Оскар фон Гуцьер

Оскар фон Гуцьер
ням.: Oskar von Hutier
Оскар фон Гуцьер. 1920 год
Дата нараджэння	27 жніўня 1857(1857-08-27)[1]
Месца нараджэння	Эрфурт, Каралеўства Прусія[2]
Дата смерці	5 снежня 1934(1934-12-05)[1] (77 гадоў)
Месца смерці	Берлін, Трэці рэйх[3]
Месца пахавання	Alter Friedhof Darmstadt[d]
Альма-матар	Пруская ваенная акадэмія[d]
Грамадзянства	Германія
Прыналежнасць	Германская імперыя
Род войскаў	пяхота
Гады службы	1875—1919
Званне	Генерал пяхоты
Камандаваў	1-ы Гесенскі пяхотны полк, 74-я пяхотная брыгада, 1-я гвардзейская пяхотная дывізія, 21-ы корпус, 8-я армія, 18-я армія.
Бітвы/войны	Першая сусветная вайна  * Марнская бітва  * Усходні фронт  * Рыжская аперацыя * Маанзундская аперацыя * Вясновае наступленне * Аперацыя «Міхаэль» * Аперацыя на Эне * Стодзённае наступленне
Узнагароды і званні
У адстаўцы	Старшыня германскага саюза афіцэраў
Медыяфайлы на Вікісховішчы

О́скар фон Гуцье́р (ням.: Oskar von Hutier; 27 жніўня 1857, Эрфурт — 5 верасня 1934, Берлін) — нямецкі ваенны дзеяч, генерал пяхоты. Оскар фон Гуцьер быў адным з самых паспяховых нямецкіх генералаў Першай сусветнай вайны з-за сваіх інавацый у тактыцы прарыву пазіцыйнага фронту. Вайну Гуцьер пачаў камандзірам дывізіі на Заходнім фронце. У 1915 годзе ён быў пераведзены на Усходні фронт, дзе прызначаны камандзірам XXI армейскага корпуса Х арміі Айхгорна.

У пачатку 1917 года Гуцьер быў прызначаны камандуючым 8-й арміі. Аналізуючы ўласны вопыт, вывучаючы тактыку, выкарыстаную іншымі падраздзяленнямі па прарыву пазіцыйнага фронту, Гуцьер распрацаваў новую стратэгію, якая змагла вывесці германскую армію з тупіка пазіцыйнай вайны. Гэтая тактыка аказалася настолькі паспяховай, што германская армія выкарыстоўвала яе ў 1917 і 1918 гадах, а французы далі ёй назву «тактыка Гуцьера», хоць цяпер часцей выкарыстоўваецца тэрмін інфільтрацыя.

Оскар нарадзіўся 27 жніўня 1857 года ў Эрфурце (Саксонія). У 1875 годзе ўступіў у нямецкую армію ў званні лейтэнанта. У 1885—1888 гадах праходзіў навучанне ў Ваеннай акадэміі. У 1889 годзе атрымаў прызначэнне ў Генеральны штаб, а з 1890 года стаў камандзірам батальёна 95-га пяхотнага палка. У 1902 годзе зноў пераводзіцца на працу ў Генеральны штаб і прызначаецца начальнікам аддзела Вялікага Генштаба.

У гэтым жа годзе прызначаны начальнікам штаба 3-га армейскага корпуса, з 1907 года камандзір лейб-гвардыі 1-га Гесенскага палка. У сакавіку 1910 года прызначаны камандзірам 74-й пяхотнай брыгады. З 1911 года генерал-кватэрмайстар Вялікага Генштаба, таксама адначасова з гэтым чытаў лекцыі ў Ваеннай акадэміі. 16 верасня 1912 года Оскар фон Гуцьер прызначаецца камандзірам 1-й гвардзейскай пяхотнай дывізіі, на чале якой і ўступіў у вайну.

Пасля пачатку Першай сусветнай вайны дывізія Гуцьера была ўключана ў склад 2-й нямецкай арміі на Заходнім фронце. На чале дывізіі прыняў удзел у баях на Марне. 3 красавіка 1915 года Оскар Гуцьер прызначаецца камандзірам 21-га армейскага корпуса ў складзе 10-й арміі і пераводзіцца на Усходні фронт.

На чале корпуса ўдзельнічае ў аперацыях супраць рускай арміі ў Польшчы і Літве. Вызначыўся ў сакавіку 1916 года пры адбіцці наступу рускіх войскаў у раёне Нарачы (штаб корпуса знаходзіўся ў беларускім мястэчку Кабыльнікі).

2 студзеня 1917 года становіцца начальнікам вайсковага кіравання «D» (Дзінабург) у раёне Рыгі.

22 красавіка 1917 года Гуцьер прызначаецца камандуючым 8-й арміяй. 1 верасня 1917 года армія Гуцьера пачынае аперацыю па захопу Рыгі. Пры фарсіраванні Заходняй Дзвіны ужыў сваю новую тактыку і замест працяглай артылерыйскай падрыхтоўкі ужыў кароткачасовы абстрэл хімічнымі снарадамі. Войскі Гуцьера фарсіравалі раку і замацаваліся на супрацьлеглым беразе. 2 верасня баі працягваліся, 6-ы Сібірскі корпус рускай арміі апынуўся адкінутым на тылавую пазіцыю. Аднак акружыць 12-ю рускую армію Гуцьеру не ўдалося. 3 верасня рускія пакінулі Рыгу, у якую ўвайшлі войскі 8-й арміі Гуцьера. У ходзе Рыжскай аперацыі войскі 8-й арміі захапілі 15 000 палонных, 273 гарматы, 246 кулямётаў і інш 6 верасня за паспяховы захоп Рыгі узнагароджаны ордэнам Pour le Mérite.

