Ercole Consalvi

Ercole Consalvi

Kardynał diakon
Kraj działania	Państwo Kościelne
Data i miejsce urodzenia	8 czerwca 1757 Rzym
Data i miejsce śmierci	24 stycznia 1824 Rzym
Miejsce pochówku	Rzym
Sekretarz stanu Stolicy Apostolskiej
Okres sprawowania	1800-1806, 1814-1823
Prefekt Kongregacji Rozkrzewiania Wiary
Okres sprawowania	1824
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Diakonat	21 grudnia 1801
Kreacja kardynalska	11 sierpnia 1800 Pius VII
Kościół tytularny	S. Agata alla Suburra
Multimedia w Wikimedia Commons

Ercole Consalvi (ur. 8 czerwca 1757 w Rzymie, zm. 24 stycznia 1824 tamże^[1]) – włoski kardynał.

Pochodził ze szlacheckiej rodziny, był synem markiza Mario Giuseppe Consalviego i hrabiny Claudii Carandini^[1]. Po śmierci ojca w 1763 Ercole został oddany pod opiekę wuja, kardynała Andrei Negroniego^[1]. Początkowo pobierał naukę w Kolegium Pijarów, a następnie w Seminarium we Frascati, gdzie w 1776 ukończył m.in. teologię i filozofię^[2]. W latach 1776–1782 studiował jurysprudencję i historię Kościoła na Papieskiej Akademii Kościelnej, a w 1789 uzyskał tytuł doktora utroque iure na Sapienzy^[1].

W czerwcu 1784 rozpoczął pracę w Kurii Rzymskiej, gdzie został referendarzem Najwyższego Trybunału Sygnatury Apostolskiej, następnie był członkiem jednej z Kongregacji, a od marca 1792 został członkiem trybunału Roty Rzymskiej^[1]. Współpracował także z komisją wojskową, mającą zapobiec interwencji wojsk francuskich na ziemiach Państwa Kościelnego^[2]. Kiedy armia Napoleona wkroczyła do Rzymu i proklamowała Republikę Rzymską, Consalvi został aresztowany w Zamku św. Anioła^[2]. Został potem przewieziony do Civitavecchia, następnie do Terraciny, skąd pozwolono mu pojechać do Neapolu, a potem do Florencji, by pozostać przy papieżu^[2]. W 1798 zamieszkał w Wenecji, skąd powrócił do Rzymu po dwóch latach^[2].

Nowo wybrany papież, Pius VII, 11 sierpnia 1800 kreował Conslviego kardynałem diakonem, nadając mu kościół tytularny S. Agata alla Suburra^[3]. Tego samego dnia, Consalvi został nominowany nowym sekretarzem stanu^[3]. Jego pierwszą misją była podróż do Paryża, gdzie przybył 20 czerwca 1801 i negocjował konkordat^[1]. Po czasochłonnych obradach, osobiście sygnował dokument 15 lipca tego samego roku i dwa tygodnie później powrócił do Rzymu^[2]. Konkordat został ratyfikowany 15 sierpnia, przy sprzeciwie większości Kolegium Kardynałów^[1]. Od grudnia 1801 do zawieszenia 17 czerwca 1806 pełnił też rolę zastępcy Bibliotekarza Świętego Kościoła Rzymskiego^[1].

21 grudnia 1801 przyjął święcenia diakonatu^[3]. Kilka dni później został proprefektem Trybunału Sygnatury Łaski, a od 6 września 1805 do 10 maja 1817 był prefektem^[1]. Był także prefektem Świętej Konsulty^[1]. Podczas podróży Piusa VII do Francji, na koronację Napoleona, Consalvi uzyskał pełne prerogatywy w Państwie Kościelnym^[2]. To za jego namową papież sprzeciwił się cesarzowi Francji, do przyłączenia się do blokady kontynentalnej Anglii, co kosztowało Consalviego stanowisko sekretarza stanu (dymisja 17 czerwca 1806)^[1]. Po wkroczeniu wojsk napoleońskich do Państwa Kościelnego i aresztowaniu papieża, kardynał także został aresztowany i deportowany do Paryża 20 stycznia 1810^[2]. Wykazał tam postawę bezkompromisową wobec cesarza i odmówił udziału w ceremonii ślubnej Bonapartego i Marii Austriaczki, skutkiem czego cesarz "pozbawił" go własności i tytułu kardynalskiego oraz nakazał mu chodzić w zwykłych czarnych szatach^[2]. Skazał go także na banicję do Reims (czerwiec 1810), gdzie przebywał z kardynałem Cesare Brancadoro, aż do stycznia 1813^[1]. Po uwolnieniu, dołączył do papieża i doradził mu renegocjację konkordatu z Fontainebleau^[2]. Pius przystał na tę propozycję i nadał Consalviemu uprawnienia reprezentowania go w sprawach odzyskania ziem Państwa Kościelnego^[1]. Po ucieczce Napoleona z Elby, Ercole Consalvi został ponownie uwięziony 27 stycznia 1814 w Béziers, lecz już 2 kwietnia został uwolniony i nieco ponad dwa tygodnie później dołączył do papieża^[1]. 17 maja 1814 ponownie został mianowany sekretarzem stanu a także Bibliotekarzem Świętego Kościoła Rzymskiego i obie funkcje pełnił do śmierci Piusa VII, 20 września 1823^[1]. Wkrótce po nominacji kardynał udał się do Paryża, lecz nie zdążył na podpisanie traktatu pokojowego i nie udało mu się uzyskać zwrotu eksklaw: Awinionu i Venaissin^[2]. Następnie udał się do Londynu, gdzie spotkał się z angielskim ministrem spraw zagranicznych Robertem Stewartem, a potem wyjechał do Wiednia, by wziąć udział w tamtejszym kongresie^[1]. Kongres rozpoczął się 2 września 1814 i trwał do 9 czerwca 1815^[1]. Consalviemu udało się na nim odzyskać terytoria legackie na południe od rzeki Pad, enklawy w Pontecorvo i Benevento i wymusić na księciu Klemensie von Metternichu wycofanie stamtąd wojsk^[1]. Po zakończeniu obrad kongresu, Consalvi powrócił do Rzymu i negocjował zawarcie konkordatów z Bawarią i Sardynią w 1817 oraz z Królestwem Obojga Sycylii w 1818 i Królestwem Prus w 1821^[2]. Od lutego 1820, przez roczną kadencję pełnił funkcję kamerlinga Kolegium Kardynałów^[1].

Po elekcji Leona XII, kardynał popadł w niełaskę. Lecz po trzech miesiącach, papież doprowadził do zgody i mianował Consalviego prefektem Kongregacji Rozkrzewiania Wiary 13 stycznia 1824^[1]. Jedenaście dni później kardynał zmarł w wyniku wysokiej gorączki^[1].