет қыстағынан шығыс-оңтүстік-шығысқа қарай 4,5 км; солтүстікке қарай 13 км; 18 км; 11 км; солтүстік-шығысқа қарай 9 км; 12,5 км; солтүстік-солтүстік-шығысқа қарай 13 км | |
12 | Ебейті-І; ІІ; ІІІ; ІV бейіттері, қола дәуірі; | археология ескерткіші | Бөгенбай ауылынан солтүстік-солтүстік-шығысқа қарай 7,2 км; Қойсарысай бұлағының оң жағалауынан батысқа қарай 1,5 км; Ебейті өзенінің сол жағалауында, өзеннің ілмек тәрізді иілісінен батысқа қарай 500 м | |
13 | Еңбекшіқазақ-І бейіті, қола дәуірі | археология ескерткіші | Еңбекшіқазақ ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 2 км | |
14 | Жоғары Шилісай қорғаны, қола дәуірі | археология ескерткіші | Белогорка ауылынан солтүстікке қарай 14 км | |
15 | Казынюковский-ІV; V қорғандары, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Тассай ауылынан солтүстік-батысқа қарай 11,4 км | |
16 | Қалыңбұлақ-ІІ бейіті, ерте темір дәуірі; Құраша-ІІ қорғандары, ерте темір дәуірі; Петропавловка-І қорғаны, ерте темір дәуірі; Шпаки-ІІ бейіті, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Петропавловка ауылынан батыс-оңтүстік-батысқа қарай 10 км; солтүстік-батысқа қарай 14 км; оңтүстікке қарай 1,5 км; батыс-солтүстік-батысқа қарай 10,5 км | |
17 | Қарабұтақ-І; ІІ бейіттері, қола дәуірі; Қарабұтақ-ІІІ; ІV; V; VІ; VІІ бейіттері, ерте темір дәуірі; Қарабұтақ-VІІІ бейіті, қола дәуірі; Қарабұтақ-Х қорғаны, ерте темір дәуірі; Қарабұтақ-ХІ; ХІІ бейіттері, орта ғасыр дәуірі; Қарабұтақ-ХІІІ бейіті, қола дәуірі; Қосестек-ІІ қорғаны, қола дәуірі; Қызылсай-І бейіті, қола дәуірі | археология ескерткіші | Қарабұтақ ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 3,8-8 км аралығы; батыс-оңтүстік-батысқа қарай 6,6 км; 11,5 км; оңтүстік-оңтүстік-батысқа қарай 6,2-7,2 км аралығы; оңтүстік-батысқа қарай 2,5 км; батысқа қарай 7,3 км; солтүстік-батысқа қарай 8,5 км | |
18 | Қызылжая-І бейіті, қола және ерте темір дәуірі; Қызылжая-ІІ бейіті, ерте темір дәуірі; Қызылжая-ІІІ бейіті, қола дәуірі; Тайкеткен-І қорғаны, ерте темір дәуірі; Тайкеткен-ІІ бейіті, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Қызылжол қыстағынан солтүстік-солтүстік-батысқа қарай 2,5 км; Тайкеткен ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 4,5 км, 4,6 км, Қызылжая қыстағынан оңтүстік-батысқа қарай 7 км; Қарабұтақ ауылынан шығыс-оңтүстік-шығысқа қарай 8 км | |
19 | Қызылсай-І бейіті, қола және ерте темір дәуірі; Қызылсай-ІІ бейіті, қола дәуірі | археология ескерткіші | Қызылсай ауылынан оңтүстік-оңтүстік-шығысқа қарай 3,85 км; оңтүстікке қарай 4,6 км | |
20 | Лушниковское (қонысы), қола дәуірі; Лушниковка-ІІІ бейіті, қола дәуірі | археология ескерткіші | Лушниковка ауылынан шығысқа қарай 800 м; Бөгенбай ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 4 км | |
21 | Медес бейіті, ерте темір дәуірі; Медес-ІІ қорғаны, қола дәуірі; Медес-ІІІ бейіті, қола дәуірі; Оралсай бейіті, қола дәуірі; Салтақ-ІІ бейіті, қола дәуірі; Херсон-І бейіті, қола дәуірі; Херсон-ІІ қорғаны, қола дәуірі; Эрзерум-І бейіті, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Ақжайық ауылынан солтүстікке қарай 11-17,6 км аралығы; солтүстік-солтүстік-батысқа қарай 22,7 км; солтүстік-солтүстік-шығысқа қарай 6,3 км; оңтүстікке қарай 5 км; оңтүстік-оңтүстік-батысқа 6,6 км | |
22 | Приозерное-І қорғаны, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Ақкөл ауылынан солтүстік-солтүстік-шығысқа қарай 10,8 км | |
23 | Степное-І қорғаны, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Степное ауылынан солтүстік-батысқа қарай 3,8 км | |
24 | Қызылтам кесенесі, ХVІ-ХVІІ ғасырлар | киелі нысан | Қосестек ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 12,7 км | |
25 | Нұрпейіс хазірет мешіті, 1905 жыл | киелі нысан | Қарабұтақ ауылы, Ю. Гагарин көшесі, 4 |
Қобда ауданы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]р/с | Ескерткіштің атауы | Ескерткіш суреті | Ескерткіш түрі | Ескерткіштің орналасқан жері |
---|---|---|---|---|
1 | Исатай Тайманұлының ескерткіші, 2017 жыл | монументтік өнер құрылысы | Қобда ауылы, Астана көшесі, И. Тайманов атындағы саябақ | |
2 | Кеңес Одағының Батыры Ә. Молдағұлова ескерткіші, 1995 жыл | монументтік өнер құрылысы | Әлия ауылы, Ю. Гагарин көшесі, 1а | |
3 | Қобыланды батыр ескерткіші, 2017 жыл | монументтік өнер құрылысы | Қобда ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 1,8 км | |
4 | Әлия ауылының қорымы (12 нысан), ХІХ ғасырдың ортасы – ХХ ғасырдың басы | қала құрылысы және сәулет | Әлия ауылынан оңтүстікке қарай 1 км | |
5 | Дәулет кете бейіті (9 нысан), ХІХ ғасырдың ортасы | қала құрылысы және сәулет | Қиыл ауылынан солтүстік-солтүстік-шығысқа қарай 10 км | |
6 | Қарамола бейіті (4 нысан), ХІХ ғасырдың ортасы – ХХ ғасырдың басы | қала құрылысы және сәулет | Әлия ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 20 км | |
7 | Сарыбұлақ қорымы (7 нысан), ХІХ ғасырдың ортасы – ХХ ғасырдың басы | қала құрылысы және сәулет | Қиыл ауылынан солтүстік-солтүстік-шығысқа қарай 11 км | |
8 | Сейітсай қорымы (15 нысан), ХІХ ғасырдың ортасы – ХХ ғасырдың басы | қала құрылысы және сәулет | Қиыл ауылынан оңтүстік-оңтүстік-шығысқа қарай 6 км | |
9 | Төлесай-І бейіті (4 нысан), ХІХ ғасырдың ортасы – ХХ ғасырдың басы; Қиыл-ХХ(а); ХХІ; ХХІІ; ХХІІІ; ХХІV; ХХV; ХХVІ; ХХVІІ; ХХVІІІ бейіттері, ерте темір дәуірі; Қиыл-ХХІХ; ХХХ қорғандары, ерте темір дәуірі; Бескемер-І бейіті, ерте темір дәуірі; Дербісәлімола-І; ІІ; III бейіттері, ерте темір дәуірі | қала құрылысы және сәулет | Қиыл ауылынан шығысқа қарай 9 км: оңтүстік-шығысқа қарай 1,5 км; батысқа қарай 4-7 км аралығы; солтүстік-батысқа қарай 2 км; солтүстікке қарай 18 км; Қиыл-ХХVІІІ бейіті Жарсай ауылынан солтүстік-батысқа қарай 22,6 км; Қиыл ауылынан солтүстік-солтүстік-батысқа қарай 24,6 км; солтүстік-солтүстік-шығысқа қарай 15 км; 20 км; шығыс-оңтүстік-шығысқа қарай 17 км; оңтүстік-шығысқа қарай 17 км | |
