მელქისედეკ III (კათოლიკოს-პატრიარქი)

ტერმინს „მელქისედეკ“ აქვს სხვა მნიშვნელობებიც, იხილეთ მელქისედეკ.

მელქისედეკ III
მისი უწმიდესობა და უნეტარესობა სრულიად საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქი და მცხეთა-თბილისის მთავარეპისკოპოსი
პროვინცია	საქართველოს სსრ
ეპარქია	მცხეთა-თბილისის ეპარქია
ეკლესია	საქართველოს მართლმადიდებელი ეკლესია
ინთრონიზაცია	1952
თანამდებობიდან წასვლა	10 იანვარი, 1960
წინამორბედი	კალისტრატე
მემკვიდრე	ეფრემ II
პირადი მონაცემები
საერო სახელი	მიხეილ გიორგის ძე ფხალაძე
დაბადების თარიღი	2 ნოემბერი, 1872
დაბადების ადგილი	ზემო ყანდაურა, სიღნაღის მაზრა
გარდაცვალების თარიღი	10 იანვარი, 1960
გარდაცვალების ადგილი	თბილისი
დასაფლავების ადგილი	სიონის ტაძარი
ეროვნება	ქართველი
რელიგია	მართლმადიდებელი
საცხოვრებელი ადგილი	თბილისი
ხელმოწერა

მისი უწმიდესობა და უნეტარესობა მელქისედეკ III (ერისკაცობაში — მიხეილ გიორგის ძე ფხალაძე; დ. 2 ნოემბერი, 1872, ყანდაურა, სიღნაღის მაზრა — გ. 10 იანვარი, 1960, თბილისი) — ქართველი სასულიერო და საზოგადო მოღვაწე, სრულიად საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქი და მცხეთა-თბილისის მთავარეპისკოპოსი 1952-1960 წლებში.

დაიბადა მედავითნის ოჯახში. სწავლობდა თელავის სასულიერო სასწავლებელში. ამ დროს მას დაეღუპა მშობლები. 1890 წელს ჩაირიცხა თბილისის სასულიერო სემინარიაში. სემინარიის დამთავრების შემდეგ სწავლას აგრძელებს ყაზანის სასულიერო აკადემიაში. 1900 წელს დაამთავრა ყაზანის სასულიერო აკადემია ღვთისმეტყველების კანდიდატის ხარისხით და დაინიშნა ქუთაისის სასულიერო სასწავლებელში რუსული ენის მასწავლებლად. 1902 წლის 26 იანვარს იგი გადაყვანილ იქნა ქუთაისის სასულიერო სემინარიაში ფიზიკა-მათემატიკის მასწავლებლად. 1904 წლის 8 აპრილიდან სმოლენსკის გუბერნიის ქალაქ ბელის სასულიერო სასწავლებელში გეოგრაფიის მასწავლებელია. 1915 წლის 15 მაისს ქალაქ ტივროვოს სასულიერო სასწავლებლის ზედამხედველია. 1915 წლია 31 მაისს აკურთხეს მღვდლად. 1917 წლის ივლისში იგი ბრუნდება საქართველოში და ინიშნება გორის სასულიერო სასწავლებლის ზედამხედველად. 1918 წლის 21 ნოემბერს აყვანილ იქნა დეკანოზის ხარისხში. 1921-1922 წლებში იყო უმუშევარი და განმოსილი. 1922 წლის 5 აპრილს დაბრუნდა ეკლესიაში და დაინიშნა სიონის საპატრიარქო ტაძრის კანდელაკად. 1925 წლის თებერვალში ს��ქართველოს მართლმადიდებელი ეკლესიის დროებითი მმართველის მიტროპოლიტ ქრისტეფორეს ლოცვა-კურთხევით დაინიშნა ანჩისხატის ეკლესიის წინამძღვრად. 1925 წლის ოქტომბერში უწმიდესისა და უნეტარესის, სრულიად საქართველოს კათოლიკოს პატრიარქის ამბროსის ლოცვაკურთხევით აღიკვეცა ბერად და ეწოდა სახელად მელქისედეკი. 14 ოქტომბერს, სვეტიცხოვლობას, იგი აკურთხეს ეპისკოპოსად და ჩააბარეს ალავერდის ეპარქია. 1927 წლის 17 ოქტომბრიდან იგი ცხუმ-აფხაზეთის ეპარქიის მმართველია. შემდგომ გადაყვანილ იქნა თბილისის ფერისცვალების მამათა მონასტრის წინამძღვრად. 1935 წლის 2 იანვარს უწმიდესისა და უნეტარესი კალისტრატეს ლოცვა-კურთხევით მიენიჭა მიტროპოლიტობა და კვლავ გაიგზავნა ცხუმ-აფხაზეთის ეპარქიაში. 1938 წელს იძულებული გახდა სოხუმიდან დაბრუნებულიყო თბილისში. 1943 წლის 1 აპრილს დაინიშნა კუკიის ეკლესიაში რიგით სასულიერო პირად. 1944 წლის 30 აპრილიდან იგი ითვლებოდა ურბნელად და იყო წინამძღვარი თბილისის დიდუბის ღვთისმშობლის ეკლესიისა.

