Долно Дупени

Долно Дупени
Поглед кон селото од патот за Маркова Нога
Долно Дупени Местоположба на Долно Дупени во Македонија Долно Дупени на карта
Координати 40°52′32″N 21°07′10″E / 40.87556° СГШ; 21.11944° ИГД / 40.87556; 21.11944
Регион	Пелагониски
Општина	Ресен
Област	Долна Преспа
Население	174 жит. (поп. 2021)[1]
Пошт. бр.	7318
Повик. бр.	047
Шифра на КО	23010
Надм. вис.	1026 м
Слава	Арангеловден (летен)
Долно Дупени на општинската карта Атарот на Долно Дупени во рамките на општината
Долно Дупени на Ризницата

Долно Дупени — село во Општина Ресен, во областа Долна Преспа, во околината на градот Ресен, сместено во близина на брегот на Големото Преспанско Езеро.

Во близина на селото се наоѓа грчко-македонската граница, како и планираниот граничен премин „Маркова Нога“. Воедно, месноста Маркова Нога претставува и најјужна точка на денешната територија на Република Македонија.

Во врска со името на селото, Влоѓимјеж Пјанка пишува дека е етничко и дека потекнува од тоа што селото лежело во трап (дупка). Меѓутоа, дупенци за ова имаат повеќе легенди и претпоставки. Некои од нив говора:^[2]

• дека името води потекло од времето на Цар Самоил, кога делови од неговата ослепена војска биле доведени во Преспа и некои од нив сместени на местото каде подоцна настанало селото. Бидејќи војниците биле со извадени очи (со дупки по лицето) кога требало да се посочи местото на кое тие престојувале, се велело кај „дупените“. Со текот на времето придавката „дупени“ била пренесена на месноста, а подоцна кога на таа месноста настанало и селото, и на него.
• постои кажување кое потеклото на името го поврзува за друг настан од времето на турското владеење. Некогаш, во подалечното минато, некојси поп од селото, заради непокорност, од Турците бил обесен на едно дрво со две потенки јажиња (врвци). Според овој настан е градено и пренесувано мислење дека името на селото настанало од албанскиот збор „dy penje“ што во превод на македонски значи „два конци“ (јажиња). Со текот на времето овој збор бил преиначен во „дупени“ и како таков земен за име на селото.
• градени се претпоставки кои името на селото го поврзуваат со конфигурацијата на теренот и природната околина. Оттука, некои тврдат дека месноста на Дупени (Горно Село), погледнат од повеќе места на околу, остава впечаток на релјефна длабнатина (дупка) и врз основа на таквата положба селото добило име Дупени.
• професорот Бранислав Русиќ пооснована претпоставка за потеклото на името Дупени наоѓа во сознанието дека некогаш селото било прочуено по многу попови и владики, кои биле уважувани за учени луѓе. Со оглед на фактот што во долнопреспанскиот говор за умен човек, уште се вели и „дупен“ човек, можно е со текот на времето, по уваженоста на овие учени (дупени) луѓе, и селото да го добило своето име Дупени.
• познато е дека атарот на селото изобилува со квалитетен камен (сиенит), кој можеби некогаш условил во селото да се појави и развие занает за изработка на мелнички камења, кои покрај површинската обработка, тие во средината морале да бидат и дупнати. Такви дупнати камења сè уште се сретнуваат во атарот на селото. Кај некои луѓе преовладува мислењето дека името на селото настанало од овој, можеби некогаш ценет и баран производ.

Покрај овие постојат и други легенди и претпоставки.

Атрибутот „долно“ на името му е додаден во поново време. Според некои кажувања тоа е направено во времето кога Преспа станала единствена административно-територијална единица, заради распознавање на двете постојни села со истоветно име (Дупени), и дека ова село го добило „долно“ по пределот на областа Долна Преспа. Другото мислење содржи поголема веројатност и дека дека атрибутот настанало со преместувањето на селото (од Горно во Долно Село, односно од Горно во Долно Дупени).^[2]

Во Преспа постои уште едно село со слично име — Горно Дупени, кое се наоѓа во северозападниот дел на котлината во подножјето на планините Галичица и Петрино на 33 километри оддалеченост од Долно Дупени.

