- Za ostale upotrebe, v. Obrež (razvrstavanje).
Koordinate: 43° 46′ 09" SGŠ, 21° 20′ 58" IGD
Obrež je naselje u Srbiji u opštini Varvarin u Rasinskom okrugu. Prema popisu iz 2002. bilo je 3221 stanovnika (prema popisu iz 1991. bilo je 3978 stanovnika).
Do Drugog srpskog ustanka Obrež se nalazio u sastavu Osmanskog carstva. Nakon Drugog srpskog ustanka Obrež ulazi u sastav Kneževine Srbije i administrativno je pripadao Jagodinskoj nahiji i Temnićskoj knežini[1] sve do 1834. godine kada je Srbija podeljena na serdarstva. U tom periodu u Obrežu je postojala skela koja je ujedno i bila granični prelaz sa Osmanskim carstvom. Vlasnik skele je bio Mileta Radojković, i ova skela je bila najprometnija u Jagodinskoj nahiji[1].
Prema poreklu ondašnje stanovništvo Obreža iz 1905. godine može se ovako rasporediti:
- Starosedeoca ima 3 porodice sa 85 kuće.
- Kosovsko-metohijskih doseljenika ima 5 porodice sa 117 kuće.
- Iz okoline ima 4 porodice sa 63 kuće.
- Iz Stare Srbije ima 3 porodice sa 52 kuće.
- Porodice nepoznatog porekla ima 3 porodice sa 50 kuće.
- Iz okoline Niša ima 3 porodice sa 26 kuće.
- Crnogorskih doseljenika ima 1 porodica sa 20 kuće.
- Iz okoline Vranja ima 2 porodice sa 17 kuće.
- Iz Toplice ima 2 porodice sa 13 kuće.
- Iz okoline Leskovca ima 2 porodice sa 12 kuće.
- Iz okoline Zaječara ima 1 porodica sa 6 kuće. (podaci datiraju iz 1905. godine)[2]
U naselju Obrež živi 2635 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 43,1 godina (41,8 kod muškaraca i 44,4 kod žena). U naselju ima 1041 domaćinstvo, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 3,09.
Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je pad u broju stanovnika.
- Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka
|
|
Obrež u popisima Jagodinske nahije — od 1818. do 1829.[4]
|
Godina popisa |
1818. |
1819. |
1820. |
1821. |
1822. |
1823. |
1824/25. |
1825. |
1826. |
1827. |
1828. |
1829.
|
Kuće
|
98
|
103
|
104
|
107
|
109
|
111
|
112
|
113
|
115
|
118
|
127
|
131
|
Poreske glave*
|
-
|
118
|
116
|
125
|
130
|
132
|
137
|
140
|
134
|
140
|
145
|
144
|
Aračke glave**
|
228
|
256
|
258
|
253
|
157
|
262
|
287
|
296
|
298
|
316
|
332
|
342
|
*Poreske glave = Oženjeni muškarci | ** Aračke glave = Muškarci od 7 do 70 godina
|
Stanovništvo prema polu i starosti [5]
|
|
m |
|
|
ž |
? |
4 |
|
|
5 |
80+ |
33 |
|
|
59 |
75-79 |
69 |
|
|
103 |
70-74 |
112 |
|
|
141 |
65-69 |
105 |
|
|
152 |
60-64 |
93 |
|
|
122 |
55-59 |
85 |
|
|
68 |
50-54 |
90 |
|
|
90 |
45-49 |
146 |
|
|
90 |
40-44 |
115 |
|
|
92 |
35-39 |
83 |
|
|
97 |
30-34 |
101 |
|
|
98 |
25-29 |
119 |
|
|
111 |
20-24 |
94 |
|
|
94 |
15-19 |
65 |
|
|
75 |
10-14 |
92 |
|
|
83 |
5-9 |
92 |
|
|
86 |
0-4 |
74 |
|
|
83 |
prosek |
41.8 |
|
|
44.4 |
Domaćinstva
Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002.
Godina popisa
|
1948.
|
1953.
|
1961.
|
1971.
|
1981.
|
1991.
|
2002.
|
Broj domaćinstava
|
749
|
805
|
911
|
980
|
995
|
1003
|
1041
|
|
Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002.
Broj članova
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10 i više
|
Prosečan broj članova
|
Broj domaćinstava
|
183
|
299
|
177
|
166
|
104
|
72
|
29
|
9
|
2
|
-
|
3.09
|
|
Domaćinstva
Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002.
Godina popisa
|
1948.
|
1953.
|
1961.
|
1971.
|
1981.
|
1991.
|
2002.
|
Broj domaćinstava
|
1314
|
259
|
923
|
97
|
30
|
5
|
1397
|
|
Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002.
Broj članova
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10 i više
|
Prosečan broj članova
|
Broj domaćinstava
|
139
|
933
|
278
|
25
|
22
|
|
|
|
|
|
|
|
Stanovništvo prema delatnosti koju obavlja
Pol
|
Ukupno
|
Poljoprivreda, lov i šumarstvo
|
Ribarstvo
|
Vađenje rude i kamena
|
Prerađivačka industrija
|
Proizvodnja i snabdevanje...
|
Građevinarstvo
|
Trgovina
|
Hoteli i restorani
|
Saobraćaj, skladištenje i veze
|
Muški
|
776
|
535
|
-
|
-
|
97
|
-
|
29
|
36
|
3
|
13
|
Ženski
|
400
|
296
|
-
|
-
|
31
|
1
|
1
|
21
|
2
|
3
|
Oba
|
1176
|
831
|
-
|
-
|
128
|
1
|
30
|
57
|
5
|
16
|
Pol
|
Finansijsko posredovanje
|
Nekretnine
|
Državna uprava i odbrana
|
Obrazovanje
|
Zdravstveni i socijalni rad
|
Ostale uslužne aktivnosti
|
Privatna domaćinstva
|
Eksteritorijalne organizacije i tela
|
Nepoznato
|
Muški
|
1
|
1
|
10
|
10
|
6
|
10
|
-
|
-
|
25
|
Ženski
|
-
|
7
|
4
|
17
|
6
|
3
|
-
|
-
|
8
|
Oba
|
1
|
8
|
14
|
27
|
12
|
13
|
-
|
-
|
33
|
- ↑ 1,0 1,1 Popović, Ljubodrag. Zoran Marković. ur (srpskom). Jagodinska nahija, knjiga prva 1815 —1823. Jagodina: Istorijski arhiv Jagodina. 86-902609-5-1. Arhivirano iz originala na datum 2013-09-27. Pristupljeno 12.07.2012.
- ↑ Podaci: „Naselja“ knj.6 (dr. Stanoje. M. Mijatović: Naselja srpskih zemalja
- ↑ Knjiga 9, Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, maj 2004, ISBN 86-84433-14-9
- ↑
Popović, Ljubodrag. Zoran Marković. ur (srpskom). Jagodinska nahija, knjiga prva 1815 —1823. Jagodina: Istorijski arhiv Jagodina. 86-902609-5-1. Pristupljeno 12.07.2012.
- ↑ Knjiga 2, Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, februar 2003, ISBN 86-84433-01-7