1794

1794. urtea
Kronologia
Mendeak	XVII.a • XVIII.a • XIX.a
Hamarkadak	1770(e)koa • 1780(e)koa • 1790(e)koa • 1800(e)koa • 1810(e)koa
Urteak	1791 • 1792 • 1793 • 1794 • 1795 • 1796 • 1797
Beste egutegi batzuetan
Gregoriotar egutegia	1794 ; MDCCXCIV
Ab urbe condita	2547
Armeniar egutegia	1243 ; ԹՎ ՌՄԽԳ
Bahá'í egutegia	-50 – -49
Bengaliar egutegia	1201
Berber egutegia	2744
Egutegi budista	2338
Myanmarko egutegia	1156
Bizantziar egutegia	7302 – 7303
Koptoen egutegia	1510 – 1511
Etiopiar egutegia	1786 – 1787
Hebrear egutegia	5554 – 5555
	Egutegi hinduak
Bikram Samwat	1850 – 1851
Shaka Samvat	1716 – 1717
Kali Yuga	4895 – 4896
Iraniar egutegia	1172 – 1173
Islamiar egutegia	1208 – 1209
Japoniar egutegia	Kansei 6; (寛政6年)
Korear egutegia	4127
Thailandiar eguzki egutegia	2337
Holozeniar egutegia	11794

Daturen bat gaineratzen baduzu, egunaren lotura segi dezakezu han ere sartzeko. Eskerrik asko!

Gertaerak

Euskal Herria

Otsailaren 19a – Frantziar armadatik desertatu zuten Itsasuko 47 gaztek, Baztanera ihes eginez. Ondorioz, errepresio itzela ezagutu zuten Lapurdin.
Martxoaren 3a - Sara, Itsasu eta Azkaineko herritar guztiak eta Ezpeleta, Ainhoa, Zuraide, Kanbo eta Makeako “susmagarriak” deserriratzeko agindua eman zuten Jean-Baptiste Cavaignac eta Jacques Pinet agintariek Parisen, Frantziako Iraultzaren testuinguruan.
Martxoaren 13a – Manech Etcheverry eta Taulo Garat itsasuarrak hil zituzten gillotinaz burua moztuta. Frantziako Armadatik desertatu zuten inguruko 47 gazteri Hego Euskal Herrira muga zeharkatzen laguntzea egotzi zieten.
Uztailaren 27a – Frantziarrek deportaturiko lapurtarrei beren etxeetara itzultzeko baimena eman zieten. Biziraun zutenek irailean beren herrietara itzultzean, ondasunak lapurtu zizkietela ikusi zuten.
Abuztuaren 1a – Donostiako alkate zen Juan Jose Vicente Mitxelenak idatzi bat helarazi zien hiria inguratzen ari ziren tropa frantziarrei, hiriaren giltzak eskainiz “baldin eta hiriari errespetatzen bazizkioten gobernua, foruak, askatasunak, jabetzak eta errentak”.
Abuztuaren 14a – Gipuzkoako Errepublika independentea eratzeko proposamena egin zuten Gipuzkoako Batzar Nagusiek. Frantziarren inbasioa gertatzen ari zen bitartean, Getarian bildu ziren 46 herritako batzarkideak eta adierazpen politikoa adostu zuten.
Abuztuaren 29a – Armada frantsesak Eibar erre zuen.

Mundua

Urtarrilaren 11a – Frantsesa izendatu zuten dokumentu ofizialetarako hizkuntza bakar Frantzian.
Martxoaren 3a – Jean-Baptiste Cavaignac eta Jacques Pinet frantses Konbentzio Nazionaleko mandatarien aginduz, "doilortzat" hartu ziren Sara, Itsasu eta Azkaine herriak haizekorraren 13ko ordenantza batean, eta lapurtarren deportazioari hasiera eman.
Ekainaren 27a – Maximilien Robespierre atxilotu zuten 17.000 "iraultzaren etsaien" exekuzioa sustatu zuelako.
Urriaren 15a – Konbentzio Gerra: Espainiar tropek Lekunberritik Irurtzuneraino egin behar izan zuten atzera.
Urriaren 24a – Ejerzito frantsesa Irurtzun hartzen saiatu zen.

