2024 İsrail'in Suriye'yi işgali
 | Bu sayfada devam eden bir çalışma vardır. Yardım etmek istiyorsanız ya da çalışma yarım bırakılmışsa, çalışmayı yapan kişilerle iletişime geçebilirsiniz. Bu sayfada son yedi gün içinde değişiklik yapılmadığı takdirde şablon sayfadan kaldırılacaktır. En son değişiklik, 68 dakika önce İmmoBot (katkılar | kayıtlar) tarafından gerçekleştirildi (). |
| 2024 İsrail'in Suriye'yi işgali | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Arap-İsrail savaşları, Suriye İç Savaşı, Esad rejiminin çöküşü | |||||||
 | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
 İsrail |
 Suriye | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
 Binyamin Netanyahu Yisrael Katz Ori Gordin |
Muhammed Gazi el-Celali (8–9 Aralık) Muhammed el-Beşir (9 Aralık–günümüz) | ||||||
| Çatışan birlikler | |||||||
| Güçler | |||||||
| 2 tugay (6.000 – 10.000 asker) | Bilinmiyor | ||||||
| Kayıplar | |||||||
| Yok |
İnsan kaybı yok Suriye Silahlı Kuvvetlerine ait çok sayıda askeri tesis ve kara, hava ve deniz envanterinde yer alan silah ve araçlar yok edildi | ||||||
|
5 Suriyeli sivil öldü Çok sayıda Suriyeli sivil tutuklandı | |||||||
8 Aralık 2024'te, Şam'daki belirleyici savaşın ve ardından Esad rejiminin devrilmesi sonrası İsrail zırhlı birlikleri, Suriye ile İsrail işgali altındaki Golan Tepeleri arasında bulunan Birleşmiş Milletler Gözlem Gücü tampon bölgesine ilerleyerek, Kuneytra ilinin merkez kırsalını topçu ateşiyle hedef aldı. İsrail, Yom Kippur Savaşı'nın ardından 31 Mayıs 1974'te imzalanan ateşkes anlaşmaları sonrası ilk kez Suriye topraklarına girdi.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Golan Tepeleri'nde tampon bölge ve silahtan arındırılmış bölgenin sınırlarını belirleyen,1974 yılında imzalanan Kuvvetlerin Çekilmesi Anlaşması'nın Suriye'de Baas rejiminin devrilmesiyle çöktüğünü ve olası bir tehdidi önlemek için, İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF)'nin 1974'te çekildiği Mor Hattı geçici olarak devralmasını emrettiğini söyledi.[3][4]
Savunma Bakanı Yisrael Katz tarafından 9 Aralık'ta İsrail Savunma Kuvvetleri'ne belirli askeri hedefler verildi. Bunlar arasında tampon bölgenin ve yakındaki mevzilerin tamamen ele geçirilmesi, tampon bölgenin ötesine uzanan ve ağır silahlardan ve askeri altyapıdan arındırılmış bir güvenli bölgenin oluşturulması ve Suriye üzerinden Lübnan'a İran'ın silah kaçakçılığı yollarının engellenmesi yer aldı.[5]
Arka plan
[değiştir | kaynağı değiştir]1967'deki Altı Gün Savaşı'ndan sonra İsrail, Suriye'nin Golan Tepeleri bölgesinin çoğunu işgal etti.[6] 1973'teki Yom Kippur Savaşı'ndan sonra ise İsrail ile Suriye, aralarında anlaşarak Birleşmiş Milletler Ayrılma Gözlem Gücünün (UNDOF) bölgeye yerleşmesinde mutabık kaldı ve alan tarafsız bölge olarak bırakıldı.[6] 1981 yılında İsrail, Tepeleri tek taraflı olarak ilhak etti. Bu işgal Birleşmiş Milletler tarafından uluslararası hukukun ihlali olarak kabul edildi ve yasadışı olarak kınandı. Günümüzde ABD hariç geri kalan tüm devletler Golan Tepelerini Suriye'nin toprak bütünlüğünün bir parçası olarak kabul etmektedir.[7]