10 | Ақбалшық-І бейіті, ерте темір дәуірі; Жиренқопа-І; ІІ; III; ІV; V; VІ бейіттері, ерте темір дәуірі; Төртоба бейіті, қола және ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Жиренқопа ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 7 км; оңтүстік-шығысқа қарай 3 км; 1,5 км; оңтүстік-батысқа қарай 500 м; батысқа қарай 1 км; солтүстік-батысқа қарай 5 км; солтүстік-шығысқа қарай 5,7 км; оңтүстік-батысқа қарай 12,6 км | |
11 | Ақшат-I бейіті, ерте темір дәуірі; Ащысай-I қорғаны, ерте темір дәуірі; Әбдітау-І бейіті, ерте темір дәуірі; Көкбұлақ-І қорғаны, ерте темір дәуірі; Көкбұлақ-ІІ; III; ІV бейіттері, ерте темір дәуірі; Көккөз-І қорғаны, ерте темір дәуірі; Қарашисай-I бейіті, ерте темір дәуірі; Қарашисай-II қорғаны, ерте темір дәуірі; Сарыбұлақ-І бейіті, орта ғасыр дәуірі; Сарыбұлақ-ІІ қорғаны, ерте темір дәуірі; Сарыбұлақ-ІІІ бейіті, қола дәуірі; Шошақмола-I қорғаны, орта ғасыр дәуірі | археология ескерткіші | Сарыбұлақ ауылынан шығыс-оңтүстік-шығысқа қарай 7,7 км; шығысқа қарай 30,1 км; оңтүстік-батысқа карай 19,9 км; шығыс-оңтүстік-шығысқа қарай 13,1 км; 14 км; шығысқа қарай 19,5 км; 17,2 км; батысқа қарай 13,8 км; шығысқа қарай 26,7 км; 23,9 км; оңтүстік-батысқа қарай 2,5 км; батысқа қарай 1 км; оңтүстік-оңтүстік-шығысқа қарай 7 км; шығысқа қарай 30,1 км | |
12 | Байтақ-І; ІІ; IV; V; VI; VIII; IX; XII бейіттері, ерте темір дәуірі; Байтақ-ІІІ бейіті, орта ғасыр дәуірі; Байтақ-VII; XIV бейіттері, ерте темір және орта ғасыр дәуірі; Байтақ-XI қорғаны, ерте темір және орта ғасыр дәуірі; Байтақ-XV; XVI бейіттері, қола және ерте темір дәуірі; Жамантоғай-I "мұртты" қорғандары, орта ғасыр дәуірі | археология ескерткіші | Байтақ ауылынан шығысқа қарай 6,7 км; 8,6 км; 9 км; 9,2 км; 4,9 км; 6 км; шығыс-оңтүстік-шығысқа қарай 3,2 км; 7 км; 9,7 км; шығыс-солтүстік-шығысқа қарай 9,9 км; оңтүстік-батысқа қарай 1,8 км; Байтақ-XII бейіті Ақмоласай ауылынан шығыс-оңтүстік-шығысқа қарай 10,6 км; шығыс-солтүстік-шығысқа қарай 9,5 км | |
13 | Батпақты-І; ІІ; ІІІ бейіттері, ерте темір дәуірі; Бахыбас-І; ІІ қорғандары, ерте темір дәуірі; Бахыбас-ІІІ бейіті, ерте темір дәуірі; Борантау бейіті, ерте темір дәуірі; Бұлақ-І; ІІІ бейіттері, ерте темір дәуірі; Бұлақ-ІІ қорғаны, ерте темір дәуірі; Жұмабай-I; ІІ; III; ІV; V бейіттері, ерте темір дәуірі; Мола-Тамды бейіті, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Бұлақ ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 12 км; 19 км; оңтүстік-оңтүстік-батысқа қарай 14 км; солтүстік-шығысқа қарай 5 км; 4,5 км; 4 км; шығысқа қарай 2 км; солтүстікке қарай 1 км; солтүстік-солтүстік-батысқа қарай 5 км; солтүстік-шығысқа қарай 1,5 км; оңтүстік-батысқа қарай 4,2 км; 5,1 км; оңтүстік-оңтүстік-батысқа қарай 7 км; 7,9 км; оңтүстікке қарай 8,2 км; 18,6 км | |
14 | Бегалы-ІІ; III қорғандары, ерте темір дәуірі; Бегалы-IV бейіті, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Бегәлі ауылынан шығысқа қарай 10 км; 15 км; 11,5 км | |
15 | Бескемер-ІІ бейіті, ерте темір дәуірі; Қарасай-І бейіті, ерте темір дәуірі; Шолақмола-I; II; III бейіттері, ерте темір дәуірі; | археология ескерткіші | Жарсай ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 19,2 км; солтүстік-батысқа қарай 25,2 км; шығыс-оңтүстік-шығысқа қарай 10,6 км; 8,8 км; оңтүстік-шығысқа қарай 10,8 км | |
16 | Бесоба бейіті, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Қоғалы ауылынан оңтүстікке қарай 1 км | |
17 | Ешкіқырған-І; ІІ; IV бейіттері, ерте темір дәуірі; Ешкіқырған-ІІІ қорғаны, ерте темір дәуірі; Құндықсай-І; ІІ бейіттері, ерте темір дәуірі; Қызылжар-І бейіті, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Ешкіқырған ауылынан оңтүстік-оңтүстік-батысқа қарай 5 км; 6 км; Қызылжар ауылынан оңтүстікке қарай 11 км; Қарабұтақ ауылынан батыс-солтүстік-батысқа қарай 12 км; Қызылжар ауылынан батысқа қарай 14,2 км; батыс-оңтүстік-батысқа қарай 14,4 км; оңтүстік-шығысқа қарай 2 км | |
18 | Жанкелді-I бейіті, қола дәуірі | археология ескерткіші | Бестау ауылынан батысқа қарай 5,6 км | |
19 | Жаңаталап-І қорғаны, ерте темір дәуірі; Жаңаталап-III бейіті, ерте темір дәуірі; Қаратал-I бейіті, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Жаңаталап ауылынан оңтүстік-оңтүстік-шығысқа қарай 7 км; шығыс-солтүстік-шығысқа қарай 10,8 км; оңтүстік-оңтүстік-батысқа қарай 9,2 км | |
20 | Жаңғырағау-І қорғаны, ерте темір дәуірі; Жаңғырағау-ІІ бейіті, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Қарабұлақ ауылынан батыс-оңтүстік-батысқа қарай 28 км; 27 км | |
21 | Калиновка-І; ІІ бейіттері, ерте темір дәуірі; Құлшық-І бейіті, ерте темір дәуірі | археология ескерткішіі | Бесқұдық ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 3 км; шығыс-солтүстік-шығысқа қарай 8 км; оңтүстік-батысқа қарай 13,4 км | |
22 | Көптас-I; ІІ; VII қорғандары, ерте темір дәуірі; Көптас-III; IV; V; VI бейіттері, ерте темір дәуірі; Хабаловский-І; ІІ; III; ІV бейіттері, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Иманғали Білтабанов атындағы ауылдан оңтүстік-шығысқа қарай 6,6 км; оңтүстік-оңтүстік-шығысқа қарай 6,7 км; оңтүстік-шығысқа қарай 9,7 км; оңтүстік-оңтүстік-шығысқа қарай 6,4 км; оңтүстікке қарай 7,8 км; 7,6 км; 8 км; шығыс-солтүстік-шығысқа қарай 5 км; 6 км; шығысқа қарай 3 км; 4 км | |
23 | Қарағанды-І; ІІ бейіттері, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Қарағанды ауылынан солтүстік-солтүстік-шығысқа қарай 2 км; солтүстік-шығысқа қарай 4 км | |
24 | Қаракемер-І; ІІ; III бейіттері, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Қаракемер ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 3 км; солтүст��к-батысқа қарай 2 км; оңтүстік-шығысқа қарай 2 км | |
