1904

**1904. po kalendarima**
Gregorijanski	1904. (MCMIV)
Ab urbe condita	2657.
Islamski	1321–1322.
Iranski	1282–1283.
Hebrejski	5664–5665.
Bizantski	7412–7413.
Koptski	1620–1621.
	Hindu kalendari
• Vikram Samvat	1959–1960.
• Shaka Samvat	1826–1827.
• Kali Yuga	5005–5006.
	Kineski
• Kontinualno	4540–4541.
• 60 godina	Yang Drvo Zmaj; (od kineske Ng.)
Holocenski kalendar	11904.
	p • r • u
	Podrobnije: Kalendarska era

Milenijum:	2. milenijum
Vjekovi:	19. vijek – 20. vijek – 21. vijek
Decenija:	1870-e 1880-e 1890-e – 1900-e – 1910-e 1920-e 1930-e
Godine:	1901 1902 1903 – 1904 – 1905 1906 1907

Godina 1904 (MCMIV) bila je prestupna godina koja počinje u petak po gregorijanskom, odn. prestupna godina koja počinje u četvrtak po 13 dana zaostajućem julijanskom kalendaru (linkovi pokazuju godišnje kalendare).

Događaji

Januar/Siječanj

1. 1. - Nakon Ustava sv. Sinoda, knjaz Nikola sankcionisao i Ustav konsistorija, sutradan počinje s radom Cetinjska Konsistorija, prva u Crnoj Gori.
3. 1. - Izvedena prva srpska opera "Na uranku" Stanislava Biničkog.
7. 1. - U bežičnoj telegrafiji objavljen signal za opasnost CQD, par godina kasnije će ga zameniti SOS.
12. 1. - Henry Ford postavio brzinski rekord od 147 km/h, Fordom 999 na zaleđenom jezeru.
12. 1. - Pobuna naroda Herero u Njemačkoj Jugozapadnoj Africi, na meti su nemački zemljoposednici.
14. 1. - U Srbiji ustanovljen Orden Karađorđeve zvezde.
16 - 18. 1. - Ruski liberali osnovali u Sankt Peterburgu Savez oslobođenja: zalažu se za ustavnu monarhiju, univerzalno pravo glasa, pravo na samoopredeljenje.
17. 1. - Praizvedba Čehovljeve drame "Višnjik" u Moskvi.
23. 1. - Požar u norveškom Ålesundu uništava veći deo grada.

25. 1. (12. 1. po j.k.) - Prvi broj lista "Politika".
25. 1. - Halford Mackinder predstavio rad "Geografski stožer istorije" (→ geopolitika).
januar-februar - "Diplomatski štrajk" na srpskom dvoru, strani diplomati ne prisustvuju prijemima zbog kraljevih ađutanata, majskih zaverenika.
početkom godine - Početak organizacije srpske četničko-komitske aktivnosti u Makedoniji^[1].
januar-februar - Turska vojska i žandarmerija poslate u neka sela na crnogorskoj granici, 700-800 naoružanih Srba u okolini Priboja; u tom gradu, Prijepolju i Pljevljima nestašica drva jer ih okolna sela ne snabdevaju^[2].

Februar/Veljača

1 - 11. 2. - Afera Santo Domingo: pobunjenici u Dominikanskoj Republici ubili američkog mornara, na šta je američka mornarica odgovorila akcijom.
7 - 8. 2. - Veliki požar u Baltimoru.
8/9. 2. - Rusko-japanski rat je započeo japanskim pomorskim napadom na rusku luku Port Arthur u Mandžuriji. Istog dana, Japanci su uspešniji u pomorskoj bici u zalivu Čemulpo, kod Incheona.
10. 2. - Roger Casement izveštava o zverstvima u Slobodnoj Državi Kongo, posedu belgijskog kralja Leopolda II.
17. 2. - Praizvedba Puccinijeve opere "Madam Butterfly" u Milanu (prva verzija je loše primljena; revidirana verzija, prikazana u maju, doživljava uspeh).
23. 2. - Ratifikacijom Hay–Bunau-Varillinog ugovora, SAD ušle u posed Zone Panamskog kanala za 10 miliona dolara, plus 40 miliona za zaostalu francusku opremu i iskope.
28. 2. - Sveštenik Georgij Gapon osnovao Okupljanje (Sobranije) ruskih fabričko-zavodskih radnika Sankt Peterburga.
28. 2. - Osnovana S.L. Benfica.

