Epidemiyoloji
- Afrikaans
- العربية
- مصرى
- Azərbaycanca
- Bikol Central
- Беларуская
- Беларуская (тарашкевіца)
- Български
- বাংলা
- Bosanski
- Català
- Čeština
- Dansk
- Deutsch
- Ελληνικά
- English
- Esperanto
- Español
- Eesti
- Euskara
- فارسی
- Suomi
- Français
- Gaeilge
- Galego
- עברית
- हिन्दी
- Hrvatski
- Magyar
- Հայերեն
- İnterlingua
- Bahasa Indonesia
- İtaliano
- 日本語
- ქართული
- Taqbaylit
- Қазақша
- ಕನ್ನಡ
- 한국어
- Kurdî
- Кыргызча
- Lietuvių
- Latviešu
- Minangkabau
- Македонски
- മലയാളം
- Bahasa Melayu
- नेपाली
- Nederlands
- Norsk bokmål
- Polski
- پښتو
- Português
- Română
- Русский
- संस्कृतम्
- سنڌي
- Srpskohrvatski / српскохрватски
- සිංහල
- Simple English
- Slovenčina
- Slovenščina
- Shqip
- Српски / srpski
- Svenska
- தமிழ்
- ไทย
- Tagalog
- Татарча / tatarça
- Українська
- Oʻzbekcha / ўзбекча
- Vèneto
- Tiếng Việt
- Walon
- Winaray
- 吴语
- Yorùbá
- 中文
- 閩南語 / Bân-lâm-gú
- 粵語
Epidemiyoloji, toplumdaki hastalık, salgın, kaza ve sağlıkla ilgili durumların dağılımını, görülme sıklıklarını ve bunları etkileyen belirteçleri inceleyen bir tıp bilimi dalıdır.
Sağlığı geliştirmek ve hastalıkları azaltmak için sağlık bilgilerini toplamak, yorumlamak ve kullanmak bu bilim dalının amaçlarındandır.
Köken
[değiştir | kaynağı değiştir]Epidemiyoloji sözcüğü, Antik Yunan dilinde "epi" (üstüne, üzerine) ve "demos" (halk) ve "logos" (söz-söylev) sözcüklerinden kökenlenir. Sözlük anlamı olarak halk ile ilgili olmasına rağmen; Mikrobiyolojik epidemiyoloji, epizootiyoloji (hayvan epidemiyolojisi), bitki epidemiyolojisi bilim dalları da bu ismi kullanırlar.
Deneysel epidemiyoloji, iş ve çevre epidemiyolojisi, klinik epidemiyoloji, nedensel epidemiyoloji dalları vardır.
Amaçlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Epidemiyolojik araştırmaların temel amaçları; sağlıkla ilgili olayları tanımlamak ve görülme sıklığını ölçmek, hastalık ya da kazaların nedenlerini inceleyen çözümleyici çalışmalar yapmak, uygulanan sağlık hizmetinin veya programlarının etkinliğini ölçme ve değerlendirme çalışmaları yapmaktır.
Epidemiyolojik çalışma insan topluluklarını hedef alır. En sık olarak belli bir zamanda, belli bir bölgedeki topluluk, yaş, cins, meslek gibi alt gruplarla analizler yapılır. Burada amaç pozitif sağlık durumları veya hastalıklarla neden olabilecek belirleyicilerin incelenmesidir.
Epidemiyoloji şubeleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Bilişsel epidemiyoloji
- Nöroepidemiyoloji
- Psikiyatrik epidemiyoloji
- Epizootiyoloji
- E-epidemiyoloji
- Çevresel epidemiyoloji
- Ekonomik epidemiyoloji
- Klinik epidemiyoloji
- Hesaplamalı epidemiyoloji
- Çatışma epidemiyolojisi
- Genetik epidemiyoloji
- Yaşam rotası yaklaşımı
- Moleküler epidemiyoloji
- Moleküler patolojik epidemiyoloji
- Beslenme epidemiyolojisi
- Paleoepidemiyoloji
- Farmakoepidemiyoloji
- Sosyal epidemiyoloji
- Mekansal epidemiyoloji
- Tele-epidemiyoloji
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Sağlık Araştırmaları Yöntem Bilimi:Konu Hakkında Türkçe Kaynak:www.epidemiyoloji.org
- Epidemiyoloji ve İşçi sağlığı
- European Centre for Disease Prevention and Control2 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- International Epidemiological Association (IEA)
- Porta M, editor. Greenland S, Hernán M, dos Santos Silva I, Last JM, associate editors (2014). "A dictionary of epidemiology", 6th. edition. New York: Oxford University Press. [1]11 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 9780199976737
- People's Epidemiology Library
- Temel epidemiyoloji. Beaglehole R., Bonita R., Kjellström T. Dünya Sağlık Örgütü 1993 Çeviren Bilgen N.
