Dorothy Hodgkin

Dorothy Mary Crowfoot Hodgkin (12 Maj 1910 - 29 Korrik 1994) ishte një kimiste britanike fituese e Çmimit Nobel e cila zhvilloi teknikën e kristalografisë me rreze X për të përcaktuar strukturën e biomolekulave, e cila u bë një mjet thelbësor në biologjinë strukturore.^[1][2]

Ndër zbulimet e saj më me ndikim janë konfirmimi i strukturës së penicilinës siç supozohej më parë nga Edward Abraham dhe Ernst Boris Chain; dhe struktura e vitaminës B ₁₂, për të cilën në vitin 1964 ajo u bë gruaja e tretë që fiton çmimin Nobel në Kimi . Hodgkin gjithashtu sqaroi strukturën e insulinës në 1969 pas 35 vitesh punë.^[3]

Hodgkin përdori emrin "Dorothy Crowfoot" deri dymbëdhjetë vjet pasi u martua me Thomas Lionel Hodgkin, kur ajo filloi të përdorë "Dorothy Crowfoot Hodgkin". Për hir të thjeshtësisë, Hodgkin është njohur si "Dorothy Hodgkin" nga Shoqëria Mbretërore (kur i referohej sponsorizimit të saj për shoqërinë Dorothy Hodgkin) dhe nga Kolegji Somerville. Arkivat Kombëtare të Mbretërisë së Bashkuar i referohen asaj si "Dorothy Mary Crowfoot Hodgkin".

Dorothy Mary Crowfoot lindi në Kajro, Egjipt, më e madhja nga katër vajzat e John Winter Crowfoot (1873–1959), i cili punonte për Ministrinë e Arsimit të vendit dhe gruaja e tij Grace Mary (Emerta Hood) (1877– 1957) e njohur shkurtimisht dhe si Molly. ^[4] Familja jetonte në Kajro gjatë muajve të dimrit, duke u kthyer në Angli çdo vit për të shmangur pjesën më të nxehtë të sezonit në Egjipt.^[5]

Në 1914, nëna e Hodgkin e la atë (në moshën 4 vjeçare) dhe dy motrat e saj më të vogla Joan (mosha 2) dhe Elisabeth (mosha 7 muaj) me gjyshërit e tyre, dhe u kthye te burri i saj në Egjipt. Prindërit e Hodgkin pastaj u zhvendosën në jug, në Sudan, ku deri në vitin 1926 babai i saj ishte përgjegjës për arsimin dhe arkeologjinë. Katër vëllezërit e nënës së saj u vranë në Luftën e Parë Botërore dhe si rezultat ajo u bë një mbështetëse e flaktë e Lidhjes së re të Kombeve. ^{[6] [7]}

Në vitin 1921 babai i Hodgkin hyri në shkollën gramatikore Sir John Leman në Beccles, Angli, ku ajo ishte një nga dy vajzat e vetme të lejuara për të studiuar kimi.^[8] Vetëm një herë, kur ishte 13 vjeç, ajo bëri një vizitë të gjatë te prindërit e saj, pastaj jetoi në Khartoum, kryeqyteti i Sudanit, ku babai i saj ishte Drejtori i Kolegjit Gordon . Kur ishte 14 vjeç, kushëriri i saj i largët, kimisti Charles Harington (më vonë Sir Charles), i rekomandoi DS Parsons ' Fundamentals of Biochemistry.^[9] Duke rifilluar modelin e jetesës së para luftës, prindërit e saj jetuan dhe punuan jashtë vendit për një pjesë të vitit, duke u kthyer në Angli dhe tek fëmijët e tyre për disa muaj çdo verë. Në vitin 1926, kur doli në pension nga Shërbimi Civil i Sudanit, babai i saj mori postin e Drejtorit të Shkollës Britanike të Arkeologjisë në Jeruzalem, ku ai dhe nëna e saj qëndruan deri në vitin 1935.^[10]