Mart/Ožujak

3. 3. - Radničko pravo: zakonom osiguran nedeljni odmor u španskoj industriji.
31. 3. - Britanska ekspedicija na Tibet: kod Gurua poražene slabo opremljene tibetanske trupe.
mart-april - Neuspešni jermenski Sasunski ustanak protiv Osmanlija, na čelu sa Andranikom Ozanijanom - hiljade mrtvih u represalijama, Andranik i njegovi borci najesen odlaze u Persiju.

April/Travanj

4. 4. - Zemljotres s epicentrom kod Kresne u jugozapadnoj Bugarskoj (M 7.1 do 7.8, I IX do X), osetio se u celoj Srbiji, razaranja u Vranju.
6. 4. - Drugi manifest Josepha F. Smitha, lidera mormona: poligamni brakovi se više ne odobravaju.
8. 4. - Ujedinjeno Kraljevstvo i Francuska sklopile Srdačnu antantu (Entente cordiale).
8. 4. - Bivši Longacre Square u Njujorku dobio naziv Times Square po New York Timesu.
10. 4. - Aleister Crowley napisao "Knjigu Zakona" u Kairu.
12. 4. (30. 3. po j.k.) - Sofijski ugovor, Srpsko-bugarski ekonomski sporazum; tajni deo se odnosi na Osmansko carstvo; ipak, od ove godine se u Staroj Srbiji i Makedoniji sukobljavaju bugarske, srpske i grčke čete, uz mešanje Austrougara na bugarskoj strani^[3] (→ Borba za Makedoniju).
13. 4. - Ruski bojni brod "Petropavlovsk" naleteo na minu kod Port Artura, stradalo oko 650 ljudi, uključujući admirala Stjepana Makarova.
april - Osnovana Borbena organizacija Poljske socijalističke partije, pokušava da stvori oružani pokret otpora protiv ruskih carskih vlasti (ili ju je najesen osnovao Józef Piłsudski, koji je tokom leta dobio nešto pomoći u Japanu, → prometejizam).
18. 4. - Prvi broj L'Humanité-a, kojeg je osnovao Jean Jaurès.
19. 4. - Veliki požar u Torontu.
27. 4. - Sisowath je novi kralj Kambodže, francuskog protektorata (do 1927).
28. 4. - Francuski predsednik Émile Loubet posetio Italiju - prijem u rimskoj palati Kvirinale izaziva poverljivi protest pape Pija X.
30. 4. - 1. 12. - "Izložba kupovine Louisiane" u St. Louisu

proleće - Austrougarskoj vladi izglasani posebni krediti od 400.000.000 kruna - druge sile su sumnjičave u vezi njenih namera prema Turskoj; sultan je ove godine dva puta nudio savez Srbiji i Crnoj Gori^[3].

Maj/Svibanj

30. 4. - 1. 5. - Bitka na reci Yalu: Japanci odnose pobedu u prvom većem kopnenom okršaju sa Rusima.
1. 5. - Belgija-Francuska: u Briselu održana prva zvanična međunarodna fudbalska utakmica.
4. 5. - Inženjeri američki vojske obnavljaju radove na Panamskom kanalu (otvoren 1914).
5. 5. - Na brdu Volujica kod Bara postavljena prva radio-telegrafska stanica na Balkanu (komunikacija sa Barijem u Italiji).
15. 5. - Japanski bojni brod Hatsuse stradao od ruskih mina i potonuo sa 496 članova posade.
18. 5. - Američki državljanin Ion Perdicaris otet u Maroku od strane Ahmeda al-Raisulija - kriza između SAD i Maroka.
21. 5. - Predstavnici iz sedam zemalja, ne i Engleske, osnovali u Parizu FIFA-u (Fédération Internationale de Football Association).
25. 5. - Statut Društva "Hrvatski i srpski narodni dom" u Cavtatu^[4]; definisana i "narodna zastava ujedinjenih Hrvata i Srba".
maj - Srpska akcija u Makedoniji — Bitka na Šupljem kamenu blizu Kumanova: Turci uništili četu Anđelka Aleksića, prvu srpsku četu u Makedoniji.^[5]
30. 5. - Louis Lumiere predstavlja francuskoj Akademiji nauka Autochrome, proces kolor fotografije (u širokoj upotrebi od 1907).

