Staro Lanište

Staro Lanište
Staro Lanište;
Osnovni podaci
Država	Srbija
Upravni okrug	Pomoravski
Grad	Jagodina
Stanovništvo
Stanovništvo (2022)	460
Geografija
Koordinate	44°01′33″N 21°15′10″E / 44.025833°N 21.252666°E
Nadmorska visina	107 m
	; Staro Lanište Staro Lanište na karti Srbije
Ostali podaci
Pozivni broj	035
Registarska oznaka	JA

Koordinate: 44° 01′ 33" SGŠ, 21° 15′ 10" IGD Staro Lanište je naseljeno mesto grada Jagodine u Pomoravskom okrugu. Prema popisu iz 2011. bilo je 460 stanovnika (prema popisu iz 2002. bilo je 560 stanovnika).

Historija

U Laništu, na obodu sela u potesu „Gradac“, pronađeni su dokazi o postojanju ljudskih naselja iz vremena Tribala, na prelazu iz gvozdenog u bronzano doba. Današnje stanovništvo Laništa se uglavnom naselilo u vremenu Prvog srpskog ustanka, mada je selo postojalo i mnogo ranije, jer se pominje u više turskih popisa naseljenih mesta iz XVI veka, kao i austrijskom popisu iz 1718. godine.. Pored Crkve Velikomučenice Marine, pronađeni su ostaci temelja iz XIII veka, iz vremena dinastije Nemanjića, kao i novac iz tog perioda. Prvo stanovništvo Laništa se naselilo u samoj blizini Velike Morave u potesu "Krive bare“, ali se zbog čestih poplava pomeralo dalje od reke, dok se jedan deo stanovništva naseljava na levoj obali reke Belice ispod brda. Tako da su se vremenom u Laništu formirale tri fizički odvojena dela sela, na desnoj obali reke Belice, Donja mala i na levoj obali Gornja mala i Obreška mala (nazvana po doseljenicima iz sela Obrež kod Varvarina). Nakon Drugog svetskog rata, opština Svetozarevo donosi odluku da se Lanište podeli na dva sela i to Novo Lanište (nastaje od Gornje Male i Obreške male) i Staro Lanište (nastaje od Donje male). Na popisu iz 1948. godine selo Lanište popisano je po prvi put odvojeno, kao Novo Lanište i Staro Lanište. Ova odluka SO Svetozarevo je ozvaničena u službenom glasniku NR Srbije,1955. godine.

Demografija

Selo Lanište, je odlukom SO Svetozarevo, na popisu 1948. godine, podeljeno na Novo Lanište i Staro Lanište, a 50-ih godina selo je i zvanično administrativno podeljeno. Prema popisu iz 1930. godine u zajedničkom selu Laništu je živelo 1.704 stanovnika.

U naselju Staro Lanište živi 483 punoletna stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 45,3 godina (43,2 kod muškaraca i 47,6 kod žena). U naselju ima 184 domaćinstva, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 3,04.

Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je pad u broju stanovnika.

Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka

Demografija

Godina	Stanovnika




1948.	780	^[1]
1953.	823
1961.	769
1971.	674
1981.	629
1991.	607	593
2002.	581	560

Etnički sastav prema popisu iz 2002.
Srbi	558	99.64%
Makedonci	2	0.35%
nepoznato	0	0.0%

Godina popisa	1818.	1819.	1820.	1821.	1822.	1823.	1824/25.	1825.	1826.	1827.	1828.	1829.
Lanište (Staro i Novo) u popisima Jagodinske nahije — od 1818. do 1829.^[2]
Kuće	80	82	86	83	81	86	85	87	91	90	92	91
Poreske glave*	-	111	90	83	90	92	97	94	92	93	91	86
Aračke glave**	130	178	182	182	187	201	209	227	231	238	245	241
Poreske glave = Oženjeni muškarci \| * Aračke glave = Muškarci od 7 do 70 godina