Селото е сместено во близина на граничното тромеѓе со Грција и Албанија, на југоисточната страна на Големото Преспанско Езеро, на 2 километри од македонско-грчката граница. Долно Дупени претставува најјужно населено место во Македонија, сместено на надморска височина од околу 900 метри.^[2][3] Се наоѓа на 34 километри оддалеченост од градот Ресен и низ него поминува директниот патен правец кој ги поврзува селата и туристичките населби на источниот брег на Преспанското Езеро со магистралниот пат Ресен-Битола, а истовремено од Долно Дупени води и директен асфалтен пат кон селото Љубојно, кој продолжува до селото Брајчино.^[3]

Сместено е во подножјето на Баба Планина на допирот со котлинското дно, а на оддалеченост од неколку стотини метри од брегот на Преспанското Езеро.^[3]

Долно Дупени е преместено село. Негова претходна местоположба била месноста Горно Село, на околу 1 километар источно од денешното (на висорамнинката помеѓу Стара и Јанинска Река), на која сè уште има препознатливи остатоци (темели, дворни огради, улици, гробишта). Преместувањето настанало во периодот помеѓу 1908 и 1914 година заради потребата од доближување до земјишните имоти во појасот на крајезерската рамнина.^[2]

Долно Дупени се граничи со следниве села: со Наколец и Љубојно на север, со територијата на Грција (во тој склоп со селата Герман и Роби) на југ и југоисток и со водите на езерото на запад.^[2]

Атарот на Долно Дупени се простира на површина од 1421 хектар (околу 14,21 км²) и зафаќа рамничарско и ридско-планинско земјиште. Рамничарскиот дел е западно од селото (покрај брегот на езерото). На ридско-планинскиот дел има листопадна шума (даб, бука, брест, габер, јасен, јавор, кленика, бреза, и др.) и тревнати пасишта. Од вкупната површина на атарот: 469 хектари се обработливо земјиште, 226,7 хектари пасишта и 627,3 хектари шума.^[2]

Во атарот на селото постојат повеќе извори (до 1960 година 52) и 4 потоци т.н. реки (Стара Река, Јанинска Река, Осмајнска Река и Согорска Река). Не пресушуваат, но нивниот водотек во летниот период значително се намалува.^[2]

Низ селото течат Стара Река со 4 и Јанинска Река со 10 мостови, од кои 8 бетонски.^[2]

Долно Дупени е село од собран тип со околу 250 куќи. Куќите се градени од камен и кал, а поновите од блок-тули и вар, на приземје и на кат, покриени со ќерамиди, преовладуваат белите фасади. Околу куќите постојат широки и најразлично оградени дворови, на кои се изградени стопански и други објекти (штали, плевни, тремови, гаражи, магацини, бунари, фурни, гумна и др.). Селото го вкрстуваат повеќе асфалтни и макадамски улици, а на сретселото има ширинка.^[2]

Според групираноста на куќите и семејствата, селото се дели на повеќе маала: Мановска, Макаровска или Диневска (во северниот), Пајковска или Трајковска (во јужниот), Поповска (во источниот), Димовска, Струминиковска и Лешкаровска (во западниот) и Калајџиовска или Томовска (во средишниот дел на селото). Денес, селото претежно се развива на неговата јужна страна.^[2]

Недалеку од селото, на 2 километри е месноста Маркова Нога која е најјужната точка во Република Македонија и во која се наоѓа познатата плажа Дупени Бич. Непосредно се наоѓа и кулата на граничната караула, но не постои можност за премин на границата поради затвореноста од спротивната грчка страна од политички причини кои потекнуваат уште од времето на Граѓанската војна во Грција и соработката на Македонците кои живеат во селата од двете страни на границата.^[3]

Долно Дупени е старо христијанско село во кое отсекогаш живееле православни Македонци. Под различни облици на денешното име (Дубени, Дупени, Долно Дупени) неговото постоење е забележано во повеќе извори од различни периоди.^[2]

Во XIX век, Долно Дупени се наоѓало во Битолската каза, нахија Долна Преспа, во Отоманското Царство.

