İçeriğe atla

Dieter Rams

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Dieter Rams
Dieter Rams Vitsœ'de
Doğum20 Mayıs 1932 (92 yaşında)
Wiesbaden, Hessen, Almanya
MilliyetAlman
MeslekEndüstriyel Tasarım
Tanınma nedeniBraun tüketici ürünleri, Vitsœ 606 Çok Amaçlı Raf Sistemi
Rams, 50. Braun İnovasyon Sergisi'nde, Boston 2005

Dieter Rams (20 Mayıs 1932, Wiesbaden, Hessen), tüketici ürünleri şirketi Braun, mobilya şirketi Vitsœ ve endüstriyel tasarımın fonksiyonellik ekolü ile yakından ilişkili olan Alman endüstriyel tasarımcı ve emekli akademisyendir.[1] Ürünlerinde fazladan dikkat çekmeme yaklaşımı ve "az ama iyi" tasarıma olan inancı, zamansız bir kalite yakalamasını sağladı ve Rams'a dünyaca tanınırlığın yanı sıra beğeni de kazandıran birçok ürünün tasarımını etkiledi.

Yaşam ve kariyer

[değiştir | kaynağı değiştir]

Dieter Rams, çalışmalarına 1947'de, bugün RheinMain Uygulamalı Bilimler Üniversitesi'nin bir parçası olan, Wiesbaden Sanat Okulu'nda mimari ve iç dekorasyon alanlarında başladı. Bir yıl sonra, 1948'de, pratik deneyim kazanmak ve marangozluk stajını bitirmek için eğitimine ara verdi. 1948'de Wiesbaden Sanat Okulu'na döndü ve 1953'te mimarlık bölümünden onur derecesi ile mezun oldu, daha sonra Frankfurt merkezli mimar Otto Apel için çalışmaya başladı. 1955'te Braun'a mimar ve iç mimar olarak alındı. 1961'de,1995 yılına kadar sürdürdüğü, Braun'un baş tasarımcılığı görevine geldi.[2]

Dieter Rams, bir marangoz olan büyükbabasının varlığından fazlasıyla etkilendi. Rams bir seferinde tasarım yaklaşımını "Az, ama iyi" anlamında gelen "Weniger, aber besser" ifadesiyle açıkladı. Rams ve ekibi, ünlü SK-4 plak çalar ve 35 mm film slayt projektörlerinin yüksek kaliteli 'D' serisi (D45, D46) dahil olmak üzere Braun için birçok unutulmaz ürün tasarladı. Ayrıca 1960'larda, 606 Çok Amaçlı Raf Sistemi ve 620 Sandalye Programı da dahil olmak üzere Vitsœ için bir mobilya koleksiyonu tasarımlarıyla da bilinir.

Rams, sade şıklığı ve kullanıcı dostu olmasıyla dikkat çeken elektronik ürünler üreterek, 1950'lerde Braun'u çok bilinen bir ev ürünleri markası yaptı.

Rams, sonunda, Bauhaus'un da halefi olan, Ulm, Almanya'daki Ulm Tasarım Okulu'nun öncülerinden Hans Gugelot, Fritz Eichler ve Otl Aicher'in öğrencisi oldu.[3]

"İyi tasarım" ilkeleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Rams, 1970'lerde sürdürülebilir kalkınma ve planlı eskime'nin bir suç olması fikrini ortaya attı.[2] Böylece, kendisine "Tasarımım iyi tasarım mı?" sorusunu sordu. Oluşturduğu cevap ünlü on ilkesinin temelini oluşturdu. Ona göre, "iyi tasarım":[4][5]

  1. yenilikçidir - İlerleme olanakları hiçbir şekilde tükenmiş değildir. Teknolojik gelişme her zaman özgün tasarımlar için yeni fırsatlar oluşturmaktadır. Ancak yaratıcı tasarım her zaman gelişen teknolojiyle birlikte gelişir ve asla kendi başına bir sonuç olamaz.
  2. bir ürünü faydalı kılar - Bir ürün, kullanılmak üzere satın alınır. Sadece işlevsel değil, aynı zamanda psikolojik ve estetik kriterleri de karşılamak zorundadır. İyi tasarım, bir ürünün yararlılığına vurgu yaparken, bundan uzaklaştıracak herhangi bir şeyi görmezden gelir.
  3. estetiktir - Bir ürünün estetik kalitesi, kullanışlılığının ayrılmaz bir parçasıdır çünkü ürünler her gün kullanılmaktadır ve insanlar ile refahları üzerinde bir etkiye sahiptir. Sadece iyi üretilmiş nesneler güzel olabilir.
  4. bir ürünü anlaşılabilir kılar - Ürünün yapısını netleştirir. Daha da iyisi, ürünün, kendi işlevini açıkça ifade etmesini kullanıcının sezgilerinden faydalanarak sağlayabilir. En iyi haliyle açıklayıcıdır.
  5. fazla dikkat çekmez - Bir amaca ulaşan ürünler alet gibidir. Bunlar ne dekoratif nesneler ne de sanat eserleridir. Bu nedenle tasarımları, kullanıcının kendini ifade etmesine yer açmak için hem nötr hem de sınırlı olmalıdır.
  6. dürüsttür - Bir ürünün gerçekte olduğundan daha yenilikçi, güçlü veya değerli görünmesini sağlamaz. Tüketiciyi, tutamayacağı sözlerle aldatmaya çalışmaz.
  7. uzun ömürlüdür - Moda olmaktan kaçınır ve bu nedenle asla modası geçmiş gibi görünmez. Moda tasarımından farklı olarak, günümüzün tüketim toplumunda bile uzun yıllar yaşamını sürdürür.
  8. son detaya kadar eksiksizdir - Hiçbir şey nedensiz veya şansa bırakılmış olmamalıdır. Tasarım sürecindeki özen ve doğruluk tüketiciye saygı gösterir.
  9. çevre dostudur - Tasarım çevrenin korunmasına önemli katkıda bulunur. Kaynakları korur ve ürünün yaşam döngüsü boyunca fiziksel ve görsel kirliliği en aza indirir.
  10. en azıdır - Daha az, daha fazladır (ing. Less is more). Mümkün olduğunca sade, ama daha basit değil. İyi tasarım, bir ürünün temel işlevlerini geliştirir.

