19. vijek
vijek
(Preusmjereno sa stranice XIX век)
19. vijek je bio vijek koji je započeo godine 1801. a završio godine 1900.
Milenijum: | 2. milenijum |
---|---|
Vjekovi: | 18. vijek • 19. vijek • 20. vijek |
Decenije: | 1800-e 1810-e 1820-e 1830-e 1840-e 1850-e 1860-e 1870-e 1880-e 1890-e |
Kategorije: | Rođenja – Smrti Nastanci – Prestanci |
Glavni događaji i razvoji
uredi- Ukinuto ropstvo u većini zapadnih zemalja.
- Napoleonski ratovi savršavaju preustrojenjem evropskog sistema država.
- Južnoamerički ratovi za nezavisnost dovode do stvaranja nezavisnih država na teritoriju bivšeg španskog i portugalskog kolonijalnog imperija u Latinskoj Americi.
- Nastavlja se propadanje Osmanskog carstva: nezavisnost Grčke, Srbije, Crne Gore, Rumunjske, Bugarske.
- Američko-meksički rat i Američki građanski rat, širenje SAD prema zapadu.
- Početak industrijalizacije, najprije u Engleskoj, kasnije i u kontinentalnoj Evropi te u Sjevernoj Americi.
- Ujedinjenje Njemačke i Italije.
- Novi ustroj austrijskog kraljevstva i veća samostalnost Mađara unutar Austro-Ugarske
- Evropsko naseljavanje Australije i početak kolonijalizacije Afrike. Kolonizacije nekih dijelova Azije (Indija, Sibir, jugoistočna Azija).
Važne ličnosti
uredi- Hans Christian Andersen
- Jane Austen
- Emily Dickinson
- Charles Dickens
- Friedrich Nietzsche
- Mark Twain
- Edgar Allan Poe
- Marie Curie
- Thomas Edison
- Sigmund Freud
- Alfred Nobel
- Nikola Tesla
- Karl Marx
- Fridrih Engels
- Lajos Kossuth
- Giuseppe Garibaldi
- Simon Bolivar
- Franjo Josip
- Otto von Bismarck
- Napoleon Bonaparte
- Abraham Lincoln
- Kraljica Victoria
- George Bernard Shaw
- Levi Strauss
- Jack The Ripper
- Jesse James
- Ludwig van Beethoven
- Frédéric Chopin
- Antonín Dvořák
- Giuseppe Verdi
- Richard Wagner
Izumi i otkrića
uredi- Fotografija (Nicephore Niepce)
- Telefon (Alexander Graham Bell)
- Fonograf (Thomas Alva Edison)
- Film (Braća Lumière)
- Parna lokomotiva (Richard Trevithick)
- Dizel motor (Rudolf Diesel)
- Benzinski motor (Gottlieb Daimler)
- Automobil (Karl Benz)
- Žarulja (Thomas Alva Edison)
- Električna struja (Nikola Tesla)
- Radij i Polonij (Marie Curie i Pierre Curie)
- lijekovi protiv bjesnoće i tuberkuloze (Louis Pasteur i Robert Koch)
- Periodni sustav elemenata (Dmitrij Ivanovič Mendeljejev)
- X-zrake (Wilhelm Conrad Röntgen)