1952 წლის 5 აპრილს საქართველოს მართლმადიდებელი სამოციქულო ეკლესიის მეცხრე საეკლესიო კრებამ სრულიად საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქად აირჩია ურბნელი მიტროპოლიტი მელქისედეკი. კათოლიკოს-პატრიარქი მელქისედეკ III, მეტად ერუდირებული ადამიანი იყო, ის არაერთხელ გამოსულა მშვიდობის დაცვის სხვადასხვა კონფერენციაზე, ბერძნულიდან თარგმნა ჰეროდოტეს „ისტორია“, არიანეს „ევქსინის ზღვის გარშემო მოგზაურობა“. საერო ხელისუფლებისაგან შევიწროებულ ეკლესიას და მის მეთაურს არ ჰქონდა მოქმედების თავისუფლება. უწმიდესი მელქისედეკ III გარდაიცვალა 1960 წლის 10 იანვარს 88 წლის ასაკში. დაკრძალულია თბილისში, სიონის საკათედრო ტაძარში.

• საქართველოს მართლმადიდებელი ეკლესიის მეთაურები

• ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 6, თბ., 1983. — გვ. 561.
• მეტრეველი, როინ. (რედ.), საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქები, თბ.: „ნეკერი“, 2000.
• ვარდოსანიძე ს. „პატრიარქები“, თბ., 2013
• ვარდოსანიძე, ს. - მიტროპოლიტი მელქისედეკ ფხალაძე. [სასულიერო ცხოვრება და მოღვაწეობა]. // წგ-ში: ვარდოსანიძე, ს. - სრულიად საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქი, უწმინდესი და უნეტარესი კალისტრატე (1932-1952 წწ.). - თბ.,2009. - გვ.117-118.
• ისტორიის ფურცელი: კათოლიკოს-პატრიარქი მელქისედეკ III (ფხალაძე) 1872-1960. „კაცი შექმნილია ღვთისა მიერ იმიტომ, რომ მან ცხადყოს დიდება ღვთისა“. ფოტომატიანე. /რუბრიკას უძღვება გიორგი მაჩურიშვილი. // საპატრიარქოს უწყებანი. – 2014. – N3(703).~ - 23-29 იანვარი. - გვ.17-20.
• კათოლიკოს-პატრიარქი მელქისედეკ III (ფხალაძე). // წგ-ში: XX საუკუნის მოღვაწეები: მათ არ უღალატეს ქრისტეს. - თბ.,2005. - გვ.26-27.
• კათოლიკოს-პატრიარქი მელქისედეკ III (ფხალაძე) 1952-1960. // წგ-ში: საქართველოს სამოციქულო ეკლესიის კალენდარი 2009. - თბ.,2009. - გვ.239-245.
• მელქისედეკ III (1872-1960) [საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქი 1952-1960 წწ. მოკლე ბიოგრაფია]. // სახალხო გაზეთი. – 1996. – N31. – 23 მარტი. - გვ.9.
• მელქისედეკ III (1872-1960) [საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქი 1952-1960 წწ. მოკლე ბიოგრაფია]. // წგ-ში: საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქები. - თბ.,2000. - გვ.204-206.
• ნებიერიძე-ვაჩნაძე, მ. - საქართველოს მართლმადიდებელი ეკლესია XX საუკუნის 50-იან წლებში და კათოლიკოს-პატრიარქი მელქისედეკ III. // წგ-ში: „XX საუკუნის საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქები“ (მასალები). - თბ.,2008. - გვ.50-62.
• ჟვანია, ზ. - სრულიად საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქი მელქისედეკ III (ფხალაძე) [ცხოვრება და მოღვაწეობა]. // წგ-ში: ჟვანია, ზ. - საქართველოს კათალიკოს-პატრიარქნი და მღვდელმთავარნი 1917 წლიდან. - ქთ.,1994. - გვ.32-35.
• Мелхиседек III (Пхаладзе) Католикос-Патриарх Всея Грузии 1952-1960 гг. // В-кн: Все человецы Божии. – б.м., б.г. – с.3-50.
• Никодим Архимандрит – Святейший Католикос-Патриарх Всея Грузии Мелхиседек III (некролог). // Журн. Моск. Патр. – 1960. – февраль. – с.62-65.
• Стефан Архиепископ – Новый Католикос-Патриарх Всея Грузии Святейший Мелхиседек III. // Журн. Моск. Патр. – 1953. - №5. – с.34-39.