До 1912 година, Долно Дупени било под турска власт, а во тој склоп и беговски чифлик. Во подготовките и текот на Илинденското востание учествувало со свој комитет и чета од преку 40 востаници. Како војводи се споменуваат Коле Томовски и Геле Крстиновски. Загинале 4 души, а 2 плевни биле запалени. Се пренесува дека селото од опожарување го спасил бегот по претходна закана од комитите.^[2]

Во Првата балканска војна (ноември 1912), селото се нашло под српска власт, а во текот на Првата светска војна под бугарска окупација, со што се најде и во зафатот на Македонскиот фронт. Од 1916 до 1918 година, цивилното население било евакуирано во селата Љубојно, Брајчино, Рајца, Грнчари и Подмочани. Подоцна, со поместувањето на фронтот, низ селото поминале и војските на Антантата. Во текот на војната, љубанци биле мобилизирани во војските на спротивставените страни. Во војната се бореле преку 20, а загинале 9 жители.^[2]

По завршувањето на Првата светска војна, Долно Дупени повторно се нашло под српска власт. Во ова време, селото било во состав на новосоздадената општина Љубојно.^[2]

Со училишна зграда селото се здобило во 1922 година.^[2]

Во Втората светска војна селото паднало под окупација на фашистичка Италија (мај 1941 година), со што се нашло во составот на т.н. Голема Албанија. Во тоа време во селото имало италијанска војска. По капитулацијата на Италија (8 септември 1943 година) било слободна територија на НОАВМ. На 8 ноември 1943 година паднало под окупација на фашистичка Бугарија, под која останало до ослободувањето на 5 септември 1944 година. Во селото имало бугарска војска со караули на местата Маркова Нога и Осмајнца. Загинале пет борци.^[2][4]

На 17 јануари 1944 година бугарската фашистичка војска, заедно со Германците, ја презела слободната партизанска територија на тој дел на Преспа. Бугарската фашистичка војска ја обезбедувала границата и повремено навлегувала преку граница во најблиските македонски села Р’мби и Герман. На 17 јануари влегле во селото Роби. Се распоредиле во три групи: едната група вршела обезбедување на околината на селото, другата вршела претрес и пљачкала по куќите, барајќи партизани, а третата им држела митинг на насобраните селани на селската полјана. Додека се одржувал митингот, групата која го обезбедувала селото на селската полјана довела седуммина младинци на возраст од 18 до 20 години, врзани со бодлива жица, коишто бегајќи од канџите на Гестапо во Лерин се префрлиле во овој дел на Преспа за да им се приклучат на партизаните. Кај насобраните селани се создал револт, но и одлучност да им се спротивстават и молат, барајќи да се ослободат младинците. И покрај сите молби на селаните, тие биле спроведени до граничната караула кај Маркова Нога и на ѕверски начин убиени со копачи и кундаци.^[5]

Културен дом селото добило во 1950 година, електрична енергија во 1958 година, со систем за наводнување во 1956 година, со телевизиски прием во 1965 година, со водовод во 1973 година, со асфалтен пат во 1977 година и со телефонски приклучоци во 1988 година.^[2]

Дупенци својата издршка секогаш ја обезбедувале преку поледелството, сточарството, риболовот, занаетчиството и печалбарството. Во рамките на поледелството најмногу се сеело жито (пченица, ’рж, јачмен, овес, пченка и др.), градинарски култури (пипер, патлиџан, праз, кромид, лук, зелка, компир, грав и др.), потоа лозја, а во некои периоди и индустриски култури (коноп, лен, тутун и др.). Денес, најзастапена култура е овоштарството. Во рамките на сточарството, најмногу се одгледувале волови, крави, коњи, магариња, мазги, коњи, кози, овци, свињи и др.). Сточарството денес речиси е изумрено. Доста луѓе се вработени во државните служби и претпријатијата.^[2]

Селото Долно Дупени поради својата местоположба има доста разновиден стопанско-економски живот. Според составот на атарот селото има поледелско-шумарска функција^[3], но исто така во голема мера се развиени и другите второстепени стопански дејности и гранки како што е туризмот и услужните дејности. Во Долно Дупени работат и повеќе продавници, како и фурна - пекарница која со леб ги снабдува Долно Дупени и блиските села Љубојно, Брајчино и Наколец.