25 | Қобда-І; ІІ; III; ІV; V; VII бейіттері, ерте темір дәуірі; Қобда-VI бейіті, ерте темір және орта ғасыр дәуірі; Қобда-VIII қорғаны, ерте темір дәуірі; Қосөткел-II қорғаны, орта ғасыр дәуірі | археология ескерткіші | Қобда ауылынан шығыс-солтүстік-шығысқа қарай 8 км; солтүстік шығысқа қарай 4,5; 6,4 км; батыс-солтүстік-батысқа қарай 3,5 км; солтүстік-батысқа қарай 8 км; солтүстік-солтүстік-батысқа қарай 5,6 км; 5,2 км; солтүстікке қарай 3,9 км; шығыс-солтүстік-шығысқа қарай 3,8 км | |
26 | Құмсай-І бейіті, ерте темір дәуірі; Сабындыкөл-I қорғаны, ерте темір дәуірі; Сабындыкөл-II бейіті, ерте темір дәуірі; Терісаққан-І бейіті, ерте темір дәуірі; Терісаққан-ІІ бейіті, ерте темір дәуірі; Терісаққан-III бейіті, ерте темір дәуірі; Терісаққан-IV бейіті, ерте темір және орта ғасыр дәуірі | археология ескерткіші | Терісаққан ауылынан солтүстік-солтүстік-батысқа қарай 13,2 км; солтүстікке қарай 12,4 км; солтүстік-солтүстік-шығысқа қарай 12,8 км; батыс-солтүстік батысқа қарай 6 км; Жаңаталап ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 6 км; Терісаққан ауылынан шығыс-оңтүстік-шығысқа қарай 4,8 км; шығысқа қарай 7,7 км | |
27 | Құрсай-І қорғаны, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Құрсай ауылынан батыс-солтүстік-батысқа қарай 3 км | |
28 | Қызылту-І; ІІ бейіттері, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Егіндібұлақ ауылынан солтүстік-батысқа қарай 10 км; батыс-солтүстік-батысқа қарай 20 км | |
29 | Роповский-І; ІІ бейіттері, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Қосөткел ауылынан оңтүстікке қарай 2,5 км; 3,5 км | |
30 | Сөгәлі-І бейіті, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Сөгәлі ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 1 км | |
31 | Талдысай-І; ІІ бейіттері, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Талдысай ауылынан оңтүстік-оңтүстік-шығысқа қарай 4 км; оңтүстік-батысқа қарай 6 км | |
32 | Тамды-V қорғаны, ерте темір дәуірі; Тамды-VI қорғаны, ерте темір дәуірі; Тамды-VІ қорғаны, орта ғасыр дәуірі; Тамды-VII қорғаны, орта ғасыр дәуірі; Тамды-VІІ бейіті, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Бұлақ ауылынан оңтүстікке қарай 19,9 км; оңтүстік-шығысқа қарай 21,7 км; Тамды ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 5 км; Бұлақ ауылынан оңтүстік-оңтүстік-шығысқа қарай 22,3 км; Сарыбұлақ ауылынан шығысқа қарай 17 км | |
33 | Шиелісай-І; ІV; V; VІІІ; XI бейіттері, ерте темір дәуірі; Шиелісай-ІІ; VІ; VІІ; ІX; X; XII; XIII; XIV қорғандары, ерте темір дәуірі; Шиелісай-ІІІ қорғаны, орта ғасыр дәуірі; Шоқпар-І; ІІ; ІІІ; VІ бейіттері, ерте темір дәуірі; Шоқпар-IV; V қорғандары, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Шиелісай ауылынан оңтүстік-оңтүстік-шығысқа қарай 4 км; оңтүстік-батысқа қарай 6 км; Сарыбұлақ ауылынан оңтүстік-оңтүстік-шығысқа қарай 37,8-41,4 км аралығы; оңтүстікке қарай 31-44,4 км аралығы; оңтүстік-оңтүстік-батысқа қарай 20,6 км; 24 км; Шилісай ауылынан батыс-солтүстік-батысқа қарай 2 км (Шоқпар-IV); Шилісай ауылынан солтүстік-солтүстік-батысқа қарай 3 км (Шоқпар-V); Сарыбұлақ ауылынан оңтүстік-оңтүстік-батысқа қарай 27,4 км (Шоқпар-VІ) | |
34 | Бисен хазірет мешіті, ХХ ғасырдың басы | киелі нысан | Жарық ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 5,9 км | |
35 | Дербісәлі батыр Қиғылықұлы кесенесі, ХІХ ғасырдың І жартысы | киелі нысан | Жарсай ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 17 км | |
36 | Исатай батырға арналған кесене, 2014 жыл | киелі нысан | Жарсай ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 8,4 км | |
37 | Қобыланды батыр мемориалды кешені және мазары, 2007 жыл | киелі нысан | Жиренқопа ауылы, Қобыланды көшесі, 1 |
Мәртөк ауданы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]р/с | Ескерткіштің атауы | Ескерткіш суреті | Ескерткіш түрі | Ескерткіштің орналасқан жері |
---|---|---|---|---|
1 | Т. Молдабай ескерткіш-мүсіні, 2017 жыл | монументтік өнер құрылысы | Мәртөк ауылы, Н. Байғанин көшесі, 121 | |
2 | Целинный қорымы, ХІХ ғасырдың аяғы – ХХ ғасырдың басы | қала құрылысы және сәулет | Көкпекті ауылынан солтүстік-батысқа қарай 4 км | |
3 | Ақсу-І; ІІ; ІІІ; ІV; V; VІІ; VІІІ; ІХ; ХІІ; ХІІІ; ХІV; ХVІІ; ХІХ; ХХV; ХХVІІ бейіттері, ерте темір дәуірі; Ақсу-VІ; Х; ХХVІ бейіттері, қола дәуірі; Ақсу-ХІ; ХХ қорғандары, орта ғасыр дәуірі; Ақсу-ХХІ; ХХІІ; ХХІІІ; ХХІV; ХХХІ бейіттері, орта ғасыр дәуірі; Ақсу-ХV; ХVІ; ХVІІІ; ХХV; ХХІХ ��орғандары, ерте темір дәуірі; Ақсу-XXVIII қорғаны, қола дәуірі | археология ескерткіші | Мәртөк ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 5,6-11,7 км аралығы; батыс-оңтүстік-батысқа қарай 6-8 км аралығы; Ақмоласай ауылынан оңтүстік-оңтүстік-шығысқа қарай 13,2 км; солтүстік-шығысқа қарай 5,1-10,8 км аралығы; оңтүстік-оңтүстікшығысқа қарай 7,3 км; 7,8 км; Құрмансай ауылынан солтүстік-батысқа қарай 11,3 км; 13 км; | |
4 | Алабайтал-І; V бейіттері, ерте темір дәуірі; Алабайтал-ІІ бейіті, орта ғасыр дәуірі; Алабайтал-ІV бейіті, қола дәуірі; Қызылшың-І бейіті, ерте темір дәуірі; Сынтас-ІV қорғаны, ерте темір дәуірі; Сынтас-V бейіті, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Жездібай ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 9,5 км; Қазірет ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 9 км; 9,2 км; шығысқа қарай 6,3 км; солтүстік-шығысқа қарай 6,6 км; батысқа қарай 9,8 км; 12,1 км | |
