1826
Ten artykuł od 2021-05 wymaga zweryfikowania podanych informacji.
Rządzący państwami w 1826
Wydarzenia w Polsce
[edytuj | edytuj kod]- 1 stycznia – wszedł w życie Kodeks cywilny Królestwa Polskiego z 1 (13) czerwca 1825 roku.
- 19 sierpnia – z połączenia Starej Częstochowy i Częstochówki powstało miasto Częstochowa; po zjednoczeniu Częstochowa pod względem liczby ludności wysunęła się na czwarte miejsce w Królestwie, po Warszawie, Lublinie i Kaliszu; ten dzień to także symboliczna data otwarcia głównej, reprezentacyjnej arterii miasta – Alei Najświętszej Marii Panny.
- 26 sierpnia – odsłonięto Pomnik Unii Lubelskiej w Lublinie.
- Początek polskiego cukrownictwa.
- Wybudowano kościół ewangelicki w Strzelnie.
Wydarzenia na świecie
[edytuj | edytuj kod]- 15 stycznia – ukazało się pierwsze wydanie francuskiego dziennika Le Figaro.
- 17 lutego – papież Leon XII zatwierdził Zgromadzenie Misjonarzy Oblatów Maryi Niepokalanej.
- 10 kwietnia – wojna o niepodległość Grecji: wojska turecko-egipskie po rocznym oblężeniu zdobyły miasto Missolungi.
- 18 kwietnia – została ponownie odkryta znana w czasach Cesarstwa rzymskiego Lazurowa Grota na włoskiej wyspie Capri.
- 30 maja – w Neapolu odbyła się premiera opery Bianka i Gernando Vincenza Brlliniego.
- 16 czerwca – sułtan Mahmud II rozwiązał formację janczarów.
- 22 czerwca – w Lizbonie odbyła się premiera opery Adina Gioacchino Rossiniego.
- 26 czerwca – została zlikwidowana istniejąca od 1440 roku mikroskopijna republika Cospaia o powierzchni ok. 500 m², obecnie część miasta San Giustino w środkowych Włoszech.
- 4 lipca – w pięćdziesiątą rocznicę podpisania Deklaracji Niepodległości zmarło dwóch jej sygnatariuszy: John Adams, drugi prezydent Stanów Zjednoczonych oraz Thomas Jefferson, trzeci prezydent Stanów Zjednoczonych.
- 19 lipca – początek wojny rosyjsko-perskiej
- 11 września – Antymason William Morgan został aresztowany pod fałszywymi zarzutami i uprowadzony.
- 27 listopada – angielski aptekarz John Walker wynalazł zapałki zapalane poprzez potarcie o draskę.
- William Moorcroft dotarł do Lhasy.
- Nicéphore Niépce wykonał pierwszą fotografię.
Urodzili się
[edytuj | edytuj kod]- 12 stycznia – Antoni Franciszek Sotkiewicz, polski duchowny katolicki, administrator archidiecezji warszawskiej, biskup sandomierski (zm. 1901)
- 16 stycznia – Romuald Traugutt dyktator powstania styczniowego (zm. 1864)
- 24 lutego – Małgorzata Flesch, niemiecka zakonnica, błogosławiona katolicka (zm. 1908)
- 1 marca
- Jan Chrzciciel Mazzucconi, włoski misjonarz, męczennik, błogosławiony katolicki (zm. 1855)
- Francesco Nullo, pułkownik włoski, przyjaciel i powiernik Giuseppe Garibaldiego, dowódca ochotników włoskich, tzw. garibaldczyków, którzy wzięli udział w powstaniu styczniowym (zm. 1863)
- 23 marca – Ludwig Minkus, austriacki kompozytor (zm. 1917)
- 29 marca – Wilhelm Liebknecht, niemiecki socjaldemokrata (zm. 1900)
- 4 kwietnia – Wincenty Niewiadomski, polski literat, popularyzator nauk przyrodniczych, urzędnik (zm. 1892)
- 16 kwietnia – Antoni Chevrier, francuski duchowny katolicki, błogosławiony (zm. 1879)
- 28 maja – Benjamin Gratz Brown, amerykański polityk, senator ze stanu Missouri (zm. 1885)
- 24 czerwca – Theodore Fitz Randolph, amerykański przedsiębiorca, polityk, senator ze stanu New Jersey (zm. 1883)