Stanovništvo prema polu i starosti ^[3]


	m	ž
?	4	11
80+	10	6
75-79	9	25
70-74	22	23
65-69	18	21
60-64	22	16
55-59	8	11
50-54	26	16
45-49	29	29
40-44	18	21
35-39	20	13
30-34	13	12
25-29	16	16
20-24	15	16
15-19	19	12
10-14	21	9
5-9	11	6
0-4	9	7
prosek	43.2	47.6

Domaćinstva

**Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002.**
Godina popisa	1948.	1953.	1961.	1971.	1981.	1991.	2002.
Broj domaćinstava	150	162	174	190	192	182	184

**Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002.**
Broj članova	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10 i više	Prosečan broj članova
Broj domaćinstava	37	57	18	30	23	15	3	-	1	-	3.04

Domaćinstva

**Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002.**
Godina popisa	1948.	1953.	1961.	1971.	1981.	1991.	2002.
Broj domaćinstava	249	68	157	19	3	2	248

**Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002.**
Broj članova	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10 i više	Prosečan broj članova
Broj domaćinstava	38	157	45	7	1

Stanovništvo prema delatnosti koju obavlja

Pol	Ukupno	Poljoprivreda, lov i šumarstvo	Ribarstvo	Vađenje rude i kamena	Prerađivačka industrija	Proizvodnja i snabdevanje...	Građevinarstvo	Trgovina	Hoteli i restorani	Saobraćaj, skladištenje i veze
Muški	111	24	-	-	45	1	10	6	2	10
Ženski	60	27	-	-	12	-	1	4	2	4
Oba	171	51	-	-	57	1	11	10	4	14
Pol	Finansijsko posredovanje	Nekretnine	Državna uprava i odbrana	Obrazovanje	Zdravstveni i socijalni rad	Ostale uslužne aktivnosti	Privatna domaćinstva	Eksteritorijalne organizacije i tela	Nepoznato
Muški	-	-	2	2	2	2	-	-	5
Ženski	-	1	-	3	3	2	-	-	1
Oba	-	1	2	5	5	4	-	-	6

Reference

↑ Knjiga 9, Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, maj 2004, ISBN 86-84433-14-9
↑ Popović, Ljubodrag. Zoran Marković. ur (srpskom). Jagodinska nahija, knjiga prva 1815 —1823. Jagodina: Istorijski arhiv Jagodina. 86-902609-5-1. Pristupljeno 12.07.2012.
↑ Knjiga 2, Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, februar 2003, ISBN 86-84433-01-7

Literatura

Vanjske veze

Portal Srbija

Naseljena mesta opštine Jagodina

Bagrdan • Belica • Bresje • Bukovče • Bunar • Vinorača • Voljavče • Vranovac • Vrba • Glavinci • Glogovac • Gornje Štiplje • Gornji Račnik • Deonica • Dobra Voda • Donje Štiplje • Donji Račnik • Dragocvet • Dragoševac • Dražmirovac • Duboka • Ivkovački Prnjavor • Jagodina • Jošanički Prnjavor • Kalenovac • Kovačevac • Kolare • Končarevo • Kočino Selo • Lovci • Lozovik • Lukar • Majur • Mali Popović • Medojevac • Međureč • Miloševo • Mišević • Novo Lanište • Rajkinac • Rakitovo • Ribare • Ribnik • Siokovac • Slatina • Staro Lanište • Staro Selo • Strižilo • Topola • Trnava • Crnče • Šantarovac • Šuljkovac

[1] Knjiga 9, Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, maj 2004, ISBN 86-84433-14-9

[Jagodinska_nahija_I_(šab)-2] Popović, Ljubodrag. Zoran Marković. ur (srpskom). Jagodinska nahija, knjiga prva 1815 —1823. Jagodina: Istorijski arhiv Jagodina. 86-902609-5-1. Pristupljeno 12.07.2012.

[3] Knjiga 2, Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, februar 2003, ISBN 86-84433-01-7

[1]