Fordisidiya

Fordicidia (lotincha: Fordicidia, Hordicidia yoki Hordicalia) — qadimiy Rimda unumdorlik festivali. Ona Yer xudosi Tellus sharafiga aprel oyidagi Idesdan keyin ikki kun davomida (15-aprel) nishonlanadi^[1]. Shu kunlarda, vestallar huzurida, kelayotgan yilda unumdorlik yaxshi boʻlishi uchun har bir kuriya (aholi punkti)dan bittadan olingan jami 30 bosh boʻgʻoz sigir qurbon qilingan. Ularning bachadonidan chiqarilgan buzoqcha homilalari vestal virjiniyalar tomonidan yoqib yuborilgan va kuli Parilii^[2] bayramiga qadar saqlangan.

Afsonaga koʻra, Fordicidia bayramini miloddan avvalgi VIII asr oxiridan VII asr boshlarigacha hukmdorlik qilgan qadimgi Rim qiroli Numa Pompilius tashkil etgan. U tushiga muqaddas oʻrmonda kirib, hosil kam boʻlayotganining sababini aytgan Faunning koʻrsatmasi bilan ushbu kunga asos solgan^[3]. Faun topishmoq aytadi, uning javobi Tellusni tinchlantirishga yordam berishi kerak edi: u ikkita jon beradigan gʻunajinni qurbon qilishi kerak edi. Numa uygʻongach, boʻgʻoz sigirni maʼbudaga qurbon qilishni buyuradi — kelgusi yilda hosil ham, chorva mollari uchun oʻt-oʻlan ham moʻl boʻlgan^[4].

Fordicidia bayrami Respublika davridagi boshqa koʻpgina Rim bayramlari singari, nasroniylik dini qabul qilingan 354-yil taqvimida yoʻq^[5].

• Forditsidii // Ensiklopedicheskiy slovar Brokgauza i Yefrona : v 86 t. (82 t. i 4 dop.). — SPb., 1902. — T. XXXVI.
• Tellus / Ye. M. Shtaerman // Mifi narodov mira : Ensikl. v 2 t. / gl. red. S. A. Tokarev. — 2-e izd. — M. : Sovetskaya ensiklopediya, 1988. — T. 2 : K—Ya. — 719 s.
• M. Beard, J. A. North, and S. R. F. Price. Religions of Rome: A History. Cambridge University Press, 1998. 
• W. W. Fowler. The Roman Festivals of the Period of the Republic: An Introduction to the Study of the Religion of the Romans. London: Macmillan and Company, limited, 1899. ^{[sayt ishlamaydi]}

Bu maqola birorta turkumga qoʻshilmagan. Iltimos, maqolaga aloqador turkumlar qoʻshib yordam qiling. (Aprel 2024)