Jump to content

Subhash Chandra Bose

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Netaji
Subhash Çandra Bose
সুভাষচন্দ্র বসু (Bengali)

ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ବୋଷ (Odia)
சுபாஷ் சந்திர போஸ் (Tamil)
सुभाष चन्द्र बोस (Hindi)
સુભાષચંદ્ર બોઝ (Guxharati)
ਸੁਭਾਸ਼ ਚੰਦਰ ਬੋਸ (Punxhabi)
సుభాష్ చంద్రబోస్ (Telugu)
സുഭാഷ് ചന്ദ്രബോസ് (Malajalam)
සුභාස් චන්ද්‍රබෝස් (Sinhala)
ಸುಭಾಷ್ ಚಂದ್ರ ಬೋಸ್ (Kannada)

ᱥᱩᱵᱷᱟᱥ ᱪᱚᱸᱫᱽᱨᱚ ᱵᱳᱥ (Santali)
Bose, rr. 1930s
Lideri i 2-të i Ushtrisë Kombëtare Indiane[d]
Në detyrë
4 Korrik 1943 – 18 Gusht 1945
Paraprirë ngaMohan Singh
Pasuar nga"Zhdukja e postit"
President i Blloku Përpara të Gjithë Indisë
Në detyrë
22 Qershor 1939 – 16 Janar 1941
Paraprirë ngaKrijimi i detyrës
Pasuar ngaSardul Singh Kavishar
Të dhëna vetjake
U lind më
Subhash Çandra Bose

(23-01-1897)1897 janar 23 invalid day
Cuttack, Presidenca e Bengalit, India Britanike
Vdiq më18 gusht 1945(1945-08-18) (48 vjeç)[4][5]
Taihoku, Tajvani Japonez
Vendi i prehjesRenkō-ji, Tokio, Japoni
Partia politikeKongresi Kombëtar Indian
Blloku Përpara i të Gjithë Indisë
Bashkëshortja/et
​
(m. 1937)​

Stampa:Gray[6]
FëmijëtAnita Bose Pfaff
Arsimimi
Shkollimi
NënshkrimiFirma e Subhash Çandra Boses në Anglisht dhe Bengali

(Netaxhi) Subhash Çandra Bose ( [12] 23 janar 1897 – 18 gusht 1945) ishte një nacionalist indian, sfida e të cilit ndaj autoritetit britanik në Indi e bëri atë një hero midis shumë indianëve, por aleancat e tij gjatë luftës me Gjermaninë naziste dhe Japoninë Perandorake lanë një trashëgimi të kontestuar prej autoritarizmit, antisemitizmit dhe dështimeve ushtarake. Emri nderues 'Netaji' ( Bengalisht : "Udhëheqës i respektuar") u përdor për herë të parë për Bosen në Gjermani në fillim të vitit 1942 - nga ushtarët indianë të Indische Legion dhe nga zyrtarët gjermanë dhe indianë në Byronë Speciale për Indinë në Berlin. Tani përdoret në të gjithë Indinë. [h]

Bose lindi në pasuri dhe privilegj, në një familje të madhe bengali në Orissa gjatë Raxhit Britanik . Marrës i një arsimi anglo-centrike, pas kolegjit ai u dërgua në Angli për të marrë provimin e Shërbimit Civil Indian . Ai ia doli me dallueshmëri në provimin e parë, por nuk pranoi të merrte provimin rutinë përfundimtar, duke përmendur nacionalizmin si thirrje më të lartë. Pas kthimit në Indi në 1921, Bose iu bashkua lëvizjes nacionaliste të udhëhequr nga Mahatma Gandhi dhe Kongresit Kombëtar Indian. Ai ndoqi Xhavaharlal Nehrunë në udhëheqjen e një grupi brenda Kongresit i cili ishte më pak i prirur për reformën kushtetuese dhe më i hapur ndaj socializmit. [i] Bose u bë president i Kongresit në 1938. Pas rizgjedhjes në vitin 1939, lindën mosmarrëveshje midis tij dhe udhëheqësve të Kongresit, duke përfshirë Gandin, lidhur me federatën e ardhshme të Indisë Britanike dhe shteteve princërore, por edhe sepse shqetësimi ishte rritur në mesin e udhëheqjes së Kongresit lidhur me qëndrimin e negociueshëm të Boses ndaj jodhunës dhe planet e tij për fuqi më të mëdha për veten e tij. [15] Pasi shumica e madhe e anëtarëve të Komitetit të Punës të Kongresit dha dorëheqjen në shenjë proteste, [16] Bose dha dorëheqjen si president dhe përfundimisht u përjashtua nga partia. [17] [18]