5 | Алтынқазған бейіті, ерте темір дәуірі; Ассай-І бейіті, ерте темір дәуірі; Ассай-ІІ қорғаны, ерте темір дәуірі; Көктөбе бейіті, ерте темір дәуірі; Степановка-І; ІІ бейіттері, ерте темір дәуірі; Танаберген-ІІІ; ІV; VІ қорғандары, ерте темір дәуірі; Танаберген-V бейіті, ерте темір дәуірі; Танаберген-ІХ бейіті, қола дәуірі; Черемушки-І; ІІ бейіттері, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Құрмансай ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 10,5 км; шығыс-оңтүстік-шығысқа қарай 3,4 км; шығыс-солтүстік-шығысқа қарай 9,3 км; солтүстік-шығысқа қарай 4,5 км; солтүстік-батысқа қарай 12,6 км; солтүстік-солтүстік-батысқа қарай 14,8 км; шығысқа қарай 14 км; шығыс-оңтүстік-шығысқа қарай 14,4 км; 15 км; шығыс-солтүстік-шығысқа қарай 15 км; солтүстік-батысқа қарай 6,9 км; шығыс-оңтүстік-шығысқа қарай 10,1 км | |
6 | Ащенсай-І; ІІ бейіттері, орта ғасыр дәуірі; Ащенсай-ІІІ бейіті, қола дәуірі; Ащенсай-VІ қорғаны, орта ғасыр дәуірі; Қаратоғай-І қорғандары, ерте темір дәуірі; Қаратоғай-ІV; V бейіттері, ерте темір дәуірі; Қашқын-І қорғаны, орта ғасыр дәуірі; Қашқын-ІІ бейіті, ерте темір дәуірі; Мақаш-ІІ; ІV; V бейіттері, ерте темір дәуірі; Мақаш-ІІІ; VІ бейіттері, орта ғасыр дәуірі; Мұқансай-І; ІІ; ІІІ бейіттері, ерте темір дәуірі; Саржан-І; ІІІ; ІV бейіттері, ерте темір дәуірі; Саржан-ІІ қорғаны, ерте темір дәуірі; Танаберген-І бейіті, ерте темір дәуірі; Тілепберген-І бейіті, ерте темір дәуірі; Тілепберген-ІІ қорғаны, орта ғасыр дәуірі | археология ескерткіші | Қаратоғай ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 8 км; солтүстік-батысқа қарай 8 км; солтүстік-шығысқа қарай 7,3 км; 9,1 км; шығысқа қарай 900 м; солтүстік-шығысқа қарай 13 км; 13,6 км; солтүстік-батысқа қарай 10,2 км; 9 км; оңтүстік-шығысқа қарай 4-5,2 км аралығы; оңтүстік-батысқа қарай 16,8 км; 22,1 км; 21,9 км; шығыс-оңтүстік-шығысқа қарай 7,8 км; 8,3 км; 9,7 км; оңтүстік-шығысқа қарай 10,4 км; оңтүстікке қарай 6,3 км; солтүстік-батысқа қарай 11,8 км; 12,5 км | |
7 | Ащысай бейіті, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Егізата ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 6,4 км | |
8 | Байторасай-І; ІІ бейіттері, ерте темір дәуірі; Карачаевка-І бейіті, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Байторысай ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 3,9 км; шығыс-солтүстік-шығысқа қарай 9 км; оңтүстікке қарай 7,3 км | |
9 | Басжиер-І; ІІ бейіттері, ерте темір дәуірі; Нагорное-ІІ; ІV; V қорғандары, ерте темір дәуірі; Нагорное-ІІІ; VІ бейіттері, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Саржансай ауылынан солтүстік-солтүстік-батысқа қарай 9,1 км; солтүстікке қарай 8,7 км; оңтүстік-шығысқа қарай 1,3 км; батыс-солтүстік-батысқа қарай 2,8 км; батысқа қарай 3 км; оңтүстік-оңтүстік-батысқа қарай 13,7 км; 14 км | |
10 | Березовка-І; ІІ қорғандары, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Жездібай ауылынан солтүстікке қарай 800 м; батыс-солтүстік-батысқа 1,8 км | |
11 | Бесоба бейіті, ерте темір дәуірі; Қызылжар бейіті, ерте темір дәуірі; Сынтас бейіті, біздің заманымызға дейінгі VІ-V ғасырлар; Хлебодаровка бейіті, ерте темір дәуірі; Хлебодаровка-ІІ қорғаны, ерте темір дәуірі; Хлебодаровка-ІІІ; ІV қорғандары, қола дәуірі | археология ескерткіші | Сарыжар ауылынан солтүстік-батысқа қарай 3,5 км; 2,9 км; оңтүстік-батысқа қарай 8,2 км; солтүстік-шығысқа қарай 7,2 км; оңтүстік-батысқа қарай 9,6 км; батыс-оңтүстік-батысқа қарай 14 км; 13,4 км | |
12 | Бисоба бейіті, ерте темір дәуірі; Забара-І бейіті, орта ғасыр дәуірі; Забара-ІІ қорғаны, қола дәуірі; Забара-ІІІ бейіті, қола дәуірі; Калиновка жер қорғаны, ерте темір дәуірі; Калиновка қорғандары, орта ғасыр дәуірі; Қарабұтақ-І қорғандары, ерте темір дәуірі; Родниковка жер бекінісі, орта ғасыр дәуірі; Родниковский-І; ІІ бейіттері, ерте темір дәуірі; Сынтас-І ІІ бейіттері, ерте темір дәуірі; Теріс-Бұтақ-І бейіті, ерте темір дәуірі; Шеменевский-ІІ бейіті, ерте темір дәуірі; Шпаки бейіті (Шеменев қорғандары), ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Родников ауылынан солтүстік-батысқа қарай 4 км; оңтүстік-оңтүстік-шығысқа қарай 9 км; оңтүстікке қарай 11,5км; 11,7 км; батыс-солтүстік-батысқа қарай 6,6 км; батыс-оңтүстік-батысқа қарай 10,8 км; оңтүстік-батысқа қарай 6,5 км; солтүстік-батысқа қарай 1 км; солтүстікке қарай 700 м; солтүстік-шығысқа қарай 13,5 км; 12,5 км; оңтүстік-батысқа қарай 10 км; оңтүстік-шығысқа қарай 5,3 км; 10,3 км | |
13 | Бұтақ-І қорғаны, ерте темір дәуірі; Теріс-Бұтақ-ІІІ қорғаны, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Қурайлы ауылынан шығыс-солтүстік-шығысқа қарай 11,3 км; солтүстік-шығысқа қарай 10 км | |
14 | Веренка-ІІ бейіті, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Достық ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 2,3 км | |
15 | Вознесеновка-І; VІ; VІІ; VІІІ қорғандары, ерте темір дәуірі; Вознесеновка-ІІІ; ІV; V; ІХ бейіттері, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Вознесеновка ауылынан солтүстік-батысқа қарай 200 м; солтүстік-шығысқа қарай 1,5-5 км аралығы; шығыс-солтүстік-шығысқа қарай 3 км; солтүстік-шығысқа қарай 2,5 км | |
16 | Дмитриевка қорғанды бейіті, ерте темір дәуірі; Дмитриевка-І; ІІІ; ІХ қорғандары, ерте темір дәуірі; Дмитриевка-ІІ; VІ; VІІ бейіттері, ерте темір дәуірі; Дмитриевка-ІV; VІІІ қорғандары, орта ғасыр дәуірі; Дмитриевка-V бейіті, қола дәуірі | археология ескерткіші | Дмитриевка ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 5,5 км; солтүстік-шығысқа қарай 4,2 км; солтүстік-батысқа қарай 3,3 км; оңтүстік-оңтүстік-батысқа қарай 4,2 км; шығыс-оңтүстік-шығысқа қарай 800 м-2,8 км аралығы; оңтүстік-шығысқа қарай 1-1,3 км | |
17 | Ефремовка-І қорғаны, орта ғасыр дәуірі; Ефремовка-ІІ қорғаны, ерте темір дәуірі; Ефремовка-ІІІ; ІV бейіттері, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Құрмансай ауылынан солтүстікке қарай 12 км; солтүстік-шығысқа қарай 9 км; Кеңсахара ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 8,7 км; оңтүстік-оңтүстік-батысқа қарай 12,8 км | |
18 | Жаздыбай-ІV; VІ бейіттері, ерте темір дәуірі; Жаздыбай-V; VІІ қорғандары, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Жездібай ауылынан батысқа қарай 4,6 км; батыс-солтүстік-батысқа қарай 5 км; 3,8 км; батысқа қарай 4,1 км; | |
