Вісбар

	Вісбар; лац. Visbar
	Wisbar
Паходжаньне
Мова(-ы)	германскія
Утворанае ад	Wis + Baro
Іншыя формы
Варыянт(ы)	Візбар, Віжбар, Вежбар
Зьвязаныя імёны	Barwis
Зьвязаныя артыкулы
	якія пачынаюцца з «Вісбар»

Вісбар, Візбар (Віжбар, Вежбар) — мужчынскае імя і вытворнае ад яго прозьвішча.

Паходжаньне

Вісбар (Wisbar) і Барвіс (Barwis^[1]) — імёны германскага паходжаньня^[2]. Іменная аснова -віс- (-віз-, -веш-) (імёны ліцьвінаў Вісігерд, Вісімунт, Вішымут; германскія імёны Wisigard, Wisemund, Vismuot) паходзіць ад гоцкага wis 'мудры, абазнаны'^[3], а аснова -бар- (-бор-) (імёны ліцьвінаў Барыла, Барвід, Барвін; германскія імёны Barilo, Barvid, Barwin) — ад гоцкага bara, baur 'чалавек, дзіця' (літаральна — «народжаны»)^[4]. Такім парадкам, імя Вісбар азначае «народжаны мудрым»^[5].

Этымалягічны слоўнік старапольскіх асабовых імёнаў, выдадзены Польскай акадэміяй навук, адзначае гістарычнае бытаваньне ў Польшчы германскага імя Weisber^[6].

У Прусіі бытавала імя Вісебар (Вісебір): Wissebir (1417 год)^[7], Lorencz Wissebar (1419 год)^[7].

У Польшчы адзначаецца прозьвішча Візбар (Wizbar)^[8].

Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: Wissebar (Паведамленьні аб літоўскіх дарогах)^[9]; Petrus dictus Vissabor de Scoconanow (17 студзеня 1413 году)^[10]; Визбору два чоловеки… Кеистовтови, Висбораву братаничю (22 чэрвеня 1415 году^[11] паводле выпісу 9 чэрвеня 1614 году)^[12]; Визбору земля пустая Кгелутева у Росеинах^[13], Визбору семъица… Визбору Сумъкаилова земля^[14], у Колтянех Визбору пять чоловековъ^[15] (1440—1492 гады); а въ Конътовъта Визъборовича и въ братаничовъ его въ Станя Аниромовича а у Воидата Кондратовича (18 лютага 1509 году)^[16]; бояре ковенскии, Юреи Визборовичъ а Нарбутъ (8 сьнежня 1528 году)^[17]; Довнар Визборовичъ (1528 год)^[18]; пустовщины Визборишку… Ясвил Визборович (1537—1538 гады)^[19]; Andrich Wessebor (1558 год)^[20]; Вшеборъ Станиславовичъ^[21], Собостыянъ Яновичъ Вшеборъ… Павелъ Вышеборъ… Григорей Вшеборъ^[22], Якубъ Всуборъ^[23], Матей Вшеборъ^[24] (1567 год); urzędników dwornych imieniem Jana Wizbora i Andrzeja Walentynowiczów (жнівень 1658 году)^[25]; Jan Wizbor^[26], Krystyna Wierzborowiczowa^[27], Ród Wiżborowiczów Butkunów: p. Gabriel Wizbor^[28] (1690 год); jego mosci panu Jakubowi Jerzemu z Wizbora Dowiatowi (24 ліпеня 1696 году)^[29].

Носьбіты

Вісбар — літоўскі баярын, брат Якуба Мінігайлы; атрымаў наданьні ад вялікага князя Казімера
Контаўт Візбаравіч — літоўскі баярын зь Віленскага павету, які ўпамінаецца ў 1509 годзе
Юры і Нарбут Візбаравічы — ковенскія баяры, якія ўпамінаюцца ў 1528 годзе
Доўнар Візбаравіч — ковенскі баярын, які ўпамінаецца ў попісе войска Вялікага Княства Літоўскага 1528 году
Ян і Балтрамей Мікалаевічы Багдановічы Візбары — расенскія зямяне, якія ўпамінаюцца ў 1592 годзе^[30]

Пашкевічы зь Візбара — літоўскі шляхецкі род^[31].