Jun/Juni/Lipanj

jun - Yahya Muhammad Hamid ed-Din je novi imam zejdija tj. Jemena (do 1948) - vodi pobunu protiv osmanske vlasti i dobija ustupke.
15. 6. - Požar i potonuće parobroda PS General Slocum pored Njujorka - poginulo preko hiljadu osoba, uglavnom žena i dece.
16. 6. - Nikolaj Bobrikov, ruski guverner Finske, ubijen od finskog nacionaliste.
16. 6. - James Joyce prvi put šeta sa svojom budućom suprugom Norom Barnacle - ovaj dan će biti vreme dešavanja Ulysses-a (danas se obeležava kao Bloomsday).
20. 6. - U Parizu osnovana Međunarodna asocijacija priznatih automobilskih klubova (kasnije Fédération Internationale de l'Automobile, FIA).
28. 6. - Kralj Petar otkrio u Kruševcu Spomenik kosovskim junacima.
28. 6. - Danski putnički brod SS Norge se nasukao na hridi u severnom Atlantiku, poginulo 635 osoba, od čega 225 norveških emigranata.
28/29. 6.? - Ukraden original ikone Bogorodica Kazanjska i verovatno uništen.
29. 6. (16. 6. po j.k.) - Moskovski tornado 1904..

Jul/Juli/Srpanj

1. 7. - U sklopu svetske izložbe otvorene treće moderne olimpijske igre u St. Louisu, Missouri.
jul - Posle 31 godine se završava Aceški rat: Holanđani su uspostavili kontrolu nad Acehom na severu Sumatre, po cenu 3.000 civilnih žrtava samo prošlog meseca - pobune se ipak nastavljaju do 1939.
23. 7. - David Roberts, inženjer firme Richard Hornsby & Sons, patentirao guseničar.
28. 7. - Eseri u Rusiji ubili ministra unutrašnjih poslova fon Plevea, od septembra ga nasleđuje liberal, knez Pjotr Dmitrijevič Svjatopolk-Mirski (do sledećeg januara).
28. 7. - Potpisan trgovački ugovor između Nemačke i Rusije, znatno povoljniji za Nemačku.
30. 7. - Počinje japanska Opsada Port Artura (do januara).
30. 7. - Francuska povukla ambasadora pri Svetoj Stolici (odnosi obnovljeni 1920-21).

Avgust/August/Kolovoz

3. 8. - Britanska ekspedicija na Tibet: zauzeta Lasa, dalaj lama pobegao u mongolsku prestonicu Urgu (Ulan Bator).
3. 8. - Prvi put su se emitovali radio talasi na Balkanskom poluostrvu sa Volujice, brda iznad Bara. Ovo je označilo i prvo emitovanje radio talasa u civilne svrhe. Puštanju u rad radio-telegrafske stanice prisustvovalo je više hiljada gostiju i zvanica iz cele Crne Gore, među kojima su bili i knez Nikola i Guglielmo Marconi, jedan od pronalazača bežične telegrafije.
10. 8. - Bitka na Žutom moru: Ruska flota se ne uspeva probiti iz Port Artura, poginuo je admiral Wilgelm Vitgeft.
10. 8. - Ustanovljeni rezervati za Masaie u Keniji.
11. 8. - Bitka kod Waterberga: Hereroi poraženi, beže u pustinju - početak genocida.
12. 8. - Rođen ruski prestolonaslednik (cesarević) Nikolaj Aleksejevič.
14 - 18. 8. - U Amsterdamu održan Šesti kongres Druge Internacionale.
23. 8. - Amerikanac Harry D. Weed patentirao lance za sneg.