19 | Жайсаң-І; ІІ; ІІІ; ІV бейіттері, ерте темір дәуірі; Жайсаң-V қорғаны, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Жайсаң ауылынан солтүстікке қарай 1,4 км; солтүстік-батысқа қарай 1,4 км; солтүстік-солтүстік-батысқа қарай 1,9 км; солтүстік-батысқа қарай 3,4 км; солтүстік-солтүстік-батысқа қарай 3,2 км | |
20 | Жамансу-І; ІІ; ІV бейіттері, орта ғасыр дәуірі; Жамансу-ІІІ бейіті, ерте темір дәуірі; Кеңсахара-І бейіті, ерте темір дәуірі; Кеңсахара-ІІ бейіті, орта ғасыр дәуірі; Кеңсахара-ІІІ бейіті, ерте темір дәуірі; Кеңсахара-ІV қорғаны, орта ғасыр дәуірі; Кеңсахара-V қорғаны, ерте темір дәуірі; Кеңсахара-VІ бейіті, ерте темір дәуірі; Кеңсахара-VІІІ бейіті, ерте темір дәуірі; Шаруа-І; ІІ; ІІІ бейіттері, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Кеңсахара ауылынан батыс-солтүстік-батысқа қарай 1,6 км; 1,8 км; батысқа қарай 3 км; батыс-солтүстік-батысқа қарай 3 км; оңтүстік-шығысқа қарай 1,3 км; шығысқа қарай 1 км; батыс-оңтүстік-батысқа қарай 2,3 км; оңтүстік-батысқа қарай 2,3 км; 3,4 км; оңтүстік-оңтүстік-шығысқа қарай 6,5 км; шығысқа қарай 2,7 км; солтүстік-шығысқа қарай 6-7,5 км аралығы | |
21 | Жамансу-VІ қорғаны, орта ғасыр дәуірі; Жамансу-VІІ; VІІІ қорғандары, ерте темір дәуірі; Казанка-VІІІ бейіті, орта ғасыр дәуірі; Мәртөк-І қорғаны; Мәртөк-ІІ; ІІІ; ІV бейіттері, ерте темір дәуірі; Мәртөк-VІ қорғаны, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Мәртөк ауылынан оңтүстікке қарай 6-11,8 км аралығы; солтүстік шығысқа қарай 8 км; оңтүстікке қарай 5 км; оңтүстік-батысқа қарай 5 км; 4,5 км; 7,8 км; батыс-оңтүстік-батысқа қарай 1,6 км | |
22 | Жамбыл-І бейіті, қола дәуірі; Жамбыл-ІІ; ІІІ бейіттері, ерте темір дәуірі; Шевченко-ІV бейіті, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Қызылжар ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 8,4-12,8 км аралығы; оңтүстік-батысқа қарай 4,5 км | |
23 | Жоса-І; ІІ; VІІІ; ІХ бейіттері, ерте темір дәуірі; Шевченко-І; ІІІ; VІ бейіттері, ерте темір дәуірі; Шевченко-ІІІ қорғаны, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Аққайың ауылынан шығысқа қарай 5,4 км; 4,5 км; Шевченко ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 4,7 км; оңтүстік-оңтүстік-шығысқа қарай 5,1 км; 500 м; солтүстік-солтүстік-шығысқа қарай 4,8 км; батыс-солтүстік-батысқа қарай 4,3 км | |
24 | Казанка-І; ІІ бейіттері, орта ғасыр дәуірі; Казанка-ІІІ бейіті, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Қазан ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 4,3 км; шығыс-оңтүстік-шығысқа қарай 4,8 км; шығыс-солтүстік-шығысқа қарай 2 км | |
25 | Красное көлі-І; ІІ бейіттері, ерте темір дәуірі; Красное көлі-ІІІ қорғаны, ерте темір дәуірі; Новомихайловка бейіті, ерте темір дәуірі; Новомихайловка-ІІ қорғаны, ерте темір дәуірі; Новофедровка бейіті, ерте темір дәуірі; Тоғалай-І қорғаны, ерте темір дәуірі; Тоғалай-ІІ бейіті, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Байнассай ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 4,3 км; 4,5 км; Ақмоласай ауылынан батыс-оңтүстікбатысқа қарай 4,3 км; Байнассай ауылынан шығыс-оңтүстік-шығысқа қарай 1,9 км; солтүстік-солтүстік-шығысқа қарай 1,1 км; Ақмоласай ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 3 км; солтүстік-батысқа қарай 9,3 км; 9,1 км | |
26 | Қарағансай-І; ІІ бейіттері, қола дәуірі; Қарағансай-ІІІ қорғаны, қола дәуірі; Қарақұдық бейіті, ерте темір дәуірі; Мұмасай-І бейіті, орта ғасыр дәуірі; Тасшоқысай-І бейіті, орта ғасыр дәуірі; Тасшоқысай-ІІ бейіті, қола дәуірі; Тасшоқысай-ІІІ қорғаны, орта ғасыр дәуірі; Тасшоқысай-ІV; V; VІ бейіттері, ерте темір дәуірі; Целинный-І бейіті, қола және орта ғасыр дәуірі; Целинный-ІІ қорғаны, ерте темір дәуірі; Целинный-ІІІ; ІV; V; VІ; VІІ бейіттері, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Көкпекті ауылынан батыс-солтүстік-батысқа қарай 6 км; 6,5 км; 6,7 км; оңтүстік-батысқа қарай 11,4 км; батыс-оңтүстік-батысқа қарай 4 км; оңтүстік-шығысқа қарай 800 м-ден 6,6 км аралығы; оңтүстік-батысқа қарай 2,1-6,1 км аралығы; батыс-оңтүстік-батысқа қарай 7,5 км; батыс-солтүстікбатысқа қарай 4,3 км | |
27 | Қаратаусай-І бейіті, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Қаратаусай ауылынан батыс-солтүстік-батысқа қарай 6,8 км | |
28 | Қиялы-Бөрте-ІІ қорғаны, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Бөрте ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 8,2 км | |
29 | Новоалексеевка-І бейіті, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Қарағандысай ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 2 км | |
30 | Орта-Бөрте-ІІ; ІV; VІ бейіттері, ерте темір дәуірі; Орта-Бөрте-V қорғаны, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Аққайың ауылынан оңтүстік-оңтүстік-шығысқа қарай 4 км; оңтүстік-батысқа қарай 3 км; 4 км; батыс-оңтүстік-батысқа қарай 3 км | |
31 | Первомайка-І; ІІ бейіттері, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Первомайка ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 1,6 км; солтүстік-солтүстік-шығысқа қарай 1,7 км | |
32 | Полтавка-ІІ қорғаны, ерте темір дәуірі; Полтавка-ІІІ бейіті, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Полтавка ауылынан батыс-оңтүстік-батысқа қарай 3,4 км; батыс-солтүстік-батысқа қарай 4 км; | |
33 | Рыбаковка-І бейіті, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Жаңажол ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 3,4 км | |
35 | Тереңсай бейіті, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Қазақстанның 13 жылдығы ауылынан шығыс-солтүстік-шығысқа қарай 6,5 км | |
36 | Шаңды-ІІІ; ІV; VІ бейіттері, ерте темір дәуірі; Шаңды-V қорғаны, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Шаңды ауылынан шығыс-солтүстік-шығысқа қарай 9 км; 8,9 км |