На гістарычнай Вількаміршчыне існуе вёска Візбары, у гістарычнай Прусіі існавала вёска Вісбарынэн.

Глядзіце таксама

Крыніцы

^ Ferguson R. English Surnames: And Their Place in the Teutonic Family. — London and New York, 1858. P. 396.
^ Eule R. Germanische und fremde Personennamen als heutige deutsche Familiennamen // Festschrift zu dem fünfzigjährigen jubiläum des Friedrichs-realgymnasiums in Berlin. — Berlin, 1900. S. 64.
^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 17.
^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 16.
^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 20.
^ Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. T. 5: Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego. — Kraków, 1997. S. 16.
^ ^а ^б Trautmann R. Die altpreußischen Personennamen. — Göttingen, 1925. S. 119.
^ Walkowiak J. B. Litewskie nazwiska Polaków: słownik etymologiczno-frekwencyjny. — Poznań, 2019. S. 363.
^ Scriptores rerum Prussicarum. Bd. 2. — Leipzig, 1863. S. 680.
^ Lites ac res gestae inter Polonos Ordinemque Cruciferorum. T. 2. — Posnaniae, 1892. P. 147.
^ Saviščevas E. Polityka nadań wielkich książąt litewskich na Żmudzi w pierwszej połowie XV wieku // Prace historyczne 141, z. 2 (2014). S. 495.
^ Jablonskis K. Nauji Vytauto laikotarpio aktai // Praeitis. T. 2. — Kaunas, 1933. P. 383.
^ Lietuvos Metrika. Knyga 3 (1440—1498). — Vilnius, 1998. P. 39.
^ Lietuvos Metrika. Knyga 3 (1440—1498). — Vilnius, 1998. P. 49.
^ Lietuvos Metrika. Knyga 3 (1440—1498). — Vilnius, 1998. P. 50.
^ Lietuvos Metrika. Knyga 8 (1499—1514). — Vilnius, 1995. P. 317.
^ Lietuvos Metrika. Knyga 15 (1528—1538). — Vilnius, 2002. P. 89.
^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 83.
^ Mackavičius A. Žemaitijos valsčių surašymas 1537—1538 m. — Vilnius, 2003. P. 27, 254.
^ Писцовая книга Гродненской экономии с прибавлениями, изданная Виленской Комиссией для разбора древних актов. Ч. 1. — Вильна, 1881. С. 242.
^ Литовская метрика. Отд. 1. Ч. 3. — Петроград, 1915. С. 941.
^ Литовская метрика. Отд. 1. Ч. 3. — Петроград, 1915. С. 967.
^ Литовская метрика. Отд. 1. Ч. 3. — Петроград, 1915. С. 1016.
^ Литовская метрика. Отд. 1. Ч. 3. — Петроград, 1915. С. 1017.
^ Metryka Litewska. Księga wpisów Nr. 131. — Warszawa, 2001. S. 151.
^ Metryka Litewska. Rejestry podymnego Welkiego Ksiestwa. Województwo trockie 1690 r. — Warszawa, 2000. S. 147.
^ Metryka Litewska. Rejestry podymnego Welkiego Ksiestwa. Województwo trockie 1690 r. — Warszawa, 2000. S. 154.
^ Metryka Litewska. Rejestry podymnego Welkiego Ksiestwa. Województwo trockie 1690 r. — Warszawa, 2000. S. 158.
^ Lietuvos inventoriai XVII a. — Vilnius, 1962. P. 413.
^ Опись документов Виленского центрального архива древних актовых книг. Вып. 3. ― Вильна, 1904. С. 29.
^ Сьпіс шляхецкіх родаў, прозьвішчы якіх пачынаюцца на П, Згуртаваньне беларускай шляхты

Літаратура

Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. Аўтарскае выданне. — Менск, 2019. — 459 с. — (сьціслая вэрсія кнігі: Вытокі Вялікае Літвы. — Менск, 2021. — 89 с.)

