Conakry
Conakry
Konakiri | |
|---|---|
 | |
| Koordinate: 9°31′N 13°42′W / 9.517°N 13.700°W | |
| Država |  Gvineja
|
| Regija | Konakri |
| Površina | |
| - Ukupna | 239.30 km² |
| Visina | 207 |
| Stanovništvo (1996.) | |
| - Grad | 1,092.936[1] |
| Vremenska zona | UTC+1 (UTC+1) |
| Karta | |
| Lua greška in Modul:Location_map at line 522: Unable to find the specified location map definition: "Module:Location map/data/Gvineja" does not exist. | |
Conakry ili Konakry [kɔnakʁi] (susu Kɔnakiri), glavni i najveći grad afričke države Gvineje od 1,092.936 stanovnika (po popisu iz 1996).[1] U regiji Konakri živi 1,548.500 stanovnika (po procjeni iz 2009),[1] a to je četvrtina svog stanovništva zemlje.
Konakri se nalazi na jugu zemlje, na obali Atlanskog oceana. Historijski nukleus grada leži na otoku Tombo (Tumbo) odakle se vremenom proširio na poluotok Kaloum (36 km dug, a širok od 0.2 do 6 km) koji zatvara Sangarejski zaljev.[2] Grad Konakri ima posebni status u Gvineji, on je administrativno regija za sebe (od ukupno osam) i posebna prefektura. Nakon reforme uprave provedene 1991. s ciljem decentralizacije, grad je podjeljen na pet komuna, na čelu s gradonačelnikom, a te komune su Kaloum (centar grada), Dixinn (u kom se nalazi Univerzitet Konakri i brojne ambasade), Ratoma, Matam i Matoto (u kom se nalazi međunarodni aerodrom Konakri).
Konakri ima vruću tropsku monsunsku klimu po Köppenovoj klasifikaciji klime. U gradu padne do 3800 mm kiše tokom cijele godine. Period kiša uglavnom počinje od kraja maja i obično traje do sredine novembra. Sušni period traje od decembra do aprila, kada praktički više nema oborina i pušu suhi vjetrovi iz Sahare (harmatan).
| Klimatološki medijani za Conakry | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Mjesec | jan-sij | feb-velj | mar-ožu | apr-tra | maj-svi | jun-lip | jul-srp | aug-kol | sep-ruj | okt-lis | nov-stu | dec-pro | godina |
| Srednji maksimum (°C) | 32,2 | 33,1 | 33,4 | 33,6 | 33,2 | 29,9 | 32,2 | 33 | 30,6 | 30,9 | 32,0 | 32,2 | 31,93 |
| Srednji minimum (°C) | 19,0 | 20,2 | 21,2 | 22,0 | 20,7 | 20,2 | 20,4 | 20,8 | 20,7 | 20,4 | 21,0 | 20,1 | 20,56 |
| Precipitacija (mm) | 1 | 1 | 3 | 22 | 137 | 396 | 1 130 | 1 104 | 617 | 295 | 70 | 8 | 3 784 |
| Izvor: [3] | |||||||||||||
Konakri su 1884. osnovali Francuzi kao tvrđavu za trgovanje s lokalnim stanovništvom. Naselje je dobilo ime kombinacijom riječi kona (vrsta palme od kojeg su domoroci pravili piće) i nakiri (na jeziku naroda Susu na drugoj obali, gdje su te palme rasle).[4] Kad su Francuzi 1887. konačno postali jedini gospodari u tog dijela Afrike, nakon što su im Britanci ustupili otok Tombo, na području današnjeg grada bilo je četiri sela Konakri, Boulbinet, Krutown i Tombo, koja su se ubrzo spojila u jedno naselje. Konakri je 1891. postao glavni grad tadašnje francuske kolonije Rivières du Sud, a zatim od 1893. kolonije Francuska Gvineja.[2] Veliki skok u razvoju grada bila je izgradnja željezničke pruge od Konakrija do Kankana u unutrašnjosti zemlje 1904. (duga 661 km) kada se iz luke počelo izvoziti rude. Konakri se počeo industrijalizirati 1950-ih kad se otkrila željezna rudača na poluotoku Kaloum i boksit na susjednim otocima Los (Îles de Loos).[2] Konakri je postao glavni grad Gvineje 1958. godine.[2]