Tıp ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Önemli hastalıklar, salgınlar ve pandemiler | |||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
Genel | Oksoloji • Biyolojik tehlike • Baş Tıp Görevlisi • Kültürel yetkinlik • Sapkınlık • Çevre sağlığı • Ötenik • Genomik • Küreselleşme ve hastalık • Sağlık ekonomisi • Sağlık okuryazarlığı • Sağlık politikaları • (Sağlık sistemi • Sağlık reformu •Kamu sağlığı yasası) •
Anne sağlığı •Tıbbi antropoloji •Tıp sosyolojisi •Ruh sağlığı •İlaç politikası •Halk sağlığı laboratuvarı •Üreme sağlığı • Sosyal psikoloji • Sağlık ve hastalık sosyolojisi • Tropik hastalık | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Koruyucu sağlık hizmetleri | Tek sağlık • Davranış değişikliği • Aile ücretleri • Sağlığın teşviki ve geliştirilmesi • İnsan beslenmesi • Hijyen • (El yıkama • Enfeksiyon kontrolü • Ağız hijyeni) • İş güvenliği ve sağlığı • (Ergonomi • Yaralanmayı önleme • Tıp • Hemşirelik) • Hasta güvenliği • (Kurumu) • Farmakovijilans • Güvenli seks • (Cinsel yolla bulaşan hastalık) • Temizlik • (Fekal-oral bulaşma • Açık dışkılama • Vektör kontrolü • Su kaynaklı hastalıklar) • Sigarayı bırakma • Aşılama • Veteriner Halk Sağlığı | ||||||
Toplum sağlığı | |||||||
Biyolojik ve epidemiyolojik istatistikler | Hipotez testi • Vaka kontrol çalışması • Randomize kontrollü çalışma • Klinik epidemiyoloji • ROC eğrisi • Öğrencilere t-testi • Z-test • Varyans analizi • Regresyon • Göreceli risk • İstatistik yazılımı • (SAS • SPSS • Stata) | ||||||
Bulaşıcı ve epidemik hastalıkların önlenmesi | Cinsel yolla bulaşan hastalık • Aşı çalışmaları • tropikal hastalıklar • Enfeksiyon hastalıkları • Salgın (Epidemi) • Pandemi • Surveyans • Karantina • sağlık ekonomisi | ||||||
Gıda hijyeni ve sertifikasyon sistemleri | Gıda güvenliği • Gıda katkısı • Gıda işleme • Certified Agricultural • GMP • GSP • GAP • CSP • ISO • HACCP • CCP • FSSC • IFS • BRCGS • Helal (İslam) • Gıda mühendisliği • Food microbiology • food Chemistry • food technology • Genetik mühendisliği • Veteriner hekim • Ziraat mühendisliği | ||||||
Sağlık davranışları bilimleri | |||||||
Sağlık ve politika analizi | |||||||
Organizasyonlar Eğitim ve Geçmiş |
|
Betimsel istatistik |
| ||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Veri toplama |
| ||||||||||||||||
Çıkarımsal istatistik ve İstatistiksel kestirim ve testler |
| ||||||||||||||||
Korelasyon ve Regresyon analizi |
| ||||||||||||||||
Çokdeğişkenli istatistik | |||||||||||||||||
Zaman serileri analizi |
| ||||||||||||||||
Sağkalım analizi | |||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||
Biyoloji |
| |||||||||||||||||||
Araştırma yöntemleri |
| |||||||||||||||||||
Dallar |
| |||||||||||||||||||
Sözlükler | ||||||||||||||||||||
Gelişim | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Sınıflar | |||||||
Yönetim | |||||||
Aşılar |
| ||||||
Helmintiyazis |
| ||||||
Diğer | |||||||
Mucitler/ araştırmacılar | |||||||
Tartışma | |||||||
İlgili | |||||||
|
| |
Ayrıca bakınız |
- Webarşiv şablonu wayback bağlantıları
- Tüm taslak maddeler
- Pasaj içeren maddeler
- BNE tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
- BNF tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
- GND tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
- LCCN tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
- LNB tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
- NARA tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
- NDL tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
- NKC tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
- NLI tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
- ISBN sihirli bağlantısını kullanan sayfalar