Septembar/Rujan

1. 9. - Bitka kod Masollera je poslednja u dugom urugvajskom građanskom konfliktu - pobeđuju liberalni koloradosi.
2. 9. - Tilikum, izdubljeni kanu sa jedrima, uplovio u reku Temzu nakon trogodišnjeg putovanja preko tri okeana.
3. 9. - Bitka kod Liaoyanga u Mandžuriji: Rusi su poraženi od Japanaca, povlače se u Mukden.
7. 9. - Potpisan anglo-tibetanski ugovor: velika odšteta i protektorat, ali revidiran konvencijom sa Kinom 1906.
17. 9. (4. 9. po j.k.) - U Beogradu osnovano Društvo srpskih umetnika "Lada".
17. 9. - U Beograd sližu omladinci iz Slovenije i Hrvatske, pozdravljeni od stanovništva; tokom meseca u gradu je održan Prvi kongres južnoslovenske omladine, kao i konferencija srpskih, bugarskih, hrvatskih i slovenačkih književnika, umetnika i publicista.
18. 9. (5. 9. po j.k.) - U Beogradu otvorena Prva jugoslovenska umetnička izložba.
18. 9. - Prvi kongres srpskih lekara i prirodnjaka.
19. 9. - Prva izložba u Vojnom muzeju u Beogradu.
20. 9. - Kralj Petar otvorio u kući Stevče Mihajlovića Muzej srpskih zemalja, sa prirodnjačkim i etnografskim odeljenjem (Prirodnjački muzej osnovan 1895. a etnografski 1901.). U Narodnom pozorištu se održava Jugoslovensko umetničko veče^[6].
21. 9. - Krunisan kralj Petar I Karađorđević; ovom prilikom je nastao i veći deo filma o krunisanju.
21. 9. - Veći deo Dubrovačke ulice u Beogradu, od Dušanove do Karađorđeve, preimenovan u Kralja Petra.
25. 9. - Portugalci razbijeni kod Vau do Pembe u Angoli od naroda Ambo.

Oktobar/Listopad

1. 10. - Konvencija o granici na Timoru između Holandije i Portugala.
1. 10. - Završena Krugobajkalska železnica - bez nje su vozovi na Transsibirskoj željeznici morali prelaziti Bajkalsko jezero feribotom.
2. 10. - Lothar von Trotha, guverner Nemačke Jugozapadne Afrike, izdaje naređenje za ubijanje Hereroa (→ genocid Hereroa i Nami).
3. 10. - Francusko-španski ugovor o zonama uticaja u Maroku, Španci imaju po jedan pojas na severu i jugu.
3. 10. - Počinje pobuna naroda Nama protiv Nemaca.
14. 10. - Sofijsko Više učilište postaje Sofijski univerzitet.
15. 10. - Većina ruske Baltičke flote, preimenovana u Drugu tihookeansku eskadru, krenula prema Dalekom istoku s prvobitnim ciljem deblokade Port Artura.
oktobar - Fleming napravio termionsku diodu ("Flemingov ventil"), prvu elektronsku cev.
oktobar - Samostalna radikalna stranka formirala svoj klub u srpskoj skupštini (i formalan razlaz sa NRS).
17. 10. - Kraj Bitke na Šahou: Japanci su zaustavili rusku kontraofanzivu.
20. 10. - Ugovor o miru i prijateljstvu između Čilea i Bolivije - razgraničenje, 21 godinu nakon Pacifičkog rata.
21. 10. - Osnovana francuska kolonija Gornji Senegal i Niger na zapadu Afrike (do 1921).
21/22. 10. - Incident na Dogger Banku: ruska Baltička flota pomislila od britanskih ribarskih brodova na Severnom moru da su japanski torpedni čamci i otvorila vatru.
27. 10. - Otvorena prva podzemna linija Njujorškog metroa.

Novembar/Studeni

6. 11. - Na Sušaku osnovan Savez hrvatskih sokolskih društava (Hrvatski sokolski savez).
8. 11. - Izbori u SAD, predsednik Theodore Roosevelt poražava oponenta sa 56,4 prema 37,6% odn. 336 prema 140 elektora.
13. 11. - Krvoproliće u Varšavi, pripadnici Borbene organizacija PSP pucali na ruske policajce i vojnike (odmazda za raniju kozačku intervenciju).
18. 11. - "Glasanjem maramicom", jer je predsednik Ugarskog sabora njome dao znak za glasanje, ograničeno vreme izlaganja zastupnika - skandal onemogućuje dalji rad, liberali gube na izborima u februaru.
19 - 22. 11. - U Sankt Peterburgu održana sveruska skupština zemstava, usvojen program reforme, uključujući osnivanje parlamenta. Tokom meseca, liberali iz Saveza oslobođenja vode kampanju banketa u velikim gradovima Rusije na kojima se drže govori u korist sloboda i ustava.

Decembar/Prosinac

5. 12. - Opsada Port Artura: nakon krvave bitke, Japanci zauzimaju Brdo 203 sa koga sistematski uništavaju rusku Pacifičku flotu.

