Перайсці да зместу

Станіслаў Саламавіч Чарчэсаў

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Футбол
Станіслаў Чарчэсаў
Агульная інфармацыя
Поўнае імя Станіслаў Саламавіч Чарчэсаў
Мянушка Чэрчыль[1]
Нарадзіўся 2 верасня 1963(1963-09-02)[2][3] (61 год)
Грамадзянства  СССР
 Расія
Рост 183 см
Вага 78 кг
Пазіцыя варатар
Маладзёжныя клубы
Саюз Савецкіх Сацыялістычных Рэспублік ДЮСШ Спартак (Алагір)
Клубная кар’ера[* 1]
1981—1984 Саюз Савецкіх Сацыялістычных Рэспублік Спартак (Арджанікідзэ) 47 (-36)
1984—1987 Саюз Савецкіх Сацыялістычных Рэспублік Спартак (Масква) 13 (-11)
1988 Саюз Савецкіх Сацыялістычных Рэспублік Лакаматыў (Масква) 30 (-29)
1989—1991 Саюз Савецкіх Сацыялістычных Рэспублік Спартак (Масква) 84 (-74)
1992—1993 Расія Спартак (Масква) 37 (-22)
1993—1995 Германія Дынама (Дрэздэн) 57 (-102)
1995 Расія Спартак (Масква) 8 (-3)
1996—2002 Аўстрыя Ціроль (Інсбрук) 182 (-178)
2002 Расія Спартак (Масква) 7 (-7)
Нацыянальная зборная[* 2]
1990—1991 Саюз Савецкіх Сацыялістычных Рэспублік СССР 8 (-6)
1992 Садружнасць Незалежных Дзяржаў СНД 2 (-2)
1992—2000 Расія Расія 39 (-30)
Трэнерская кар’ера
2004 Аўстрыя Куфштайн
2004—2006 Аўстрыя Вакер (Інсбрук)
2007—2008 Расія Спарт��к (Масква)
2010—2011 Расія Жамчужына-Сочы
2011—2013 Расія Церак (Грозны)
2013—2014 Расія Амкар (Перм)
2014—2015 Расія Дынама (Масква)
2015—2016 Польшча Легія (Варшава)
2016—2021 Расія Расія
2021—2023 Венгрыя Ферэнцвараш (Будапешт)
Узнагароды і медалі
Дзяржаўныя ўзнагароды

Кавалер ордэна Аляксандра Неўскага — 2018 Заслужаны майстар спорту Расіі Знак «Заслужаны трэнер Расіі» (да 2006 года)

  1. Колькасць гульняў і галоў за прафесійны клуб лічыцца толькі для розных ліг нацыянальных чэмпіянатаў.
  2. Колькасць гульняў і галоў за нацыянальную зборную ў афіцыйных матчах
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Станісла́ў Сала́мавіч Чарчэ́саў (руск.: Станислав Саламович Черчесов, ас.: Черчесты Саламы фырт Станислав; нар. 2 верасня 1963, Алагір, Паўночна-Асецінская АССР, СССР) — савецкі і расійскі футбаліст, варатар, расійскі футбольны трэнер. Галоўны трэнер зборнай Расіі па футболе (2016—2021). Ігрок зборных СССР, СНГ і Расіі. Заслужаны майстар спорту Расіі (2003), Заслужаны трэнер Расіі (2018).

Клубная кар’ера

[правіць | правіць зыходнік]

У дарослым футболе дэбютаваў у 1981 годзе выступамі за «Спартак» (Арджанікідзэ), у якім правёў тры сезоны, прыняўшы ўдзел толькі ў 5 матчах чэмпіянату.

У 1984 годзе перайшоў у маскоўскага «Спартака», дзе быў дублёрам Рыната Дасаева. Хоць у першых трэніровачных гульнях Чарчэсаў выступаў няўдала і шмат прапускаў, Канстанцін Бескаў разглядзеў у ім талент і пакінуў у камандзе, даючы магчымасць варатару выступаць у дублі.

