Jump to content

Kleisteni

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Busti modern i Cleisthenes, i njohur si "babai i demokracisë athinase", në pamje në Shtëpinë e Shtetit të Ohio, Columbus, Ohio.

Kleisteni (greqisht: Klisthénis, Klisthenes, rreth  570 – rreth 508 pes), ishte një ligjvënës i lashtë athinas, i njohur me reformimin e kushtetutës së Athinës së lashtë dhe vendosjen e saj në një bazë demokratike në 508 pes.[1][2] Për këto arritje, historianët e quajnë atë si "babai i demokracisë athinase".[3] Ai ishte anëtar i klanit aristokratik Alkmeonid. Ai ishte djali më i vogël i Megakliut dhe Agaristes, duke e bërë atë nipin nga nëna të tiranit Kleistenes të Sikionit.[4] Ai u vlerësua gjithashtu për rritjen e fuqisë së asamblesë qytetare athinase dhe për zvogëlimin e fuqisë së fisnikërisë mbi politikën athinase.[5]

Në vitin 510 para Krishtit, trupat spartane ndihmuan athinasit të rrëzonin tiranin Hipias, birin e Peisistratus. Kleomenes I, mbreti i Spartës, vendosi një oligarki pro-spartane të kryesuar nga Isagora.[6] Megjithatë, Kleisteni, me mbështetjen e klasës së mesme dhe të ndihmuar nga demokratët, mori pushtetin. Kleomenes ndërhyri në 508 dhe 506 pes, por nuk mundi ta ndalonte Kleistenin dhe përkrahësit e tij athinas. Nëpërmjet reformave të Kleistenit, populli i Athinës e pajisi qytetin e tyre me institucione isonomike - të drejta të barabarta për të gjithë qytetarët (edhe pse vetëm njerëzit e lirë ishin qytetarë)[7] - dhe vendosën ostracizmin si një dënim.[8]

  1. ^ Ober, pp. 83 ff.
  2. ^ The New York Times (30 tetor 2007) [1st pub:2004]. John W. Wright (red.). The New York Times Guide to Essential Knowledge, Second Edition: A Desk Reference for the Curious Mind. New York: St. Martin's Press. fq. 628. ISBN 978-0-312-37659-8. Marrë më 31 janar 2017. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  3. ^ R. Po-chia Hsia, Julius Caesar, Thomas R. Martin, Barbara H. Rosenwein, and Bonnie G. Smith, The Making of the West, Peoples and Cultures, A Concise History, Volume I: To 1740 (Boston and New York: Bedford/St. Martin's, 2007), 44.
  4. ^ Smith, William (1867). Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology. Boston: Little, Brown and Company. fq. 105–106. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!); Parametri |work= është injoruar (Ndihmë!)
  5. ^ Langer, William L. (1968) The Early Period, to c. 500 B.C. An Encyclopedia of World History (Fourth Edition pp. 66). Printed in the United States of America: Houghton Mifflin Company. Accessed: January 30, 2011
  6. ^ Lewis, D. M. (1963). "Cleisthenes and Attica". Historia: Zeitschrift für Alte Geschichte. 12 (1): 25. ISSN 0018-2311. JSTOR 4434773 – nëpërmjet JSTOR. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  7. ^ Hayek, Friedrich A. von (1960). The constitution of liberty. Chicago: University of Chicago Press. fq. 238–242. ISBN 0-226-32084-7. OCLC 498999. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  8. ^ Robinson, C. A. (1952). "Cleisthenes and Ostracism". American Journal of Archaeology. 56 (1): 23–24. doi:10.2307/500834. ISSN 0002-9114. JSTOR 500834. {{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)