Դիտեր Ռամս
Դիտեր Ռամս գերմ.՝ Dieter Rams | |
---|---|
Ծնվել է | մայիսի 20, 1932[1][2][3][…] (92 տարեկան) |
Ծննդավայր | Վիսբադեն, Հեսսե-Նասաու, Պրուսիայի ազատ պետություն[4] |
Քաղաքացիություն | Գերմանիա |
Կրթություն | ՌեյնՄայնի բարձրագույն դպրոց |
Ազդվել է | Hugo Kϋckelhaus?[5] և Haffenrichter?[5] |
Մասնագիտություն | արդյունաբերական դիզայներ |
Աշխատավայր | Hochschule für bildende Künste Hamburg?[5] և Braun? |
Ամուսին | Ingeborg Rams?[6] |
Պարգևներ և մրցանակներ | |
Անդամություն | Բեռլինի գեղարվեստի ակադեմիա |
Կայք | rams-foundation.org/homepage/ |
Dieter Rams Վիքիպահեստում |
Դիտեր Ռամս ( գերմ.՝ Dieter Rams ; մայիսի 20, 1932, Վիսբադեն, Հեսսեն ), գերմանացի արդյունաբերական դիզայներ, 1962-1995 թվականներին «Բրաուն» ընկերության առաջատար դիզայներ, արդյունաբերական դիզայնի մինիմալիզմի ներկայացուցիչ:
Կենսագրություն
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]1947-1953 թվականներին Ռամսը սովորել է ճարտարապետություն և ինտերիերի ձևավորում Վիսբադենի գեղարվեստի դպրոցում, ընդմիջել է Քելհեյմի ատաղձագործական արհեստանոցում պրակտիկա (1948-1951) անցնելու համար: Ստաժավորումն ավարտելուց հետո Դիթերը շարունակել է ուսումը և 1953 թվականինգերազանցությամբ ավարտել դպրոցը։ 1953-1955 թվականներին աշխատել է հայտնի ճարտարապետ Օտտո Ապելի ղեկավարությամբ՝ մասնակցելով Արևմտյան Գերմանիայում ամերիկյան հյուպատոսությունների նախագծերի մշակմանը։ 1955 թվականին, անցնելով մրցույթ, նա միացել է «Բրաուն» ընկերության դիզայներական թիմին։ 1962 թվականին նա ղեկավարել է ընկերության դիզայնի բաժինը և այդ պաշտոնում մնացել մինչև 1995 թվականը[8]։
Աշխատանք «Բրաուն» ընկերությունում
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]1954 թվականին Բրաուն եղբայրները դիմել են Ուլմի նորաստեղծ դիզայներական դպրոցի ֆակուլտետին և վարձել դիզայներական թիմ, որի կազմում էր Դիթեր Ռեմսը։ «Բրաունում» իր առաջին օրերում Ռամսը նախագծել էր տարբեր ցուցահանդեսային կենտրոնների և գրասենյակների ճարտարապետական դիզայն, բայց ժամանակի ընթացքում նա սկսել է ավելի ու ավելի հետաքրքրվել արդյունաբերական դիզայնով: 1956 թվականին նա աշխատել է Ուլմի ուսուցիչ Հանս Գուգելոտի հետ SK 4 ռադիոնվագարկիչի նախագծման համար, որն իր մեջ ներառում էր բազմաթիվ նորարարական լուծումներ[9]: Այսպիսով, SK 4-ում ավանդական փայտե պահարանն առաջին անգամ փոխարինվել է մետաղյա կորպուսով, իսկ կառավարման վահանակը տեղադրված է ձայնարկիչ սարքի կողքին։ Ձայնարկչի կափարիչը ի սկզբանե պետք է պատրաստված լիներ մետաղից, սակայն փորձարկման արդյունքները բացահայտեցին ուժեղ ձայնային թրթռում: Ռամսն առաջարկել է կափարիչը թափանցիկ պլաստիկից պատրաստելու լուծում, որը հետագայում դարձել է արդյունաբերական ստանդարտ այս տեսակի սարքերի համար[9], իսկ SK 4-ը ստացել է «Սպիտակաձյունիկի դագաղ» մականունը։ Դրանից հետո Ռամսը և Գուգելոտը մշակել են սարքին միացվող աուդիո բարձրախոսներ SK 4-ի համար: Նախկինում աուդիո նվագարկիչները արտադրվում էին սարքի մեջ ինտեգրված բարձրախոսներով: Ռամսը առաջարկել է առանձնացնել բարձրախոսները՝ նվագարկիչը դարձնելով ավելի կոմպակտ և ֆունկցիոնալ:
