Prorok

Termin „prorok” jest kalką greckiego προφήτης (prophḗtēs, „rzecznika”, „adwokata”)^[1] używanego w kontekście religijnym, które z kolei jest tłumaczeniem hebrajskiego słowa „nabi”, oznaczającego osobę przemawiającą w imieniu Boga^[2][3]. Wśród mów proroków pojawiały się m.in. zapowiedzi Sądu Ostatecznego, który poprzedzi seria wydarzeń. Z tego powodu słowo „prorok” zaczęło być z czasem utożsamiane z „przepowiadaczem przyszłości” i obecnie jest potocznie utożsamiane z „jasnowidzem” lub „wróżbitą”.

W religiach abrahamowych prorokiem jest osoba będąca w kontakcie z Bogiem, której zadaniem jest przede wszystkim objawiać wolę Bożą wobec ludzi, również zapowiadać nadejście Mesjasza lub przewidywać przyszłe wydarzenia. Nierzadko prorok jest jednocześnie założycielem jakiejś religii. W każdej jednak jego rola i znaczenie są nieco inne.

Biblia hebrajska definiuje proroków jako wysłanników Boga.

• Mojżesz

• Izajasz
• Jeremiasz
• Ezechiel
• Daniel

• Ozeasz
• Joel
• Amos
• Abdiasz
• Jonasz
• Micheasz
• Nahum
• Habakuk
• Sofoniasz
• Aggeusz
• Zachariasz
• Malachiasz

• Abraham – pierwsza osoba w Starym Testamencie nazwana słowem „prorok” – נָבִיא (navi)
• Samuel
• Gad
• Natan
• Achiasz
• Jehu
• Eliasz
• Elizeusz
• Micheasz
• Hiob
• Henoch (rzekomy autor apokryficznej Księgi Henocha)

• Miriam – siostra Mojżesza i Aarona
• Debora – prorokini Izraelitów a zarazem jedyna kobieta-Sędzia w Izraelu.
• Chulda
• Anna – prorokini, uczestniczka ofiarowania Jezusa w świątyni^[4].

• Jan Chrzciciel^[5]
• Apostoł Paweł
• Apostoł Jan
• Agabos

• Siener van Rensburg

• William Ellis Foy
• Hazen Foss
• Ellen G. White

• Margaret Rowen

U mormonów prorokiem nazywany jest każdy kolejny prezydent Kościoła, począwszy od Josepha Smitha.

• Brigham Young
• John Taylor
• Wilford Woodruff
• Lorenzo Snow
• Joseph F. Smith
• Heber J. Grant
• George Albert Smith
• David O. McKay
• Joseph Fielding Smith
• Harold B. Lee
• Spencer W. Kimball
• Ezra Taft Benson
• Howard W. Hunter
• Gordon B. Hinckley

• Joseph Smith III
• Frederick M. Smith
• Israel A. Smith
• W. Wallace Smith
• Wallace B. Smith
• W. Grant McMurray
• Stephen M. Veazey

• David Berg

• Gabriela Wittek

Koran uznaje za proroków 24 proroków biblijnych i jednego spoza Biblii – Mahometa. Do najważniejszych należą: Mahomet, Musa oraz Isa (Jezus z Nazaretu) jako jeden z pomniejszych.

Pełna lista proroków islamskich:

1. Adam
2. Idris (biblijny Henoch)
3. Nuh (biblijny Noe)
4. Hud
5. Saleh
6. Ibrahim (biblijny Abraham)
7. Lut (biblijny Lot)
8. Izmail (biblijny Izmael)
9. Ishak (biblijny Izaak)
10. Jakub
11. Jusuf (biblijny Józef)
12. Ajub (biblijny Hiob)
13. Szoaib (biblijny Jetro)
14. Musa (biblijny Mojżesz)
15. Harun (biblijny Aaron)
16. Dhul-Kihl (prawdopodobnie biblijny Ezechiel)
17. Dawud (biblijny Dawid)
18. Sulejman (biblijny Salomon)
19. Iljas (biblijny Eliasz)
20. Al-Jasa (biblijny Elizeusz)
21. Junus (biblijny Jonasz)
22. Zakarijja (biblijny Zachariasz)
23. Jahja (biblijny Jan Chrzciciel)
24. Isa ibn Mariam (biblijny Jezus, syn Marii)
25. Mahomet

• Zaratusztra

W sikhizmie pojęcie proroka nie istnieje. Jednak sikhowie mają podobne pojęcie – guru. Było dziesięciu Wielkich Guru, jednak nie wszystkie szkoły sikhizmu uznają każdego z nich (zwłaszcza tych ostatnich). Wspólny wszystkim jest tylko jeden – Guru Nanak.

Krytykę proroków i proroctw przeprowadził w dziele Testament ksiądz katolicki Jean Meslier^[6].

Informacje w projektach siostrzanych

Multimedia w Wikimedia Commons

Teksty źródłowe w Wikiźródłach

Cytaty w Wikicytatach

Definicje słownikowe w Wikisłowniku

• Fałszywy prorok
• Natan z Gazy
• profetyzm
• Słowo Boże
• Biblia

• Scott A.S.A. Davison Scott A.S.A., Prophecy, [w:] Stanford Encyclopedia of Philosophy, CSLI, Stanford University, 2 sierpnia 2018, ISSN 1095-5054 [dostęp 2018-08-03]  (ang.). (Proroctwo)