- 2 sierpnia – John Potter Stockton, amerykański prawnik, dyplomata, polityk, senator ze stanu New Jersey (zm. 1900)
- 4 września – Willard Warner, amerykański polityk, senator ze stanu Alabama (zm. 1906)
- 9 września – Fryderyk I, wielki książę Badenii (zm. 1907)
- 17 września – Bernhard Riemann, niemiecki matematyk (zm. 1866)
- 28 września – Andreas Thiel, niemiecki duchowny katolicki, biskup warmiński (zm. 1908)
- 9 października – Maksymilian Nowicki, zoolog, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, badacz fauny i flory tatrzańskiej, pionier ochrony przyrody w Polsce, współtwórca Towarzystwa Tatrzańskiego (zm. 1890)
- 18 października – Stanisław Motty, polski prawnik, polityk (zm. 1900)
- 24 listopada – Carlo Collodi, włoski pisarz (zm. 1890)
- 2 grudnia – Maria Soledad Torres Acosta, hiszpańska zakonnica, założycielka Zgromadzenia Służebnic Maryi, święta katolicka (zm. 1887)
- 7 grudnia – Edmund G. Ross, amerykański polityk, senator ze stanu Kansas (zm. 1907)
- 16 grudnia – Giovanni Battista Donati, włoski astronom (zm. 1873)
- 21 grudnia – Ernst Pauer, austriacki pianista, kompozytor i pedagog (zm. 1905)
- 31 grudnia – Ferdynand Weigel, polski adwokat, polityk, prezydent Krakowa (zm. 1901)
- data dzienna nieznana:
- Feliks Berdau, polski botanik, pionier badań flory Tatr (zm. 1895)
- Piotr Yu Tae-ch’ŏl, koreański męczennik, święty katolicki (zm. 1839)
Zmarli
[edytuj | edytuj kod]- 20 stycznia – Stanisław Staszic, polski działacz oświeceniowy (ur. 1755)
- 10 marca – Jan VI, król Portugalii (ur. 1767)
- 17 marca – Józef Maksymilian Ossoliński, polski powieściopisarz i poeta, założyciel Zakładu Narodowego im. Ossolińskich (ur. 1748)
- 23 marca – Feliks Radwański, architekt, konserwator zabytków, profesor, senator Rzeczypospolitej Krakowskiej (ur. 1756)
- 20 kwietnia – Zygmunt Vogel, polski malarz i rysownik (ur. 1764)
- 24 kwietnia – Joanna Antyda Thouret, francuska zakonnica, święta katolicka (ur. 1765)
- 2 maja – Antoni Malczewski, polski poeta, prekursor romantyzmu, alpinista (ur. 1793)
- 13 maja – Christian Kramp, francuski matematyk zajmujący się teorią silni (ur. 1760)
- 3 czerwca – Nikołaj Karamzin (ros. Николай Михайлович Карамзин), rosyjski pisarz, publicysta i historyk (ur. 1766)
- 5 czerwca – Carl Maria von Weber, niemiecki kompozytor (ur. 1786)
- 7 czerwca – Joseph von Fraunhofer, niemiecki astronom i fizyk (ur. 1787)
- 4 lipca
- John Adams, amerykański polityk, prezydent USA (ur. 1735)
- Thomas Jefferson, amerykański polityk, prezydent USA (ur. 1743)
- 22 lipca – Giuseppe Piazzi, włoski astronom (ur. 1746)
- 28 lipca – Józef Zajączek, polski i francuski generał, polityk (ur. 1752)
- 13 sierpnia – René Théophile Hyacinthe Laennec, francuski lekarz, wynalazca stetoskopu (ur. 1781)
- 25 października – Philippe Pinel, francuski lekarz, przedstawiciel idei oświecenia, uważany za twórcę nowoczesnej psychiatrii (ur. 1745)
Święta ruchome
[edytuj | edytuj kod]- Tłusty czwartek: 2 lutego
- Ostatki: 7 lutego
- Popielec: 8 lutego
- Niedziela Palmowa: 19 marca
- Wielki Czwartek: 23 marca
- Wielki Piątek: 24 marca
- Wielka Sobota: 25 marca
- Wielkanoc: 26 marca
- Poniedziałek Wielkanocny: 27 marca
- Wniebowstąpienie Pańskie: 4 maja
- Zesłanie Ducha Świętego: 14 maja
- Boże Ciało: 25 maja