Rooseveltov "Veliki štap u Karipskom moru"

6. 12. - Ruzveltova korolarija (zaključak) na Monroovu doktrinu: SAD će intervenisati u konflikte evropskih i latinoameričkih zemalja, neće dozvoliti evropskim da to rade direktno.
10. 12. (27. 11. po j.k.) - Radikalno-samostalska vlada đen. Save Grujića pala na pitanju zajmova za železnice i naoružanje - sledi homogena radikalska vlada Nikole Pašića.
13. 12. - Franjo Hanaman i Alexander Just dobijaju mađarski patent za električnu sijalicu-žarulju, sa volframskim vlaknom. Licencu za proizvodnju kupuje firma koja će biti poznata kao Tungsram, proizvodnja počinje 1906.
13. 12. - Moskovska gradska duma donosi rezoluciju u kojoj traži izabranu skupštinu i slobodu štampe - i drugi gradovi i zemstva donose slične rezolucije.
13 - 30. 12. - Štrajk naftaških radnika u Bakuu, postižu sporazum sa boljim uslovima rada.
15. 12. - U Srbiji počela da radi služba hitne pomoći.
decembar - Izbija štrajk u sanktpeterburškom Putilovskom zavodu (fabrika vagona i artiljerije) - do januara se pridružuje stotine fabrika.
decembar - Na Pariskom salonu prikazan Rolls-Royce 10 hp, prvi model firme.
19. 12. - Juan Bautista Gaona postaje privremeni predsednik Paragvaja nakon liberalne revolucije - liberali preovlađuju na čelu zemlje do 1940.
20. 12. - U Beogradu osnovano Društvo krematista "Oganj".
21. 12. - U Parizu osnovana Međunarodna federacija motociklističkih klubova (kasnije Fédération Internationale de Motocyclisme, FIM).
22. 12. - Prihvaćanjem partijskog programa, osnovana Hrvatska pučka seljačka stranka; na čelu je Stjepan Radić (do smrti 1928), suosnivač je njegov brat Antun.
25. 12. - Nikolaj II izdao reformski dekret sa maglovitim obećanjima, parlament ne pominje.
25. 12. - Prvi broj časopisa "Stradija", urednik Radoje Domanović (izlazi samo do maja 1905.)
27. 12. - Premijera predstave o Petru Panu iz koje će 1911 biti izveden roman.

Kroz godinu

Kočićeva druga zbirka "S planine i ispod planine", uključujući "Jazavac pred sudom".
Francusko društvo započelo eksploataciju bakra u Boru.
Podignuta Palata Raichl u Subotici.
Trgovinski ugovor Srbije i Nemačke (proširen 1907. u vreme Carinskog rata sa AU).
U Bolnici milosrdnih sestara u Zagrebu osnovan Dječji odjel (danas Klinika za pedijatriju Kliničkog bolničkog centra Sestre Milosrdnice) na čelu sa dr Radovanom Markovićem.
JAZU počinje seriju listina hrvatske prošlosti Codex diplomaticus regni Croatiae, Dalmatiae et Slavoniae.
Marijan Matijević pobjedio na nezvaničnom svjetskom prvenstvu u hrvanju u Istambulu.
Crna Gora: broj kapetanija smanjen na 56.
Završena Országház, zgrada mađarskog parlamenta.
Prikazan Meliesov film Le Voyage à travers l'impossible.
Picassov Ružičasti period 1904-06.
1904-14 - Druga Alija, naseljavanje Jevreja u Palestinu - u ovo vreme se širi obnova hebrejskog jezika.
Nauka i tehnika
- Ludwig Prandtl opisao granični sloj u strujanju fluida.
- Hendrik Lorentz dovršio izlaganje transformacija koordinatnih referenci koje se međusobno kreću konstantnom brzinom.
- Hantaro Nagaoka predložio planetarni model atoma (prevaziđen Borovim modelom 1913).
- Poincaréova hipoteza o karakterizaciji 3-sfere (dokazana 2003).
- Christian Hülsmeyer patentirao telemobiloskop, vrstu radara.
- Ira Washington Rubel izumeo ofset štampu na papiru.
- 1904-05 - Boveri–Suttonova teorija hromozoma.

Rođenja

Glavni članak: :Kategorija:Rođeni 1904.