Поважна гранка која е во постојан развој и раст е туризмот поради близината на Преспанското Езеро, на кое се наоѓа познатата плажа „Дупени Бич“ со која управува познатиот македонски пејач Ламбе Алабаковски. Во месноста Маркова Нога непосредно до селото се наоѓаат и повеќе услужни објекти како ресторани, авто-камп и ноќевалишта. Традиционално како и во поширокиот крај значаен дел од населението заработува и преку печалба во странство.

Население во минатото

Година Нас. ±% 1948 714 —     1953 721 +1.0% 1961 624 −13.5% 1971 434 −30.4% 1981 563 +29.7%	Година Нас. ±% 1991 395 −29.8% 1994 260 −34.2% 2002 235 −9.6% 2021 174 −26.0%

Во текот на своето постоење, Долно Дупени го бележело следниот демографски развој: во 1568/69 година селото имало 39 семејства (опширен пописен дефтер за казите Горица, Биглишта и Хрупишта).^[2]

Според податоците на Васил К’нчов („Македонија. Етнографија и статистика“) од 1900 година, во селото Долно Дупени имало 220 жители, сите Македонци христијани.^[6] По податоците на секретарот на Бугарската егзархија, Димитар Мишев („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 година во Долно Дупени имало 200 жители.^[7]

Според германска карта издадена во 1941 година, а заснована на пописот на Кралството Југославија од 1931 година, селото имало 500 Македонци.^[8]

Селото Долно Дупени според бројот на своите жители е средно по големина со постојан пад на своето население, кое во 1961 година броело 634 жители, а во 1994 година спаднало на 260 жители, при што и во двете години сите жители биле Македонци.^[3]

Според пописот од 2002 година, во селото Долно Дупени имало 235 жители, сите Македонци.^[9]

Според последниот попис од 2021 година, во селото живееле 174 жители, од кои 164 Македонци, 1 останат и 9 лица без податоци.^[10]

Во табелата во продолжение е направен преглед на населението во сите пописни години:

Година	1900	1905	1948	1953	1961	1971	1981	1991	1994	2002	2021
Население	220	200	714	721	624	434	563	395	260	235	174

Извор за 1900 г.: Македонија. Етнографија и статистика.^[11]; за 1905 г.: La Macédoine et sa Population Chrétienne.^[12]; за 1948-2002 г.: Државен завод за статистика на РМ.^[13]; за 2021 г.: Државен завод за статистика на РМ.^[14]

Селото Долно Дупени отсекогаш во целост е населено со Македонци од православна христијанска вероисповед. Родови и семејства од Долно Дупени се: Богоевци, Гелевци, Димовци, Диневци, Илиовци, Јаневци, Крстиновци, Карамфиловци, Калајџиовци, Лешкаровци, Макаровци, Марковци, Мановци, Најдовци, Ничевци, Пајковци, Петревци, Поповци, Струминиковци, Стојановци, Тодоровци, Трајковци, Томовци, Туџаровци. Од блиското село Нивици, кое денес е под Грција се доселиле семејствата: Гинчевци, Секуловци и Трајковци.^[2]

Според истражувањата на Бранислав Русиќ во 1949 година, родови во селото се:

• Староседелци: Поповци (7 к.) со Томовци (6 к.), Маковци (12 к.), Пајковци со Ропчевци, Кротовци и Димевци (20 к.), Карафиловци (3 к.), Димовци (5 к.), Петревци (1 к.), Лушковци (4 к.)
• Доселеници: Струмениковци (12 к.) доселени се одамна од некое место по течението на реката Струма, по кое и го добиле името; Струмениковци со Елешкаровци (4 к.) доселени се од селото Љубојно, таму нивните роднини изумреле; Арнаути или Каломанци (3 к.) доселени се од местото Фрашер во Албанија; Марковци (4 к.) доселени се од некое село во Охридско; Калајџиовци (6 к.) доселени се од околината на Пловдив во Бугарија; Макаровци (6 к.) доселени се од селото Бесвина во егејскиот дел од Преспа; Нивичани (4 к.) доселени се во 1918 година од селото Нивици во егејскиот дел од Преспа.^[15]

• Основно училиште „Димитар Влахов“ до V одделение, подрачно училиште на ОУ „Димитар Влахов“ - Љубојно

Селото влегува во рамките на Општина Ресен, една од малкуте општини кои не биле изменети со новата територијална поделба на Македонија во 2004 година. Во периодот од 1996-2004 година, селото било во рамките на некогашната Општина Ресен.