Мұғалжар ауданы
[өңдеу��| қайнарын өңдеу]р/с | Ескерткіштің атауы | Ескерткіш суреті | Ескерткіш түрі | Ескерткіштің орналасқан жері |
---|---|---|---|---|
1 | Алпамыс батыр ескерткіші, 2018 жыл | монументтік өнер құрылысы | Қандыағаш қаласы, Тәуелсіздік даңғылы | |
2 | Үш биге арналған ескерткіш, 2017 жыл | монументтік өнер құрылысы | Қандыағаш қаласы, Тәуелсіздік даңғылы, 18 | |
3 | Мұғалжар станциясында 13.09.1919 жылы Түркістан және Ақтөбе майдандарының бірігуіне арналған белгі, 1967 жыл | монументтік өнер құрылысы | Мұғалжар станциясы, Теміржолшылар көшесі | |
4 | Айшықты баба қорымы, ХІХ ғасырдың соңы – ХХ ғасыр | қала құрылысы және сәулет | Саға ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 17 км | |
5 | Молдағазының "көк мешіті", ХХ ғасырдың басы | қала құрылысы және сәулет | Қожасай ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 2 км | |
6 | Ақкемер қорғаны, қола дәуірі | археология ескерткіші | Елек ауылынан солтүстік-солтүстік-шығысқа қарай 6 км | |
7 | Бала Талдық бейіті, біздің заманымызға дейінгі VІІ-ІІІ ғасырлар | археология ескерткіші | Талдық метеостанциясынан солтүстік-шығысқа қарай 2,5 км | |
8 | Бейіт, қола дәуірі | археология ескерткіші | Бұлақты және Борлы ауылдары арасындағы жолдан оңтүстікке қарай 300 м | |
9 | Жер қорған, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Ақтөбе – Шұбарқұдық тас жолы бойынан 38 км | |
10 | Жіңішке қорғаны; Қайыңды-І бейіті, қола дәуірі; Қарасай-І тас қорғаны; Қарасай-ІІ бейіті, ерте темір дәуірі; Қарасай-ІІІ, ІV бейіттері, қола дәуірі; Қиянит жер қорғаны; Орта Қарасай-І бейіті; Ұлы Талдық-І қонысы, ерте қола дәуірі; Ұлы Талдық-ІІ қонысы, қола дәуірі; Ұлы Талдық-І қорымы; Ұлы Талдық-ІІ бейіті ; Ұлы Талдық-ІІІ тас қорғандары; Ұлы Талдық-V қорғаны; Шилісай бейіті, біздің заманымызға дейінгі VІІ-ІІІ ғасырлар | археология ескерткіші | Қайыңды ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 2 км; солтүстік-батысқа қарай 3 км; оңтүстік-батысқа қарай 18,7 км; 10,3 км; солтүстік-солтүстік-батысқа қарай 22,9 км; солтүстікке қарай 22,4 км; оңтүстік-батысқа қарай 24,6 км; солтүстікке қарай 19,1 км; 19,9 км; солтүстік-шығысқа қарай 48,4 км; солтүстікке қарай 33,7 км; шығыс-солтүстік-шығысқа қарай 36,3 км; Ұлы Талдық өзенінің сол жағалауы, Төлепсай саласынан солтүстікке қарай 1,5 км; Ұлы Талдық өзенінің оң жағалауы, Шилісай бұлағынан оңтүстік-шығысқа қарай 1,8 км | |
11 | Иманқұл қонысы | археология ескерткіші | Мұғалжар станциясынан солтүстік-батысқа қарай 4 км | |
12 | Қайыңды-ІІ тұрағы, неолит дәуірі | археология ескерткіші | Алтынды ауылынан шығыс-оңтүстік-шығысқа қарай 35 км | |
13 | Қандыағаш-ІІ бейіті, ерте темір дәуірі; Леваневский бейіті, ерте темір дәуірі; Леваневский-ІІ қорғаны, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Ақкемер ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 11,8 км; шығыс-оңтүстік-шығысқа қарай 5км; шығысқа қарай 7 км | |
14 | Қандыағаш-ІІІ бейіті, ерте темір дәуірі; Қандыағаш-ІV қорғаны, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Қандыағаш қаласынан солтүстік-шығысқа қарай 4,9 км; шығысқа қарай 2,5 км | |
15 | Қаракөл бейіті, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Бұлақты ауылынан шығысқа қарай 9,5 км | |
16 | Қосбұлақ бейіті, ерте темір дәуірі; Қосбұлақ-ІІ бейіті, ерте темір дәуірі; Орқаш-І бейіті, ерте темір дәуірі; Орқаш-ІІ бейіті, ерте темір дәуірі; Орқаш-ІІІ бейіті, қола дәуірі; Орқаш-ІV қорғаны, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Қаракөл ауылынан шығысқа қарай 11 км; 13 км; шығыс-солтүстік-шығысқа қарай 5,5 км; шығысқа қарай 4 км; 6 км; 11 км | |
17 | Тойман қорғаны, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Тойман қыстағынан солтүстік-батысқа қарай 1 км | |
18 | Тоқатөбе бейіті, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Жаркемер ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 1 км | |
19 | Тікбұтақ қонысы, біздің заманымызға дейінгі ІІ мыңжылдықтың 2-жартысы | археология ескерткіші | Құмсай ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 13,2 км | |
20 | Төлеубұлақ петроглифтері, мезолит-неолит | киелі нысан | Бұлақты ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 13 км | |
21 | Жалмұхамбет ишан қорым-мешіті, 1904 жыл | киелі нысан | Ембі қаласынан оңтүстік-батысқа қарай 17 км | |
22 | "Көк мешіт" және медресе үйі, ХХ ғасырдың басы | киелі нысан | Құмсай ауылынан солтүстікке қарай 13,5 км | |
23 | Көтібар батыр Бәсенұлы кесенесі, 2000 жыл | киелі нысан | Ақкемер ауылынан шығыс-солтүстік-шығысқа қарай 13 км | |
24 | Қарағұл тамы кесенесі, ХІХ ғасырдың аяғы | киелі нысан | Бұлақты ауылынан шығысқа қарай 45,7 км |
Ойыл ауданы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]р/с | Ескерткіштің атауы | Ескерткіш суреті | Ескерткіш түрі | Ескерткіштің орналасқан жері |
---|---|---|---|---|
1 | Б. Жолмырзаев ескерткіш-мүсіні, 2018 жыл | монументтік өнер құрылысы | Ойыл ауылы, Б. Жолмырзаев көшесі, 5 | |
2 | Ш. Берсиев ескерткіші, 2018 жыл | монументтік өнер құрылысы | Ойыл ауылы, С. Құрманов көшесі | |
3 | Ш. Берсиев ескерткіші, 1946 жыл | монументтік өнер құрылысы | Қаратал ауылы, Ш. Берсиев көшесі, 35 | |
4 | Ақкемер қорымы (10 нысан), ХІХ ғасырдың аяғы – ХХ ғасырдың басы; Балапан қ��рымы (6 нысан), ХІХ ғасырдың аяғы – ХХ ғасырдың басы; Қоскүрең мола қорымы (4 нысан), ХІХ ғасырдың аяғы – ХХ ғасырдың басы | қала құрылысы және сәулет | Ақкемер ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 1 км; оңтүстікке қарай 5,3 км; батыс-солтүстік-батысқа қарай 6,4 км | |
5 | Ақмола қорымы (11 нысан), ХІХ ғасырдың аяғы – ХХ ғасырдың басы; Тілепмола қорымы (2 нысан), ХХ ғасырдың басы; Үшмола қорымы (1 нысан), ХІХ ғасырдың аяғы – ХХ ғасырдың | қала құрылысы және сәулет | Көсембай ауылынан батысқа қарай 3,8 км; шығысқа қарай 14 км; оңтүстік-шығысқа қарай 13 км | |
