Jump to content

Ֆրիկի հավաքածու

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Ֆրիկի հավաքածու
Изображение логотипа
Տեսակպատկերասրահ և արվեստի ժողովածու
Երկիր ԱՄՆ[1][2]
ՏեղագրությունՆյու Յորք շրջան
ՎայրFrick Madison?[3]
Կազմված էFrick Madison?
Մասն էNew York Art Resources Consortium
Ղեկավարության նստավայրՆյու Յորք շրջան, Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ և Frick Madison, Նյու Յորք շրջան, Նյու Յորք, Նյու Յորք, ԱՄՆ
Հասցե1 East 70th Street, New York, NY 10021[4] և 945 Madison Ave, New York, NY 1002110021[5]Հինգերորդ պողոտա և Madison Avenue?
Հիմնադրվել է1935[6][7]
ՀիմնադիրՀենրի Քլեյ Ֆրիկ[8][2]
Այցելուներ330 000 մարդ
ՏնօրենIan Wardropper?[9][10] և Axel Rüger?[10]
Կայքfrick.org​(անգլ.)
Քարտեզ
Քարտեզ

Ֆրիկի հավաքածու (անգլ.՝ Frick Collection), արևմտաեվրոպական հին գեղանկաչության մասնավոր հավաքածու։ Գտնվում է Նյու Յորքի Հինգերորդ պողոտայում։ Հավաքածուն ձևավորվել է ամերիկացի արդյունաբերող Հենրի Քլեյ Ֆրիկի կողմից (1849-1919) առաջատար արվեստագետների խորհրդատվական համագործակցությամբ և հանրությանը ցուցադրվել է Մանհեթենի Հինգերերոդ պողոտայում գտնվող նրա առանձնատանը։ Հավաքածուն ներկայացնում է գրեթե բոլոր «հին վարպետներին»` Չիմաբուեից և Պիեռո դելլա Ֆրանչեսկայից մինչև Շարդեն ու Դավիդ։

Պատմություն

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Հենրի Ֆրիկը արվեստի գործեր է հավաքել, երբ հարստություն է ձեռք բերել։ 1905 թվականին նա ընտանիքով Փիթսբուրգից տեղափոխվել է Նյու Յորք։ Ֆրիկները տեղավորվել են Հինգերորդ պողոտա 640 հասցեում գտնվող Վանդերբիլտների առանձնատանը։ Այստեղ է տեղափոխվել նաև նրա հավաքածուի զգալի մասը։ 1914 թվականին Հինգերեոդ պողոտայի ու 70-րդ փողոցի հատման տեղում Ֆրիկի պատվերով կառուցվել է նոր շինություն, որտեղ նա ապրել է մինչև իր մահը` 1919 թվականը։ Տունը իր ներքին ողջ հարդարանքով նա կտակել է փոխանցել հասարակական թանգարանին։ Սակայն նրա այրին շարունակել է առանձնատանն ապրել մինչև 1931 թվականը։ Ճարտարապետ Ջոն Պոուպի ղեկավարությամբ 1930-ական թվականների սկզբներին տունը վերապլանավորվել է։ Վերջապես 1935 թվականի դեկտեմբերի 16-ին այնտեղ բացվել է թանգարան։ Հետագայում այն երկու անգամ ընդլայնվել է 1977 և 2011 թվականներին։

Ֆրիկի հավաքածուի մնացած մասը նախկինի պես պահպանվում է Փիթսբուրգում` նրա Կլեյտոն առանձնատանը, և համարվում է Ֆրիկի անվան արվեստի պատմական կենտրոնի մաս։ Հավաքածուի մյուս մասը գտնվում է Փիթսբուրգի համալսարանի մասնաշենքում։

Հավաքածու

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ցուցանմուշների թվում ներկայացված են եվրոպացի մեծ վարպետների աշխատանքներ։ Շատ կտավներ դասավորված են այն նույն կարգով, ինչպես պատվիրել էր Ֆրիկը։ Թանգարանում ցուցադրված են նաև մի քանի քանդակներ, Լիմոժի ճենապակի, 18-րդ դարի ֆրանսիական կահույք և արևելյան գորգեր։ Ֆրիկի դուստրը` Հելենը, հոր մահից հետո մեկ երրորդով ավելացրել է հավաքածուն։ Բացի մշտական ցուցանմուշներից` թանգարանում պարբերաբար կազմակերպվում են թեմատիկ ոչ մեծ ցուցահանդեսներ։ Ֆրիկի կտակի համաձայն` թանգարանը վարձակալությամբ չի տրամադրում իր ցուցանմուշները[11]։

Արձագանքներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Պուշկինի անվան պետական թանգարանի բազմամյա տնօրեն Իրինա Անտոնովան կարծում է, որ մասնավոր ոչ մեծ թանգարանը «հրաշալի է ոչ միայն արժեքավոր նկարներով, որոնք ցուցադրված են այնտեղ, այլև մթնոլորտով <…>. դուք կարող եք այնտեղ շատ մոտ տարածությունից տեսնել մեծագույն նկարիչների գործերը»[12]։

Պատկերասրահ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

Ծանոթագրություններ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
  1. ↑ Global Research Identifier Database — 2015.
  2. ↑ 2,0 2,1 Union List of Artist Names
  3. ↑ https://www.nytimes.com/2021/02/25/arts/design/frick-madison-moves-breuer-reopen.html
  4. ↑ https://www.frick.org/
  5. ↑ Gateway to Research
  6. ↑ https://www.frick.org/exhibitions/1935
  7. ↑ Library of Congress Library of Congress Name Authority File
  8. ↑ https://www.frick.org/about/history
  9. ↑ https://www.nytimes.com/2011/05/20/arts/design/the-frick-collection-names-a-new-director.html
  10. ↑ 10,0 10,1 https://www.nytimes.com/2024/09/19/arts/design/frick-collection-director-axel-ruger-royal-academy.html
  11. ↑ Carol Vogel (1998 թ․ սեպտեմբերի 7). «Director Tries Gentle Changes For the Frick» (անգլերեն). The New York Times. Վերցված է 2014 թ․ մարտի 5-ին.
  12. ↑ Выставки и проекты Музея изобразительных искусств имени А. С. Пушкина в новом сезоне // «Эхо Москвы», 4 августа 2007.

Արտաքին հղումներ

[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ֆրիկի հավաքածու» հոդվածին։
Ֆոտո, վիդեո և աուդիո
Թեմատիկ կայքեր
Բառարաններ և հանրագիտարաններ
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/w/index.php?title=Ֆրիկի_հավաքածու&oldid=9947315» էջից