Naar inhoud springen

één

Uit WikiWoordenboek

Nederlands

Niet te verwarren met: een

Telwoord (nl)
0	1	2	3	4	5	6	7	8	9
10	11	12	13	14	15	16	17	18	19
20	21	22	23	24	25	26	27	28	29
30	31	32	33	34	35	36	37	38	39
40	41	42	43	44	45	46	47	48	49
50	51	52	53	54	55	56	57	58	59
60	61	62	63	64	65	66	67	68	69
70	71	72	73	74	75	76	77	78	79
80	81	82	83	84	85	86	87	88	89
90	91	92	93	94	95	96	97	98	99
100	200	300	400	500	600	700	800	900	1000
10⁶	10⁹	10¹²	10¹⁵	10¹⁸	10²¹	10²⁴	10²⁷	10³⁰	10³³
10³⁶	10³⁹	10⁴²	10⁴⁵	10⁴⁸	10⁵¹	10⁵⁴	10⁵⁷	10⁶⁰	10⁶³
10⁶⁶	10⁶⁹	10⁷²	10⁷⁵	10⁹⁹	10¹⁰⁰	10¹²⁰	10³⁰³	10³⁰⁰³	∞

Uitspraak

Geluid: één (hulp, bestand)
IPA: / en / (1 lettergreep); /eːn/

Woordafbreking

één

Hoofdtelwoord

één

de inhoud van de kleinste niet-lege verzameling, het kleinste getal van de verzameling $\mathbb {N} _{0}$ ; komt na nul en vóór twee, in Arabische cijfers 1, in Romeinse cijfers I
▸ Omdat het toen nog steeds te krap was, moest één jongen zittend in de hoek gaan slapen.^[1]

Verbuiging

Verbogen vorm: ene.

Schrijfwijzen

Wordt als Eén geschreven aan het begin van een zin.
Volgens de spellingsregels betreffende het gebruik van klemtoontekens^[2] wordt het telwoord als een geschreven, en niet als één, als het uit de rest van de zin duidelijk is dat het niet om het onbepaald lidwoord kan gaan.
Arabisch cijfer: 1
Chinees cijferteken: 壹, 一
Grieks cijferteken: A'
Romeins cijfer: I.

Synoniemen

een

Verwante begrippen

aaneen, achtereen, bijeen, elkeen, iedereen, ineen, meteen, opeen, vaneen
eerste

Uitdrukkingen en gezegden

[1] alles op één kaart zetten

Vertalingen

1. de inhoud van de kleinste niet-lege verzameling

Albanees: një ^(sq)
Angelsaksisch: an ^(ang)
Arabisch: وَاحِد ^(ar)
Atayal: qutux, utux, koto
Baskisch: bat ^(eu)
Bretons: unan ^(br)
Catalaans: u ^(ca) m, un ^(ca) m, una ^(ca) v
Chinees: 一 ^(zh)
Cornisch: onan ^(kw)
Corsicaans: unu ^(co)
Deens: en ^(da), een ^(da)
Duits: ein ^(de), eins ^(de)
Engels: one ^(en)
Esperanto: unu ^(eo)
Estisch: üks ^(et)
Fins: yksi ^(fi)
Frans: un ^(fr) m, une ^(fr) v
Fries: ien ^(fy)
Ge'ez: አሀዱ
Grieks: ένα ^(el)
Gujarati: peteĩ ^(gu)
Hebreeuws: אחת ^(he) v (gebruitk bij het tellen), אחד ^(he) m
Hongaars: egy ^(hu)
Ido: un ^(io)
IJslands: einn ^(is) m, ein ^(is) v, eitt ^(is) o
Indonesisch: satu ^(id)
Interlingua: un ^(ia), uno ^(ia)
Italiaans: un ^(it) m, uno ^(it) m (voor een mannelijk zelfstandig naamwoord dat begint met: ps, gn, x, z of s + medeklinker), una ^(it) v
Japans: 一 ^(ja) (いち), 一つ ^(ja) (ひとつ), ワン ^(ja)
Groenlands: ataasiq ^(kl)
Kiribatisch: teuana
Koerdisch: yek ^(ku)
Koreaans: 하나 ^(ko) /한; 일 (一)

Latijn: unus ^(la) m, una ^(la) v, unum ^(la) o
Limburgs: ein ^(li)
Lojban: pa ^(jbo)
Marshallees: juon
Mantsjoerijns: emu
Minangkabaus: ciek
Nahuatl: ce ^(nah)
Nauruaans: aiquen ^(na), ion ^(na)
Oekraïens: один ^(uk) m, одна ^(uk) v, одне ^(uk) o
Palauaans: tang
Perzisch: يِک ^(fa) (yek)
Pools: jeden ^(pl)
Portugees: um ^(pt) m, uma ^(pt) v
Roemeens: unu ^(ro) m, una ^(ro) m v; +subst. -> un , o ^(ro) v
Rohingya: ek ^(rhg)
Russisch: один ^(ru) m, одна ^(ru) v, одно ^(ru) o
Spaans: un ^(es), uno ^(es) m, una ^(es) v
Servisch: jедан ^(sr)
Takuu: tahi
klassiek Syrisch: ܚܕ
Tagalog: isa ^(tl)
Tamil: ஒன்று ^(ta)
Taroko: kial
Thai: หนึ่ง ^(th)
Tobiaans: yat (algemeen), su (bij een kokosnoot), simul (bij een vis)
Tok Pisin: wan ^(tpi), wanpela ^(tpi)
Tsjechisch: jedna ^(cs) v, jeden ^(cs) m, jedno ^(cs) o
Tupinambá: îepé, oîepé
Turks: bir ^(tr)
Tuvaluaans: tasi
Vietnamees: một ^(vi)
Waals: onk ^(wa)
Welsh: un ^(cy)
Yoruba: oókan ^(yo)
Zweeds: ett ^(sv), en ^(sv)

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	één	enen
verkleinwoord	eentje	eentjes

Zelfstandig naamwoord

de één v

het getal 1

Vertalingen

1. het getal 1

	stellend
onverbogen	één
verbogen	ene

Bijvoeglijk naamwoord

één

in vergelijking tussen twee zaken
- Het één is goed, het ander ook niet slecht.
- De ene beschrijving is beter dan de andere.

Antoniemen

ander

Gangbaarheid

Het woord één staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie. De vaste verbinding "over één kam scheren" staat daar wel in.

In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "één" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
98 %	van de Vlamingen.^[3]

Meer informatie

Zie Wikipedia voor meer informatie.

Verwijzingen

↑
Tim Voors
“Alleen, De Pacific Crest Trail te voet van Mexico naar Canada”, eBook: Mat-Zet bv, Soest (2018), Fontaine Uitgevers
↑ Taalunie
↑ Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be

Overgenomen van "https://nl.wiktionary.org/w/index.php?title=één&oldid=4963539"

Verborgen categorieën: