Edade de su Ferru

Custu artìculu est iscritu cun sa grafia Limba Sarda Comuna. Abbàida sas àteras bariedades gràficas:

campidanesu · logudoresu · nugoresu

Istòria universale
Preistòria
Paleolìticu - Neolìticu Edade de su ràmene - Edade de su brunzu Edade de su ferru
Edade antiga
Mesopotàmia - Egitu Antigu Tziviltade de sa badde de s'Indus Tziviltade nuraghesa Fenìtzios - Etruscos - Cartaginesos Antighidade clàssica (Gregos, Romanos) Tzina antiga - Ìndia antiga
Edade mèdia
Edade Mèdia Arta Edade Mèdia Tzentrale Edade Mèdia Bàscia Impèriu Romanu de Oriente
Edade moderna
Edade de sas esploratziones Rinaschimentu Barocu - Illuminismu Rivolutzione frantzesa Rivolutzione industriale
Edade cuntemporànea
Prima Gherra Mundiale Segunda Gherra Mundiale Gherra frida Istòria de su tempus presente
v • d • e

S'edade de su ferru est s'ùrtimu perìodu printzipale de sa partzidura traditzionale de sas tres edades, istabilida in su 1820 dae Christian Jürgensen (chi aiat istabilidu una classificatzione segundu sos materiales impreados in cada perìodu), e benit a fatu de s'edade de su brunzu (tenet peri cumbènnidu inghitzu cara a su de 13 sèculos a.C. in su mundu mediterràneu e in s'Oriente Mèdiu; intre su de 9 e su de 8 sèculos a.C. in s'Europa setentrionale). In die de oe, su tèrmine at pèrdidu balore che a tapa istòrica de s'istòria de s'umanidade, bidu ca est petzi aplicàbile in intro de s'àmbitu europeu e mediuorientale. Su perìodu de s'edade de su ferru si partzit issu etotu in perìodu de sa cultura de Hallstatt e perìodu de sa cultura de La Tène. S'edade de su ferru si caraterizat pro s'impreu de su ferru che a metallu, impreu importadu dae s'Oriente peri s'immigratzione de tribùs indoeuropeas chi, partende dae su 1200 a.C. aiant comintzadu a arribare a s'Europa otzidentale.

Custos emigrantes indoeuropeos sunt inditados normalmente che tzèlticos mancari su pòpulu de custu nùmene fiat petzi unu intre de sos vàrios de sos chi pigaiant parte a sas emigratziones, Fiant arribados in unu perìodu longu de emigratziones de grupos diferentes meda intre issos e issos, mancari cunserbaiant tzertos elementos omogèneos comente una sèrie de limbas indoeuropeas e unas cantas costumas culturales simigiantes.

Wikimedia Commons tenet files chi ligant a: Edade de su Ferru