• მელქისედეკ III

ეს სტატია პიროვნების შესახებ ჯერჯერობით ესკიზია. თქვენ შეგიძლიათ დაგვეხმაროთ მის შევსებაში.

ხ • გ • რ საქართველოს მართლმადიდებელი ეკლესიის მეთაურები მცხეთის მთავარეპისკოპოსები იოანე I იაკობი იობი ელია I სვიმონ I იონა გრიგოლ I ბასილ I მობიდანი იოველ I გლონოქორი მიქაელ I არაქართულ წყაროებში მოხსენი���ბული მღვდელთმთავრები: მოსე • იერემია ქართლის კათოლიკოსები პეტრე I სამოელ I გაბრიელ I თავფაჩაგ (თავფეჩაღ) I ჩიმაგა I საბა (დასაბია) I ევლალე I მაკარი სამოელ II სვიმონ II სამოელ III სამოელ IV ბართლომე კირონ I იოანე II ბაბილა თაბორი სამოელ V ევნონი თავფაჩაგ II ევლალე II იოველ II სამოელ VI გიორგი I კირიონ II იზიდ-ბოზიდი თეოდორე I პეტრე II მამაი იოანე III გრიგოლ II კლემენტოსი სარმეანე თალალე მიქელ II სამოელ VII კირილე I გრიგოლ III სამოელ VIII გიორგი II გაბრიელ II ილარიონი არსენ I ევსუქი ბასილ II მიქაელ III დავით I არსენ II საქართველოს სამეფოს კათოლიკოსები და კათოლიკოს-პატრიარქები იოანე IV ოქროპირი სვიმონ III მელქისედეკ I იოანე V ოქროპირი ექვთიმე I გიორგი III გაბრიელ III დიმიტრი ბასილ III იოანე VI სვიმონ IV გულაბერისძე საბა II ნიკოლოზ I გულაბერისძე მიქელ IV თეოდორე II ბასილ IV იოანე VII ეტიფანე ექვთიმე II არსენ III გიორგი IV ნიკოლოზ II მიქელ V არსენ IV ევდემონი ნიკოლოზ III აბრაჰამ I ექვთიმე III ბასილი V დოროთეოზ I შიო I ნიკოლოზ IV გიორგი V ელიოზი მიქელ VI დავით II თეოდორე III დავით III გუბელაძე შიო II დავით IV მარკოზი დავით V ნიკოლოზ V ევაგრე აბრაამ II ეფრემ I დოროთეოზ II იოანე VIII დიონისე ბასილ VI მელქისედეკ II მალაქია გერმანე ნიკოლოზ VI სვიმონ V ზებედე I დომენტი I ნიკოლოზ VII ნიკოლოზ VIII დოროთეოზ III დომენტი II ზებედე II იოანე IX ქრისტეფორე I ზაქარია ევდემოზ I ქრისტეფორე II დომენტი III ნიკოლოზ IX იოანე X ევდემოზ II დომენტი IV ბესარიონი კირილე II ნიკოლოზ X ანტონ I იოსები ანტონ II დასავლეთ საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქები სვიმეონი ნიკოლოზი არსენი დანიელი იოვაკიმე სტეფანე მალაქია I ევდემონ I ეფთვიმე I მალაქია II გრიგოლ I მაქსიმე I ნიკოლოზ ჩოლოყაშვილი ზაქარია სვიმონი ევდემონ II ეფთვიმე II დავითი გრიგოლ II ბესარიონი გერმანე იოსები მაქსიმე II დოსითეოს ქუთათელი რუსეთის მართლმადიდებელი ეკლესიის საქართველოს ეგზარქოსები ვარლამი თეოფილაქტე იონა მოსე ევგენი ისიდორე ევსევი იოანიკე პავლე პალადი ვლადიმერი ფლავიანე ალექსი I ნიკოლოზი ნიკონი ინოკენტი ალექსი II პიტირიმე პლატონი სრულიად საქართველოს კათოლიკოს-პატრიარქები კირიონ II საძაგლიშვილი ლეონიდე ოქროპირიძე ამბროსი ხელაია ქრისტეფორე III ციცქიშვილი კალისტრატე ცინცაძე მელქისედეკ III ფხალაძე ეფრემ II სიდამონიძე დავით V დევდარიანი ილია II შიოლაშვილი