Në prill 1941 Bose mbërriti në Gjermaninë naziste, ku udhëheqja ofroi simpati të papritur, por me kushte për pavarësinë e Indisë. [19] [19] Fondet gjermane u përdorën për të hapur një qendër të Indisë së Lirë në Berlin . Një Legjion i Indisë së Lirë prej 3,000 trupash u rekrutua nga radhët e të burgosurve indianë të kapur nga Afrika Korps i Erwin Rommel për të shërbyer nën Bosen. [19] [j] Edhe pse periferik në qëllimet e tyre kryesore, gjermanët konsideruan në mënyrë jopërfundimtare një pushtim tokësor të Indisë gjatë gjithë vitit 1941. Nga pranvera e vitit 1942, ushtria gjermane ishte zhytur në Rusi dhe Bose u bë i etur për të kaluar në Azinë Juglindore, ku Japonia sapo kishte korrur fitore të shpejta. [19] Adolf Hitleri gjatë takimit të tij të vetëm me Bosen në fund të majit 1942 ra dakord të organizonte një nëndetëse. [19] Gjatë kësaj kohe, Bose u bë baba; gruaja e tij, [19] [k] ose shoqëruesja, [18] [l] Emilie Schenkl, lindi një vajzë. [19] [m] [19] Duke u identifikuar fuqishëm me fuqitë e Boshtit, Bose hipi në një nëndetëse gjermane në shkurt 1943. [19] [22] Jashtë Madagaskarit, ai u transferua në një nëndetëse japoneze nga e cila zbarkoi në Sumatra të mbajtur nga Japonia, në maj 1943. [19]

Me mbështetjen japoneze, Bose rinovoi Ushtrinë Kombëtare Indiane (INA), e cila përbëhej nga të burgosurit e luftës indianë të ushtrisë indiane britanike, të cilët ishin kapur nga japonezët në Betejën e Singaporit . [23] [24] [25] Një Qeveri e Përkohshme e Indisë së Lirë u shpall në ishujt Andaman dhe Nikobar të pushtuara nga japonezët dhe u kryesua nominalisht nga Bose. [26] [27] [n] Edhe pse Bose ishte jashtëzakonisht i shtyrë dhe karizmatik, japonezët e konsideronin atë si të pakualifikuar ushtarakisht, [o] dhe përpjekja e tij ushtarake ishte jetëshkurtër. Në fund të vitit 1944 dhe në fillim të vitit 1945, Ushtria Britanike Indiane e ktheu sulmin japonez në Indi . Pothuajse gjysma e forcave japoneze dhe plotësisht gjysma e kontingjentit pjesëmarrës të INA u vranë. [p] [q] INA e mbetur u përzu në Gadishullin Malajzian dhe u dorëzua me rimarrjen e Singaporit . Bose zgjodhi të arratisej në Mançuri për të kërkuar një të ardhme në Bashkimin Sovjetik, të cilin ai besonte se ishte kthyer në anti-britanik.