Në vitin 1928, Hodgkin u bashkua me prindërit e saj në vendin arkeologjik të Jerash, në Jordaninë e sotme, ku ajo dokumentoi modelet e mozaikëve nga Kishat e shumta të epokës Bizantine të datuara në shekujt V-VI. Ajo i mbaroi vizatimet ndërsa filloi studimet në Oksford, ndërsa bëri gjithashtu analiza kimike të teserave të qelqit nga i njëjti vend.^[11] Vëmendja e saj në detaje përmes krijimit të vizatimeve në shkallë precize të këtyre mozaikëve pasqyron punën e saj të mëvonshme në njohjen dhe dokumentimin e modeleve në kimi. Hodgkin zhvilloi një pasion për kiminë që në moshë të re dhe nëna e saj, një botaniste e aftë, nxiti interesin e saj për shkencat. Në ditëlindjen e saj të 16-të, nëna e saj i dha asaj një libër mbi kristalografinë me rreze X, i cili e ndihmoi atë të vendoste të ardhmen e saj.^[12] Ajo u inkurajua më tej nga kimisti AF Joseph, një mik i familjes i cili gjithashtu punonte në Sudan.^[13]

Arsimi i saj në shkollën shtetërore nuk përfshinte latinishten, e cila atëherë kërkohej për hyrjen në Oxbridge . Drejtori i saj i Shkollës Leman i dha asaj mësim individual në këtë temë, duke e lejuar atë të kalonte provimin pranues të Universitetit të Oksfordit.

Kur Hodgkin u pyet në jetën e mëvonshme për të përmendur heronjtë e saj të fëmijërisë, ajo përmendi tre gra: së pari dhe më e rëndësishmja, nëna e saj, Molly; misionarja mjekësore Mary Slessor; dhe Drejtoresha e Kolegjit Somerville Margery Fry.^[14]

Në vitin 1928 në moshën 18 vjeçare ajo hyri në Kolegjin Somerville, Oksford, ku studioi kimi.^[15] Ajo u diplomua në vitin 1932 me një gradë të klasit të parë të nderit, gruaja e tretë në këtë institucion që arriti këtë vlerësim.^[16]

Në vjeshtën e atij viti, ajo filloi të studionte për PhD në Newnham College, Cambridge, nën mbikëqyrjen e John Desmond Bernal.^[17] Ishte atëherë që ajo u bë e vetëdijshme për potencialin e kristalografisë me rreze X për të përcaktuar strukturën e proteinave . Ajo po punonte me Bernal për aplikimin e parë të teknikës në analizën e një substance biologjike: pepsinës.^[18] Eksperimenti i pepsinit i atribuohet kryesisht Hodgkin, megjithatë ajo gjithmonë e bëri të qartë se ishte Bernal ai që fillimisht bëri fotografitë dhe i dha asaj njohuritë shtesë.^[19] Doktoratura e saj u dha në 1937 për hulumtim mbi kristalografinë me rreze X dhe kiminë e steroleve .

Në 1933 Hodgkin iu dha një bursë kërkimore nga Kolegji Somerville, dhe në vitin 1934, ajo u kthye përsëri në Oksford. Kolegji e emëroi atë në postin e mësueses së parë në kimi në vitin 1936, një post të cilin ajo e mbajti deri në 1977. Në vitet 1940, një nga studentët e saj ishte Margaret Roberts (më vonë Margaret Thatcher)^[20] e cila, ndërsa ishte Kryeministre, vuri një portret të Hodgkin në zyrën e saj në Downing Street për respekt të ish mësueses së saj.^[21] Hodgkin ishte megjithatë një mbështetëse e Partisë së Punës gjatë gjithë jetës.^[22]

Në Prill të vitit 1953, së bashku me Sydney Brenner, Jack Dunitz, Leslie Orgel dhe Beryl M. Oughton, Hodgkin ishte një nga njerëzit e parë që udhëtoi nga Oksfordi në Kembrixh për të parë modelin e strukturës së spiralit të dyfishtë të ADN-së, të ndërtuar nga Francis Crick dhe James Watson, e cila u bazua në të dhëna dhe teknikë të marrë nga Maurice Wilkins dhe Rosalind Franklin .