Januar/Siječanj – Mart/Ožujak

3. 1. - Oto Bihalji Merin, književnik i likovni kritičar, španski borac († 1993)
13. 1. - Sava Jeremić, frulaš († 1989)
18. 1. - Cary Grant, američki filmski glumac († 1986.)
22. 1. - George Balanchine, koreograf († 1983)

2. 2. - Valerij Čkalov, sovjetski pilot († 1938)
3. 2. - Pretty Boy Floyd, gangster († 1934)
16. 2. - George F. Kennan, američki diplomata († 2005)
19. 2. - Josip Čižinski - Milan Gorkić, lider KPJ († 1937?)
21. 2. - Aleksej Kosigin, sovjetski predsednik vlade († 1980)
21. 2. - Džafer Deva, albanski političar († 1978)
23. 2. - William L. Shirer, američki novinar i historičar
29. 2. - Jimmy Dorsey, muzičar († 1957)

1. 3. - Glenn Miller, muzičar († 1944)
4. 3. - Bahrija Nuri Hadžić, sopran († 1993)
4. 3. - George Gamow, fizičar († 1968)
5. 3. - Aleksej Kosigin, sovjetski političar († 1980)
7. 3. - Reinhard Heydrich, nacista, glavni arhitekt Holokausta († 1942)
17. 3. - Pavle Marganović, jedan od Sedam sekretara SKOJ-a († 1929)
31. 3. - Đorđe Andrejević Kun, slikar i grafičar († 1964)

April/Travanj – Jun/Lipanj

6. 4. - Kurt Georg Kiesinger, njemački političar i državnik († 1988)
14. 4. - John Gielgud, engleski pozorišni i filmski glumac († 2000)
15. 4. - Arshile Gorky, američki slikar († 1948)
18. 4. - Drago Gervais, hrvatski književnik († 1957.)
21. 4. - Odilo Globocnik, saučesnik u Holokaustu († 1945)
22. 4. - Robert Oppenheimer, američki fizičar († 1967.)
24. 4. - Willem de Kooning, umetnik († 1997)

11. 5. - Salvador Dali, španjolski slikar († 1989.)
17. 5. - Jean Gabin, glumac († 1976)

2. 6. - Johnny Weissmuller, plivač i glumac († 1984)
2. 6. - František Plánička, fudbaler († 1996)
7. 6. - Vladimir Gortan, hrvatski politički djelatnik († 1929.)
17. 6. - Ralph Bellamy, glumac († 1991)
26. 6. - Peter Lorre, glumac († 1964)

Jul/Srpanj – Septembar/Rujan

2. 7. - René Lacoste, francuski teniser i modni dizajner († 1996)
12. 7. - Pablo Neruda, čileanski pjesnik († 1973.)
24. 7. - Nikolaj Kuznjecov, admiral flote i heroj SSSR († 1974)
29. 7. - Chen Boda, kineski revolucionar i političar († 1989)

3. 8. - Dolores del Río, glumica († 1983)
4. 8. - Witold Gombrowicz, književnik († 1969)
12. 8. - Aleksej Nikolajevič, ruski cesarević († 1918)
19. 8. - Nikola Šop, bosanski i hrvatski pjesnik († 1982)
21. 8. - Count Basie, džez muzičar († 1984)
21. 8. - Sergej Birjuzov, sovjetski maršal († 1964)
22. 8. - Deng Xiaoping, lider NR Kine († 1997)
26. 8. - Christopher Isherwood, britanski pisac († 1986)
31. 8. - Zlatka Radica, operna pjevačica († 1990)

15. 9. - Umberto II, poslednji kralj Italije († 1983)
27. 9. - Edvard Kocbek, slovenski književnik († 1981.)
29. 9. - Greer Garson, glumica († 1996)
29. 9. - Nikolaj Ostrovski, sovjetski pisac († 1936)

Oktobar/Listopad – Decembar/Prosinac

2. 10. - Graham Greene, britanski pisac († 1991.)
2. 10. - Lal Bahadur Shastri, indijski borac za nezavisnost i premijer († 1966)

11. 11. - Alger Hiss, američki političar († 1996)
12. 11. - Edmund Veesenmayer, oficir SS, ratni zločinac († 1977)

10. 12. - Antonín Novotný, predsednik SR Čehoslovačke († 1975)
11. 12. - Božena Kraljeva, glumica († 1989)

Kroz godinu

Franjo Ogulinac - Seljo, španski borac, narodni heroj († 1942)
Spasoje Stejić - Baćo, član KPJ, učesnik NOB († 1943)

Smrti

Glavni članak: :Kategorija:Umrli 1904.

