انقلاب صنعتی چهارم
انقلاب صنعتی چهارم یا صنعت ۴٫۰[۱] به تغییرات سریع فناوری، صنایع و الگوهای اجتماعی و عملیاتی که در طی قرن ۲۱ به منظور افزایش اتصال‌های متقابل و اتوماسیون هوشمند فراگیر شده‌است، اشاره دارد.[۲]
این لغت برای اولین بار توسط بنیان‌گذار و مدیر اجرایی مجمع جهانی اقتصاد، کلاوس شواب استفاده شد. او ادعا می‌کند که این تغییراتی که شاهدش هستیم فراتر از پیشرفت‌هایی در زمینه بهینه‌سازی است و تحولی را در سرمایه‌داری صنعتی نشان می‌دهد. بخشی از این تغییرات صنعتی حاصل به‌کارگیری فناوری‌هایی مانند هوش مصنوعی، ویرایش ژن تا رباتیک پیشرفته است. این فناوری‌ها مرز بین دنیای فیزیکی، دیجیتال و بیولوژیکی را از بین می‌برد.[۳]
در همین دوران، تغییراتی بنیادی در زمینه چگونگی تولید و عملکرد زنجیره عرضه از طریق اتوماسیون فرآیندهای تولید سنتی و روش‌های صنعتی، استفاده از فناوری‌های مدرن هوشمند، ارتباطات گسترده ماشین به ماشین و اینترنت اشیا رخ داده‌است. این یکپارچه سازی اتوماسیون را افزایش داده، ارتباطات و خودنظاری را بهبود داده و استفاده از ماشین‌های هوشمندی که بتوانند مسائل را بدون دخالت انسان تحلیل و شناسایی کنند را تسهیل کرده‌است.[۴]
این انقلاب همچنین نمایانگر یک تغییر سیاسی، اجتماعی و اقتصادی است که ما را از دوره دیجیتال اواخر دهه ۱۹۹۰ و اوایل قرن ۲۰ام به دوره اتصالات تعبیه شده می‌برد که بوسیله رایج بودن استفاده فناوری در جامعه شناسایی می‌شود. این تغییرات درک ما دنیای اطراف��ان را تغییر می‌دهد.[۵]
تاریخچه
[ویرایش]اولین انقلاب صنعتی
[ویرایش]مشخصه اصلی اولین انقلاب صنعتی تغییرات تولیدات دستی به ماشینی با بهره‌مندی از ماشین بخار و آب است. پیاده‌سازی فناوری‌های جدید بسیار زمان‌بر بود و شامل بازه زمانی ۱۷۶۰ تا ۱۸۴۰ در اروپا و آمریکا می‌شود. تأثیرات این انقلاب بر صنعت تولید پارچه بسیار چشمگیر بود. این تغییرات را در صنایع دیگری مانند معدن و کشاورزی هم می‌توانیم ردیابی کنیم.[۶]
انقلاب صنعتی دوم
[ویرایش]انقلاب صنعتی دوم که با نام انقلاب فناوری نیز شناخته می‌شود، در سال‌های ۱۸۷۱ تا ۱۹۱۴ اتفاق افتاد و نتیجه آن خطوط راه‌آهن و شبکه‌های تلگراف بود که تبادل سریع‌تر مردم و ایده‌ها را امکان‌پذیر کرد. اختراع الکتریسیته در این بازه زمانی، به کارخانه‌ها امکان گسترش خطوط تولید مدرن را داد. در این دوره اقتصاد رشد سریعی داشت و بهره‌وری افزایش یافت. انقلاب صنعتی دوم مشکلاتی را هم برای جامعه در پی داشت مانند افزایش بیکاری در راستای ماشینی شدن بیشتر کارها در کارخانه‌ها.[۷]
سومین انقلاب صنعتی
[ویرایش]انقلاب صنعتی سوم که به اسم انقلاب دیجیتال نیز شناخته می‌شود اواخر قرن ۲۰ام، بعد از پایان دو جنگ جهانی، در نتیجه کاهش پیشرفت‌های فناورانه و صنعتی شدن رخ داد. تولید اولین رایانه z1 در دهه بعد، آغازگر پیشرفت‌های دیجیتال بیشتری بود. پیشرفت چشمگیر بعدی با حضور ابررایانه‌ها رخ داد که ارتباطات را در فرایند تولید آسان می‌کردند.[۸]
انقلاب صنعتی چهارم
[ویرایش]به‌طور خلاصه انقلاب صنعتی چهارم با بهره‌مندی از فناوری‌هایی مانند اینترنت اشیا، اینترنت اشیا صنعتی، رایانش ابری و هوش مصنوعی درک ما را از دنیای پیرامونمان تغییر خواهد داد.