Hodgkin u bë Lektore në Oksford në 1957 dhe asaj iu dha një laborator shumë modern vitin e ardhshëm.^[23] Në vitin 1960, Hodgkin u emërua Profesor i Kërkimit të Shoqatës Mbretërore Wolfson, një pozicion që ajo mbajti deri në 1970.^[24] Kjo siguroi rrogën e saj, shpenzimet e kërkimit dhe ndihmën kërkimore për të vazhduar punën e saj në Universitetin e Oksfordit . Ajo ishte Anëtare e Kolegjit Wolfson, Oksford nga viti 1977 deri në 1983.^[25]

Hodgkin u shqua veçanërisht për zbulimin e strukturave biomolekulare tre-dimensionale.^[26] Në vitin 1945, duke punuar me C.H (Harry Carlisle), ajo botoi strukturën e parë të një steroidi, jodidi kolesteril (duke punuar me kolesterile që nga ditët e studimeve të saj të doktoratës).^[27]

Në vitin 1945, Hodgkin dhe kolegët e saj, përfshirë biokimisten Barbara Low, zgjidhën strukturën e penicilinës, duke demonstruar, në kundërshtim me mendimin shkencor në atë kohë, se ajo përmban një unazë β-laktamike. Vepra nuk u botua deri në vitin 1949.^[28]

Në 1948, Hodgkin për herë të parë u ndesh me vitaminën B ₁₂, ^[29] dhe krijoi kristale të reja. Vitamina B ₁₂ ishte zbuluar për herë të parë në Merck më herët atë vit. Ajo kishte një strukturë në atë kohë që ishte pothuajse plotësisht e panjohur, dhe kur Hodgkin zbuloi se përmbante kobalt, ajo e kuptoi që aktualizimi i strukturës mund të përcaktohet nga analiza e kristalografisë me rreze x. Madhësia e molekulës dhe fakti që atomet kryesisht nuk llogariteshin, përveç kobaltit, përbënin një sfidë në analizën e strukturës që nuk ishte eksploruar më parë.^[30]

Nga këto kristale, ajo konkludoi praninë e një strukture unaze sepse kristalet ishin pleokroike, zbulim të cilin ajo më vonë e konfirmoi duke përdorur kristalografinë me rreze X. Studimi B _{12 i} botuar nga Hodgkin u përshkrua nga Lawrence Bragg si po aq i rëndësishëm sa "thyerja e barrierës së tingullit".^[31][32] Shkencëtarët nga Merck më parë kishin kristalizuar B ₁₂, por kishin botuar vetëm indekse thyes të substancës. ^[33]Struktura përfundimtare e B ₁₂, për të cilën Hodgkin-it i'u dha më vonë Çmimin Nobel, u botua në vitin 1955.^[34]

Insulina ishte një nga projektet më të jashtëzakonshme kërkimore të Hodgkin. Filloi në vitin 1934 kur asaj iu ofrua një shembull i vogël i insulinës kristalore nga Robert Robinson . Hormoni kapi imagjinatën e saj për shkak të efektit të ndërlikuar dhe të gjerë që ka në trup. Sidoqoftë, në këtë fazë kristalografia me rreze X nuk ishte zhvilluar aq sa duhet për të përballuar kompleksitetin e molekulës së insulinës. Ajo dhe të tjerët kaluan shumë vite duke përmirësuar teknikën.

U deshën 35 vjet pasi bëri fotografinë e saj të parë të një kristali të insulinës për kristalografinë me rreze x dhe teknikat e llogaritjes për të luftuar molekulat më të mëdha dhe më komplekse si insulina. Ëndrra e Hodgkin për të zhbllokuar strukturën e insulinës u la në pritje deri në vitin 1969 kur ajo më në fund ishte në gjendje të punonte me ekipin e saj të shkencëtarëve të rinj, ndërkombëtarë për të zbuluar strukturën për herë të parë. Puna e Hodgkin me insulinën ishte e dobishme në hapjen e rrugës që insulina të prodhohej në masë dhe të përdoret në një shkallë të gjerë për trajtimin e diabetit të tipit një dhe dy. ^[35] Ajo vazhdoi të bashkëpunojë me laboratorë të tjerë aktivë në kërkimin e insulinës, duke dhënë këshilla dhe duke udhëtuar nëpër botë si dhe duke mbajtur fjalime rreth insulinës dhe rëndësisë së saj për të ardhmen e diabetit . Zgjidhja e strukturës së insulinës kishte dy implikime të rëndësishme për trajtimin e diabetit, duke bërë të mundur prodhimin masiv të insulinës dhe duke lejuar shkencëtarët të ndryshojnë strukturën e insulinës për të krijuar mundësi edhe më të mira të ilaçeve për pacientët.^[36]