Ödüller ve başarılar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Rams 70'i aşkın yıldır tasarım alanında yer alıyor ve kariyeri boyunca birçok onursal unvan aldı.[6] Ödülleri ve başarılarından bazıları:

Apple'ın iOS 3'ünde yer alan hesap makinesi uygulamasının görünümü, Rams ve Dietrich Lubs tarafından tasarlanan 1987 Braun ET 66 hesap makinesinin[7] görünümünü, Apple'ın kendi Podcast uygulamasında "şu anda oynatılan" ekranın görünümü, Braun TG 60 makaradan makaraya bant kaydedicinin görünümünü taklit ediyordu. Bu, uygulamanın sonraki güncellemesiyle değişti. İOS 7 dünya saati uygulaması, Braun'un saat (ve kol saati) tasarımını, kullanılan yazı tipine ve yerleşimine kadar yansıtıyor. Gary Hustwit'in 2009 belgesel filmi Objectified'de Rams, Apple Inc.'in kendisinin ilkelerine göre ürün tasarlayan birkaç şirketten biri olduğunu belirtiyor.[8][9]

Less and More Sergisi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Less and More, Rams'ın Braun ve Vitsœ için dönüm noktası olan tasarımlarının bir sergisidir. Sergi, ilk olarak 2008 ve 2009'da Japonya'ya gitti,[10] Osaka'daki Suntory Müzesi ve Tokyo'daki Fuchu Sanat Müzesi'nde gösterildi. Kasım 2009 ile Mart 2010 arasında Londra'daki Tasarım Müzesi'nde yer aldı.[11][12] Temmuz-Eylül 2010 tarihleri arasında Frankfurt'taki Angewandte Kunst Müzesi'nde sergilendi.[13][14] Sergi daha sonra Ağustos 2011'den Şubat 2012'ye kadar San Francisco Modern Sanat Müzesi'nde sergilendi.[15]

22 Haziran 2016'da film yapımcısı Gary Hustwit Rams belgeselini duyurdu ve bu proje için bir Kickstarter kampanyası başlattı. Uzun metrajlı belgeselde Rams ile tasarım felsefesi, en ikonik tasarımlarından bazılarının arkasındaki süreç, ilhamları ve pişmanlıkları hakkında derinlemesine konuşmalar yer alıyor. Kickstarter kampanyasında toplanan fonun bir kısmı ile de, Rams'ın tasarım arşivinin Dieter ve Ingeborg Rams Vakfı ile işbirliği içinde korunmasına da yardımcı olundu.[16] Film şu anda dünya çapında özel etkinliklerde gösteriliyor, dijital ya da disk olarak sipariş edilebiliyor[17] ve Vimeo'da ücreti yayını mevcut 28 Nisan 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..

  1. ^ "Prof. em. Dr. h.c. Dieter Rams". Red dot. 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2016. 
  2. ^ a b "Vitsœ | Dieter Rams". Vitsoe.com. 5 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2012. 
  3. ^ "Dieter Rams Industrial designer". Vitsoe.com. 31 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2013. 
  4. ^ "SFMOMA Presents Less and More: The Design Ethos of Dieter Rams". Sfmoma.org. 4 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2012. 
  5. ^ "The power of good design: Dieter Rams's ideology, engrained within Vitsœ". Vitsœ. 3 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2019. 
  6. ^ "Vitsœ | History". Vitsoe.com. 15 Kasım 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2012. 
  7. ^ "Apple design and Dieter Rams". mac-history.net. 2 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2013. 
  8. ^ "Design evolution". Braun GmbH. 2009. 12 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2011. Designer: Dieter Rams and Dietrich Lubs 
  9. ^ "The Future Of Apple Is In 1960s Braun: 1960s Braun Products Hold the Secrets to Apple's Future". gizmodo.com. Gawker Media. 14 Ocak 2008. 23 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2010. 
  10. ^ "Less and More: the design ethos of Dieter Rams in Japan". Vitsoe.com. 15 Eylül 2008. 6 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2010. 
  11. ^ "'Less and More' at London's Design Museum". Vitsoe.com. 4 Aralık 2009. 21 Kasım 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2010. 
  12. ^ "Less and More – The Design Ethos of Dieter Rams". Designmuseum.org. 18 Kasım 2009. 30 Mart 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2010. 
  13. ^ "Less and More in Frankfurt". Vitsoe.com. 19 Nisan 2010. 11 Mayıs 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2010. 
  14. ^ "Less and More – Das Designethos von Dieter Rams (requires Flash)". Angewandtekunst-frankfurt.de. 13 Mayıs 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2010. 
  15. ^ "'Less and More': The Design Ethos of Dieter Rams". SFMoMa.com. 27 Ağustos 2011. 13 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2011. 
  16. ^ "RAMS: The First Feature Documentary About Dieter Rams". kickstarter.com. 22 Haziran 2016. 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2016. 
  17. ^ "Rams Film Update". hustwit.com. 26 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2019. 
  18. ^ Dieter Rams and Hans Gugelot, 1956

Konuyla ilgili yayınlar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]