1858
Ten artykuł od 2021-05 wymaga zweryfikowania podanych informacji.
Rządzący państwami w 1858
Wydarzenia w Polsce
[edytuj | edytuj kod]- 1 stycznia – premiera Halki Stanisława Moniuszki.
- 19 stycznia – spłonął Zamek w Raciborzu.
- 24 kwietnia – wielki pożar zniszczył doszczętnie Ząbkowice Śląskie (wówczas Frankenstein).
- 20 września – Warszawa: odbyła się prapremiera opery Flis Stanisława Moniuszki.
Wydarzenia na świecie
[edytuj | edytuj kod]- 14 stycznia – w Paryżu miał miejsce nieudany zamach bombowy na jadącego do teatru cesarza Napoleona III. Zginęło 12 osób, a 156 zostało rannych.
- 25 stycznia – na ślubie córki królowej Wiktorii po raz pierwszy zabrzmiał Marsz Weselny Feliksa Mendelssohna-Bartholdy'ego.
- 11 lutego – we francuskim Lourdes miało miejsce pierwsze objawienie Matki Bożej Bernadecie Soubirous.
- 13 lutego – Richard Francis Burton i John Hanning Speke jako pierwsi Europejczycy dotarli do jeziora Tanganika.
- 21 lutego – trzęsienie ziemi zniszczyło miasto Korynt na Peloponezie.
- 15 marca – w Monako ustanowiono Order Świętego Karola.
- 18 marca – Jan Jacob Rochussen został premierem Holandii.
- 28 marca – oddano do użytku Chelsea Bridge w Londynie.
- 30 marca – Amerykanin Hymen Lipman z Filadelfii opatentował ołówek.
- 4 kwietnia – niemiecki astronom Robert Luther odkrył planetoidę (53) Kalypso.
- 11 kwietnia – na terenach dzisiejszych Kolumbii i Panamy została utworzona Konfederacja Granady.
- 1 maja – wojna czarnogórsko-turecka: zwycięstwo wojsk czarnogórskich w bitwie pod Grahovacem.
- 5 maja – otwarto połączenie kolejowe (dziś zw. Abbey Line) pomiędzy St Albans Abbey a Watford Junction w Anglii.
- 11 maja – USA: Minnesota jako 32. stan dołączyła do Unii.
- 14 maja – John McDouall Stuart rozpoczął pierwszą podróż przez Australię, od południowego wybrzeża do brzegów Pacyfiku na północy.
- 20 maja – II wojna opiumowa: Brytyjczycy zdobyli forty Dagu u ujścia rzeki Hai He w Tiencinie.
- Czerwiec – po przegranej Chin w pierwszej wojnie opiumowej w Tiencinie podpisano traktat (otwarcie tutejszego portu na zagraniczny handel).
- 2 czerwca – została odkryta Kometa Donatiego.
- 3 czerwca – Francis Thomas Gregory jako pierwszy Europejczyk wszedł na szczyt największego skalnego monolitu świata w Australii Zachodniej, któremu na cześć swego starszego brata, podróżnika i odkrywcy Augustusa Charlesa nadał nazwę Mount Augustus.
- 13 czerwca – na rzece Missisipi pod Memphis zatonął w wyniku wybuchu kotła parowiec Pennsylvania z około 250 osobami na pokładzie.
- 28 lipca – Pedro Santana został po raz czwarty prezydentem Dominikany.
- 29 lipca – Japonia i Stany Zjednoczone podpisały pierwszy traktat handlowy.
- 3 sierpnia – John Hanning Speke odkrył Jezioro Wiktorii.
- 5 sierpnia – pomiędzy Europą a Ameryką został wysłany pierwszy telegram.
- 16 sierpnia – królowa Wiktoria i prezydent James Buchanan zainaugurowali oficjalnie działalność transatlantyckiego kabla telegraficznego, wymieniając telegramy z pozdrowieniami. Miesiąc później kabel, wskutek zastosowania zbyt wysokiego napięcia, uległ zniszczeniu.
- 10 września – George Mary Searle odkrył asteroidę (55) Pandora.
- 21 października – w Paryżu w teatrze „Bouffes Parisiens” odbyła się premiera operetki Orfeusz w piekle Jacquesa Offenbacha.
- 12 listopada – Jan II Dobry został księciem Liechtensteinu.
- 22 listopada – założono Denver w Kolorado.
- Karol Darwin i Wallace zaprezentowali dwie niezależnie powstałe, ale podobne teorie ewolucji.
