Кобальт

Кобальт (лат. Cobaltum, Co) — Менделеевның периодик таблицасының 4 период, 9 төркем элементы. Тәртип номеры - 27. Элементның атом массасы 58,933194(4)^[1]. Гади матдә кобальт — көмөшсу-ак, бераз саргылт металл, зәңгәрсу яки алсурак төсмере бар. Ике кристаллы модификациягә ия.

Кобальт элементының символы — Co (Кобальт тип укыла).

«Кобальт» атамасы алман. Kobold— тау иясе, гном дигәннән килеп чыккан.

Кобальт минералларын яндырганда аларның составындагы мышьякның оксиды бүленеп чыгып, кешеләр агуланган. Моның сәбәбен таучылар тау иясе Кобольдтан күргәннәр һәм элементка да шул исемне биргәннәр.

1735 елда швед минералогы Георг Брандт элек билгесез металл тапкан һәм аны кобальт дип атаган. Ул шулай ук нәкъ шул элементның берләшмәләре пыяланы күк төскә буяуын ачыклаган — аның бу үзенчәлеге белән борынгы Ассирияда һәм Вавилонда файдаланган булганнар әле.

Кобальт кушылмалары кешегә борынгы заманнан ук билгеле. Борынгы Мисыр каберләрендә күк кобальт стаканнар, эмальләр, буяулар очрый. Беренсе күк буяу 1800 елда әзерләнгән.

Җир кабыгында кобальтның масса өлеше 4×10⁻³%.

• Кобальт// Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд. 12-й т. — М. : Советская энциклопедия, 1969—1978.

• Atomic Weights of the Elements 2001, Pure Appl. Chem. 75(8), 1107—1122, 2003. Retrieved June 30, 2005. Atomic weights of elements with atomic numbers from 1-109 taken from this source.(ингл.)
• IUPAC Standard Atomic Weights Revised 2008 елның 5 март көнендә архивланган. (2005).(ингл.)

• Кобальт//Большая российская энциклопедия(үле сылтама)
• Кобальт на Webelements
• Кобальт в Популярной библиотеке химических элементов