Пасля гэтага на генерала Гуцьера было ўскладзена агульнае камандаванне аперацыі па захопу Маанзундскіх астравоў. У ходзе дэсантнай аперацыі германскіх войскаў астравы былі захопленыя.

21 снежня 1917 года пасля падпісання перамір'я з Савецкай Расіяй, Гуцьер прызначаны камандуючым 18-й арміяй на Заходнім фронце. Падраздзяленні арміі займалі пазіцыі ў Сен-Кантэн. У вясновым наступе 18-й арміі адводзілася дапаможная роля — прыкрываць левы фланг. 21 сакавіка 1918 года германскія войскі перайшлі ў наступ. Армія Гуцьера за першы дзень баёў уклінілась у абарону праціўніка на 6-7 км. У ходзе далейшых баёў армія Гуцьера прарвала фронт 5-й англійскай арміі, паглыбілася на 20 км і фарсіравала Сому. 27 сакавіка войскі Гуцьера ўзялі Мандзідзье, аднак далейшы ўпарты супраціў войскаў Антанты знізіў тэмпы нямецкага наступлення, і 5 красавіка аперацыя была прыпыненая.

У ходзе аперацыі «Міхаэль», 18-я армія дамаглася найбольшых поспехаў: прайшла каля 84 км і захапіла каля 50 000 палонных. 23 сакавіка 1918 года за поспехі ў ходзе вясновага наступу атрымаў дубовыя галіны да ордэна Pour le Merite. У ходзе трэцяй бітвы на Эне, армія Гуцьера павінна была наступаць на Камп'ен. 9—13 чэрвеня Гуцьер нанёс удар у раёне Уазы на Камп'ен, падраздзяленні арміі прасунуліся на 10 км, аднак неўзабаве быў спынены саюзнымі войскамі ў 7 км ад Камп'ена. У заключны перыяд вайны, у ходзе ўсеагульнага наступу войскаў Антанты на Заходнім фронце, 18-й арміі прыйшлося вытрымліваць магутныя ўдары брытанскай арміі.

Пасля заканчэння вайны, у студзені 1919 года, Оскар фон Гуцьер выйшаў у адстаўку.

У пасляваеннай Германіі Гуцьер меў славу паспяховага генерала і героя вайны. Таксама як і Эрых Людендорф, Оскар фон Гуцьер сцвярджаў, што нямецкая армія не была пераможана на поле бою і Германія прайграла вайну з-за ўдару нажом у спіну з боку ўнутраных здраднікаў. Таксама Гуцьер стаў старшынёй Германскага саюза афіцэраў аж да сваёй смерці ў 1934 годзе.

З 1942 па 1944 год імем Гуцьера называлася набярэжная ў Рызе.

Гуцьер заўважыў, што ў многіх папярэдніх баях звычайны метад атакі з працяглай артылерыйскай падрыхтоўкай на ўсёй лініі фронту з масіраваным ударам пяхотных падраздзяленняў вядзе да катастрафічных страт. Оскар фон Гуцьер прапанаваў альтэрнатыўны метад, які атрымаў назву «тактыка Гуцьера» Новая тактыка заключалася ў наступным^[4]:

1. Кароткая артылерыйская падрыхтоўка, якая вялася цяжкімі гарматамі і хімічнымі снарадамі.
2. Пасля гэтага ў атаку ішлі штурмавыя батальёны (Sturmbataillon  (ням.) (бел.), узброеныя самымі перадавымі відамі зброі — кулямётамі, агнямёты, мінамёты. Іх задачамі з'яўляліся пранікненне ў тыл праціўніка, пазбягаючы франтальных баёў, і захоп камандных пунктаў, штабоў, пунктаў сувязі, артылерыйскіх пазіцый праціўніка.
3. Пасля гэтага звычайныя пяхотныя падраздзяленні наносілі ўдар па лініі абароны праціўніка, саслабленай ў выніку страты кіравання, сувязі, падтрымкі артылерыі. Наяўнасць вялікага ліку мінамётаў і артылерыі ў наступаючых давала ім магчымасць накіраваць артылерыйскі агонь туды, дзе гэта было найбольш неабходна.

Сутнасць сваёй тактыкі Гуцьер выклаў у кнізе «Атака ў пазіцыйнай вайне», якая была выдадзена ў 1918 годзе^[4].

• Karl-Friedrich Hildebrand, Christian Zweig. Die Ritter des Ordens Pour le Mérite des I. Weltkriegs Band 2: H-O. — Bissendorf: Biblio Verlag, 2003. — 144—145 с. — ISBN 3-7648-2516-2.

• Біяграфія Оскара фон Гуцьера на сайце «Хронаса»
• Літаратура пра Оскара фон Гуцьера. Архівавана 3 сакавіка 2016. Каталог ў Нямецкай нацыянальнай бібліятэцы