Spisak padeža
Appearance
Ovo je spisak padeža koji se koriste u raznim fleksivnim jezicima koji imaju deklinaciju.
Padeži koji se odnose na vreme i mesto
[uredi | uredi izvor]- Beleška: padeži koji se koriste za lokaciju i kretanje mogu da se koriste i za vreme.
Lokacija
[uredi | uredi izvor]Padež | Upotreba | Primer | U jezicima |
---|---|---|---|
Adesiv | susedstvo | blizu/kod/kraj kuće | estonski | litvanski | tlingitski | mađarski | finski |
Inesiv | negde, u nečemu | u kući | erzjanski | estonski | osetinski | mađarski | finski |
Lokativ | lokacija | u kući | beloruski | bengalski | inarski samski | letonski | latinski | litvanski | poljski | ruski | sanskrit | severnosamski | slovački | slovenački | srpski | tlingitski | turski | mađarski (samo za stara imena nekih gradova) | ukrajinski | hrvatski | češki | crnogorski |
Pertingentiv | u kontaktu sa nečim | seže do kuće | tlingitski |
Subesiv | ispod nečega | ispod kuće | cezijski |
Superesiv | na (vrhu) | na vrhu kuće | mađarski | osetinski |
Kretanje od
[uredi | uredi izvor]Padež | Upotreba | Primer | U jezicima |
---|---|---|---|
Ablativ | udaljavanje | van kuće | erzjanski | estonski | inuktitutski | latinski | osetinski | sanskrit | tlingitski | turski | mađarski | finski |
Delativ | kretanje po površini | od krova kuće | mađarski |
Egresiv | obeležava početak kretanja ili vremena | počevši od kuće | udmurtski |
Elativ | izvan nečega | izvan kuće | erzjanski | estonski | mađarski | finski |
Kretanje ka
[uredi | uredi izvor]Padež | Upotreba | Primer | U jezicima |
---|---|---|---|
Alativ | u mađarskom i finskom jeziku: kretanje ka ili blizu nečega finski: kretanje po nečemu |
po kući vrh kuće |
erzjanski | estonski | litvanski | tlingitski | turski | mađarski | finski |
Ilativ | kretanje u nešto | u kuću | erzjanski | estonski | inarski samski | litvanski | severnosamski | mađarski| finski |
Lativ | kretanje prema nečemu | prema kući | erjanski | turski | finski |
Sublativ | kretanje po površini ili ispod nečega | po kući; ispod kuće | mađrski |
Terminativ | označava kraj kretanja ili vremena | do (same) kuće | estonski | mađrski |
Kretanje po ili preko
[uredi | uredi izvor]Padež | Upotreba | Primer | U jezicima |
---|---|---|---|
Prolativ | kretanje po površini | preko kuće | erzjanski | estonski | tlingitski | finski |
Prosekutiv | preko ili duž | duž puta | grenlandski |
Vijalis | uz pomoć | uz pomoć kuće, koristeći se kućom | inuktitutski |
Pregled osnovnih padeža
[uredi | uredi izvor]unutrašnjost | površina | susedstvo | |
od | Elativ | Delativ | Ablativ |
unutar | Inesiv | Supersesiv | Adesiv |
ka unutra | Ilativ | Sublativ | Alativ |
preko | Perlativ | Prolativ | Perlativ |
Morfosintaksičko slaganje
[uredi | uredi izvor]Padež | Upotreba | Primer | U jezicima |
---|---|---|---|
Apsolutiv (1) | objekat radnje | gurnuo je vrata i ona su se otvorila | baskijski |
Apsolutiv (2) | nenamerni objekat radnje | ona je prešla led; on se okliznuo | aktivni jezici |
Apsolutiv (3) | objekat radnje; instrument | gurnuo je vrata rukom i ona se otvoriše | inuktitutski |
Akuzativ (1) | objekat radnje | ona je otvorila vrata | arapski | nemački | erzjanski | esperanto | inarski samski | latinski | litvanski | poljski | ruski | sanskrit | severnosamski | slovački | slovenački | srpski | mađarski | finski | ukrajinski | hrvatski | češki | crnogorski |
Akuzativ (2) | predmet prenosnog glagola; napravljen od; za; za vreme | Ja gledam njega | inuktitutski | persijski | turski | srpski | crnogorski |
Ergativ | vršitelj | on gurnu vrata i ona se otvoriše | baskijski | gruzijski | samoanski | tlingitski | čečenski |
Ergativ-genitiv | vršitelj, vlasnik | On je gurnuo vrata i ona se otvoriše; njeno kuče | inuktitutski |
Instrumental | instrument, odgovor na pitanje sa čim? | sa kućom | beloruski | gruzijski | litvanski | poljski | ruski | sanskrit | slovački | slovenački | srpski | ukrajinski | hrvatski | češki | crnogorski |
Instrumental-komitativ | instrument | kućom | tlingitski | mađarski |
Instruktiv | način, odgovor na pitanje kako? | uz pomoć kuće | estonski (retko) | finski |
Nominativ (1) | vršitelj | On gurnu vrata i ona se otvoriše | nominativno-akuzativni jezici |
Nominativ (2) | vršitelj; namerni objekat | On gurnu vrata i ona se otvoriše; ona zastade | nominativno-apsolutivni jezici |
Objektiv (1) | direktan ili indirektan glagolski objekat | Video sam je; Dao sam joj knjigu. | bengalski |
Objektiv (2) | direktan ili indirektan glagolski objekat ili predmet predloga; univerzalni padež za sve situacije izuzev nominativa i genitiva | Video sam je; Dao sam joj knjigu. Sa njom | engleski | danski | švedski |
Posredni padež | univerzalni padež; sve situacije osim nominativa | koje se tiču kuće | hindi |
Pasivni padež | predmet neprelaznog glagola ili logički dodatak prelaznog glagola | Vrata se otvoriše | kavkaski jezici |
Odnos
[uredi | uredi izvor]Semantika
[uredi | uredi izvor]Padež | Upotreba | Primer | U jezicima |
---|---|---|---|
Partitiv | koristi se za brojeve i količine | tri kuće | estonski | inarski samski | ruski | finski |
Predloški padež | kada izvesni predlozi prethode imenicama | u/na/okolo kuće | češki, poljski, ruski, slovački, ukrajinski (beleška: ovaj padež se zove lokal u češkom i slovačkom, mіsceviй u ukrajinskom, i miejscownik u poljskom) |
Vokativ | se koristi za obraćanje nekome, sa ili bez predloga | Ej, planino! O planino! Planino! |
arapski | beloruski (retko) | bugarski | gruzijski | grčki | irski | latinski | litvanski | makedonski | poljski | rumunski | ruski (retko) | sanskrit | srpski | ukrajinski | hindi | hrvatski | češki | crnogorski |
Stanje
[uredi | uredi izvor]Padež | Upotreba | Primer | U jezicima |
---|---|---|---|
Abesiv | odsustvo nečega | bez kuće | erzjanski | estonski | inarski samski | finski |
Esiv | privremeni sastav | kao kuća | estonski | inarski samski | inuktitutski | severnosamski | srednjoegipatski | finski |
Esiv-formal | označava sastav kao svojstvo | kao kuća | mađarski |
Esiv-modal | označava sastav kao svojstvo | kao kuća | mađarski |
Eksesiv | označava period od nastanka | od nastanka kuće | estonski | finski |
Formal | označava sastav kao svojstvo | kao kuća | mađarski |
Translativ | promena jednog svojstva u drugo | pretvaranje u kuću | erzjanski | estonski | mađarski | finski |