ხ • გ • რ საქართველოს მართლმადიდებელი ეკლესიის მღვდელმთავრები XX საუკუნე ალექსანდრე (ოქროპირიძე) ამბროსი (ხელაია) ანტონი (აბაშიძე) ანტონი (გიორგაძე) ბესარიონი (დადიანი) ლეონიდე (ოქროპირიძე) კირიონი (საძაგლშვილი) ექვთიმე (ელიაშვილი) პეტრე კონჭოშვილი პიროსი (ოქროპირიძე) გიორგი (ალადაშვილი) დავითი (კაჭახიძე) ნაზარი (ლეჟავა) ქრისტეფორე (ციცქიშვილი) კალისტრატე (ცინცაძე) პავლე (ჯაფარიძე) მელქისედეკი (ფხალაძე) სვიმეონი (ჭელიძე) იოანე (მარღიშვილი) ნესტორი (ყუბანეიშვილი) სტეფანე (კარბელაშვილი) ალექსი (გერსამია) ვარლაამი (მახარაძე) ეფრემი (სიდამონიძე) იეროთეოზი (აივაზაშვილი) ტარასი (კანდელაკი) დიმიტრი (ლაზარიშვილი) ანტონი (გიგინეიშვილი) გაბრიელი (ჩაჩანიძე) გობრონი (წკრიალაშვილი) დავითი (დევდარიანი) ზინობი (მაჟუგა) ნაუმი (შავიანიძე) დიმიტრი (იაშვილი) ლეონიდე (ჟვანია) დავითი (ბურდულაძე) ილია (შიოლაშვილი) რომანოზი (პეტრიაშვილი) გაიოზი (კერატიშვილი) გიორგი (ღონღაძე) გრიგოლი (ცერცვაძე) ილარიონი (სამხარაძე) ნიკოლოზი (მახარაძე) იოანე (ანანიაშვილი) კონსტანტინე (მელიქიძე) დავითი (ჭკადუა) შიო (ავალიშვილი) ათანასე (ჩახვაშვილი) ამბროსი (ქათამაძე) ქრისტეფორე (წამალაიძე) კალისტრატე (მარგალიტაშვილი) აბრაამი (გარმელია) ანანია (ჯაფარიძე) ვახტანგი (ახვლედიანი) ზოსიმე (შიოშვილი) გიორგი (შალამბერიძე) იობი (აქიაშვილი) დანიელი (დათუაშვილი) დავითი (მახარაძე) სერგი (ჩეკურიშვილი) იოსები (კიკვაძე) ისაია (ჭანტურია) სერაფიმე (ჯოჯუა) ელისე (ჯოხაძე) გრიგოლი (ბერბიჭაშვილი) ნიკოლოზი (ფაჩუაშვილი) თეოდორე (ჭუაძე) საბა (გიგიბერია) დიმიტრი (შიოლაშვილი) გერასიმე (შარაშენიძე) თადეოზი (იორამაშვილი) ანტონი (ბულუხია) დავითი (ტიკარაძე) ანდრია (გვაზავა) XXI საუკუნე პეტრე (ცაავა) შიო (მუჯირი) იეგუდიელი (ტაბატაძე) სტეფანე (კალაიჯიშვილი) ილარიონი (ქიტიაშვილი) ექვთიმე (ლეჟავა) ლუკა (ლომიძე) ზენონი (იარაჯული) სპირიდონი (აბულაძე) ეფრემი (გამრეკელიძე) იოანე (გამრეკელი) მელქისედეკი (ხაჩიძე) იაკობი (იაკობიშვილი) მიქაელი (გაბრიჭიძე) სვიმეონი (ცაკაშვილი) დიმიტრი (კაპანაძე) დამიანე (ხუფენია) გიორგი (ჯანდელიანი) გრიგოლი (კაცია) ლაზარე (სამადბეგიშვილი) დოსითეოსი (ბოგვერაძე) საბა (ინწკირველი) იოანე (შომახია) ვახტანგი (ლიპარტელიანი)

ხ • გ • რ საქართველოს მართლმადიდებელი ეკლესიის მართვა-გამგეობის დებულებები საქართველოს ეკლესიის მართვა-გამგეობის დებულება (1917) საქართველოს ეკლესიის მართვა-გამგეობის დებულება (1920) საქართველოს ეკლესიის მართვა-გამგეობის დებულება (1927) საქართველოს ეკლესიის მართვა-გამგეობის დებულება (1945) საქართველოს ეკლესიის მართვა-გამგეობის დებულება (1995)