Arte eta kultura

Zientzia eta teknologia

Kirolak

Jaiotzak

Urtarrilaren 3a – Joseph Lebeau, Belgikako lehen ministroa (h. 1865).
Urtarrilaren 15a – Rafael Arístegui Vélez, euskal jatorriko espainiar militar eta politikaria (h. 1863).
Otsailaren 21a – Antonio López de Santa Anna, mexikar militarra eta politikaria (h. 1876).
Otsailaren 25a – Gerrit Schimmelpenninck, Herbehereetako lehen ministroa (h. 1863).
Otsailaren 26a – Barthélemy de Theux de Meylandt, Belgikako lehen ministroa (h. 1874).
Martxoaren 10a – Henriette d'Angeville, Mont Blanc gailurrera iritsi zen bigarren emakumea (h. 1871).
Martxoaren 15a – Friedrich Christian Diez, latin hizkuntzetan espezializatutako alemaniar hizkuntzalaria (h. 1867).
Martxoaren 16a – Ami Boué, austriar geologoa (h. 1881).
Martxoaren 26a – Julius Schnorr von Carolsfeld, alemaniar margolaria (h. 1872).
Apirilaren 2a – Jose Antonio Muñagorri, gipuzkoar militarra (h. 1841).
Apirilaren 10a – George Merryweather, ingeles medikua eta asmatzailea (h. 1870).
Apirilaren 10a – Matthew Calbraith Perry, estatubatuar itsasgizona eta militarra (h. 1858).
Apirilaren 17a – Carl Friedrich Philipp von Martius, alemaniar botanikari eta esploratzailea (h. 1868).
Ekainaren 6a – Jose Agustin Iparragirre, gipuzkoar konfiteroa eta Jose Mari Iparragirre kantariaren aita.
Uztailaren 18a – Feargus O'Connor, langile klasearen aldeko irlandar politikaria (h. 1855).
Uztailaren 27a – Juan Domingo Untzueta, bizkaitar argitaldaria (h. 1870).
Abuztuaren 9a – Achille Valenciennes, frantziar zoologoa (h. 1865).
Abuztuaren 29a – Léon Cogniet, frantziar historia eta erretratuen margolaria (h. 1880).
Irailaren 24a – Jeanne Villepreux-Power, frantziar itsas-biologo aitzindaria (h. 1871).
Urriaren 7a – Wilhelm Müller, alemaniar olerkari lirikoa (h. 1827).
Azaroaren 3a – William Cullen Bryant, estatubatuar olerkari eta kazetaria (h. 1878).
Abenduaren 27a – Christian Albrecht Bluhme, Danimarkako lehen ministroa (h. 1866).

Heriotzak

Urtarrilaren 8a – Sarah Walmsley, britainiar jostun, aktore eta abeslaria.
Urtarrilaren 10a – Georg Forster, alemaniar naturalista, etnologo, bidaia idazle, kazetari eta iraultzailea (j. 1754).
Urtarrilaren 16a – Edward Gibbon, britainiar historialaria, Tazitoren garaitik izan den garrantzitsuena askoren ustez (j. 1737).
Otsailaren 10a – Jacques Roux, frantziar iraultzailea (j. 1752).
Otsailaren 19a – Étienne-Charles de Loménie de Brienne, frantziar kardinal eta estadista (j. 1727).
Martxoaren 24a – Jacques-Rene Hebert, frantziar politikari, iraultzaile eta kazetaria (j. 1757).
Martxoaren 28a – Nicolas de Condorcet, Condorceteko markesa, frantziar filosofo, matematikari eta politikaria (j. 1743).
Apirilaren 5a – Camille Desmoulins, abokatua, kazetaria eta Frantziako Iraultzako parte hartzaile nabarmendua (j. 1760).
Apirilaren 5a – Georges Jacques Danton, Frantziako Iraultzako protagonista handienetakoa (j. 1759).
Apirilaren 13a – Nicolas Chamfort, frantziar idazlea (j. 1741).
Apirilaren 17a – Angelique du Coudray, frantziar emagina, "Erditzearen artea" jendartean erakutsi zuen lehen emagina (j. c. 1712).
Apirilaren 27a – James Bruce, eskoziar geografo, esploratzaile eta bidaia-idazlea (j. 1730).
Maiatzaren 6a – Suzanne Curchod, frantziar-suitzar literatura areto arduraduna eta idazlea (j. 1737).
Maiatzaren 8a – Antoine Lavoisier, frantziar kimikaria (j. 1743).
Ekainaren 7a – Joseph Matenot, Frantziako Iraultzako gerretan aritutako frantziar jenerala (j. 1750).
Ekainaren 8a – Gottfried August Bürger, alemaniar olerkaria (j. 1747).
Ekainaren 27a – Wenzel Anton Kaunitz, austriar politikaria (j. 1711).
Uztailaren 25a – André Chénier, frantziar olerkaria (j. 1762).
Uztailaren 28an, gillotinatuak:
- Georges Couthon, frantziar politikari eta iraultzailea (j. 1755).
- Maximilien Robespierre, frantziar iraultzailea (j. 1758).
- Louis de Saint-Just, Frantziako Iraultzako protagonista (j. 1767).
Abuztuaren 17a – Elisabet Augusta Sulzbachekoa, Wittelsbach etxeko kondesa (j. 1721).
Irailaren 9a – Juan de Orobiogoitia Agirre, bizkaitar merkataria (j. 1718).
Irailaren 19a – Madeleine Larralde, Konbentzioko armadari aurka egiteagatik hil zuten Sarako emakumea, gillotinan (j. 1759).
Azaroaren 2a – Maria Teresa Borboikoa, Espainiako infanta (j. 1791).
Azaroaren 16a – Rudolf Erich Raspe, alemaniar idazle, liburuzain eta zientzialaria (j. 1736).
Azaroaren 22a – Alison Cockburn, eskoziar poeta, txantxazale eta socialitea (j. 1712).
Azaroaren 28a – Cesare Beccaria, italiar filosofo, legelari eta ekonomialaria (j. 1738).

Kanpo estekak

Datuak: Q7811
Multimedia: 1794 / Q7811