Sade yağ

Sade yağ veya klarife tereyağı, tereyağında bulunan süt yağından suyun ve sütte yer alan protein ve şeker gibi katı maddelerin uzaklaştırılması ile üretilen süt ürünü.^[1] Hindistan kökenli özel bir türü olan ghee ismi ile de bilinen sade yağ, genellikle tereyağını eritilmesi ve bileşenlerinin yoğunluklarına göre ayrılmasını sağlanarak üretilir.

Ticari olarak sade yağ buharlaştırma ile üretilir, ancak sütteki emülsiyon kırılarak ve ardından santrifüjleme ile doğrudan kremadan da üretilebilir.^[2]

Kullanım

Sadeyağ (252 °C), normal tereyağına (163-190 °C) kıyasla daha yüksek bir dumanlanma noktasına sahiptir,^[3] ve bu nedenle kavurma/soteleme gibi bazı pişirme uygulamalarında tercih edilebilir. Sade yağ ayrıca taze tereyağından çok daha uzun bir raf ömrüne sahiptir. Çok düşük miktarda laktoz ve kazein içeriği ise laktoz intoleransı veya süt alerjisine sahip kişilerin klarife tereyağı tüketmesine izin vermektedir. ^{[kaynak belirtilmeli]}

Dünya'da sadeyağ

Güney Asya mutfağı ve Arap mutfağında ise sade yağın ghee adlı bir türü kullanılır. Bu ürünün diğerlerinden farkı, ayrıştırma işlemi sırasında kaynatılan tereyağının daha uzun süre pişirilmesine izin verilerek süt katılarını karamelize edilmesidir. Bu işlem gheeye fındığımsı bir tat verir.^[4] Sadeyağ, Osmanlı Türkçesinde revgân-ı sâde ismi ile bilinmekteydi.^[5]

Kaynakça

^ "Clarified butter – Glossary – How to cook". BBC Good Food. 19 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2010.
^ Walstra, P. Wouters, J. Geurts, T. (2006). Dairy Science and Technology, CRC Press – Taylor and Francis Group
^ Amy Brown, Understanding Food: Principles and Preparation, 5th ed., 2014, 1133607152, p. 468
^ Landis, Denise (2003). All About Ghee 20 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The New York Times – Food Chain
^ Türk dünyası araştırmaları. Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı. 2004.

Ayrıca bakınız

[1] "Clarified butter – Glossary – How to cook". BBC Good Food. 19 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2010.

[2] Walstra, P. Wouters, J. Geurts, T. (2006). Dairy Science and Technology, CRC Press – Taylor and Francis Group

[3] Amy Brown, Understanding Food: Principles and Preparation, 5th ed., 2014, 1133607152, p. 468

[4] Landis, Denise (2003). All About Ghee 20 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. The New York Times – Food Chain

[5] Türk dünyası araştırmaları. Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı. 2004.

[1]

g t d Tereyağı
Türleri	Bataklık yağı Sade yağ Ghee Manteiga-da-terra Niter kibbeh Smen Vologda yağı Yak yağı Margarin
Tereyağlı yemekler	Bileşik tereyağı Beurre monté Beurre noir Beurre noisette Café de Paris sauce Beurre blanc Sarımsak yağı Beurre Maître d'Hôtel Trüf yağı Yağlı çay Yumurta yağı
Tereyağı gereçleri	Yayık Tereyağı kıvırıcı Tereyağı bıçağı Fransız tereyağı yemeği Tereyağı çırpıcı
Tereyağı endüstrisi	Boterwet Süt yağı Tereyağı derecelendirme Chicago Butter and Egg Board Çalkalama Tereyağı üreticileri Anchor Land O'Lakes Lurpak Ornua/Kerrygold Plugrá Président
Kültürde tereyağı	Tereyağı heykeli Tereyağlı kuzu Tereyağı lambası Tereyağı isyanı Tereyağlı kedi paradoksu Tereyağlı tost fenomeni Norveç tereyağı krizi
Çeşitli	Tereyağı dağı Yapay tereyağı aroması Tereyağı tuzu Süt tuzu Sürülebilir yiyecekler listesi Nepal'de tereyağı çalkalanması