Kad je Ahmed Sékou Touré (1922–1984) postao prvi premijer Gvineje, ambiciozno je krenuo u izgradnju zemlje i grada, u skladu s tada modernim idejama koje su zahvatile Afriku: panafrikanizma, afričkog modela socijalizma i politike nesvrstanosti. Ondašnja Jugoslavija i njen predsjednik Josip Broz Tito razvili su vrlo dobre odnose sa Sékou Touréom, koji su postali više nego odlični nakon Titove turneje po tom dijelu Afrike 1961. školskim brodom Galeb u sklopu koje je posjetio i Konakri.[5][6] Nakon tog putovanja brojna tadašnja jugoslavenska poduzeća dobila su poslove po Gvineji, a njihovi studenti počeli studirati po svim tadašnjim univerzitetima u Jugoslaviji. Dobri odnosi trajali su do sredine 1970-ih kada su se počeli hladiti. Nakon oslobođenja zemlje grad je doživio demografski bum jer je preko noći od grada sa 50.000 stanovnika (1958) narastao do 600.000 stanovnika za svega 22 godine. Konakri je bio poprište pravog ratnog sukoba 1970. kad su portugalske snage iz susjedne Portugalske Gvineje (današnja Gvineja Bisau) izvršile desant na grad i uz pomoć lokalnih disidenata oslobodile 26 portugalskih zarobljenika koje su zarobili borci PAIGC-a (Afrička partija za nezavisnost Gvineje i Zelenortskih Otoka) i pritom pobile brojne čuvare i lokalno stanovništvo.
Najveće atrakcije Konakrija su moderna palača Narodne skupštine (Palais du Peuple), podignuta 1967. uz pomoć Kineza, stadion Stade du 28-Septembre, Spomenik borcima za slobodu, rimokatolička katedrala Sainte-Marie de Conakry iz 1928. godine, Velika džamija podignuta 1982. uz pomoć saudijskog kralja Fahda i botanički vrt Camayenne, podignut još 1894. za francuske uprave.[2]
Konakri je kuturni i obrazovni centar Gvineje, u gradu djeluje Univerzitet Konakri osnovan 1962. godine,[2] a pored toga ima više škole za obuku nastavnika, tehničara, medicinskog osoblja i oficira. Od stjecanja nezavisnosti u 1960-ih u Konakriju su se počeli osnivati muzeji, knjižnice i nacionalni arhivi.
Po gradu ima industrijskih pogona: tvornica ribljih konzervi, prehrambenih proizvoda, štamparija, aluminijskih proizvoda, plastike i pogon za montažu automobila. Velika industrijska postrojenja, nalaze se po predgrađima na sjeveroistoku: u Sangoji (tekstil), u Wassawassi (duhan i šibice), Sofonija (namještaj), Kobala (cigle), Simbala (rudarski eksplozivi) i Camp Alpha Yaya (obuća i odjeća).[2] Za privredu grada značajna je luka, iz koje se izvozi boksitna glinica, banane, naranče, ananas, kava, palmino ulje i riba. Grad je dobro povezan s unutrašnjošću, cestama i sa željezničkom prugom do Kankana, s odvojkom do Fria (145 km). Grad ima međunarodni aerodrom Konakri, udaljen 15 km sjeveroistočno od centra.[2]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 „Guinea: Regions & Towns” (engleski). Citypopulationde. Pristupljeno 11. 5. 2011.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 „Conakry” (engleski). Encyclopædia Britannica. Pristupljeno 9. 01. 2012.
- ↑ „Average Conditions Conakry”. BBC Weather. Pristupljeno 10. 1. 2012.
- ↑ Claude Rivière. „La Toponymie de Conakry et du Kaloum” (francuski). Afriq*Access, Inc.. Arhivirano iz originala na datum 2013-01-13. Pristupljeno 12. 1. 2012.
- ↑ Obren Miličević (1961) (engleski). With friends in Africa. Jugoslavija. Pristupljeno 10. 01. 2012.
- ↑ Blažo Mandić. „TITO u dijalogu sa svijetom” (hrvatskosrpski). Danas, Beograd. Arhivirano iz originala na datum 2009-02-12. Pristupljeno 10. 01. 2012.
2001: |  | |