[1] Ferguson R. English Surnames: And Their Place in the Teutonic Family. — London and New York, 1858. P. 396.

[2] Eule R. Germanische und fremde Personennamen als heutige deutsche Familiennamen // Festschrift zu dem fünfzigjährigen jubiläum des Friedrichs-realgymnasiums in Berlin. — Berlin, 1900. S. 64.

[3] Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 17.

[4] Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 16.

[Dajlida-2019-20-5] Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 20.

[6] Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. T. 5: Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego. — Kraków, 1997. S. 16.

[Trautmann-1925-119-7] а ^б Trautmann R. Die altpreußischen Personennamen. — Göttingen, 1925. S. 119.

[8] Walkowiak J. B. Litewskie nazwiska Polaków: słownik etymologiczno-frekwencyjny. — Poznań, 2019. S. 363.

[9] Scriptores rerum Prussicarum. Bd. 2. — Leipzig, 1863. S. 680.

[10] Lites ac res gestae inter Polonos Ordinemque Cruciferorum. T. 2. — Posnaniae, 1892. P. 147.

[11] Saviščevas E. Polityka nadań wielkich książąt litewskich na Żmudzi w pierwszej połowie XV wieku // Prace historyczne 141, z. 2 (2014). S. 495.

[12] Jablonskis K. Nauji Vytauto laikotarpio aktai // Praeitis. T. 2. — Kaunas, 1933. P. 383.

[13] Lietuvos Metrika. Knyga 3 (1440—1498). — Vilnius, 1998. P. 39.

[14] Lietuvos Metrika. Knyga 3 (1440—1498). — Vilnius, 1998. P. 49.

[15] Lietuvos Metrika. Knyga 3 (1440—1498). — Vilnius, 1998. P. 50.

[16] Lietuvos Metrika. Knyga 8 (1499—1514). — Vilnius, 1995. P. 317.

[17] Lietuvos Metrika. Knyga 15 (1528—1538). — Vilnius, 2002. P. 89.

[18] Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 83.

[19] Mackavičius A. Žemaitijos valsčių surašymas 1537—1538 m. — Vilnius, 2003. P. 27, 254.

[20] Писцовая книга Гродненской экономии с прибавлениями, изданная Виленской Комиссией для разбора древних актов. Ч. 1. — Вильна, 1881. С. 242.

[21] Литовская метрика. Отд. 1. Ч. 3. — Петроград, 1915. С. 941.

[22] Литовская метрика. Отд. 1. Ч. 3. — Петроград, 1915. С. 967.

[23] Литовская метрика. Отд. 1. Ч. 3. — Петроград, 1915. С. 1016.

[24] Литовская метрика. Отд. 1. Ч. 3. — Петроград, 1915. С. 1017.

[25] Metryka Litewska. Księga wpisów Nr. 131. — Warszawa, 2001. S. 151.

[26] Metryka Litewska. Rejestry podymnego Welkiego Ksiestwa. Województwo trockie 1690 r. — Warszawa, 2000. S. 147.

[27] Metryka Litewska. Rejestry podymnego Welkiego Ksiestwa. Województwo trockie 1690 r. — Warszawa, 2000. S. 154.

[28] Metryka Litewska. Rejestry podymnego Welkiego Ksiestwa. Województwo trockie 1690 r. — Warszawa, 2000. S. 158.

[29] Lietuvos inventoriai XVII a. — Vilnius, 1962. P. 413.

[30] Опись документов Виленского центрального архива древних актовых книг. Вып. 3. ― Вильна, 1904. С. 29.

[31] Сьпіс шляхецкіх родаў, прозьвішчы якіх пачынаюцца на П, Згуртаваньне беларускай шляхты

[1]