İsrailli yetkililer, Amerika Birleşik Devletleri'nin bölge üzerindeki İsrail egemenliğini tanıması için lobi faaliyetlerinde bulundu.[8] 2019'da Donald Trump yönetimindeki Amerika Birleşik Devletleri, Golan Tepelerini İsrail'in bir parçası olarak tanıma kararı alırken, İsrail yönetimi Tepelerdeki yasadışı İsrail yerleşimlerini aktif olarak desteklemeyi sürdürdü.[9][10]
Kasım 2024'te Birleşmiş Milletler, İsrail'i, silahsızlandırılmış bölge içerisinde mühendislik çalışmaları ve muharebe tankları konuşlandırarak 1974 Silahsızlanma Anlaşması'nı ihlal etmekle suçladı.[11] İsrail ise “muhtemel bir terörist istilasını engellemek ve İsrail sınırlarının güvenliğini korumak amacıyla yalnızca İsrail topraklarında bir bariyer kurmaya çalıştığını” belirterek, “İsrail ve IDF yetkililerinin bölgedeki tehditleri bilen BM yetkilileriyle yakın temas halinde olduğunu” kaydetti.[11]
Aralık 2024'te Suriye muhalefeti Beşşar Esad liderliğindeki Suriye rejimine karşı büyük bir saldırı başlattı. Esad rejiminin devrilmesinin ardından, İsrail Diaspora İşleri ve Antisemitizmle Mücadele Bakanı Amichai Chikli, muhalif güçlerin Suriye hükümetine yönelik siyasi ayaklanmalarından duyduğu endişeyi dile getirerek, "Suriye'nin büyük kısmı artık El-Kaide ve DEAŞ'ın kontrolü altında ifadelerini kullandı.[12] İsrail'in, yeni rejimin olası saldırılarını önlemek amacıyla, işgal altındaki Golan Tepelerindeki Hermon Dağı'ndaki savunma hattını 1974 sınırlarına göre yeniden güçlendirmesini istedi.[13]
Tepkiler
[değiştir | kaynağı değiştir]Ulusal
[değiştir | kaynağı değiştir]Uluslararası
[değiştir | kaynağı değiştir]
Almanya: Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Sebastian Fische, "Golan Tepeleri 1967 yılında İsrail tarafından işgal edildi ve 1981 yılında ilhak edildi. Almanya bu ilhakı tanımıyor" dedi.[14]
Mısır: Dışişleri Bakanlığı yaptığı yazılı açıklamada, "Bu adımın Suriye'nin egemenliği ile Tel Aviv ve Şam arasında da 5 Haziran 1974'te imzalanan Kuvvetlerin Çekilme Anlaşması'nı açık şekilde ihlal ettiğini" belirtti. Ayrıca İsrail’in uluslararası hukuku, Suriye topraklarının birlik ve bütünlüğünü ihlal ettiği; sahada yeni bir oldu bitti ile daha fazla Suriye toprağını işgal etmek için bölgedeki boşluktan faydalandığını ekledi.[15]
Türkiye: Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan 10 Aralık günü yaptığı açıklamada, "İsrail hükümetinin ısrarla ve inatla gittiği yol, açık söylüyorum, yol değildir. Güvenlik, daha fazla kan dökülerek, masum sivillere daha fazla bomba atılarak sağlanamaz. Bu sadece Gazze ve Filistin için değil, aynı zamanda Suriye için de geçerlidir" ifadelerini kullandı.[16] Dışişleri Bakanlığı, İsrail'in Suriye arasındaki tampon bölgeye girmesini ve Suriye topraklarına ilerlemesini sert bir şekilde kınadı. Bakanlık ayrıca İsrail'in eylemlerinin, özellikle Suriye'de barış ve istikrarın yolda olduğu kritik bir zamanda, bir "işgal zihniyeti" gösterdiğini ekledi.[17][18]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "IDF Temporarily Seizes Control of Syrian Side of Mount Hermon As Regime Falls". Crown Heights. Erişim tarihi: 8 Aralık 2024.