Bose vdiq nga djegiet e shkallës së tretë pasi avioni i tij u rrëzua në Tajvanin japonez më 18 gusht 1945. [r] Disa indianë nuk besuan se përplasja kishte ndodhur, [s] duke pritur që Bose të kthehej për të siguruar pavarësinë e Indisë. [t] [u] [v] Kongresi Kombëtar Indian, mjeti kryesor i nacionalizmit indian, vlerësoi patriotizmin e Boses, por u distancua nga taktikat dhe ideologjia e tij. [w] [37] Raxhi britanik, asnjëherë i kërcënuar seriozisht nga INA, akuzoi 300 oficerë të INA për tradhti në gjyqet e Ushtrisë Kombëtare Indiane, por përfundimisht u tërhoq përballë kundërshtimit nga Kongresi, [x] dhe një vale të ri në Britani për dekolonizim të shpejtë në Indi. [y] [37] [40]

Trashëgimia e Boses është e përzier. Midis shumë njerëzve në Indi, ai shihet si një hero, saga e tij shërben si një kundërvënie e mundshme ndaj veprimeve të shumta të rigjenerimit, negocimit dhe pajtimit gjatë një çerek shekulli përmes të cilit u arrit pavarësia e Indisë. [z] [aa] [ab] Bashkëpunimet e tij me fashizmin japonez dhe nazizmin paraqesin dilema serioze etike, [ac] veçanërisht ngurrimi i tij për të kritikuar publikisht shpërthimet më të këqija të antisemitizmit gjerman nga viti 1938 e tutje ose për të ofruar strehim në Indi për viktimat e tij. [ad] [ae] [af]