- Sojusz Francji i Włoch w Plombieres (Francja otrzymała Niceę i Sabaudię).
- Wielki Smród – katastrofa ekologiczna na Tamizie (czerwiec-sierpień).
- Z powodu choroby psychicznej króla Fryderyka Wilhelma IV jego brat Wilhelm został regentem Królestwa Pruskiego.
Urodzili się
[edytuj | edytuj kod]- 1 stycznia – Hermann Oppenheim, niemiecki neurolog (zm. 1919)
- 4 stycznia - Carter Glass, amerykański polityk, senator ze stanu Wirginia (zm. 1946)
- 23 stycznia – Oswald Balzer, historyk prawa i ustroju Polski, autor Genealogii Piastów (zm. 1933)
- 28 stycznia – Eugène Dubois, holenderski lekarz, antropolog, anatom i geolog (zm. 1940)
- 5 lutego – Ekaterine Geladze, Gruzinka, matka Józefa Stalina (zm. 1937)
- 10 lutego - Alicja Grimaldi, księżna Monako (zm. 1925)
- 11 lutego – Antoni Julian Nowowiejski, biskup płocki, męczennik, błogosławiony katolicki (zm. 1941)
- 15 lutego – William Henry Pickering, amerykański astronom (zm. 1938)
- 24 lutego - Maria Larisch, austriacka arystokratka (zm. 1940)
- 5 marca – Isydora Nawrocka, ukraińska pisarka (zm. 1952)
- 18 marca – Rudolf Diesel, niemiecki konstruktor, twórca silnika wysokoprężnego, nazywanego od jego nazwiska silnikiem Diesla. (zm. 1913)
- 28 marca - Józef Siemiradzki, polski geolog, paleontolog (zm. 1933)
- 1 kwietnia – Kolumba Marmion, irlandzki benedyktyn, błogosławiony katolicki (zm. 1923)
- 2 kwietnia – Alfons Szczerbiński, polski kompozytor muzyki klasycznej (zm. 1895)
- 5 kwietnia - Wincenty Głębocki, polski duchowny katolicki, pedagog (zm. 1903)
- 8 kwietnia – Jan Styka, polski malarz, ilustrator książkowy (zm. 1925)
- 16 kwietnia - Stanisław Barcewicz, polski skrzypek, dyrygent (zm. 1929)
- 23 kwietnia – Max Planck, niemiecki fizyk (zm. 1947)
- 3 maja – Kolumba Gabriel, polska zakonnica, założycielka Benedyktynek od Miłości, błogosławiona katolicka (zm. 1926)
- 14 maja – Anthon van Rappard, holenderski malarz, rysownik (zm. 1892)
- 23 maja - Anna Wahlenberg, szwedzka pisarka (zm. 1933)
- 27 maja – Klara Bosatta, włoska zakonnica, założycielka Córek Matki Bożej Opatrzności, błogosławiona katolicka (zm. 1887)
- 27 czerwca – Hamilton Goold-Adams, brytyjski wojskowy, administrator kolonialny pochodzenia irlandzkiego (zm. 1920)
- 28 czerwca – Jean-Charles Arnal du Curel, francuski duchowny katolicki, biskup Monako (zm. 1915)
- 21 lipca – Maria Krystyna, królowa i regentka Hiszpanii (zm. 1929)
- 26 lipca – Ferdinand Albin Pax, niemiecki botanik związany z Uniwersytetem Wrocławskim (zm. 1942)
- 1 sierpnia:
- Zygmunt Zieliński, polski generał, pułkownik w wojsku austriackim (zm. 1925)
- Paul Barth, niemiecki filozof i pedagog (zm. 1922)
- 2 sierpnia – August Franciszek Czartoryski, polski salezjanin, błogosławiony katolicki (zm. 1893)
- 6 sierpnia – Jan Kanty Federowicz, polski działacz samorządowy, prezydent Krakowa (zm. 1924)
- 15 sierpnia:
- Michael Hainisch, austriacki prawnik, polityk, prezydent Austrii (zm. 1940)
- Edith Nesbit, brytyjska pisarka (zm. 1924)
- 21 sierpnia – austriacki arcyksiążę Rudolf (zm. 1889)
- 24 sierpnia – Wacław Sieroszewski (pseudonim: „Wacław Sirko”), polski pisarz (zm. 1945)
- 6 września – Tomasz Drobnik, polski chirurg, działacz społeczny (zm. 1901)
- 8 września – Edward Windakiewicz, polski inżynier technolog górnictwa (zm. 1942)