- هوش مصنوعی و یادگیری ماشین
- اینترنت اشیا
- کلان داده
- بلاکچین
- رایانش ابری و لبه‌ای
- رباتیک
- ماشین‌های خودران
- شبکه 5G
- ویرایش ژنتیکی
- محاسبات کوانتومی
کاربردها
[ویرایش]صنعت ۴٫۰ در صنعت تولید انقلابی به راه انداخته‌است که منجر به بهبود فرایندها و محصولات شده‌است. در این کارخانه‌های هوشمند سنسورهای پیشرفته، نرم‌افزارهای تعبیه شده و رباتیک به جمع‌آوری داده‌ها کمک می‌کند و با آنالیز این داده‌ها تصمیم‌گیری سریع‌تر انجام می‌شود.[۱۰]
کارخانه هوشمند، مفهومی‌ست که برای توصیف بهره‌مندی از فناوری‌های مختلف برای دستیابی به توان تولیدی بسیار انعطاف‌پذیر و خودسازگار استفاده می‌شود. کارخانه‌های هوشمند با اتصال فرآیندهای مختلف، جریان‌های داده‌ای و تمام ذی‌نفعان (کارگردان خط مقدم، برنامه‌ریزان و …) به روشی ساده به شکل جدیدی از انعطاف‌پذیری و بهره‌وری دست می‌یابند.[۱۱] همزادهای دیجیتال نقشی مهم و اساسی در کارخانه‌های هوشمند ایفا می‌کنند.[۱۲]
اپراتور هوشمند یکی دیگر از مفاهیمی است که در راستای انقلاب صنعتی چهارم شکل گرفته‌است. اپراتور هوشمند با ارائه خدمات فناورانه به صورت کارآمد و مؤثر برای صنایع مختلف به بهبود عملکرد آن‌ها کمک می‌کند.[۱۳] تمرکز این اپراتورها بر فراهم کردن این فناوری‌ها به صورت قابل اعتماد، مقیاس‌پذیر و امن است و اولویت کسب‌وکارشان تمرکز بر هزینه، بهره‌وری و عملکرد است.[۱۴]
چالش‌ها
[ویرایش]چالش اول اطمینان از این است که مزایای انقلاب صنعتی چهارم عادلانه تقیسم خواهد شد. ثروت و رفاه حاصل از انقلاب‌های صنعتی پیشین غیرعادلانه توزیع شده‌اند و کماکان می‌شوند. چالش دوم، مدیریت اثرات جانبی انقلاب صنعتی چهارم از لحاظ ریسک‌ها و آسیب‌هایی است که در پی دارد. در انقلاب‌های صنعتی پیشین تلاش‌های چندانی برای حفاظت از جمعیت‌های آسیب‌پذیر، محیط زیست و نسل‌های آتی در برابر آسیب‌های حاصل از پیامدهای ناخواسته، هزینه‌های تغییر، تأثیرات ثانویه و … صورت نگرفت. سومین چالش اطمینان از این است که انقلاب صنعتی چهارم انسان فرمان و انسان مدار است. ارزش‌های انسانی باید ذاتاً مورد احترام باشند، نه اینکه با معیارهای مالی سنجیده شوند.[۱۵]
اثرات
[ویرایش]پیش‌بینی می‌شود گسترش فنارهای صنعت نسل چهارم با افزایش خودکار سازی موجب کاهش سطح اشتغال در کشور آلمان شود.[۱۶]
جستارهای وابسته
[ویرایش]- تولید یکپارچه رایانه ای
- مدل‌سازی و ساخت دیجیتال
- سیستم کنترل صنعتی
- سیستمهای نگهداری هوشمند
- دستگاه به دستگاه
- سیستم تولید پیش‌بینی شده
- اسکادا
- مجمع جهانی اقتصاد ۲۰۱۶
- انقلاب صنعتی چهارم
- نرم‌افزار شبیه‌سازی
منابع
[ویرایش]- ↑ "Industry 4.0 technologies assessment: A sustainability perspective" (به انگلیسی). 2020.
- ↑ Philbeck, Thomas; Davis, Nicholas (2018). "THE FOURTH INDUSTRIAL REVOLUTION: SHAPING A NEW ERA". Journal of International Affairs (به انگلیسی).
{{cite web}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link) - ↑ "Regulation for the Fourth Industrial Revolution". UK Gov Department for Business, Energy & Industrial Strategy (به انگلیسی). 2019.
- ↑ Mike Moore (2020). "What is Industry 4.0?". techradar (به انگلیسی).
- ↑ Lee, MinHwa; Yun, JinHyo; Pyka (2018). "How to Respond to the Fourth Industrial Revolution, or the Second Information Technology Revolution?" (به انگلیسی).
{{cite web}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link) - ↑ "Industrial Revolution" (به انگلیسی).
- ↑ "History of Electricity" (به انگلیسی).
- ↑ Michael Clarke (2012). "The digital revolution" (به انگلیسی).
- ↑ Bernard Marr (2020). "The Top 10 Technology Trends Of The 4th Industrial Revolution". Forbes (به انگلیسی).
- ↑ "How Industry 4.0 technologies are changing manufacturing". IBM (به انگلیسی). 2018.
- ↑ "Smart Factory". gartner (به انگلیسی).
- ↑ JASON HILL, PARTNER (2020). "Smart Factories: The Future and the Present of Digital Twins". manufacturingglobal (به انگلیسی).
- ↑ Khalid Kark. "Profile of a 'Trusted Operator' CIO". the wall street journal (به انگلیسی).
- ↑ "TRUSTED OPERATOR" (PDF). deloitte (به انگلیسی).
- ↑ شکل‌دهی آینده انقلاب صنعتی چهارم. به کوشش کلاس شواب. ص. ۴۱.
- ↑ ابوالقاسم رجبی (۱۳۹۶). «الزامات سیاستگذاری اشتغال در فناوری اطلاعات و ارتباطات: سیاست‌های منابع انسانی ایران و کشورهای منتخب». مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ نوامبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۲۷ نوامبر ۲۰۱۹.
| علم اقتصاد | |
|---|---|
| تاریخ | |
| فلسفه | |
| جامعه‌شناسی | |
| مطالعات علم | |
| مطالعات فناوری | |
| خط‌مشی | |