- ^ Fabian, Emanuel (10 Aralık 2024). "350 strikes, targeting most arms stockpiles in Syria: IDF airs clip of its bombing spree". The Times of Israel (İngilizce). Erişim tarihi: 10 Aralık 2024.
- ^ "İsrail ordusu Suriye sınırındaki tampon bölgeyi ele geçirdi". Euronews. 8 Aralık 2024. Erişim tarihi: 9 Aralık 2024.
- ^ "Israel's Netanyahu declares end of Syria border agreement, orders military to seize buffer zone". The New Arab. 8 Aralık 2024. 9 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2024.
- ^ Fabian, Emanuel (9 Aralık 2024). "Katz orders IDF to complete seizure of Syrian buffer zone, continue destroying Assad's 'strategic weapons'" (İngilizce). The Times of Israel. Erişim tarihi: 11 Aralık 2024.
- ^ a b "İsrail işgalindeki Golan Tepeleri neden önemli?". BBC Türkçe. 29 Temmuz 2024. Erişim tarihi: 11 Aralık 2024.
- ^ "What is the Golan Heights and what does it mean to Israel and Syria?". Reuters. 10 Aralık 2024. Erişim tarihi: 11 Aralık 2024.
- ^ "GOP lawmakers introduce bill recognizing Israeli sovereignty over Golan". The Jerusalem Post| (İngilizce). 28 Şubat 2019. 1 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2024.
- ^ Badie, Dina (25 Mart 2019). "Why Trump's recognition of the Golan Heights as Israeli territory matters". The Conversation (İngilizce). 8 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2024.
- ^ "Israel set to double settlements in Golan Heights – DW – 12/26/2021". Deutsche Welle (İngilizce). 5 Kasım 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2024.
- ^ a b Ebrahim, Nadeen (13 Kasım 2024). "UN sounds alarm at Israel's 'severe violations' at key buffer zone with Syria". CNN (İngilizce). Erişim tarihi: 11 Aralık 2024.
- ^ Krever, Mick (8 Aralık 2024). "Israel watches Syria with trepidation as 50 years of detente is upended". CNN (İngilizce). 8 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2024.
- ^ Quillen, Faras Ghani,Edna Mohamed,Lyndal Rowlands,Ali Harb,Maziar Motamedi,Umut Uras,Stephen (7 Aralık 2024). "Syria war updates: Opposition takes Damascus, al-Assad flees". Al Jazeera (İngilizce). 8 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2024.
- ^ "Almanya'dan Golan Tepeleri açıklaması: Suriye'ye ait, İsrail'in ilhakını tanımıyoruz". Bianet. 10 Aralık 2024. Erişim tarihi: 11 Aralık 2024.
- ^ Egypt, Daily News (9 Aralık 2024). "Egypt condemns Israeli seizure of Syrian demilitarised zone". Dailynewsegypt (İngilizce). Erişim tarihi: 11 Aralık 2024.
- ^ "Türkiye is ready to put 'its entire body' into effort to end bloodshed in Gaza: President Erdogan". Anadolu Ajansı. 10 Aralık 2024. Erişim tarihi: 11 Aralık 2024.
- ^ "No: 250, 10 Aralık 2024, İsrail'in Suriye Topraklarında Devam Eden İşgalci Eylemleri Hk. / T.C. Dışişleri Bakanlığı". www.mfa.gov.tr. 10 Aralık 2024. Erişim tarihi: 11 Aralık 2024.
- ^ "Turkey condemns Israel's 'occupation mentality' after advance into Syria". El-Arabiye (İngilizce). 10 Aralık 2024. Erişim tarihi: 11 Aralık 2024.