Сезон 1988 года правёў у складзе маскоўскага «Лакаматыва», але перад пачаткам сезона 1989 зноў вярнуўся ў маскоўскі «Спартак», цяпер ужо як асноўны варатар дапамог камандзе ў першым жа сезоне заваяваць тытул чэмпіёна СССР. Большасць часу, праведзенага ў складзе «бела-чырвоных», быў асноўным галкіперам каманды, а з распадам СССР дапамог каманд выйграць два першых тытула чэмпіён Расіі, а таксама адзіны Кубак СССР/СНД 1992 года.

У 1993 годзе заключыў кантракт з нямецкім клубам бундэслігі «Дынама» (Дрэздэн). Як прызнаваўся сам брамнік, выступленні ў бундэслізе, у клубе, які змагаецца за выжыванне, дапамаглі яму ў адточванне прафесійнага брамніцкага почырку — імгненнае прыняцце рашэнне і мінімізацыя памылак[4].

Пасля таго як «Дынама» пакінула вышэйшы дывізіён, Чарчэсаў быў арандаваны «Спартаком» да снежня для выступаў у Лізе чэмпіёнаў сезона 1995/96 з мэтай далейшай продажу брамніка. Станіслаў паспяхова выступіў у еўракубках і зімой 1996 быў набыты аўстрыйскім «Ціролем».

За «Ціроль» Чарчэсаў гуляў на працягу 6 гадоў да 2002 года, быў асноўным варатаром каманды. На працягу гэтых гадоў дадаў у пералік сваіх трафеяў тры тытулы чэмпіёна Аўстрыі.

Завяршыў прафесійную гульнявую кар’еру ў родным маскоўскім «Спартаку» ў канцы 2002 года.

Выступы за зборныя

[правіць | правіць зыходнік]

23 лістапада 1990 года дэбютаваў у афіцыйных матчах у складзе зборнай СССР, за якую да моманту распаду дзяржавы правёў 8 матчаў, у якіх прапусціў 6 галоў.

У 1992 годзе выклікаўся ў склад зборнай СНД, у складзе якой правёў два таварыскіх матчы супраць Ізраіля і Даніі, прапусціўшы ў кожным з іх па галу і быў уключаны ў заяўку зборнай на чэмпіянат Еўропы 1992 года ў Швецыі. На турніры Станіслаў быў дублёрам Дзмітрыя Харына і на полі ні разу не выйшаў, а зборная не выйграла ніводнага матча ў групе і вылецела з турніру, пасля чаго спыніла існаванне.

16 жніўня 1992 года прыняў удзел у гістарычным першым матчы зборнай Расіі супраць Мексікі, у якім адыграў увесь матч, захаваўшы вароты сухімі (2:0).

У складзе зборнай быў удзельнікам чэмпіянату свету 1994 года ў ЗША і чэмпіянату Еўропы 1996 года ў Англіі.

23 лютага 000 года ва ўзросце 36 гадоў і 174 дзён правёў свой апошні матч за зборную ў таварыскай гульні супраць Ізраіля, які завяршыўся паразай Расіі 4:1, стаўшы самым узроставым футбалістам, выступаў за зборную Расіі. Ва ўзросце 38 гадоў Чарчэсаў быў уключаны ў заяўку зборнай Расіі на чэмпіянат свету 2002 года ў Японіі і Паўднёвай Карэі, але на поле не выходзіў. Усяго правёў за зборную Расіі 39 матчаў, у якіх прапусціў 30 галоў.

Агулам жа, за 11 гадоў выступаў у нацыянальных зборных, правёў 49 матчаў, прапусціўшы 38 галоў.

Трэнерская кар’ера

[правіць | правіць зыходнік]
Станіслаў Чарчэсаў у 2006 годзе падчас трэніроўкі «Вакера»

Пачаў трэнерскую кар’еру неўзабаве пасля завяршэння кар’еры гульца, узначаліўшы трэнерскі штаб клуба «Куфштайн», дзе працаваў са студзеня па лістапад 2004 года. Пасля таго Станіслаў прыняў «Вакер» (Інсбрук), дзе быў галоўным трэнерам з лістапада 2004 па май 2006 года.