6 | Бабалы қорымы (1 нысан), ХІХ ғасырдың аяғы – ХХ ғасырдың басы; Жиделі қорымы (2 нысан), ХХ ғасырдың басы | қала құрылысы және сәулет | Құмжарған ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 8 км; 18 км | |
7 | Көпес Красавиннің үйі, ХІХ ғасыр | қала құрылысы және сәулет | Ойыл ауылы, Ш. Жарылғасұлы көшесі, 26 | |
8 | Сорлақмола қорымы (1 нысан), ХІХ ғасырдың аяғы – ХХ ғасырдың басы | қала құрылысы және сәулет | Кемер ауылынан солтүстік-батысқа қарай 4,3 км | |
9 | Темірмола қорымы (2 нысан), ХІХ ғасырдың аяғы – ХХ ғасырдың басы | қала құрылысы және сәулет | Шиқұдық ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 9 км | |
10 | Ш. Берсиевтің бейіті және "Даңқ мұнарасы" мемориалы, 1944-1947 жылдар | қала құрылысы және сәулет | Ш. Берсиев атындағы ауылдық округі, Қарасу ауылындағы бейіт | |
11 | Шаруа жастарының мектебі, ХІХ ғасырдың аяғы | қала құрылысы және сәулет | Ойыл өзенінің оң жағалауы, Қаракемер ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 4,8 км | |
12 | Құмсай қорымы, ерте қола дәуірі; Сегізсай-І бейіті, Ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Ойыл ауылынан оңтүстік-оңтүстік-шығысқа қарай 10 км; оңтүстік-батысқа қарай 10 км | |
13 | Сүлеймен ата бейіті, 1970 жыл | киелі нысан | Қаратал ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 400 м | |
14 | "Керуен-сарай" тарихи-архитектуралық кешені (мешіт, сауда орындары, жәрмеңке комитеті), ХІХ ғасыр | киелі нысан | Ойыл ауылы, Б. Жолмырзаев көшесі, 42 | |
15 | Ботакөз қорымы (3 нысан), ХІХ ғасырдың аяғы – ХХ ғасырдың басы | киелі нысан | Ақкемер ауылынан батысқа қарай 14 км |
Темір ауданы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]р/с | Ескерткіштің атауы | Ескерткіш суреті | Ескерткіш түрі | Ескерткіштің орналасқан жері |
---|---|---|---|---|
1 | Қостам кесенесі, ХІХ ғасырдың аяғы – ХХ ғасырдың басы | қала құрылысы және сәулет | Кеңқияқ ауылынан солтүстікке қарай 5 км | |
2 | Сырлы там бейіті, ХХ ғасыр | қала құрылысы және сәулет | Темір қаласынан батысқа қарай 1 км | |
3 | Темір қаласындағы шіркеу, ХІХ ғасырдың ІІ жартысы | қала құрылысы және сәулет | Темір қаласы, Әбілқайыр хан көшесі, 34 | |
4 | Бесоба қорымы, ерте темір дәуірі; | археология ескерткіші | Құмсай ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 4 км | |
5 | Басықара бейіті, ерте темір дәуірі; Жаманағаш қорғаны, ерте темір дәуірі; Қарамола бейіті, ерте темір дәуірі; Перелюбовский қорғаны, ерте темір дәуірі; Перелюбовский-І; ІІ; ІІІ бейіттері, ерте темір дәуірі; Шағырлықұмды бейіті, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Ақсай ауылынан батыс-оңтүстік-батысқа қарай 10 м; солтүстік-солтүстік-шығысқа қарай 12 км; солтүстікке қарай 1-9 км аралығы; батысқа қарай 8 км | |
6 | Жер қорған, ерте темір дәуірі; Шұбарқұдық дюн тұрағы, неолит-қола дәуірі | археология ескерткіші | Шұбарқұдық кентінен шығысқа қарай 1 км; солтүстік-батысқа қарай 8 км | |
7 | Қарабас-І бейіті, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Алтықарасу ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 8 км | |
8 | Соркөл тұрағы, энеолит дәуірі | археология ескерткіші | Соркөл ауылынан солтүстікке қарай 300 м | |
10 | "Хазірет Досжан ишан" мемориалдық кешені, ХІХ ғасырдың аяғы – ХХ ғасырдың басы | киелі нысан | Шұбарқұдық кентінен оңтүстік-батысқа қарай 2,7 км | |
11 | Темір қаласындағы мешіт, ХХ ғасырдың басы | киелі нысан | Темір қаласы, А. Халфе көшесі, 41 | |
12 | Мәулімберді бейіті, ерте темір дәуірі | киелі нысан | Кеңқияқ ауылынан оңтүстік-оңтүстік-шығысқа қарай 4,6 км |
Хромтау ауданы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]р/с | Ескерткіштің атауы | Ескерткіш суреті | Ескерткіш түрі | Ескерткіштің орналасқан жері |
---|---|---|---|---|
1 | Д. Беркімбаев ескерткіш-мүсіні, 2017 жыл | монументтік өнер құрылысы | Хромтау қаласы, Бейбітшілік даңғылы, Бейбітшілік аллеясы | |
2 | Металлург жұмысшыларға арналған ескерткіш | монументтік өнер құрылысы | Хромтау қаласы, Абай даңғылы, металлургтер аллеясы | |
3 | Отан Ана ескерткіш-белгісі, 2015 жыл | монументтік өнер құрылысы | Хромтау қаласы, Жеңіс даңғылы, орталық саябақ | |
4 | Аралша мыс кеніші, қола дәуірі | археология ескерткіші | Көшенсай ауылынан шығысқа қарай 500 м | |
5 | Ежелгі кен қазу орны, қола дәуірі; Шілікті бейіті | археология ескерткіші | Шілікті өзенінен 3,5 км; өзеннен шығысқа қарай 4 км | |
6 | Қопа-ІІІ; ІV; VІ қорғандары, ерте темір дәуірі; Қопа-V қорғаны, орта ғасыр дәуірі; Тас қабырғалы қорған, ерте темір дәуірі | археология ескерткіші | Қопа ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 1 км; оңтүстік-оңтүстік-батысқа қарай 1,5-3 км аралығы; оңтүстік-батысқа қарай 2 км | |
7 | Қуағаш бейіті, қола дәуірі; | археология ескерткіші | Қуағаш өзенінен батысқа қарай 150 м, Шілікті өзенінен солтүстік-батысқа қарай 1,1 км | |
8 | Қуағаш жанындағы бейіт, орта ғасыр дәуірі | археология ескерткіші | Бадамша ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 12,9 км | |
9 | Сарымырза қонысы, біздің заманымызға дейінгі ІІ мыңжылдықтың 2-жартысы | археология ескерткіші | Абай ауылынан солтүстік-батысқа қарай 4 км | |
10 | Тассай бейіті | археология ескерткіші | Тассай ауылынан солтүстік-батысқа қарай 15,6 км | |
11 | Үсүп қорғанды бейіті, біздің заманымызға дейінгі VІ-V ғасырлар | археология ескерткіші | Дөң ауылынан шығысқа қарай 21 км | |
12 | Ойсылқара қорымы, XVIII-ХХ ғасырлар | киелі нысан | Ойсылқара ауылынан солтүстік-батысқа қарай 3,1 км |
Шалқар ауданы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]р/с | Ескерткіштің атауы | Ескерткіш суреті | Ескерткіш түрі | Ескерткіштің орналасқан жері |
---|---|---|---|---|
