უწერა

სოფელი
უწერა
ქვეყანა	საქართველო
მხარე	რაჭა-ლეჩხუმისა და ქვემო სვანეთის მხარერაჭა-ლეჩხუმისა და ქვემო სვანეთის მხარე
მუნიციპალიტეტი	ონის მუნიციპალიტეტი
თემი	უწერა
კოორდინატები	42°38′08″ ჩ. გ. 43°32′22″ ა. გ. / 42.63556° ჩ. გ. 43.53944° ა. გ. / 42.63556; 43.53944
ცენტრის სიმაღლე	1050 მ
ოფიციალური ენა	ქართული ენა
მოსახლეობა	260[1] კაცი (2014)
ეროვნული შემადგენლობა	ქართველები 99,6 %
სასაათო სარტყელი	UTC+4
სატელეფონო კოდი	+995
საქართველო რაჭა-ლეჩხუმისა და ქვემო სვანეთის მხარე

უწერა — სოფელი რაჭა-ლეჩხუმისა და ქვემო სვანეთის მხარეში, ონის მუნიციპალიტეტში, თემის ცენტრი (სოფლები: უწერა, ნაკიეთი, ნიგავზები, ფარავნეში). მდებარეობს მდინარე რიონის ნაპირებზე. ზღვის დონიდან 1050 მეტრი, ონიდან 10 კილომეტრი.

2014 წლის აღწერის მონაცემებით სოფელში ცხოვრობს 260 ადამიანი.

აღწერის წელი	მოსახლეობა	კაცი	ქალი
2002[2]	412	187	225
2014[1]	260	124	136

ფეოდალურ ხანაში უწერა შედიოდა რაჭის ანუ რაჭა-თაკვერის საერისთაოში. 1687 წ. იმერეთის მეფემ ალექსანდრე IV-მ რაჭაში ლაშქრობის დროს გადაწვა უწერა.

სოფელში შემორჩენილია ფეოდალური ხანის ეკლესიის (ვახუშტი ბაგრატიონი მას „სიონად“ მოიხსენიებს) ნანგრევები, გრანიტის ქვით ნაგები წმ. გიორგის სახელობის მომცრო დარბაზული ეკლესია, რომლის ორი კედელი მოგვიანებით რიყის ქვით არის აღდგენილი. სოფლის მახლობლად ფეოდალური ხანის ციხისა და 3 ეკლესიის ნანგრევებია.

ვახუშტი ბაგრატიონი უწერის შესახებ წერს:

	„არს დაბა უწერა, რიონის ორსავე კიდესა ზედა. აქა, რიონის ჩდილოთ, არს ეკლესია სიონი, დიდი. ამ ეკლესიის კამარასა შინა მკიდარებს თმა ერთი ნაწნავი, და იტყჳან თამარ მეფისასა. აქავ არს მიწა, რომელსა უწოდებენ სასუნებლად, რომელი დავსწერეთ ქართლსაც, არამედ ესე უმეტეს ძალიანი, რამეთუ გარდაფრენილი ფრინველი მას ზედა ჩამოვარდების სუნისაგან. არს ესე ონსაცა, გარნა ესევე უმჯობესი.“

1901 წლის მონაცემებით უწერის სასოფლო საზოგადოება მოიცავდა 7 სოფელს და 3693 ადამიანს.^[3]

უწერა საშუალო სიმაღლის მთის კლიმატურ-ბალნეოლოგიური კურორტია, იცის ზომიერად ცივი ზამთარი (იანვრის საშუალო ტემპერეტურა -5 °C), და ხანგრძლივი თბილი ზაფხული (აგვისტოს საშუალო ტემპერატურა 17 °C), ნალექები 1400 მმ წელიწადში. სამკურნალო ფაქტორი: მთის ჰავა და ნახშირმჟავა ჰიდრო-კარბონატული და რკინის შემცველი მინერალური წყალი „უწერა“, სამედიცინო ჩვენება: საჭმლის მომნელებელი (ღვიძლის, კუჭ-ნაწლავის) და საშარდე სისტემის დაავადებები. ზედა სასუნთქი გზების დაავადება და სისხლნაკლებობა. სეზონი - მაის-ოქტომბერი.

• უშვერიძე გ. მეტრეველი ნ., ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 10, თბ., 1986. — გვ. 199.
• ალადაშვილი ბ. საოჯახო მ��დიცინა. გვ. 493. თბილისი, 1984.
• ქართლის ცხოვრება. ტომი IV. ბატონიშვილი ვახუშტი. აღწერა სამეფოსა საქართველოსა. გვ. 768. სახელმწიფო გამომცემლობა „საბჭოთა საქართველო.“ თბილისი 1973.

ხ • გ • რ ონის მუნიციპალიტეტის დასახლებული პუნქტები ქალაქი ონი დაბა კვაისა სოფლები ახალი ჩორდი · ახსარგინა · ბაჯიხევი · ბზითა · ბორცო · ბოყვა · გადამში · გლოლა · გომი · გულიანთა · ვეზური · ზამთარეთი · ზასეთა · ზემო ბარი · ზემო კოზი · ზვარეთი · ზუდალი · თამაგინი · ირი · კვაშხიეთი · კიროვი · კობეთი · კომანდელი · ლაგვანთა · ლაჩთა · ლეთი · მაჟიეთი · მართგაჯინა · მასიგუათი · მრავალძალი · ნადარბაზევი · ნაკიეთი · ნაკრება · ნიგავზები · ნიგვზნარა · ნოგყაუ · ონჭევი · პატარა ღები · პიპილეთი · ჟაშქვა · საკაო · სამთისი · სევა · სიგილზაზი · სომიწო · სორგითი · სორი · სტირმასიგი · სხანარი · უშოლთა · უწერა · ფარავნეში · ფარახეთი · ფასრაღი · ფსორი · ქასაგინი · ქვედი · ქვედრულა · ქვემო ბარი · ქვემო კოზი · ქორთა · ქრისტესი · ღარი · ღები · ღუნდა · ყადისარი · ყევსელთა · შარდომეთი · შებმული · შეუბანი · შუა კოზი · შუაჭალა · შქმერი · ჩასავალი · ცხმორი · წედისი · წმენდაური · წოლა · ჭალა · ჭვებარი · ჭიორა · ხარდისარი · ხარისთვალი · ხეითი · ხიდეშლები · ხირხონისი · ხურუთი · ჯინჭვისი