1810
Uiterlijk
1810 (MDCCCX) waor e gewoen jaor wat begós op 'ne maondag op de Gregoriaanse kalender.
Gebäörtenisse
[bewirk | brón bewèrke]- 20 fibberwarie - De Tiroolse opsjtandelingeleijer Andreas Hofer wirt door eine Franse kriegsraod ter doad veraordeild en terechgesjtèld.
- 25 mei - De Argentijne kómme in opsjtand taenge de Sjpanjaarde.
- 3 juli - Vergezèld door generaal Travers en admiraal Treslong verleët Louis Bonaparte gedesillusioneerd zien Hollandjs keuninkriek.
- 9 juli - 't Keuninkriek Hollandj wirt door Napoleon geannexeerd. Dit beteikent dat ouch de Nederlandse jónges noe ónger de Franse deensplich valle.
- 20 juli - Colombia wirt ónaafhankelik.
- 16 september - Grito de Dolores: Miguel Hidalgo reup op tot ónaafhankelikheid veur Mexico.
- 18 september - Chili wirt ónaafhankelik.
- 17 oktober - Mèt 't huwelik van de kroanprins Lodewijk I van Beiere óntsjteit de traditie van de Oktoberfeëste in München.
- zónger datum
- Yusuf Qaramanli van Tripolitanië hilt ein veldjtoch nao Ghadames óm grip te kriege op de sjlavehanjel van de Toeareg.
- Hendrik Doeff, de Nederlandse directeur van Dejima weigert óm de kolonie aan de Èngelsje euver te gaeve.
- De Pruusje generaal Ernst von Pfuel sjtich in Praag de eësjte militaire zjwömsjoal ter waereld.
- Es ènnig gewes keërt Frieslandj truk op de kaart en herkriet de eige naam, mèr dan waal in 't Frans: "Departement de Frise".
Gebore
[bewirk | brón bewèrke]- 8 jannewarie - Jacob Hobein, Nederlandse matroas en óntvanger van de Militaire Willems-Orde (gesjtorve 1888)
- 8 fibberwarie - Norbert Burgmüller, Duutsje componist (gesjtorve 1836)
- 8 fibberwarie - Eliphas Levi, Franse filosoof, occultist en vriejmetselaer (gesjtorve 1875)
- 1 miert - Frédéric Chopin, Poolse componist en pianist (gesjtorve 1849)
- 11 april - Henry Rawlinson, Britse archeoloog, óntcieferde 't sjpiekersjrif (gesjtorve 1895)
- 14 april - Joannes Baptista Swinkels, apostolisch vicaris van Suriname (gesjtorve 1875)
- 21 april - Thomas Wright, Èngelsje sjriever (gesjtorve 1877)
- 2 mei - Hans Christian Lumbye, Deense componist (gesjtorve 1874)
- 9 mei - Marianne der Nederlande, dochter van keuning Willem I (gesjtorve 1883)
- 8 juni - Robert Schumann, Duutsje componist (gesjtorve 1856)
- 9 juni - Otto Nicolai, Duutsje componist (gesjtorve 1849)
- 21 juni - Gijsbertus Schot, Nederlandse politicus (gesjtorve 1889)
- 21 juli - Henri Victor Regnault, Franse natuurkundige (gesjtorve 1878)
- 4 augustus - Maurice de Guérin, Franse dichter (gesjtorve 1839)
- 7 september - Hermann Heinrich Gossen, Duutsje econoom (gesjtorve 1858)
- 16 oktober - Edouard Broers, Belzje politicus (gesjtorve 1892)
- 10 november - Eduard von Simson, Joods-Duutsje jurist en politicus (gesjtorve 1899)
- 11 december - Alfred de Musset, Franse dichter en sjriever (gesjtorve 1857)
- 23 december - Karl Richard Lepsius, Duutsje egyptoloog en filoloog (gesjtorve 1884)
Gesjtorve
[bewirk | brón bewèrke]- 23 jannewarie - Johann Wilhelm Ritter (33), Duutsje chemicus en natuurkundige
- 20 fibberwarie – Andreas Hofer (32), Tiroler nationale held (geexecuteerd)
- 24 fibberwarie - Henry Cavendish (78), Èngelsje natuurkundige en sjeikundige
- 26 juni – Joseph Michel Montgolfier (69), lóchvaartpionier, broor van Jacques Étienne Montgolfier
- 19 juli – Louise van Mecklenburg-Strelitz (34), keuningin van Pruusje
- 10 december - Johann Christian von Schreber (71), Duutsje medicus en natuurvorsjer