Mentori i Hodgkin, Profesori John Desmond Bernal ndikoi shumë në jetën e saj: shkencërisht, politikisht dhe personalisht. Bernal ishte një këshilltar kryesor shkencor i qeverisë së MB gjatë Luftës së Dytë Botërore. Ai ishte gjithashtu një anëtar i hapur dhe me zë i Partisë Komuniste dhe një mbështetës besnik i regjimit Sovjetik deri në pushtimin e tij në Hungari në vitin 1956. Hodgkin gjithmonë i referohej atij si "i urtë dhe i zgjuar"; ata ishin të dashur para se ajo të takonte Thomas Hodgkin.^[37] Martesat e Dorothy dhe Bernal ishin jokonvencionale sipas standardeve të ditëve të sotme ashtu si dhe të atyre ditëve.^[38]

Në vitin 1934, në moshën 24 vjeç, Dorothy filloi të përjetonte dhimbje në duar: një vizitë tek një mjek çoi në një diagnozë të artritit reumatoid i cili do të vinte duke u përkeqsuar progresivisht me kalimin e kohës, me deformime në të dy duart dhe këmbët e saj. Në vitet e saj të fundit, Hodgkin kaloi shumë kohë në karrocë megjithatë ajo mbeti aktive shkencërisht pavarësisht aftësisë së saj të kufizuar.^[39]

Në vitin 1937, Dorothy Crowfoot u martua me Thomas Lionel Hodgkin. Ai kishte pak kohë që ishte kthyer nga Palestina ku kishte dhënë dorëheqjen nga Zyra Koloniale dhe po punonte në arsimin e të rriturve.^[40] Ai ishte një anëtar i përhershëm i Partisë Komuniste dhe më vonë shkroi disa vepra kryesore mbi politikën dhe historinë afrikane, duke u bërë një lektor i njohur në Kolegjin Balliol në Oksford. ^[41] Çifti kishte tre fëmijë: Luka ^[42](l. 1938), Elizabeta ^[43](l. 1941) dhe Toby (l. 1946)^[44].

Hodgkin botoi si "Dorothy Crowfoot" deri në 1949, kur u bind nga sekretari i Hans Clarke për të përdorur emrin e saj të martesës në një kapitull që ajo kontribuoi në "Kima e Penicilinës . Në atë kohë ajo ishte martuar prej 12 vitesh, lindi tre fëmijë dhe u zgjodh anëtare e Shoqërisë Mbretërore.^[45]

Pas kësaj ajo do të botonte si "Dorothy Crowfoot Hodgkin", dhe ky ishte emri i përdorur nga Fondacioni Nobel në dhënien e çmimit për të dhe biografinë që përfshiu për marrësit e tjerë të Çmimit Nobel;^[46][47][48] Për hir të thjeshtësisë, Hodgkin është referuar si "Dorothy Hodgkin" nga Shoqëria Mbretërore, kur i referohej sponsorizimit të saj për shoqërinë Dorothy Hodgkin,^[49] dhe nga Kolegji Somerville, pasi inauguroi leksionet vjetore për nder të saj.

Arkivat Kombëtare të Mbretërisë së Bashkuar i referohen asaj si "Dorothy Mary Crowfoot Hodgkin"; në një shumëllojshmëri pllakash që përkujtojnë vendet ku ajo ka punuar ose jetuar, p.sh. rruga 94 Woodstock, Oxford është "Dorothy Crowfoot Hodgkin".

Midis viteve 1950 dhe 1970 Hodgkin vendosi dhe mbajti kontakte të qëndrueshme me shkencëtarë të fushës së saj jashtë vendit - në Institutin e Kristalografisë në Moskë ; në Indi; dhe me grupin kinez në Pekin dhe Shangai që po punonte për strukturën e insulinës.