- 9 września – Stanisław Grochowicz, polski architekt, inżynier budownictwa (zm. 1938)
- 13 września – Rudolf Zuber, polski geolog i podróżnik, specjalista ds. poszukiwań złóż ropy naftowej (zm. 1920)
- 15 września – Karol de Foucauld, francuski trapista, misjonarz, błogosławiony katolicki (zm. 1916)
- 16 września – Andrew Bonar Law, brytyjski polityk, premier Wielkiej Brytanii (zm. 1923)
- 12 października:
- Jan Biziel, polski lekarz, działacz społeczny, Honorowy Obywatel Bydgoszczy (zm. 1934)
- Cipriano Castro, wenezuelski generał, polityk, prezydent Wenezueli (zm. 1924)
- Pietro Maffi, włoski duchowny katolicki, arcybiskup Pizy, kardynał (zm. 1931)
- Władysław Szcześniak, polski duchowny katolicki, biskup pomocniczy warszawski (zm. 1926)
- 13 października – Cleto González Viquez, kostarykański adwokat, polityk, prezydent Kostaryki (zm. 1937)
- 15 października:
- George Gordon Coulton, angielski historyk (zm. 1947)
- William Sims, amerykański admirał (zm. 1936)
- John L. Sullivan, amerykański bokser pochodzenia irlandzkiego (zm. 1918)
- 18 października – Nándor Filarszky, węgierski botanik, wykładowca akademicki (zm. 1941)
- 19 października:
- George Albert Boulenger, brytyjski zoolog pochodzenia belgijskiego (zm. 1937)
- Piotr Brukalski, polski architekt (zm. 1934)
- 22 października:
- Tibor Hajdú, węgierski duchowny katolicki, benedyktyn, opat terytorialny Pannonhalma (zm. 1918)
- Augusta Wiktoria von Schleswig-Holstein-Sonderburg-Augustenburg, królowa Prus, cesarzowa niemiecka (zm. 1921)
- 27 października:
- Theodore Roosevelt, amerykański polityk, wiceprezydent i prezydent USA, laureat Pokojowej Nagrody Nobla (zm. 1919)
- Waldemar, książę Danii (zm. 1939)
- 28 października – Teodoryk Balat, francuski franciszkanin, misjonarz, męczennik, święty katolicki (zm. 1900)
- 4 listopada - Aleksandra Słomińska, polska nauczycielka, działaczka społeczna (zm. 1954)
- 11 listopada – Alessandro Moreschi, włoski śpiewak (zm. 1922)
- 20 listopada – Selma Lagerlöf, szwedzka pisarka, noblistka (zm. 1940)
- 26 listopada – Katarzyna Maria Drexel, amerykańska zakonnica, założycielka Sióstr Najświętszego Sakramentu, święta katolicka (zm. 1955)
- 28 listopada - Gejza Bukowski von Stolzenburg, polski geolog, kartograf, paleontolog (zm. 1937)
- 7 grudnia:
- George Neilson, szkocki historyk (zm. 1923)
- Teofil Okunewski, ukraiński prawnik, polityk (zm. 1937)
- Wiktor Past, polski generał dywizji (zm. 1924)
- 16 grudnia - Agnes Baden-Powell, brytyjska prekursorka skautingu wśród dziewcząt (zm. 1945)
- 31 grudnia – Vincas Kudirka, litewski poeta, kompozytor i działacz narodowy (zm. 1899)
- data dzienna nieznana:
- Maria Du Tian, chińska męczennica, święta katolicka (zm. 1900)
- Theodor Wundt, zawodowy żołnierz, oficer armii pruskiej i niemieckiej, alpinista, taternik (zm. 1929)
Zmarli
[edytuj | edytuj kod]
Święta ruchome
[edytuj | edytuj kod]- Tłusty czwartek: 11 lutego
- Ostatki: 16 lutego
- Popielec: 17 lutego
- Niedziela Palmowa: 28 marca
- Wielki Czwartek: 1 kwietnia
- Wielki Piątek: 2 kwietnia
- Wielka Sobota: 3 kwietnia
- Wielkanoc: 4 kwietnia
- Poniedziałek Wielkanocny: 5 kwietnia
- Wniebowstąpienie Pańskie: 13 maja
- Zesłanie Ducha Świętego: 23 maja
- Boże Ciało: 3 czerwca