У чэрвені 2006 года быў прызначаны спартыўным дырэктарам маскоўскага «Спартака», а 19 чэрвеня 2007 года — галоўным трэнерам. Чарчэсаў стаў самым статыстычна выніковым трэнерам каманды сярод тых, хто займаў гэты пост пасля Алега Раманцава[5], але сур’ёзнага поспеху каманда не дамаглася. 12 ліпеня 2008 года маскоўскі «Спартак» пацярпеў гістарычную разгромную паразу ад маскоўскага ЦСКА зірахунком 1:5. Знакамітыя ігракі «Спартака» Ягор Цітоў і Максім Калінічэнка спачатку былі адпраўленыя ў «дубль», а затым вымушаныя былі сысці з каманды. 13 жніўня 2008 года «Спартак» прайграў у кваліфікацыі Лігі чэмпіёнаў кіеўскім «Дынама» з лікам 1:4 і 14 жніўня Чарчэсава адправілі ў адстаўку.

16 снежня 2010 года падпісаў кантракт з клубам «Жамчужына-Сочы» тэрмінам на 3,5 года[6][7], але прапрацаваў менш за год і 6 жніўня пакінуў клуб.

27 верасня таго ж года быў прызначаны на пасаду галоўнага трэнера грозненскага «Церака»[8]. У маі 2013 года, пасля перамогі «Церака» над самарскімі «Крыламі Саветаў» у матчы апошняга тура Прэм’ер-лігі стала вядома, што галоўны трэнер грозненской каманды Станіслаў Чарчэсаў пакідае свой пост. Кантракт з 49-гадовага спецыяліста з «Церакам» дзейнічаў да канца сезона. Па выніках сезона грозненцы занялі восьмае месца — самае высокае ў чэмпіянаце Расіі ў гісторыі клуба[9].

Летам 2013 года дасягнуў дамоўленасці з пермскім «Амкарам» аб будучым супрацоўніцтве[10] з 17 чэрвеня ўзначаліў клуб[11][12].

Вясной 2014 года пасля звальнення галоўнага трэнера маскоўскага «Спартака» Валерыя Карпіна Чарчэсаў правёў перамовы з кіраўніцтвам клуба аб сваім вяртанні ў якасці галоўнага трэнера. Бакі былі блізкія да пагаднення, але ў выніку «Спартак» адмовіўся ад яго паслуг. Праз некалькі дзён ён пакінуў пермскі клуб дзеля маскоўскага «Дынама», з якім заключыў кантракт на два гады[13]. 14 красавіка 2014 года, у першым жа матчы пад кіраўніцтвам Чарчэсава, «Дынама» атрымала ўпэўненую перамогу над ніжагародскай «Волгі» (5:0)[14]. Клуб трапіў у Лігу Еўропы, дзе дайшоў да 1/8 фіналу. У красавіку 2015 года ў Чарчэсава адбыўся канфлікт з паўабаронцам каманды Ігарам Дзянісавым, у выніку чаго апошні быў пераведзены ў дубль. 13 ліпеня 2015 года Чарчэсаў пакінуў пасаду трэнера «Дынама», саступіўшы месца Андрэю Кобелеву.

6 кастрычніка 2015 года быў прызначаны галоўным трэнерам польскай «Легіі». Кантракт з клубам разлічаны да канца сезона 2016/17. Перад Чарчэсавым была пастаўлена задача выйграць чэмпіянат Польшчы[15]. 18 кастрычніка «Легія», якая праводзіла першы афіцыйны матч пад кіраўніцтвам Чарчэсава, у межах 12-га тура чэмпіянату Польшчы дамаглася перамогі над «Краковіяй» 3:1. У «Легіі» Чарчэсаў выйграў першыя ў трэнерскай кар’еры трафеі, у першы ж сезон, зрабіўшы «залаты дубль» (выйграў чэмпіянат і кубак Польшчы). 1 чэрвеня 2016 года кіраўніцтва «Легіі» абвясціла аб расставанні з трэнерам па ўзаемнай згодзе з-за рознагалоссяў у ключавых пытаннях аб развіцці клуба[16]. 11 жніўня 2016 года Чарчэсаў узначаліў зборную Расіі, якая да гэтага праваліла Еўра-2016. Яго кантракт са зборнай дзейнічае да канца чэмпіянату свету 2018 года[17].

Пакінуў пасаду галоўнага трэнера зборнай Расіі ў ліпені 2021 года пасля няўдалага выступу на чэмпіянаце Еўропы 2020, дзе расійская зборная не выйшла з групы[18].