Vizita e saj e parë në Kinë ishte në vitin 1959. Gjatë çerek shekullit tjetër ajo udhëtoi atje edhe shtatë herë të tjera, vizita e fundit një vit para vdekjes së saj.^[50] Veçanërisht e paharrueshme ishte vizita në vitin 1971 pasi vetë grupi kinez zgjidhi në mënyrë të pavarur strukturën e insulinës, më vonë se ekipi i Hodgkin por me një rezolucion më të lartë. Gjatë tre viteve pasuese, 1972–1975, kur ajo ishte Presidente e Bashkimit Ndërkombëtar të Kristalografisë ajo nuk arriti të bindte autoritetet kineze, për të lejuar shkencëtarët e vendit të bëhen anëtarë të Unionit dhe të marrin pjesë në mbledhjet e tij.

Në moshën 73 vjeç, Hodgkin shkroi një parathënie të botimit anglisht të "Stereospecific Polymerization of Isoprene", botuar nga Robert Maxwell si vepër e Elena Ceausescu, gruaja e diktatorit komunist Rumun. Hodgkin shkroi për "arritjet e jashtëzakonshme" dhe karrierën "mbresëlënëse" të autorit.^[51]

Pas përmbysjes së Çausheskut gjatë Revolucionit Rumun të vitit 1989, u zbulua se Elena Çaushesku nuk kishte mbaruar as shkollën e mesme dhe as kishte ndjekur universitetin. Kredencialet e saj shkencore ishin një mashtrim dhe botimi në fjalë u shkrua për të nga një ekip shkencëtarësh për të marrë një doktoraturë të rreme.^[52]

Për shkak të aktiviteteve politike të Hodgkin dhe lidhjes së burrit të saj me Partinë Komuniste, ajo u ndalua të hynte në SH.B.A. në vitin 1953 dhe më pas nuk u lejua të vizitonte vendin deri në heqjen dorë nga CIA.^[53]

Në 1961 Thomas u bë këshilltar i Kwame Nkrumah, President i Ganës, një vend që ai vizitoi për periudha të gjata para rrëzimit të Nkrumah në 1966. Hodgkin ishte në Ganë me burrin e saj kur morën lajmin se asaj i ishte dhënë Çmimi Nobel.

Dorothy Hodgkin nuk ishte asnjëherë komuniste. Ajo mori nga nëna e saj, Molly, një shqetësim rreth pabarazive shoqërore dhe një vendosmëri për të bërë atë që mundej për të parandaluar konfliktin e armatosur. Dorothy u shqetësua veçanërisht për kërcënimin e luftës bërthamore. Në 1976, ajo u bë presidente e Konferencës Pugwash dhe shërbeu më gjatë se kushdo që i parapriu ose pasoi atë në këtë post. Ajo u largua nga detyra në vitin 1988, një vit pasi Traktati i Forcave Bërthamore me Distancë të Mesme vendosi "një ndalim global të sistemeve të armëve bërthamore me rreze të shkurtër dhe të gjatë, si dhe një regjim verifikimi ndërhyrës".^[54] Ajo pranoi Çmimin e Paqes Lenin nga qeveria Sovjetike në 1987 në njohje të punës së saj për paqen dhe çarmatimin.

Për shkak të distancës, Hodgkin vendosi të mos merrte pjesë në Kongresin e 1987 të Bashkimit Ndërkombëtar të Kristalografisë në Australi. Sidoqoftë, megjithë dobësinë për shkak të sëmundjes gjithnjë e në rritje, ajo mahniti miqtë e ngushtë dhe familjen duke shkuar në Pekin për Kongresin e vitit 1993, ku u mirëprit nga të gjithë.

Ajo vdiq në Korrik të vitit 1994 pas një goditjeje celebrale, në shtëpinë e burrit të saj në fshatin Ilmington, afër Shipston-on-Stour, Warwickshire .