1962 թվականին Դիթերը ղեկավարել է «Բրաունի» երիտասարդ դիզայներների թիմը՝ կենտրոնանալով ռադիոյիընդունիչների, ձայնային նվագարկիչների և պրոյեկտորների զարգացման վրա: 1960-ական թվականներին սպառողական էլեկտրոնիկայի ամենակարևոր տեխնիկական առաջընթացներից էր տրանզիստորային նոր տեխնոլոգիայի զարգացումը[10]: Փոխարինելով մեծ, տաքացող լամպերը ժամանակակից տրանզիստորներով՝ Բրաունը սկսել է արտադրել կոմպակտ աուդիո նվագարկիչներ՝ մեծ արտաքին մակերեսներով, որոնց վրա Ռամսը տեղադրել ՝ կառավարող կոճակներ և թվատախտակներ։ Նա առաջինն է եղել, որ նախագծել է աուդիո համակարգ մոդուլային բաղադրիչներից (L 450 բարձրախոս, TG 60 մագնիտոֆոն և TS 45 ստերեո միավոր), որի բոլոր բլոկները, բացի պտտվող սեղանից, կարող էին տեղադրվել հորիզոնական, ուղղահայաց կամ ամրացվել պատին:
1963 թվականին Ռամսը կառուցվածքի և գույնի առումով կատարելագործել էր «Բրաունի» դիզայնի կոդավորումը: Մոտեցումն այն էր, որ ստեղծվեին միևնույն համակարգի համատեղելի բաղադրիչներ (բարձրախոսներ, ընդունիչ), որոնք թույլ էին տալիս օգտվողին տարբեր որոշումներ կայացնել սարքերը դասավորելիս: Կարևոր նորամուծություն էր կառավարման գունային կոդավորումը։ Սարքերի կոճակները գունատ կամ մուգ մոխրագույն էին, բացառությամբ կանաչ միացման/անջատման կոճակի: Հավատարիմ մնալով այս գունային կոնվենցիաներին՝ Ռամսը երաշխավորել է, որ օգտատերերը կարող են արագ և արդյունավետ կերպով նավարկել իրենց նոր սարքերում՝ անկախ ներկայացված տեխնիկական նորամուծություններից: Հաջողակ նորարարությունների առատությունը հանգեցրել է նրան, որ 60-ականների կեսերին «Բրաունի» ոճը սկսել է համարվել արդիականության և առաջընթացի խորհրդանիշ[11]: Ընկերության արտադրանքի սպառողների թվում է եղել բրիտանացի փոփ նկարիչ Ռիչարդ Համիլթոնը, ով իր աշխատանքներում օգտագործել է «Բրաունի» տարբերանշանը[12]։
-
Ունիվերսալ դարակների համակարգ 606, 1960
-
SK 61[13]
-
Սթիլյարդ (կշեռք), 1962
-
T 1000, 1963
-
Աուդիո 310, 1971
-
Հաշվիչ ET 66, 1987
Միջազգային ճանաչում
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Դիտեր Ռեմսի նախագծերից շատերը ցուցադրվում են Ֆրանկֆուրտի կիրառական արվեստի թանգարանում[14], ինչպես նաև Մանհեթենի ժամանակակից արվեստի թանգարանում[15]։ Նրա տասնյակ աշխատանքներ ամեն տարի ցուցադրվում են «Քիչ ու ավելի» (անգլ.՝ «Less and Мore») միջազգային ցուցահանդեսում[16][17]: 2010 թվականին Քյոլնի դիզայնի միջազգային դպրոցը Ռամսին նշել է արդյունաբերական դիզայնի ոլորտում նրա ձեռքբերումների համար «Kölner Klopfer» մրցանակով[18]:
Դիզայնի տասը սկզբունքներ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]Իր աշխատանքային տարիների ընթացքում Դիտեր Ռամսը ձևակերպել է որակյալ դիզայնի տասը սկզբունքներ.