Во периодот од 1965 до 1996 година, селото се наоѓало во рамките на големата општина Ресен. Во периодот од 1955 до 1965 година, селото било дел од некогашната Општина Ресен.

Во периодот 1952-1955, селото било дел од тогашната Општина Љубојно, во која покрај селото Долно Дупени, се наоѓале и селата Арвати, Брајчино, Долно Дупени, Крани, Љубојно, Наколец, Сливница и Штрбово. Во периодот 1950-1952 година, селото повторно било дел од некогашната Општина Љубојно, во која влегувале селата Брајчино, Долно Дупени, Наколец и Љубојно.

Во селото постои избирачкото место бр. 1650 според Државната изборна комисија, сместени во просториите на основното училиште.^[16]

На претседателските избори во 2019 година, на ова избирачко место биле запишани вкупно 187 гласачи.^[17]

Археолошки наоѓалишта^[18]

• Рот — некропола од доцноантичко време;
• Гробишта — црква и некропола од средниот век;
• Долно Дупени — населба од доцноантичко време;
• Герамидница — населба од доцноантичко време;
• Маркова Нога — населба од хеленистичко и доцноантичко време;

Цркви;^[19]

• Црква „Св. Архангел Михаил“ — главна селска црква, обновена во 1893 година на стари темели од крајот на X или почеток на XI век;
• Црква „Св. Атанасиј“ — се наоѓа на 2 километри источно од селото. Изградена е 1864 година врз постар објект од XVII век;
• Црква „Св. Кузман и Дамјан“ (Св. Враче) — се наоѓа на 1,5 километри источно од селото, подигната на темели на постар храм;
• Црква „Св. Никола“ — се наоѓа на еден километар источно од селото;
• Црква „Св. Петка“ — се наоѓа на 500 метри источно од селото;
• Црква „Св. Ана“ — се наоѓа на 2 километри јужно од селото;
• Црква „Св. Димитриј“ — се наоѓа на еден километар јужно од селото;
• Црква „Успение на Пресвета Богородица“ — манастирска црква. Се наоѓа на 1,3 километри источно до селото. Изградена е во почетокот на XX век;
• Црква „Св. Илија“ — се наоѓа југоисточно од селото, се претпоставува дека потекнува од времето на Цар Самоил;
• Црква „Св. Филип“ — се наоѓа југоисточно од селото.