• Hodgkin fitoi Çmimin Nobel në Kimi në vitin1964 dhe është e vetmja shkencëtare femër Britanike që i është dhënë një Çmim Nobel në ndonjë nga tre shkencat që ky çmim njeh.
• Në vitin 1965 ajo u emërua me Urdhrin e Meritës .
• Ajo ishte gruaja e parë dhe e vetmja që mori medaljen prestigjioze Copley.
• Në 1947, ajo u zgjodh Anëtare e Shoqërisë Mbretërore (FRS) në 1947 dhe anëtarësim në EMBO në 1970. Hodgkin ishte Kancelare e Universitetit të Bristol nga viti 1970 deri në 1988.
• Në vitin 1958, ajo u zgjodh Anëtare Nderi e Akademisë Amerikane të Arteve dhe Shkencave.^[55]
• Në 1966, asaj i'u dha Anëtarsim i Nderit Kombëtar "Iota Sigma Pi" për kontributin e saj të rëndësishëm.^[56]
• Ajo u bë anëtare e huaj e Akademisë së Shkencave të BRSS në vitet 1970.
• Në 1982 ajo mori Medaljen Lomonosov nga Akademia Sovjetike e Shkencave.
• Në 1987 ajo pranoi Çmimin Lenin për Paqen nga qeveria e Mikhail Gorbachev .
• Qeveria komuniste e Bullgarisë i dha asaj Çmimin Dimitrov.
• Një asteroid (5422) i zbuluar më 23 dhjetor 1982 nga LG Karachkina (në Observatorin Astrofizik të Krimesë, MPC 22509, në BRSS) në 1993 u emërua "Hodgkin" për nder të saj.^[57]
• Në 1983, Hodgkin mori Dekoratën Austriake për Shkencë dhe Art.^[58]

• Pullat Përkujtimore Britanike - Hodgkin ishte një nga pesë 'Gratë e Arritjeve' të zgjedhura për një set të lëshuar në Gusht 1996. Të tjerat ishin Marea Hartman (administratore sportive), Margot Fonteyn (balerinë / koreografe), Elisabeth Frink (skulptore) dhe Daphne du Maurier (shkrimtare). Në vitin 2010, gjatë 350 vjetorit të themelimit të Shoqërisë Mbretërore, Hodgkin ishte e vetmja grua në një set pullash midis dhjetë prej anëtarëve më të shquar të Shoqërisë, duke zënë vendin përkrah Isaac Newton, Edward Jenner, Joseph Lister, Benjamin Franklin, Charles Babbage, Robert Boyle, Ernest Rutherford, Nicholas Shackleton dhe Alfred Russel Wallace.^[59]
• Zyrat e Këshillit në Borough of London të Hackney dhe ndërtesat në Universitetin e York-ut, Universitetin Bristol dhe Universitetin Keele janë emëruar pas saj, siç është blloku shkencor në Shkollën e Mesme Sir John Leman, ish-shkolla e saj.^[60]
• Në vitin 2012, Hodgkin ushfaq në serinë The New Elizabethans të BBC Radio 4 për të shënuar Jubileun e Mbretëreshës Elizabeth II. Në këtë seri, një panel prej shtatë akademikësh, gazetarësh dhe historianësh e vendosën atë në mesin e grupit të njerëzve në Mbretërinë e Bashkuar "veprimet e të cilëve kanë pasur një ndikim të rëndësishëm gjatë sundimit të Elizabetës II për jetën në këto ishuj.
• Në vitin 2015 studimi i Hodgkin i vitit 1949, "Hetimi Kristalografik me rreze X i Strukturës së Penicilinës" u nderua me një çmim për zhivillime kimike nga Divizioni i Historisë së Kimisë të Shoqërisë Amerikane të Kimisë i paraqitur në Universitetin e Oksfordit (Angli). Ky hulumtim shquhet për përdorimin e tij inovator të kristalografisë me rreze X për të përcaktuar strukturën e produkteve komplekse natyrore, në këtë rast, të penicilinës.^{[61] [62]}
• Që nga viti 1999, Festivali Ndërkombëtar i Grave në Oksford prezanton Leksionin vjetor Përkujtimor Dorothy Hodgkin, zakonisht në Mars, për nder të punës së Hodgkin. ^[63] Leksioni është një bashkëpunim midis Oxford AWiSE (Shoqata për Gratë në Shkencë & Inxhinieri), Kolegji Somerville dhe Muzeu i Historisë Natyrore të Universitetit të Oksfordit.