  1. ^ Gordon 1990, f. 502.
  2. ^ a b Wolpert 2000, f. 339.
  3. ^ Gordon 1990, ff. 502–503.
  4. ^ Gabim referencash: Etiketë <ref> e pavlefshme; asnjë tekst nuk u dha për refs e quajtura dod-combined
  5. ^ Gabim referencash: Etiketë <ref> e pavlefshme; asnjë tekst nuk u dha për refs e quajtura gordon-bose-death
  6. ^ a b c Hayes 2011, f. 15.
  7. ^ Gordon 1990, f. 32.
  8. ^ Gordon 1990, f. 33.
  9. ^ a b Gordon 1990, f. 48.
  10. ^ Gordon 1990, f. 52.
  11. ^ a b The_Open_University.
  12. ^ Bose, Subhas Chandra (26 qershor 1943). "Speech of Netaji Subhas Chandra Bose, Tokyo, 1943". Prasar Bharati Archives. Arkivuar nga origjinali më 30 janar 2021. Marrë më 26 janar 2021. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  13. ^ Gordon 1990, ff. 459–460.
  14. ^ Stein 2010, ff. 305, 325.
  15. ^ Matthews, Roderick (2021), Peace, Poverty, and Betrayal: A New History of British India, Oxford University Press, By this point the Congress leadership was in turmoil after the election of Subhas Chandra Bose as president in 1938. His victory was taken, principally by Bose himself, as proof that Gandhi's star was in decline, and that the Congress could now switch to his personal programme of revolutionary change. He set no store by non-violence and his ideals were pitched a good deal to the left of Gandhi's. His plans also included a large amount of leadership from himself. This autocratic temperament alienated virtually the whole Congress high command, and when he forced himself into the presidency again the next year, the Working Committee revolted. Bose, bitter and broken in health, complained that the 'Rightists' had conspired to bring him down. This was true, but Bose, who seems to have had a talent for misreading situations, seriously overestimated the strength of his support—a significant miscalculation, for it led him to resign in order to create his own faction, the Forward Bloc, modelled on the kind of revolutionary national socialism fashionable across much of Europe at the time. {{citation}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  16. ^ Haithcox, John Patrick (1971), Communism and Nationalism in India: M. N. Roy and Comintern Policy, 1920–1939, Princeton, NJ: Princeton University Press, fq. 282–283, ISBN 0-691-08722-9, LCCN 79120755, One of the principal points of dispute between Bose and the Congress high command was the attitude the party should take toward the proposed Indian federation. The 1935 Constitution provided for a union of the princely states with the provinces of British India on a federal basis. This was to take place after a certain number of states had indicated their willingness to join. This part of the constitution never came into effect for it failed to secure the assent of the required number of princes, but nevertheless the question of its acceptance in principle was hotly debated for some time within the party. In opposing federation, Bose spoke for many within the Congress party. He argued that under the terms of the constitution the princes would have one-third of the seats in the lower house although they represented only one-fourth of India's population. Moreover, they would nominate their own representatives, whereas legislators from British India, the nominees of various political parties, would not be equally united. Consequently, he reasoned, the princes would have a reactionary influence on Indian politics. Following his election for a second term, Bose charged that some members of the Working Committee were willing to compromise on this issue. Incensed at this allegation, all but three of the fifteen members of the Working Committee resigned. The exception was Nehru, Bose himself, and his brother Sarat. There was no longer any hope for reconciliation between the dissidents and the old guard. {{citation}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  17. ^ Low 2002.
  18. ^ a b Gordon 1990.
  19. ^ a b c d e f g h i j Hayes 2011.
  20. ^ Hayes 2011, f. 162.
  21. ^ Gordon 1990, ff. 344–345.
  22. ^ Bose 2005.
  23. ^ Lebra 2008a.
  24. ^ Lebra 2008b.
  25. ^ Gordon, Leonard (2008), "Indian National Army" (PDF), përmbledhur nga William A. Darity Jr. (red.), International Encyclopedia of the Social Sciences, 2nd Edition, Volume 3, fq. 610–611, arkivuar nga origjinali (PDF) më 1 nëntor 2021, marrë më 1 nëntor 2021, The Indian National Army (INA) was formed in 1942 by Indian prisoners of war captured by the Japanese in Singapore. It was created with the aid of Japanese forces. Captain Mohan Singh became the INA's first leader, and Major Iwaichi Fujiwara was the Japanese intelligence officer who brokered the arrangement to create the army, which was to be trained to fight British and other Allied forces in Southeast Asia. {{citation}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  26. ^ Low 1993.
  27. ^ Wolpert 2000.
  28. ^ Gordon 1990, f. 517.
  29. ^ McLynn 2011, ff. 295–296.
  30. ^ Marston 2014, f. 124.
  31. ^ Wolpert 2009, f. 69.
  32. ^ Bandyopādhyāẏa 2004, f. 427.
  33. ^ Bayly & Harper 2007, f. 22.
  34. ^ Wolpert 2000, ff. 339–340.
  35. ^ Chatterji 2007, f. 278.
  36. ^ Bayly 2012, f. 283.
  37. ^ a b Bayly & Harper 2007.
  38. ^ Marston 2014, f. 129.
  39. ^ Allen 2012, f. 179.
  40. ^ Metcalf & Metcalf 2012.
  41. ^ Stein 2010, f. 297.
  42. ^ Fay 1995, f. 522.
  43. ^ Corbett, Jim; Elwin, Verrier; Ali, Salim (2004), Lives in the Wilderness: Three Classic Indian Autobiographies, Oxford University Press {{citation}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  44. ^ Hayes 2011, f. 165.
  45. ^ Casolari 2020, ff. 89–90.
  46. ^ Roy, Baijayanti (2019), "The Past is Indeed a Different Country: Perception of Holocaust in India", përmbledhur nga Ballis, Anja; Gloe, Markus (red.), Holocaust Education Revisited, Wiesbaden, Germany: Springer VS, fq. 108, ISBN 978-3-658-24204-6 {{citation}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  47. ^ Aafreedi, Navras J. (2021), "Holocaust education in India and its challenges", përmbledhur nga Aafreedi, Navras J.; Singh, Priya (red.), Conceptualizing Mass Violence: Representations, Recollections, and reinterpretatons, Abington and New York: Routledge, fq. 154, ISBN 978-1-00-314613-1 {{citation}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)


Gabim referencash: Etiketat <ref> ekzistojnë për një grup të quajtur "lower-alpha", por nuk u gjet etiketa korresponduese <references group="lower-alpha"/>

Marrë nga "https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Subhash_Chandra_Bose&oldid=2696115"