Споменици

• Спомен-чешма за загинатите од НОБ

Реки

• Стара Река
• Јанинска Река

• Арангеловден (летен) — селска слава

• Лазар Тодоров Трајковски — македонски револуционер од ВМОРО.^[20]
• Митре Стефанов Пајковски — македонски револуционер од ВМОРО.^[21]
• Лазар Тодоров Пајковски — македонски револуционер од ВМОРО.^[21]
• Ристо Котев Петревски — македонски револуционер од ВМОРО.^[21]
• Крстин Филипов Поповски — македонски револуционер од ВМОРО.^[21]
• Павле Јованов Ристовски — македонски револуционер од ВМОРО.^[21]
• Трајко Ангеловски — македонски партизан, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ.^[22]
• Милош Ангеловски — македонски партизан, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ.^[22]
• Ристо Димовски — македонски партизан, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ.^[22]
• Ламбро Димовски — македонски партизан, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ.^[22]
• Трајко Димовски — македонски партизан, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ.^[22]
• Васил С. Димовски — македонски партизан, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ.^[22]
• Славе Димитровски — македонски партизан, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ.^[22]
• Виктор Добрила — македонски партизан, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ.^[22]
• Јосиф Добриловски — македонски партизан, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ.^[22]
• Славе Диневски — македонски партизан, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ.^[22]
• Ристо Диневски — македонски партизан, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ.^[22]
• Никола Диневски — македонски партизан, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ.^[22]
• Алексо Крстиновски — македонски партизан, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ.^[22]
• Филип Калајџиовски — македонски партизан, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ.^[22]
• Спасе Калајџиовски — македонски партизан, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ.^[22]
• Петре Калајџиовски — македонски партизан, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ.^[22]
• Ристо Калајџиовски — македонски партизан, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ.^[22]
• Лазор Каранфиловски — македонски партизан, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ.^[22]
• Борис Лешкаровски — македонски партизан, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ.^[22]
• Васил Лешкаровски — македонски партизан, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ.^[22]
• Митре Митревски — македонски партизан, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ.^[22]
• Никола Митревски — македонски партизан, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ.^[22]
• Спиро П. Маневски — македонски партизан, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ.^[22]
• Јонче Макаровски — македонски партизан, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ.^[22]
• Јосиф Макаровски — македонски партизан, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ.^[22]
• Ристо Макаровски — македонски партизан, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ.^[22]
• Блаже Миленковски — македонски партизан, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ.^[22]
• Алексо Ничевски — македонски партизан, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ.^[22]
• Борис Ничевски — македонски партизан, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ.^[22]
• Блаже Ничевски — македонски партизан, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ.^[22]
• Славе Пајковски — македонски партизан, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ.^[22]
• Стево Пајковски — македонски партизан, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ.^[22]
• Петре Пајковски — македонски партизан, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ.^[22]
• Стево Поповски — македонски партизан, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ.^[22]
• Трајан Поповски — македонски партизан, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ.^[22]
• Методија Поповски — македонски партизан, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ.^[22]
• Стојан Ристовски — македонски партизан, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ.^[22]
• Стерјо Струмниковски — македонски партизан, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ.^[22]
• Митре Струмниковски — македонски партизан, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ.^[22]
• Доне Струмниковски — македонски партизан, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ.^[22]
• Вангел Л. Струмниковски — македонски партизан, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ.^[22]
• Стојан К. Струмниковски — македонски партизан, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ.^[22]
• Фоте Струмниковски — македонски партизан, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ.^[22]
• Јордан Струмниковски — македонски партизан, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ.^[22]
• Славе Туџаровски — македонски партизан, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ.^[22]
• Наум Тодоровски — македонски партизан, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ.^[22]
• Тодор Тодоровски — македонски партизан, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ.^[22]
• Владо Тодоровски — македонски партизан, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ.^[22]
• Гоче Тодоровски — македонски партизан, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ.^[22]
• Јонче Тодоровски — македонски партизан, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ.^[22]
• Никола Тодоровски — македонски партизан, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ.^[22]
• Лазор Трајковски — македонски партизан, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ.^[22]
• Алексо Томовски — македонски партизан, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ.^[22]
• Ристо Томовски — македонски партизан, борец за слобода на Македонија и учесник во НОВ.^[22]
• Владо Поповски — македонски политичар и правник
• Ранко Струмениковски - академски сликар и графичар
• Петре Георгиевски (р. 1940) — универзитетски професор и социолог
• Драги Митревски — универзитетски професор и археолог

До 1949 година од селото имало иселеници во САД (4 семејства), Србија (3 семејства) и во Битола (1 семејство).^[15]

• 
  Стара куќа на сретсело
• 
  Влезот во училиштето
• 
  Игралиште во дворот на училиштето
• 
  Поглед на селото
• 
  Стара куќа во селото
• 
  Уличка низ селото
• 
  Црквата „Св. Димитриј“ надвор од селото

• Долно Дупени на Ризницата ^?
• Фоторепортажа од плажата во Долно Дупени Архивирано на 12 март 2014 г.

п р у Населени места во Општина Ресен Арвати Асамати Болно Брајчино Волкодери Горна Бела Црква Горно Дупени Горно Крушје Грнчари Долна Бела Црква Долно Дупени Дрмени Евла Езерани Златари Избишта Јанковец Козјак Коњско Крани Кривени Курбиново Лавци Лева Река Љубојно Наколец Перово Подмочани Покрвеник Прељубје Претор Рајца Ресен Сливница Сопотско Стење Царев Двор Штрбово Шурленци Раселени Илино Лескоец Отешево Петрино Стипона