1 | Қайдауыл батыр ескерткіш-мүсіні, 2016 жыл | монументтік өнер құрылысы | Қауылжыр ауылы, Қайдауыл батыр станциясы | |
2 | Мөңке би ескерткіші, 2018 жыл | монументтік өнер құрылысы | Мөңке би ауылы, Ардагерлер көшесі, 13 | |
3 | Азамат соғысында қаза тапқандарға арналған Бауырластар бейіті, 1919 жыл | қала құрылысы және сәулет | Шалқар қаласы, В. Цеханович көшесі, 24 | |
4 | Құлекен би кесенесі, ХІХ ғасыр | қала құрылысы және сәулет | Шалқар қаласынан оңтүстікке қарай 15 км | |
5 | Қобыланды бейіті (3 нысан), ХІХ ғасырдың ортасы – ХХ ғасырдың басы | қала құрылысы және сәулет | Шалқар қаласынан оңтүстік-оңтүстік-батысқа қарай 20 км | |
6 | Аққолқа кесенесі, ХІХ ғасырдың ортасы | қала құрылысы және сәулет | Бозой ауылынан батыс-оңтүстік-батысқа қарай 28,9 км | |
7 | Асан ишан мешіті, ХІХ ғасырдың аяғы – ХХ ғасырдың басы | қала құрылысы және сәулет | Бозой ауылынан солтүстік-батысқа қарай 50 км | |
8 | Есентай мола қорымы (7 нысан), ХІХ ғасырдың ортасы – ХХ ғасырдың басы | қала құрылысы және сәулет | Бозой ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 16 км | |
9 | Арыс әулие бейіті (10 нысан), ХІХ ғасырдың аяғы – ХХ ғасырлардың басы | қала құрылысы және сәулет | Бегімбет ауылынан батыс-оңтүстік-батысқа қарай 130 км | |
10 | Әбдіғалым діни-тұрғын үй кешені, ХІХ ғасыр – ХХ ғасырдың басы | қала құрылысы және сәулет | Кекрелі қыстағынан солтүстік-шығысқа қарай 7 км | |
11 | Берістен мола бейіті (2 нысан), ХІХ ғасырдың ортасы – ХХ ғасырдың басы | қала құрылысы және сәулет | Астауши ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 3 км | |
12 | Жанаман аһун бейіті және мешіті (2 нысан), ХІХ ғасырдың ортасы – ХХ ғасырдың басы | қала құрылысы және сәулет | Астауши ауылынан оңтүстік-оңтүстік-батысқа қарай 5 км | |
13 | Қалбұт мола қорымы (6 нысан), ХІХ ғасырдың ортасы – ХХ ғасырдың басы | қала құрылысы және сәулет | Астауши ауылынан солтүстік-шығы��сқа қарай 3 км | |
14 | Қарақасқа мола бейіті (2 нысан), ХІХ ғасырдың ортасы – ХХ ғасырдың басы | қала құрылысы және сәулет | Астауши ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 7 км | |
15 | Қарамола бейіті (5 нысан), ХІХ ғасырдың ортасы – ХХ ғасырдың басы | қала құрылысы және сәулет | Аққайтым ауылынан оңтүстікке қарай 1,6 км | |
16 | Есіркеміс мола бейіті (6 нысан), ХІХ ғасырдың ортасы – ХХ ғасырдың басы | қала құрылысы және сәулет | Байқадам ауылынан оңтүстік-оңтүстік-батысқа қарай 8 км | |
17 | Қайнар бейіті (2 нысан), ХІХ ғасырдың аяғы – ХХ ғасырдың басы | қала құрылысы және сәулет | Текелі ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 16 км | |
18 | Матығұл кесенесі, ХІХ ғасыр | қала құрылысы және сәулет | Құтикөл аулынан оңтүстік-оңтүстік-батысқа қарай 48 км | |
19 | Меңдікөл-III бейіті (1 нысан), ХІХ ғасырдың аяғы – ХХ ғасырдың басы | қала құрылысы және сәулет | Құтикөл ауылынан оңтүстік-оңтүстік-батысқа қарай 46 км | |
20 | Сансызбай кесенесі, ХІХ ғасырдың аяғы – ХХ ғасырдың басы | қала құрылысы және сәулет | Тұмалыкөл ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 10 км | |
21 | Жаңақоныс дюн тұрағы, энеолит дәуірі | археология ескерткіші | Аққайтым ауылынан солтүстікке қарай 400 м | |
22 | Орта Қарасай-ІІ қорғаны | археология ескерткіші | Қайыңды аулынан оңтүстікке қарай 21,6 км | |
23 | Есет-Дәрібай кесенесі, ХІХ ғасырдың соңы | киелі нысан | Аққайтым ауылынан оңтүстікке қарай 30 км | |
24 | Қазанғап бейіті, ХХ ғасырдың басы (1994 жыл) | киелі нысан | Қосқақ қыстағынан солтүстік-солтүстік-шығысқа қарай 5 км | |
25 | Балғасын кешені, ХVІІ-ХVІІІ ғасырлар | киелі нысан | Талдықұм ауылынан оңтүстік-батысқа қарай 15 км | |
26 | Арыстан-мола бейіті (8 нысан), ХІХ ғасырдың ортасы – ХХ ғасырдың басы | киелі нысан | Шалқар қаласынан оңтүстік-оңтүстік-батысқа қарай 13 км |
Ырғыз ауданы
[өңдеу | қайнарын өңдеу]р/с | Ескерткіштің атауы | Ескерткіш суреті | Ескерткіш түрі | Ескерткіштің орналасқан жері |
---|---|---|---|---|
1 | Байғабыл кесенесі, ХХ ғасырдың басы | қала құрылысы және сәулет | Ырғыз ауылынан батыс-солтүстік-батысқа қарай 25 км | |
2 | Жапақ тамы кесенесі, ХІХ ғасырдың аяғы | қала құрылысы және сәулет | Жайсаңбай ауылынан шығыс-оңтүстік-шығысқа қарай 5,5 км | |
3 | Назар тамы кесенесі, ХІХ ғасырдың аяғы –ХХ ғасырдың басы | қала құрылысы және сәулет | Құмтоғай ауылынан солтүстік-батысқа қарай 6 км | |
4 | Омар тамы кесенесі (4 нысан), ХІХ ғасырдың ортасы | қала құрылысы және сәулет | Шеңбертал ауылынан оңтүстікке қарай 3 км | |
5 | Өлкейек өзенінің көпірі, ХІХ ғасыр | қала құрылысы және сәулет | Дүкен ауылынан солтүстікке қарай 14 км | |
6 | Сарығазы кесенесі, ХІХ ғасырдың ортасы | қала құрылысы және сәулет | Қарасай ауылынан солтүстік-шығысқа қарай 14 км | |
7 | Социалистік Еңбек Ері, КСРО Жоғарғы Кеңесінің депутаты Өтеу Құдайбергенов бейіті, 1958 жыл | қала құрылысы және сәулет | Қарасай ауылынан солтүстікке қарай 1 км | |
8 | Тоқсанбай кесенесі, ХІХ ғасыр | қала құрылысы және сәулет | Ырғыз ауылынан батыс-оңтүстік-батысқа қарай 20 км | |
9 | Алмат тамы кесенесі, ХІХ ғасыр | киелі нысан | Ырғыз ауылынан шығыс-оңтүстік-шығысқа қарай 22 км | |
10 | Дүйсенбі аһун мешіті, ХІХ ғасыр | киелі нысан | Жайсаңбай ауылынан солтүстік-батысқа қарай 6,4 км | |
11 | Жаныс кесенесі, ХІХ ғасырдың ортасы | киелі нысан | Құрылыс ауылынан батыс-оңтүстік-батысқа қарай 2,6 км | |
12 | Исатай хазірет мешіті, ХХ ғасырдың басы | киелі нысан | Жайсаңбай ауылынан оңтүстік-шығысқа қарай 4,7 км | |
13 | Мәні әулие қорымы, ХVII ғасыр − ХХ ғасырдың басы | киелі нысан | Шеңбертал ауылынан батысқа қарай 6 км |
Барлығы: 863 тарих және мәдениет ескерткіштері (қала құрылысы және сәулет ескерткіштері - 87, монументтік өнер құрылыстары - 58, ансамбльдер мен кешендер - 6, киелі нысандар - 43, археология ескерткіштері – 669).
Дереккөздер
[өңдеу | қайнарын өңдеу]
|