Januar/Siječanj – Jun/Lipanj

2. 1. - James Longstreet, konfederalni general (* 1821)
5. 1. - Feliks Kanic, mađarski putopisac, arheolog i etnolog. (* 1829)
20. 1. - Ferdinand Mannlicher, konstruktor oružja (* 1848)
11. 2. - Vladimir Markovnikov, ruski hemičar (* 1838)
9. 4. - Izabela II., bivša kraljica Španjolske (* 1830)
13. 4. - Stjepan Makarov, ruski admiral, okeanograf (* 1849)
24. 4. - Norodom I, kralj Kambodže (* 1834)
1. 5. - Antonín Dvořák, kompozitor (* 1841)
8. 5. - Eadweard Muybridge, pionir pokretnih slika (* 1830)
9. 5. - Dimitrije Nešić, matematičar, bivši predsednik Srpske kraljevske akademije (* 1836).
10. 5. - Henry Morton Stanley, istraživač Afrike (* 1841)
13. 5. - Eugen Kumičić, hrvatski književnik i političar (* 1850.)
19. 5. - Jamsetji Tata, industrijalac, osnivač Grupe Tata (* 1839)
27. 5. - Anđelko Aleksić, četnički vojvoda (* 1876)
4. 6. - Muhammad bin Yahya Hamid ad-Din, imam Jemena (* 1839)
14. 6. - Jovan Jovanović Zmaj, srpski pisac (* 1833)
17. 6. - Nikolaj Bobrikov, ruski guverner Finske (* 1839)
18. 6. - Sami Frašeri, pisac, filozof (* 1850)

Jul/Srpanj – Decembar/Prosinac

3. 7. - Theodor Herzl, osnivač i lider cionističkog pokreta (* 1860)
14. 7. - Anton Pavlovič Čehov, ruski književnik (* 1860.)
14. 7. - Paul Kruger, bivši predsednik Transvala (* 1825)
9. 8. - Friedrich Ratzel, njemački geograf i etnograf (* 1844.)
12. 8. - William Renshaw, teniser (* 1861)
29. 8. - Murat V, bivši osmanski sultan (* 1840)
18. 9. - Chief Joseph, poglavica Nez Perce (* 1840)
26. 9. - Lafcadio Hearn, književnik (* 1850)
4. 10. - Frédéric Auguste Bartholdi, skulptor Statue slobode (* 1834)
8. 10. - Clemens Winkler, hemičar (* 1838)
14. 10. - Antun Fabris, dubrovački novinar (* 1864)
15. 10. - Georg, kralj Saksonije (* 1832)
21. 10. - Isabelle Eberhardt, književnica (* 1877)
22. 10. - Carl Josef Bayer, hemičar (* 1847)
15. 11. - Marija od Pasije, misionarka, blaženica (* 1839)
25. 12. - Dinko Vitezić, hrvatski književnik (* 1822.)

Dani sećanja

Nobelova nagrada za 1904. godinu

Fizika: John William Strutt Rayleigh (ispitivanje gustina gasova i otkriće argona)
Kemija: Sir William Ramsay (otkriće inertnih gasovitih elemenata, → plemeniti gasovi)
Fiziologija i medicina: Ivan Pavlov (rad na fiziologiji varenja)
Književnost: Frédéric Mistral (poezija, provansalska filologija) i José Echegaray (španjolski dramski pisac)
Mir: Institut za međunarodno pravo (promocija međunarodne arbitraže)

Izvor/Reference

Istorija srpskoga naroda, Šesta knjiga, prvi tom, Od Berlinskog kongresa do ujedinjenja 1878-1918; Srpska književna zadruga, Beograd 1983.

↑ Istorija srpskog naroda, knj. 6, tom 1, str. 281
↑ Istorija s. n., str. 284
↑ ^3,0 ^3,1 Ćorović, Istorija srpskog naroda - Polet Srbije. rastko.rs
↑ Narodna zastava ujedinjenih Hrvata i Srba. rastko.rs
↑ "Politika", 28. okt. 1924
↑ Stojanović, Dubravka. Privatno jugoslovenstvo. pescanik.net

[1] Istorija srpskog naroda, knj. 6, tom 1, str. 281

[2] Istorija s. n., str. 284

[vcpsisnps-3] 3,0 ^3,1 Ćorović, Istorija srpskog naroda - Polet Srbije. rastko.rs

[4] Narodna zastava ujedinjenih Hrvata i Srba. rastko.rs

[5] "Politika", 28. okt. 1924

[6] Stojanović, Dubravka. Privatno jugoslovenstvo. pescanik.net

[1]