У снежні 2021 года стаў галоўным трэнерам венгерскага клуба «Ферэнцвараш»[19]. Быў звольнены ў ліпені 2023 года пасля паражэння ў Лізе чэмпіёнаў УЕФА ад фарэрскага «КІ Клаксвік»[20].

Асабістае жыццё

[правіць | правіць зыходнік]
Станіслаў Чарчэсаў у 2011 годзе

Нарадзіўся ў вялікай сям’і — у Станіслава 4 родных сястры. Бацька — кіроўца аўтобуса. Жанаты, двое дзяцей:

  • Мадзіна
  • Станіслаў (нар. 1994) — варатар маскоўскага «Дынама»[21][22]
  1. "У ДЗЯЦІНСТВЕ СТАСА НАЗЫВАЛІ ЧЭРЧЫЛЕМ". ЧАРЧЭСАВА ПАМЯТАЮЦЬ НА МАЛОЙ РАДЗІМЕ (руск.)
  2. Stanislav Cherchesov // Transfermarkt — 2000. Праверана 9 кастрычніка 2017.
  3. Stanislav Cherchesov // FBref
  4. Баташаў Андрэй. Станіслаў Чарчэсаў: Я не выходжу на карыду, а на гульню// Футбол ад «СЭ». — № 15. — 1995. — с. 3
  5. Ціцееў А. Чарчэсаў – лепшы пасля Раманцава. Чэмпіянат.ру. Архівавана з першакрыніцы 15 Люты 2012. Праверана 5 лютага 2009.
  6. Станіслаў Чарчэсаў — галоўны трэнер «Жамчужыны-Сочы». Афіцыйны сайт ФК Жамчужына-Сочы (16 снежня 2010). Праверана 16 снежня 2010.(недаступная спасылка)
  7. Чарчэсаў падпісаў з «Жамчужынай» кантракт тэрмінам на 3,5 года. Чэмпіянат.ру (16 снежня 2010). Архівавана з першакрыніцы 15 Люты 2012. Праверана 16 снежня 2010.
  8. "Чарчэсаў прызначаны галоўным трэнерам «Церака»". Чэмпіянат.com. 27 верасня 2011. Архівавана з арыгінала 29 верасня 2011. Праверана 2011-09-27.
  9. Чарчэсаў сыходзіць з «Церака»
  10. Прэзідэнт «Амкара» Шылаў: дамоўленасць з Чарчэсавым ўжо дасягнута
  11. Черчесов прызначаны галоўным трэнерам «Амкара» (руск.). Лента.ру (17 чэрвеня 2013). Архівавана з першакрыніцы 17 Чэрвень 2013. Праверана 4 Жнівень 2018.
  12. «Амкар» абвясціў аб прызначэнні Чарчэсава на пасаду галоўнага трэнера (руск.). Спортс.ру (17 чэрвеня 2013). Архівавана з першакрыніцы 17 Чэрвень 2013. Праверана 11 Снежань 2021.
  13. Кантракт Станіслава Чарчэсава з ФК «Дынама» разлічаны на два гады Архівавана 12 Красавік 2014.
  14. «Дынама» ў першым матчы Чарчэсава разграміла «Волгу» ў рамках прэм’ер-лігі Архівавана 15 Красавік 2014.
  15. Stanisław Czerczesow trenerem Legii Warszawa (польск.). legia.com (6 кастрычніка 2015). Праверана 6 кастрычніка 2015.
  16. «Легія» абвясціла аб расставанні з Чарчэсавым. www.адным.com. Праверана 2 чэрвеня 2016.
  17. Станіслаў Чарчэсаў узначаліў зборную Расіі па футболе. Расійская газета. Праверана 11 жніўня 2016.
  18. Черчесова уволили с поста главного тренера сборной России. football.by (8 ліпеня 2021). Праверана 26 ліпеня 2021.
  19. Станислав Черчесов возглавил "Ференцварош". football.by (20 снежня 2021). Праверана 22 снежня 2021.
  20. Черчесов уволен из "Ференцвароша" после провала в Лиге чемпионов. Будущее Ромащенко пока не известно. football.by (20 ліпеня 2023). Праверана 20 ліпеня 2023.
  21. Статыстыка на сайце footballfacts.ru (руск.)
  22. «Амкар» набыў у «Вакера» 18-гадовага галкіпера Станіслава Чарчэсава