- Լավ դիզայնը նորարարական է
- Լավ դիզայնը արտադրանքն օգտակար է դարձնում
- Լավ դիզայնը էսթետիկ է
- Լավ դիզայնը օգնում է արտադրանքը հասկանալի լինել
- Լավ դիզայնը աննկատ է
- Լավ դիզայնը ազնիվ է
- Լավ դիզայնը դիմացկուն է
- Լավ դիզայնը մտածված է ամենափոքր մանրամասների համար
- Լավ դիզայնը ներդաշնակ է շրջակա միջավայրի հետ և էկոլոգիապես մաքուր է
- Լավ դիզայնը հնարավորինս քիչ դիզայն է։
Ռեմսի սկզբունքները չեն խուսափոլ քննադատությունից, սակայն նա շատ երկրպագուներ ունի։ Նրանցից մեկը Ջոնաթան Այվն է «Էփլ» կորպորացիայից։ Գարի Հասթուիթի Reification վավերագրական ֆիլմում Դիթերը վկայակոչել է «Էփլը» որպես ընկերության օրինակ, որը ապավինում է սարքերի նախագծմ��ն Ռամսի սկզբունքներին[19]:
Ծանոթագրություններ
[խմբագրել | խմբագրել կոդը]- ↑ Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
- ↑ Կերպարվեստի արխիվ — 2003.
- ↑ Artists of the World Online, Allgemeines Künstlerlexikon Online, AKL Online (գերմ.) / Hrsg.: A. Beyer, B. Savoy — B: K. G. Saur Verlag, Verlag Walter de Gruyter, 2009. — ISSN 2750-6088 — doi:10.1515/AKL
- ↑ https://www.goethe.de/ins/us/en/kul/art/21982472.html
- ↑ 5,0 5,1 5,2 https://designmuseum.org/designers/dieter-rams
- ↑ https://www.museumangewandtekunst.de/en/visit/exhibitions/permanent-presentation/dieter-rams-a-style-room/
- ↑ https://web.archive.org/web/20210109230836/https://www.thersa.org/about/royal-designers-for-industry/current-honorary-royal-designers-for-industry
- ↑ «Dieter Rams». The Telegraph. 2011. Արխիվացված է օրիգինալից 2012-02-17-ին. Վերցված է 2012-02-16-ին.
- ↑ 9,0 9,1 «Dieter Rams». The Telegraph. 2011. Արխիվացված է օրիգինալից 2012-02-17-ին. Վերցված է 2012-02-16-ին.
- ↑ «Dieter Rams». The Telegraph. 2011. Արխիվացված է օրիգինալից 2012-02-17-ին. Վերցված է 2012-02-16-ին.
- ↑ «Dieter Rams». The Telegraph. 2011. Արխիվացված է օրիգինալից 2012-02-17-ին. Վերցված է 2012-02-16-ին.
- ↑ «Richard Hamilton and Braun». 2011. Արխիվացված է օրիգինալից 2012-09-03-ին. Վերցված է 2012-02-16-ին.
- ↑ Дитер Рамс и Ханс Гугелот, 1956
- ↑ «Das Designethos von Dieter Rams». 2010. Արխիվացված է օրիգինալից 2012-09-03-ին. Վերցված է 2012-02-16-ին.
- ↑ «MoMA The Collection Dieter Rams». 2010. Արխիվացված է օրիգինալից 2012-09-03-ին. Վերցված է 2012-02-16-ին.
- ↑ «Less and more. The design ethos of Dieter Rams». 2010. Արխիվացված է օրիգինալից 2012-09-03-ին. Վերցված է 2012-01-13-ին.
- ↑ «Less and more. The design ethos of Dieter Rams». 2011. Արխիվացված է օրիգինալից 2012-09-03-ին. Վերցված է 2012-01-13-ին.
- ↑ «Kölner Klopfer 2010 geht an Dieter Rams». 2010. Արխիվացված է օրիգինալից 2012-09-03-ին. Վերցված է 2012-02-16-ին.
- ↑ «Dieter Rams Apple has achieved something I never did». The Telegraph. 2011. Արխիվացված է օրիգինալից 2012-09-03-ին. Վերցված է 2012-02-16-ին. «Designer: Dieter Rams and Dietrich Lubs»