Przejdź do zawartości

kostka

Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego
Podobna pisownia Podobna pisownia: kòstkakóstkakôstka
kostki (1.1)
kostka (1.2)
kostka (1.3)
kostki (1.4) gitarowe
kostki (1.6)
kostki (1.7) cukru
kostki (1.7) do gry
kostka (1.9)
kostka (1.10)
wymowa:
IPA[ˈkɔstka], AS[kostka] ?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj żeński

(1.1) zdrobn. od: kość
(1.2) anat. mała kość łącząca stopę z nogą; zob. też kostka (anatomia) w Wikipedii
(1.3) wojskowy bądź harcerski plecak o charakterystycznym kwadratowym kształcie; zob. też kostka (plecak) w Wikipedii
(1.4) muz. mała płytka, którą gra się na niektórych instrumentach strunowych
(1.5) efekt gitarowy w postaci przełącznika nożnego
(1.6) element sprzętu wspinaczkowego, używany do zakładania punktów asekuracyjnych
(1.7) niewielki przedmiot w kształcie prostopadłościanu
(1.8) anat. część kości strzałkowej nad stawem nadgarstkowym
(1.9) pewna jednostkowa porcja towaru, zwykle tłuszczu
(1.10) nawierzchnia drogi z prostopadłościennych kamieni
(1.11) gw. (Śląsk Cieszyński)[1] pestka
odmiana:
(1.1-8)
przykłady:
(1.1) Byłem tak głodny, że poogryzałem całego kurczaka do ostatniej kostki.
(1.2) Nie mogę grać w piłkę z powodu zwichniętej kostki.
(1.3) Zawiązał glany, zarzucił kostkę z książkami na plecy i pobiegł do szkoły.
(1.4) Ta kostka jest dla mnie za miękka, nie dam rady zagrać żadnej solówki.
(1.7) Ja jak pracowałam w teatrze, oczywiście, był obchodzony Dzień Kobiet (), był tulipan, były rajstopy i była kostka mydła, tak, pamiętam jak dziś.[2]
(1.9) Edwardzie, kup proszę dwie kostki margaryny.
(1.10) Na rynku przed rauszem położono nową kostkę.
składnia:
(1.9) kostka + D.
kolokacje:
(1.2) kopnąć / kopać kogoś w kostkę • uderzyć się w kostkę • spódnica / spodnie do kostki (po kostkę, za kostkę) • zwichnąć / skręcić kostkę
(1.4) miękka / średnia / twarda kostka
(1.7) kostka Rubikakostka lodu • kostka cukrucukier w kostkach • kostka rosołowakostka do gry
(1.9) kostka masła / smalcu / margaryny / mydła / kostka czekolady
synonimy:
(1.1) kosteczka
(1.3) plecak, tornister
(1.4) plektron, piórko
(1.8) nadgarstek
(1.10) bruk
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. kość ż, kościec m, kostucha ż, kostyczność ż, kostnienie n, skostnienie n
zdrobn. kosteczka ż
czas. kostnieć ndk., skostnieć dk.
przym. kostny, kościany, kostkowy, kostyczny, kościsty, kostkowaty
związki frazeologiczne:
etymologia:
(1.1) pol. kość + -ka
uwagi:
tłumaczenia:
(1.1) dla języków nierozróżniających zdrobnień zobacz listę tłumaczeń w haśle: kość
(1.11) zobacz listę tłumaczeń w haśle: pestka
źródła:
  1. Cieszyński słownik gwarowy, Józef Golec, Macierz Ziemi Cieszyńskiej, Cieszyn 1989.
  2. Baśka blog, odcinek 081 - Tulipan i rajstopy